Obrazy na stronie
PDF
ePub

:

inde rursus bello repetitum, quod vacuum occupaverant prisci Latini: eaque caussa diruendæ urbis ejus fuit Romanis, ne hostium semper receptaculum esset. Postremo, omni bello Latino Medulliam compulso, aliquamdiu ibi Marte incerto, varia victoria, pugnatum est: nam et urbs tuta munitionibus, præsidioque firmata valido erat, et, castris in aperto positis, aliquoties exercitus latinus cominus cum Romanis signa contulerat. Ad ultimum, omnibus copiis connisus, Ancus acie primum vincit inde, ingenti præda potitus, Romam redit, tum quoque multis millibus Latinorum in civitatem acceptis; quibus, ut jungeretur Palatio Aventinum, ad Murciæ datæ sedes. Janiculum quoque adjectum; non inopia loci, sed ne quando ea arx hostium esset : id non muro solum, sed etiam, ob commoditatem itineris ponte sublicio, tum primum in Tiberi facto, conjungi urbi placuit. Quiritium quoque fossa, haud parvum munimentum a planioribus aditu locis, Anci regis opus est. Ingenti incremento rebus auctis, quum in tanta multitudine hominum, discrimine recte an perperam facti confuso, facinora clandestina fierent, carcer ad terrorem increscentis audaciæ media urbe, inminens foro ædificatur. Nec urbs tantum hoc rege crevit, sed etiam ager finesque. Silva Mæsia Veientibus ademta, usque ad mare imperium prolatum, et in ore Tiberis Ostia urbs condita salinæ circa factæ, egregieque rebus bello gestis, ædis Jovis Feretrii amplificata.

ciens Latins avait repeuplé la solitude: ce fut aux Romains un motif de la détruire, pour qu'elle n'offrît plus de retraite à l'ennemi. Enfin toute la guerre se porta contre Médullie. La victoire fut long-temps douteuse, les succès variés; car la place était forte, la garnison nombreuse; et l'armée latine, campée dans la plaine, attaqua plus d'une fois les Romains. Enfin Ancus, réunissant toutes ses troupes pour un dernier effort, gagna d'abord la bataille; puis, enrichi d'un butin immense, il revient à Rome, où il admet au nombre des citoyens plusieurs milliers de Latins. Pour joindre le Palatium au mont Aventin, il les établit auprès du temple de Murcia. Il occupa aussi le Janicule, non pas faute de terrain, mais pour empêcher l'ennemi d'en faire jamais une place d'armes. Une muraille, et même, pour faciliter les communications, un pont de bois, le premier qu'on ait construit sur le Tibre, joignirent cette montagne aux autres quartiers. Le Fossé des Quirites, important pour défendre l'accès du côté de la plaine, est encore un ouvrage d'Ancus. Mais cet accroissement de puissance, cette multitude d'habitans, en confondant les notions du bien et du mal, enfantaient des crimes secrets. Pour effrayer cette audace toujours croissante, une prison s'éleva au milieu de la ville: elle dominait le forum. Ancus ne recula pas seulement l'enceinte de Rome, mais aussi les limites de son territoire. Il enleva aux Véiens la forêt Mésia, étendit sa domination jusqu'à la mer, et fonda Ostie à l'embouchure du Tibre. Autour de cette ville, il établit des salines, et, après d'éclatans exploits, il agrandit le temple de Jupiter Férétrien.

XXXIV. Anco regnante*, Lucumo, vir inpiger ac divitiis potens, Romam commigravit, cupidine maxime ac spe magni honoris, cujus adipiscendi Tarquiniis (nam ibi quoque peregrina stirpe oriundus erat) facultas non fuerat. Damarati Corinthii filius erat; qui, ob seditiones domo profugus, quum Tarquiniis forte consedisset, uxore ibi ducta, duos filios genuit. Nomina his Lucumo atque Aruns fuerunt. Lucumo superfuit patri, bonorum omnium hæres : Aruns prior, quam pater, moritur, uxore gravida relicta. Nec diu manet superstes filio pater: qui quum, ignorans nurum ventrem ferre, inmemor in testando nepotis decessisset, puero, post avi mortem in nullam sortem bonorum nato, ab inopia Egerio inditum nomen. Lucumoni contra, omnium hæredi bonorum, quum divitiæ jam animos facerent, auxit ducta in matrimonium Tanaquil, summo loco nata, et quæ haud facile iis, in quibus nata erat, humiliora sineret ea, quæ innupsisset. Spernentibus Etruscis Lucumonem, exsule advena ortum, ferre indignitatem non potuit, oblitaque ingenitæ erga patriam caritatis, dummodo virum honoratum videret, consilium migrandi ab Tarquiniis cepit. Roma est ad id potissimum visa: in novo populo, ubi omnis repentina atque ex virtute nobilitas sit, futurum locum forti ac strenuo viro regnasse Tatium Sabinum arcessitum in

* U. C. 121. A. C. 631.

XXXIV. Sous le règne d'Ancus, Lucumon vint s'établir à Rome. Infatigable, jouissant de richesses immenses, c'était l'ambition qui l'amenait et l'espoir de jouer un grand rôle que sa naissance lui interdisait à Tarquinies: car là aussi il descendait d'un étranger. Damarate, son père, chassé de Corinthe par des troubles civils, s'était par hasard réfugié à Tarquinies, où il s'était marié. Deux fils, Lucumon et Aruns, étaient nés de cet hymen. La mort de Damarate fit passer toute sa fortune aux mains de Lucumon : car Aruns était déjà mort, laissant son épouse enceinte. Son père ne lui avait pas long-temps survécu; et, ignorant la grossesse de sa bru, il n'avait pas dans son testament fait mention de son petit-fils, qui, né sans fortune, après la mort de son aïeul, reçut de sa pauvreté le nom d'Egerius. Lucumon, au contraire, héritier de toute la fortune paternelle, sentit ses espérances croître avec ses richesses, et Tanaquil, son épouse, leur donna un nouvel essor. Cette femme, sortie d'une famille illustre, ne voulait pas que l'hymen la fît descendre du rang où l'avait placée sa naissance. Elle ne put souffrir l'obscurité où le mépris des Étrusques pour le fils d'un étranger, d'un banni, laissait Lucumon; et, sacrifiant l'amour de la patrie au désir de voir son époux élevé aux honneurs, elle résolut de quitter Tarquinies. Rome lui parut mériter la préférence : chez un peuple nouveau, où toute illustration était récente et fondée sur le mérite, un homme qui joignait le courage à l'activité devait trouver sa place: Tatius, un Sabin, avait régné on avait été chercher à Cures Numa pour le placer sur le trône: Ancus, fils d'une Sabine, ne comptait parmi ses titres de noblesse que l'image de Numa Elle n'eut pas de peine à persuader l'ambitieux Lucumon,

:

regnum Numam a Curibus: et Ancum Sabina matre ortum, nobilemque una imagine Numæ esse. Facile persuadet, ut cupido honorum, et cui Tarquinii materna tantum patria esset. Sublatis itaque rebus commigrant Romam. Ad Janiculum forte ventum erat: ibi ei, carpento sedenti cum uxore, aquila, suspensis demissa leniter alis, pileum aufert: superque carpentum cum magno clangore volitans, rursus, velut ministerio divinitus missa, capiti apte reponit: inde sublimis abiit. Accepisse id augurium læta dicitur Tanaquil, perita, ut vulgo Etrusci, cœlestium prodigiorum mulier. Excelsa et alta sperare complexa virum jubet : eam alitem ea regione cœli et ejus dei nunciam venisse: circa summum culmen hominis auspicium fecisse : levasse humano superpositum capiti decus, ut divinitus eidem redderet. Has spes cogitationesque secum portantes, urbem ingressi sunt; domicilioque ibi comparato, L. Tarquinium Priscum edidere nomen. Romanis conspicuum eum novitas divitiæque faciebant: et ipse fortunam benigno adloquio, comitate invitandi, beneficiisque, quos poterat, sibi conciliando, adjuvabat; donec in regiam quoque de eo fama perlata est: notitiamque eam brevi, apud regem liberaliter dextreque obeundo officia, in familiaris amicitiæ adduxerat jura, ut publicis pariter ac privatis consiliis bello domique interesset: et, per omnia expertus, postremo tutor etiam liberis regis testamento institueretur.

« PoprzedniaDalej »