períti scelere, in palatio occisus est. Julianus, in- A nere Afer Tripolitanus, ab oppido Lepti: qui se ex

4. Decem et octo annis. Lugd. Bat. tres, Florentt. D imperatoris inveniantur numismata sciunt harum duo, cod. Perizon., Ultr., Coll. Gronov. et ed. Aug. 17 annos numerant.

*coercuit. Parthos, Arabas Adiabenosque superavit. A cœlestis ultio e vestigio acta subsequitur. Nam Quinta, post Neronem, persecutione Christianos excruciavit, plurimique sanctorum per diversas provincias martyrio coronati sunt. Hanc profanam in Christianos et Ecclesiam Dei præsumptionem Severi,

continuo rapitur, vel potius retrahitur in Galliam Severus c Syria, ad tertium civile bellum, unum enim jam Romæ adversus Julianum, aliud in Syria contra Pescennium gesserat, tertium Clodius Albi

13

Bus, 502 Juliani 10 in occidendo Pertinace socius, A tavit. Itaque 12 magnam fossam firmissimumque valqui se in Gallia Cæsarem fecerat, suscitabat: cujus bello multum utrimque Romani sanguinis fusum est. Albinus tamen apud Lugdunum oppressus et interfectus est. Severus victor in Britannias, defectu pene omnium sociorum trahitur. Ubi magnis gravibusque præliis sæpe gestis, receptam partem insulæ a cæteris indomitis gentibus vallo distinguendam pu

14

lum, crebris insuper turribus communitum, per centum triginta et duo millia passuum a mari ad mare duxit. Ibique apud Eboracum oppidum 503 morbo obiit. Reliquit duos filios, 15 Bassianum et Getam quorum Geta hostis publicus judicatus, interiit. Bassianus, Antonini cognomine assumpto, regno potitus est.

In ao Clodii Albini, sine laurea, cernitur fa- B num, etc.
cies, pectus et humeros paludamentum exornat.
Ascribitur epigraphe Decimus CLODIVS SEPTIMIVS
ALBINVS CÆSAR. Ab altera parte typus est multis
argenteis aliisque Clodii nummis communis, Minerva
videlicet, quæ Pacifera esse ex habitu et inscriptione
colligitur. Ascribitur enim, MINERva PACIFeræ.
COS. II.

10. In occidendo Pertinace socius. Immo juxta Capitolinum, in Vita Clodii cap. 1 optimus senex Pertinax auctore Albino interemplus est.

11. Victor in Britannias. De Severi expeditione in Britannias præter superiores scribit Cassiodorus. FABR.

12. Magnam fossam. Lugd. Batt. quatuor, cod. Ultr. et Coll. Gronov., maximam fossam.

cum

13. Per centum et triginta duo millia passuum. In hisce numeris centenarium abundare ex aliorum scriptorum collatione docuit Scottus ad Victorem ed. Arntz., p. 533. Utrum apud descriptores, an ipsum Orosium culpa sit, dubium videtur; neque enim mss. modo omnes, sed et Historia Miscella Pauli Diaconi, qui Orosianis verbis (ut passim) utitur eumdem numerum exhibet, ut in Collect. seu Thesauro Murator. tom. 1, p. 65, patet.

