καὶ τὴν ἐπὶ μᾶλλον αὔξησιν τῆς πίστεως ταύτης. ἵνα διδάξῃ δὲ αὐτοὺς τὸν τρόπον, πῶς θέλουσι πράξει τοῦτο εὐκολώτερον, ἀπαριθμεῖ καθ ̓ ἕκαστον τὰ καθήκοντα, εἰς τὰ ὁποῖα ἐκλήθησαν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ. Παραγγέλλει λοιπὸν νὰ φυλάττωσι τὰς ἐντολὰς τοῦ Κυρίου· ν' αγα πῶσι τὰς γυναῖκας, καὶ αἱ γυναῖκες τοὺς ἑαυτῶν ἄνδρας, ἀγάπην ἀληθῆ, καὶ τοὺς λοιποὺς ν ̓ ἀγαπῶσιν ἐν ἁγνείᾳ, καὶ ἐξίσου· ν ̓ ἀνατρέφωσι τὰ τέκνα αὐτῶν ἐν φόβῳ Κυρίου· νὰ προσεύχωνται άδιαλείπτως ὑπὲρ πάντων· νὰ ἐκκλίνωσιν ἀπὸ πάσης διαβολῆς, ἀπάτης, φιλαργυρίας, καὶ ἀπὸ παντὸς κακοῦ, ἐνθυμούμενοι, ὅτι ὑπάρχουσι θυσιαστήρια τοῦ Θεοῦ, τὸν ὁποῖον δὲν λανθάνουσιν οὐδ ̓ αὐτὰ τῆς καρδίας ἡμῶν τὰ κρυπτά. « ὁπλισώμεθα τοῖς ὅπλοις τῆς δικαιο» σύνης, καὶ διδάξωμεν ἑαυτοὺς πρῶτον, πορεύεσθαι ἐν τῇ ἐντολῆ » τοῦ Κυρίου· ἔπειτα καὶ τὰς γυναῖκας ὑμῶν ἐν τῇ δοθείσῃ αὐταῖς » πίστει καὶ ἀγάπῃ καὶ ἁγνείᾳ, στεργούσας τοὺς ἑαυτῶν ἄνδρας » ἐν πάσῃ ἀληθείᾳ, καὶ ἀγαπώσας πάντας ἐξ ἴσου ἐν πάσῃ ἐγκρατ » τείᾳ, καὶ τὰ τέκνα παιδεύειν τὴν παιδείαν τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ· » τὰς χήρας σωφρονούσας περὶ τὴν τοῦ Κυρίου πίστιν, ἐντυγχα » νούσας ἀδιαλείπτως περὶ πάντων, μακρὰν οὖσας πάσης διαβολῆς, » καταλαλιᾶς, ψευδομαρτυρίας, φιλαργυρίας, καὶ παντὸς κακοῦ· για » νωσκούσας, ὅτι εἰσὶ θυσιαστήρια Θεοῦ, καὶ ὅτι πάντα ἡμῶν » σκοπεῖται, καὶ λέληθεν αὐτὸν οὐδὲν, οὔτε λογισμῶν, οὔτε ἐν » νοιῶν, οὔτέ τι τῶν κρυπτῶν τῆς καρδίας» (α). Οι διάκονοι, δι δάσκει, ὀφείλουσι νὰ ἦναι ἀνεπίληπτοι, καὶ ἐγκρατεῖς κατὰ πάντα οἱ νέοι ὡςαύτως νὰ ἦναι ἀθῶοι, φροντίζοντες πρὸ πάντων περὶ τῆς σωφροσύνης· αἱ δὲ παρθένοι νὰ ζῶσιν ἐν ἀμέμπτῳ καὶ ἀγαθῆ συνει δήσει· « Εἰδότες οὖν, ὅτι Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται, ὀφείλομεν ἀξίως » τῆς ἐντολῆς αὐτοῦ καὶ δόξης περιπατεῖν. ὁμοίως διάκονοι ἄμεμ » πτοι κατενώπιον αὐτοῦ τῆς δικαιοσύνης, ὡς Θεοῦ ἐν Χριστῷ διά» κονοι, καὶ οὐκ ἀνθρώπων· μὴ διάβολοι, μὴ δίγλωσσοι, ἀφιλάρ γυροι, ἐγκρατεῖς περὶ πάντα, εὔσπλαγχνοι, ἐπιμελεῖς, πορευό ὁμοίως καὶ νεώτεροι » ἄμεμπτοι ἐν πᾶσι, πρὸ παντὸς προνοοῦντες ἁγνείας, καὶ χαλινα » μενοι κατὰ τὴν ἀλήθειαν τοῦ Κυρίου ... (α) Κεφάλα δ'. » γωγοῦντες ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς κακοῦ. Καλὸν γὰρ τὸ ἀνακύπτε » σθαι ἀπὸ τῶν ἐπιθυμιῶν ἐν τῷ κόσμῳ· ὅτι πᾶσα ἐπιθυμία κατά » τοῦ πνεύματος στρατεύεται· καὶ οὔτε πόρνοι, οὔτε μαλακοί, οὔτε » ἀρσενοκοῖται βασιλείαν Θεοῦ κληρονομήσουσιν, οὔτε οἱ ποιοῦντες » τὰ ἄτοπα. Διὸ δέον ἀπέχεσθαι ἀπὸ πάντων τούτων, ὑποτασσο » μένους τοῖς πρεσβυτέροις καὶ διακόνοις, ὡς Θεῷ καὶ Χριστῷ· τὰς ο παρθένους ἐν ἀμώμῳ καὶ ἁγνῆ συνειδήσει περιπατεῖν » (α). Οι πρεσβύτεροι νὰ κλίνωσι πρὸς τὴν συμπάθειαν καὶ τὸ ἔλεος, νὰ ἐπισκέπτωνται τοὺς ἀσθενεῖς, νὰ προνοῶσι περὶ τῆς χήρας, τοῦ ὀρφανοῦ, καὶ τοῦ πτωχοῦ, ν ̓ ἀπέχωνται ὀργῆς, φιλοπροσωπίας, ἀδίκου κρίσεως, καὶ φιλαργυρίας" νὰ μὴ ἦναι εἰς ὑπερβολὴν αὐστηροί, γινώσκοντες, ὅτι πάντες ὑποκείμεθα εἰς ἁμαρτίας· « Καὶ οἱ πρεσβύτεροι » δὲ εὔσπλαγχνοι, εἰς πάντας ἐλεήμονες, ἐπιστρέφοντες τὰ ἀπο» πεπλανημένα, ἐπισκεπτόμενοι πάντας ἀσθενεῖς, μὴ ἀμελοῦντες » χήρας, ἡ ὀρφανοῦ, ἢ πένητος, ἀλλὰ προνοοῦντες ἀεὶ τοῦ καλοῦ » ἐνώπιον Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ἀπεχόμενοι πάσης ὀργῆς, προσωπο ληψίας, κρίσεως ἀδίκου μακρὰν ὄντες πάσης φιλαργυρίας· μὴ τα» χέως πιστεύοντες κατά τινος· μὴ ἀπότομοι ἐν κρίσει· εἰδότες, ὅτι » πάντες ὀφειλέται ἐσμὲν ἁμαρτίας» (β). ὕστερον δὲ ὁμιλεῖ περὶ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Σωτῆρος, καὶ περὶ τοῦ ἀληθοῦς θανάτου αὐτοῦ, λέγων μετὰ τοῦ ἀποστόλου Ιωάννου, ὅτι ὅςτις ἂν μὴ ὁμο λογῇ τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν ἐλθόντα ἐν σαρκί, εἶναι ἀντίχριστος· καὶ προςθέτει δὲ, ὅτι ὁ διαστρέφων τὴν ἀλήθειαν τοῦ σταυροῦ, εἶναι ἐκ τοῦ διαβόλου, καὶ ὁ μεθοδεύων τὰ λόγια τοῦ Κυρίου πρὸς τὰς ἰδίας ἐπιθυμίας, καὶ ἀρνούμενος τὴν ἀνάστασιν καὶ τὴν μέλλουσαν κρίσιν, πρέπει νὰ νομίζηται ὡς πρωτότοκος υἱὸς τοῦ σατανᾶ (γ). Υποβάλε λει δ ̓ ἐφεξῆς εἰς ὄψιν αὐτῶν, ὅσα ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἔπαθεν, ἵνα προμηθεύσῃ εἰς ἡμᾶς τὴν ζωὴν, καὶ προτρέπει αὐτοὺς νὰ μιμηθῶσι τὰ παραδείγματα τῆς ὑπομονῆς, τὰ ὁποῖα εἶδον οὐχὶ μόνον εἰς τοὺς μακαρίους Ιγνάτιον, Ζώσιμον, καὶ Ροῦφον, ἀλλὰ καὶ εἰς πολλοὺς ἄλλους, καὶ εἰς αὐτὸν τὸν Παῦλον καὶ τοὺς λοιποὺς Αποστόλους, τοὺς εὑρισκομένους ἐν τῷ πρέποντι τόπῳ παρὰ τῷ Κυρίῳ, μετὰ τοῦ (α) Κεφάλι έ. (6) Κεφάλα 5'. (γ) Κεφάλ. ζ'. ὁποίου καὶ συνέπαθον: « Παρακαλῶ οὖν πάντας ὑμᾶς πειθαρχεῖν τῷ λόγῳ τῆς δικαιοσύνης, καὶ ἀσκεῖν πᾶσαν ὑπομονὴν, ἣν ἴδετε » κατ ̓ ὀφθαλμοὺς, οὐ μόνον ἐν τοῖς μακαρίοις Ιγνατίῳ καὶ Ζωσίμῳ » καὶ Ρούφῳ, ἀλλὰ καὶ ἐν ἄλλοις τοῖς ἐξ ὑμῶν, καὶ ἐν αὐτῷ Παύλῳ, » καὶ τοῖς λοιποῖς Αποστόλοις· πεπεισμένους, ὅτι οὗτοι πάντες οὐκ » εἰς κενὸν ἔδραμον, ἀλλ ̓ ἐν πίστει καὶ δικαιοσύνῃ καὶ ὅτι εἰς τὸν » ὀφειλόμενον τόπον εἰσὶ παρὰ τῷ Κυρίῳ, ᾧ καὶ συνέπαθον· οὐ γὰρ » τὸν νῦν ἠγάπησαν αἰῶνα, ἀλλὰ τὸν ὑπὲρ ἡμῶν ἀποθανόντα, καὶ » δι' ἡμᾶς ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἀναστάντα » (α). Μεταβαίνει δὲ μετὰ ταῦτα ὁ Πολύκαρπος εἰς τὴν ὑπόθεσιν τοῦ πρεσβυτέρου Ουάλεντος, ὅςτις κατέστησεν ἑαυτὸν ἀνάξιον τῆς ἱερωσύνης διά τι ἔγκλημα, εἰς τὸ ὁποῖον ὑπέπεσε, μετὰ τῆς γυναικὸς αὑτοῦ, καὶ συμβουλεύει τοὺς Φιλιππησίους νὰ φέρωνται πρὸς ἀμφοτέρους ἐπιεικῶς, ἀνακαλοῦντες αὐτοὺς ὡς μέλη ἀποπλανηθέντα· «Nimis, (λέγει) contristatus sum » pro Valente, qui presbyter factus est aliquando apud vos, » quod sic ignoret is locum, qui datus est ei ... Valde » ergo, fratres, contristor pro illo et pro conjuge ejus: qui>> bus det Dominus poenitentiam veram. Sobrii ergo estote » et vos in hoc; et non sicut inimicos tales existimetis, sed >> sicut passibilia membra et errantia eos revocate, ut omnium >> vestrum corpus salvetis. Hoc enim agentes, vos ipsos aedi» ficatis » (β). Επαινῶν δ' ἔπειτα τὴν περὶ τὰς θείας γραφάς μετ λέτην τῶν Φιλιππησίων, παροτρύνει αὐτοὺς νὰ προσεύχωνται ὑπὲρ πάντων τῶν ἁγίων, ὑπὲρ τῶν βασιλέων, τῶν ἐν ἐξουσίᾳ ὄντων, καὶ τῶν ἡγεμόνων, ὑπὲρ τῶν διωκτῶν καὶ ἐχθρῶν τοῦ σταυροῦ, ἵνα γείνῃ εἰς πάντας κατάδηλος ὁ καρπὸς τῆς πίστεως αὐτῶν· «Pro » omnibus sanctis orate. Orate etiam pro regibus et pote» statibus et principibus, atque pro persequentibus et odien» tibus vos, et pro inimicis crucis; ut fructus vester mani» festus sit in omnibus, ut sitis in illo perfecti » (γ). . Τελευ ταῖον δὲ καταπαύει τὴν ἐπιβολὴν, ἀναγγέλλων εἰς αὐτοὺς, ὅτι ἐξα» ποστέλλει τὰς ἐπιστολὰς τοῦ Ἰγνατίου, ὅσας ἐδυνήθη να λάβῃ, (α) Κεφάλ. θ'. (6) Κεφάλ. ιά. (γ) Κεφάλι 16'. καὶ λέγων, ὅτι θέλουσιν ὠφεληθῆ ἐξ αὐτῶν μεγάλως, ἐπειδὴ περιέχουσι α πίστιν καὶ ὑπομονὴν, καὶ πᾶσαν οἰκοδομὴν τὴν εἰς τὸν » Κύριον ἡμῶν ἀνήκουσαν » (α). Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου φέρονται καὶ ὀλίγα τινὰ ἄλλα συγγράμματα, οἷον Επιστολή τις πρὸς Διονύσιον τὸν Αρεοπαγίτην, μνημονευομένη ὑπὸ τοῦ Σουΐδα (6), καὶ πέντε τεμάχια Αποκρίσεων, πραγματευομένων περί τινων τῆς ἁγίας Γραφῆς ζήτη μάτων· ἀλλὰ ταῦτα πάντα ὑποβολιμαῖα ἐξηλέγχθησαν ὑπὸ τῶν νεω τέρων κριτικῶν. §. 3. Διδασκαλία. Α) Περὶ τῆς ἁγίας Γραφῆς. Ο μάρτυς Πολύκαρπος, ὅςτις οὐδέ ποτε ἐμνημόνευσεν ἀποκρύφου τινὸς τῆς ἁγίας Γραφῆς βιβλίου, ἐν τῇ πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολῇ αὑτοῦ λαμβάνει μαρτυρίας ἐκ τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Ματθαίου, ἐκ τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων, ἐκ τῆς πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολῆς, ἐξ ἑκατέρας τῆς πρὸς Κορινθίους, ἐκ τῆς πρὸς Γαλάτας, πρὸς Εφεσίους, πρὸς Φιλιππησίους, ἐξ ἀμφοτέρων τῶν πρὸς Θεσσαλονικεῖς, καὶ τῶν πρὸς Τιμόθεον, ἐκ τῆς Α τοῦ Πέτρου, ἡ τοῦ Ἰωάννου, καὶ ἐκ τῆς τοῦ Ἰούδα. Β) Περὶ τῆς δικαιώσεως ἡμῶν διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ περὶ τῆς θεότητος αὐτοῦ. Περὶ τοῦ δόγματος τῆς δικαιώσεως ἡμῶν ὁ ἅγιος Πολύκαρπος τὴν αὐτὴν ὁμολογεῖ διδασκαλίαν, τὴν ὁποίαν καὶ ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν διδάσκει ἐν τῇ πρὸς Εφεσίου ἐπιστολῇ· ἐσώθημεν, λέγει διὰ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, τουτέστιν οὐχὶ ἐκ τῶν καλῶν ἡμῶν ἔργων, ἀλλὰ διὰ θελήματος Θεοῦ, διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ· « Εἰς ὃν οὐκ ἰδόντες πιστεύετε, πιστεύοντες δὲ, ἀγαλλιάσθε χαρᾷ » ἀνεκλαλήτῳ καὶ δεδοξασμένη· εἰς ἣν πολλοὶ ἐπιθυμοῦσιν εἰςελ» θεῖν, εἰδότες, ὅτι χάριτί ἐστε σεσωσμένοι, οὐκ ἐξ ἔργων, ἀλλὰ » θελήματι Θεοῦ, διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ » (γ). Περὶ δὲ τῆς θεότη τος τοῦ ̓Ιησοῦ σαφέστατα λέγει ταῦτα· « Deus autem et pater » domini nostri Jesu Christi, et ipse sempiternus pontifex, (α) Κεφάλ. ιγ'. (6) Εν λέξ. Πολύκαρπος· « ἔγραψεν ἐπιστολὴν πρὸς Φιλιππησίους πάνυ θαυμαστὴν, » καὶ πρὸς τὸν Διονύσιον τὸν Αρεοπαγίτην, καὶ πρὸς ἄλλας ἐκκλησίας ». (γ) Κεφ. ά. » Dei filius Jesus Christus, aedificet vos in fide et veritate, » et in omni mansuetudine, et sine iracundia, et in patientia >> et longanimitate et tolerantia et castitate; et det vobis sor» tem et partem inter sanctos suos, et nobis vobiscum et » omnibus, qui sunt sub coelo» (α). Επικαλεῖται λοιπὸν ἐνταῦθα ὁ ἱερὸς μάρτυς τὸν Ἰησοῦν, τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ, μετὰ τοῦ πατρὸς Θεοῦ, ὡς δοτῆρα τῆς χάριτος ἐν τῷ παρόντι βίῳ, καὶ τῆς δόξης ἐν τῷ μέλο λοντι· ὅτι δὲ τοιαύτη τις ἐπίκλησις ἀνήκει εἰς μόνον τὸν Θεὸν, καὶ εἰς οὐδένα ἄλλον, ἥ τε ἁγία Γραφὴ μᾶς διδάσκει, καὶ ὁ ὀρθὸς λόγος, καὶ σύμπας ὁ τῶν τῆς ἐκκλησίας Πατέρων καὶ συγγραφέων χορός. Γ) Περὶ τῆς ἐνσαρκώσεως, τοῦ πάθους, καὶ τοῦ θανάτου, καὶ τῆς ἀληθοῦς τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἀναστάσεως. ὅτι ὁ μονογενὴς υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἔγεινε καὶ ἀληθὴς ἄνθρωπος, περὶ τούτου ἐναργῶς ἐκφρά ζεται ὁ Πολύκαρπος· διότι ἀποδίδει εἰς αὐτὸν σῶμα καὶ στόμα, ἐν ᾧ ὅμως οὐδείς ποτε δόλος εὑρέθη (6), καὶ αἷμα (γ), καὶ ἔπαθε, λέγει, καὶ ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν (δ), καὶ ἀνέστη ἐκ τῶν νεκρῶν (ε)· ὀνομάζει αὐτὸν ἀρχιερέα, ὁποῖος δὲν ἐδύνατο νὰ ἦναι χωρὶς ἀνθρωπίνης φύσεως (ς)· καὶ τελευταῖον σαφηνίζει τὴν διδασκαλίαν ταύτην, ἐπιφέρων, ὅτι « ὃς ἂν μὴ ὁμολογῇ Ἰησοῦν Χριστὸν » ἐν σαρκὶ ἐληλυθέναι, ἀντίχριστός ἐστιν· ὅπου οὐχὶ μόνον σηρίζει τὸ ὀρθόδοξον περὶ τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως τοῦ Χριστοῦ δόγμα, ἀλλὰ καὶ πάντα τὸν ἐναντία πιστεύοντα, ὡς αἱρετικὸν κηρύττει καὶ ἀντιχριστιανικόν (ζ). Δ) Περὶ τῶν παραδόσεων. ὅτι πρέπει νὰ φυλάττωμεν τὰς παραδόσεις, μᾶς διδάσκει ὁ Πολύκαρπος, ὅταν παραγγέλλῃ νὰ ἐμμέ νωμεν εἰς τὰ ἀπ ̓ ἀρχῆς παραδοθέντα εἰς ἡμᾶς· ἐντεῦθεν ὁ Εἰρηναῖος αναφέρει « Polycarpus haec semper docuit, quae ab Apostolis » didicerat, quae et ecclesia tradidit, et sola sunt vera. » Is enim est, qui sub Aniceto cum advenisset in urbem, » multos ex haereticis convertit in ecclesiam Dei, unam et » solam hanc veritatem annuntians ab Apostolis percepis (α) Κεφάλ. 16'. (6) Κεφάλ. ή. (γ) Κεφάλ. β'. (δ) Κεφάλ. ά. (ζ) Κεφ. ζ'. |