PATROLOGIÆ
CURSUS COMPLETUS
SEU BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,
OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM,
SIVE LATINORUM, SIVE GRÆCORUM,
QUI AB EVO Aapostolico ad TEMPORA INNOCENTII III (ANNO 1216) PRO LATINIS ET CONCILII florentiNI (ANN. 1439) PRO GRÆCis floruerUNT :
OMNIUM QUÆ EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICE TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA ECCLESIÆ SÆCULA,
JITA EDITIONES ACCURATISSIMAS, INTER SE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM DILIGEN- TER CASTIGATA; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA; OMNIBUS OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUÆ TRIBUS NOVISSIMIS SÆCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS DETECTIS, AUCTA; INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS, SINGULOS SIVE TOMOS SIVE AUCTORES ALICUJUS MOMENTI SUBSEQUENTI- BUS, DONATA; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET TITULIS SINGULARUM PAGINA- RUM MARGINEM SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNA- TA; OPERIBUS CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN ORDINE
AD TRADITIONEM ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA ;
DUCENTIS ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHABETICIS, CHRONOLOGICIS, STATIS - TICIS, SYNTHETICIS, ANALYTICIS, ANALOGICIS, IN QUODQUE RELIGIONIS PUNCTUM, DOGMATICUM, MORALE, LITUR- GICUM, CANONICUM, DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET CUNCTA ALIA SINE ULLA EXCEPTIONE; SED PRÆSERTIM DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GENERALIBUS, ALTERO SCILICET RERUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEM OMISSO,
IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO SCRIPTURE SACRE, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES ET IN QUIBUS OPERUM SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM S. SCRIPTURÆ VERSUS, A PRIMO GENESEOS Usque ad noVISSIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT:
EDITIO ACCURATISSIMA, CÆTERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR
CHARACTERUM NITIDITAS, CHARTE QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETAS,
TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATRologiæ deCURSU CONSTANTER
SIMILIS, PRETII EXIGUITAS, PRÆSERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA, SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM AUTEM IN NOSTRA Bibliotheca, EX OPERIBUS ET MSS. AD OMNES ÆTATES, LOCOS, LINGUAS FORMASQUE PERTINENTIBUS, COADUNATORUM.
IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIÆ LATINÆ A TERTULLIANO AD INNOCENTIUM III.
ACCURANTE J.-P. MIGNE, Bibliothecæ Cleri aniversæ,
SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTIÆ ECCLESIASTICÆ RAMOS EDITORE
SANCTA HILDEGARDIS ABBATISSA.
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES,
IN VIA DICTA Avenue du maINE, 189, OLIM CHAUSSÉE DU MAINE, 127.
typis societatis dicta Societas impressionis et librariæ administrationum viarumque ferratarum, PAULO DUPONT. - Parisiis, in via dicta Jean-Jacques-Rousseau 41
AD OPTIMORUM LIBRORUM FIDEM EDITA.
PHYSICÆ TEXTUM PRIMUS INTEGRE PUBLICI JURIS FECIT D' CAR. DAREMBERG
Bibliothecæ Mazarinæ Præfectus;
PROLEGOMENIS ET NOTIS ILLUSTRAVIT Dr F. A. DE REUSS,
Professor Wirceburgensis;
BIBLIOTHECA CLERI UNIVERSÆ
CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTIE ECCLESIASTICE RAMOS EDITORE.
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE, SUCCESSORES, IN VIA DICTA AVENUE DU MAINE, 189, OLIM chaussée du MAINE, 127.
Physica, cujus titulus ex cod. ms. Subtilitatum diversarum naturarum creaturarum libri novem. .
SANCTE HILDEGARDIS
NATALES, RES GESTE, SCRIPTA
(Acta sanctorum Bolland., Sept. tom. V, die 17, p. 629.)
§ I. Acta S. Hildegardis jam edita, et illius aucto- A vestræ præceptum accepi, ut post Godefridum, vi- res: alia quædam ex ms. edenda: Vita supplenda in hoc Commentario maxime ex Sanctæ scriptis.