14. Reliquit duos filios. Ita mss. et ed.Aug. In reliquis minus recte legebatur, Relinquens duos filios, Bassia

C

15. Bassianum et Getam. Unde immoderatissime lætatum Septimium Severum ex Ælio Mauro, Phlegontis Tralliani liberto, scribit Spartianus in Severo cap. 20, quod duos Antoninos pari imperio reipublicæ relinqueret, exemplo Pii, qui 'Verum et Marcum Antoninos, per adoptionem filios, reipublicæ reliquit : hoc melius, quod ille filios per adoptionem, hic per se genitos, rectores Romanæ reipublicæ daret. Posterioribus ex bis illustrantur verba Orosii supra cap. 14, de M. Aurelio et Lucio Vero, qui ibidem liberi vocantur Antonini Pii, cum proprie nepos fuerit Verus, a Marco adoptatus. Adde Capitolin. in Vita Veri cap. 11. Pessima autem inter fraires Antoninos, Severi filios, concordia fuit, licet in inscriptionibus et nummis sæpe conjungantur, ut in hoc nummo Græco Gazæ Cæsareæ, qui maximi moduli est, atque in parte anteriore adversa duo fratrum capita, laureatum Antonini, nudum Getæ ostentat, cum inscriplione Μάρκος ΑΥΡήλιος ΑΝΤΩΝΕΙΝOC Πούλιος CΕΠΤίμιος TETAC. Marcus Aurelius Antoninus, Publius Septimius Geta. Ab altera conspicitur typus Apollinis, sive sacerdotis ejus, atque Esculapii cum hac epigraphe, Αρχιερέως Γαίου ΦΛαΐου ΜΑΞΙΜΟΥ ΑΛΙΚΑΡΝΑΣCEON. Summo sacerdote Caio Flavio Maximo, Halicarnassensium. Servatur in Gaza Cæsarea.

ANTA

ΑΡΑΓΦΑ

NIKAP

ASIMOYAAT

ACCERN

504 CAPUT XVIII.

De Aurelii Antonini Caracalla, Opilii Macrini, M. Aurelii Antonini Heliogabali, et Aurelii Alexandri Severi imperiis.

3

A sitque in eo annis non plenis septem. Vixit patre asperior, omnibus autem hominibus libidine intemperantior, qui etiam novercam suam * Juliam uxorem duxerit. 505 Hic, contra Parthos bellum moliens, inter Edessam et Carras, ab hostibus circumventus, Anno ab Urbe condita DCCCCLXII, Aurelius Anto- occisus est. Post hunc nonus decimus ab Augusto ninus Bassianus, idemque Caracalla, octavus de- Opelius 506 Macrinus, qui præfectus prætorio erat," cimus ab Augusto principatum adeptus est, man- 8 cum filio Diadumeno invasit imperium: sed emenHAVERCAMPI NOTA.

1

CAP. XVIII. - 1. Caracalla. Xiphilinus hujus nominis rationem explicans Kapáxalov habet. Ejus vitam Spartianus descripsit, de eodem Herodianus lib. IV. FABR.

2. Creatus mansit annis, etc. Editi, mansitque in eo annis. Quisquiliæ. LAUT, -Vulgatum non temere mutandum esse censeo.

3. Vixit. Deleri hoc jubet codex Perizon.

4. Omnibus autem hominibus. Invenitur hoc augmentum in mss. et ed. August. Reliquæ, omnibus libidine, etc.

5. Juliam. Adulteriis sub Severo marito jam ante infamem. In Vita Severi cap. 18 Spartian.: Domi

SOMNAN

B

lamen minus cautus, qui uxorem Juliam, famosam adulteriis, tenuit, etiam conjurationis conseiam. Formam ejus Cleopatra contulerunt Egeatae et Smyrnei in numismate maximi moduli, qui penes me est; pulcherrimo, integerrimo, rarissimo. A parte priori nummi cernitur Juliæ caput cum inscriptione hac, ΙΟΥΛΙΑΝ ΔΟΜΝΑΝ CE αστην. Julian Domnam Augustam, scilicet colunt. Ab altera parte caput reginæ quondam Ægypti Cleopatra cernitur, quod ex diademate regio et ad collum apposita aspide cognoscitur. Nomina urbium in circuitu nummi legas, Μυρναίαν ΑΔΡΙΑΝΩΝ ΑΙΓΕΩΝ ΕΤΟΥΣ... Smyrnaorum Adrianeorum, Egealarum anno...