1. Inter sanctos qui sæculo XII floruerunt, locum non vulgarem habet S. Hildegardis virgo, virtuti- bus, miraculis, propheticis scriptis, ac mira no- minis celebritate clarissima, cujus gesta modo il- lustranda suscipio. Vita ipsius ad hunc diem im- pressa est apud Surium, et jam anno 1566 Colo- niæ edita. Auctorem Vitæ Theodoricum abbatem Benedictinum omnes passim recentiores dicunt, sed non addunt cujus monasterii sit abbas. Apud Surium de Theodorico hæc notantur: « Claruit is anno 1200, estque diversus a Theodorico abbate S. Trudonis. » Distinctio hæc certa est, cum Theo- doricus Trudonopolitanus abbas anno 1100 florue- rit. Trithemius in Catalogo illustrium virorum, pag. 138, parum exacte de Theodorico, ejusque ætate loquitur : « Theodoricus, inquit, abbas or- dinis S. Benedicti, beatæ Hildegardis quondam amator castissimus, vir tam in Scripturis sanctis quam in litteris sæcularibus exercitatus et doctus, ingenio promptus, sermone scholasticus, scripsit ad multorum ædificationem vitam ejusdem Hilde- gardis sponsæ Christi lib. iv, Epistolas quoque va- rias ad diversos, et quædam alia nobis incognita. Claruit temporibus Henrici VI (defuncti anno 1198) anno Domini 1200. » Trithemius memoriæ lapsu, aut, ut magis credo, errore transcribentium aut impri- mentium, vitam in quatuor libros videtur dividere, cum tantum sint libri tres, ut clarum et certum est ex singulorum præfatione, et conclusione libri tertii. De scriptorum ætate infra.
2. Primus forte est Trithemius qui Theodoricum, biographum, vocavit abbatem; multumque dubito an revera abbas fuerit, imo potius credo monachum fuisse, non abbatem. Certe monachus tantum fuit, quando vitam conscripsit. Præterea non solus Theodoricus laudatam Hildegardis Vitam scripsit; sed eam ante ipsum scribere cœpit Godefridus monachus, cujus est liber primus. Secundum vero et tertium composuit Theodoricus, jubentibus Lu- dovico et Godefrido abbatibus. Hæc omnia clare eruuntur ex præfationibus, quas omnes composuit Theodoricus. Etenim toti vitæ ita præfari incipit : Dominis venerabilibus, Ludovico et Godefrido ab- batibus, Theodoricus humilis servorum Dei servus salutem cum devotis orationibus. Auctoritatis PATROL. CXCVII.
rum ingenio clarum, Vitam sanctæ ac Deo dilectæ Hildegardis virginis (quam ille honesto stylo inchoa- vit, sed non perfecit) in ordinem redigerem, et quasi odoriferis floribus serta contexens, visiones ejus, gestis suis insertas, sub divisione librorum, in unius corporis formam redigerem. » Tum post aliquot excusationes, quid fecerit, sic explicat: <«< Itaque parui eo modo, ut præfati viri liber, pri- mæ positionis locum obtinens; nullam suæ dispo- sitionis patiatur jacturam; deinde secundus liber visionum pulcherrimum et admirabilem textum : tertius miraculorum... a nobis digestam, divisam et ordinatam contineret scripturam. » Itaque pri- mus liber est Godefridi, excepta præfatione, con- tinetque pleraque Sanctæ gesta, non tamen mor- tem, visiones quoque et miracula in hoc libro ali- qua referuntur. At liber secundus de visionibus et tertius de miraculis et morte Hildegardis, solius sunt Theodorici.
3. Jam vero ambos hosce scriptores, non abba- tes, sed monachos fuisse, habeo ex Actis mss., pro canonizatione S. Hildegardis compositis, et apud nos edendis, in quibus num. 7 hæc leguntur : << Bruno custos S. Petri in Argentina et presbyter juratus dicit de vita beatæ Hildegardis,... quod in libello qui de ejus vita a duobus religiosis, scilicet Gotfrido et Theodorico, qui cum beata virgine morabantur, statim post ejus obitum est scriptus, legit quem omnibus modis vera credit continere, etc. » Ex his habemus primo, auctores Sanctæ convixisse, et non modo esse contempora- neos, sed in multis etiam testes oculatos. Hac de causa Theodoricus, licet in præfationibus de more multis utatur excusationibus, nunquam pro excu- satione allegat ignorantiam gestorum, visionum aut miraculorum S. Hildegardis, et ne insinuat quidem nisi raro, se aliorum instructione indigere, aut aliorum relatione uti, ad gesta Sanctæ conscri- benda. Itaque dubitare non possumus quin Gode- fridus et Theodoricus fuerint ex iis monachis, qui in monasterio B. Hildegardis rem divinam perage- bant, eaque de causa poterant omnia habere per- spectissima. Godefridus verosimiliter erat natu major, isque solus Vitam scripsisset, nisi mors in- tervenisset. Nam defunctum fuisse Godefridum, quando scribebat Theodoricus, liquet ex præfatio- ne libri secundi, in qua « Godefridus bone memo- 1
« PoprzedniaDalej » |