11

so anno continuo apud Archelaidem militari tu- A moriam reliquit. Tumultu autem militari 507 exormultu occisus est. Anno ab Urbe condita DCCCCLXX, to, Romæ cum matre interfectus est. Anno ab Urbe 10 Marcus Aurelius Antoninus, vigesimus ab Augusto, condita DCCCCLXXIV, 12 Aurelius Alexander, vigesiimperium adeptus, tenuit annis quatuor. Hie sacer- mus primus ab Augusto, senatus ac militum volundos Heliogabali templi, nullam sui nisi stuprorum et tate imperator creatus, tredecim annis digno æquiflagitiorum totiusque obscenitatis infamem satis me- tatis præconio fuit. 13 Cujus mater Mammea, 508 NOTE.

HAVERCAMPI

9. Archelaidem. Lugd. Bat. duo, cum Coll. Gronov., Dulaidem vel Dualaidem; Perizon., Archeidem. Male, nam Eusebius quoque et Georgius Syncellus Archelaidem appellant. Bithyniæ fuit vicus, ut apparet ex Capitolino in Macrino cap. 10: Fugiens sane Macrinus cum paucis et filio, in vico quodam Bithyniæ occisus est cum Diadumeniano.

notus omnibus hominibus qui ad templum veniebant, militibus præcipue. His Masa, sive Varia, dixit, Bassianum filium esse Antonini, quod paulatim omnibus militibus innotuit. Narrat deinde quomodo legiones a Macrino abduxerit, et mira audacia illum subplantaverit. Quæ quidem longiuscule ex Capitolino adducere placuit, ut intelligatur, quare in quodam nummo, ad imitationem Faustina, Marci uxoris, Mater castrorum, quod hactenus nemini auditum vel cognitum in hac Augusta, vocetur Mosa. Nummus iste inter rariores nostros merito locum occupat, tum ob insolitam istam inscriptionem, tum quod ex argento sit, majoris moduli. Cernitur in nummi priore parte caput Julia Moese, cum hac inscriptione, IOYA MAICA CΕΒάστη ΜΗΤηρ CΤΡΑτιάς. Julia Mesa Augusta, Mater Castrorum. Ab altera parte Isidis est bustum dextra manu ad pectus sublata, caput loto coronatur, et ascribitur L. r. sive annus imperii Heliogabali tertius. Ægyptius igitur est nummus, ex argento satis puro, non tamen purissimo.

10. M. Aurelius Antoninus. De Antonino Heliogabalo Lampridius, et Herodianus lib. v. FABR. Pervenit ad imperium aviæ Julia Mosa, vaferrimæ B mulieris, artibus, prout scenam hanc describit Capitolinus in Macrino cap. 9: Fuit quædam mulier Moesa, sive Varia, ex Emissena urbe, soror Julia, uxoris Severi Pertinacis Afri, quæ post mortem Antonini Bassiani ex aulica domo fuerat expulsa per Macrini superbiam: cui quidem omnia concessit Macrinus, quæ diu illa collegerat. Huic erant duæ filiæ, Semiamira et Mammæa, quarum majori filius erat Heliogabalus, qui et Bassiani, et Antonini nomen accepit. Nam Heliogabalum Phoenices vocant solem. Sed Heliogabalus pulchritudine ac statura et sacerdotio conspicuus erat, ac

Cernuntur in illo adversa Alexandri et Mammææ ca- D Jupiter. Ipsa vero globo stellato insidet, læva sce

pita cum hac inscriptione: IMPerator SEVERUS ALEXANDER AUGusius. IVLIA MAMMAEA AUGusta MATER AUGusti. Ab altera parte sedet Roma Victrix, coronante eam Victoria, a dextris ejusdem stat

ptrum tenens, dextra circulo, perpetuitatis symbolo, innixa, per cujus orbem quatuor cernuntur pueruli ludentes, quasi numquam defutura æternæ Urbis sobole, adscribitur TEMPORUM FELICITAS