imitandum proponerent. Porro hujus integritatem ipse probat codex Morbacensis, dum post primum ejus caput ea qua diximus ratione ad Silvestrum papam et Retitium Augustodunensem accommodatum, reliqua duo Zozimi epistola capita subjicit, non jam Retitio, sed ipsimet Zozimo, sive ut ibi corrupte pingitur, Ozimo inscripta.

EPISTOLA

DE FORMATIS AB EPISCOPO VIENNENSI ACCIPIENDIS. QUE
SINT PROVINCIE SEPTEM AD VIENNENSEM ECCLESIAM

PERTINENTES.

(Indidem).

Silvester papa universis episcopis per Gallias et per septem provincias.

stolæ I Zozimi probant non modo cjusdem pontificis A ambiebant, privilegium Zozimi Patroclo indultum sibi aliæ duæ, septima scilicet atque decima, quibus idem dandarum formatarum jus Patroclo Arelatensi episcopo asseritur, sed et aliæ plures successorum Zozimi ad successores Patrocli confirmant. Etiamnum quippe habemus Symmachi papæ ac Vigilii epistolas, in quibus id juris more decessorum suorum Cæsario, Auxanio et Aureliano Arelatensibus episcopis concessisse se testantur. Alterius epistola Zozimi ad Simplicium Viennensem episcopum infra loco suo subjiciendæ architectus, quem non alium ab artifice hujus ipsius suspicamur, litterarum a Zozimo in Arelatensis episcopi gratiam scriptarum veritatem ultro admittit. Immo huic papæ ignotam ponit hanc Silvestri, quam tamen exscribere nequ¡it Zozimus, nisi eam præ oculis habuisset. Et vero dum ista Zozimi epistolæ 1 verba, lloc autem privilegium forma- B tarum fratri et coepiscopo nostro Patrocio, meritorum illius speciali contemplatione concessimus, cum his conferimus epistolæ Silvestri, Hoc autem privile gium formatarum fratri et coepiscopo nostro Paschasio et POSTERIS EJUS meritorum illius speciali contemplatione concessimus, ibi non Zozimum Silvestri verba cxscribentem, sed pscudo Silvestrum Zozimi sententiam putide interpolantem deprehendimus. Quid enim sibi vult istud et posteris ejus? Num de Paschasii natis ac nepotibus ejus hoc dictum est? Dixisset sane Silvester et successoribus ejus. Sed nec dicendum ipsi fuerat meritorum illius speciali contemplatione, si privilegium idem ad Paschasii successores attinere voluisset. Mittimus quod hujus successorum nullus co usus esse legitur; quod in controversia, quæ Arelatensem inter et C nos venerit; sciat se suscipi omnino non posse. Quam Viennensem ecclesiam de sedium suarum privilegiis tanto partium studio exarsit, nulli unquam vel Romano vel Viennensi antistiti venit in mentem, ut hanc Silvestri epistolam memorarei; quod Zozimus formatarum privilegium Patroclo largiens, perinde loquitur, ac si nulli antea in Gallia tributum certo sciret; quod denique idem privilegium aliis Patrocli successoribus

concessum esse constet.

II. Præterea codici canonum ante annos 800 exa rato, quem celebre monasterium Morbacense diœcesis Basileensis asservat, insertum legimus privilegium seu privilegii partem cum hoc titulo: Incipit constitutio apostolicæ sedis. Silvester episcopus universis episcopis per Gallias et septem provincias. Tum subjicitur epistolæ 1 Zozimi papæ totum capul 1, nisi quod in hoc codice metropolitani Austudunensis, loco metropolitani Arelatensis, et Retitio pro Patroclo substitulum est. Al Augustodunensi episcopo metropolitani nomen nunquam, nedum Retitii avo, concessum legimus. Nam Gregorius, postquam Syagrio pallii concessit usum, hoc eum maximi beneficii loco hubere voluit, quod hoc etiam, inquit, pariter prospeximus concedendum, ut metropolita suo per omnia loco et honore servato, ecclesia civitatis Augustodunæ... post Lugdunensem ecclesiam esse debeat, et hunc sibi locum ac ordinem ex nostræ auctoritatis indulgentia vindicare. Unde non semel contigisse apparet, ut ii qui privilegiorum alicujus ecclesiæ antiquitatem persuadere

1. Placuit apostolica sedi, ut si quis de qualibet Galliarum parte, sub quolibet ecclesiastico gradu, ad nos venire contendit, vel (1) ad alia terrarum loca ire disponit, non aliter proficiscatur, nisi metropolitani (2) Viennensis formatas acceperit, quibus sacérdotium suum vel locum ecclesiasticum quem habet, scriptorum ejus adstipulatione (5) perluceat. Quod ca gratia statuimus, quia plurimi se episcopos, presbyteros sive ecclesiasticos simulantes, quia nullum documentum formatarum exstat, per quod valeant confutari, in nomen venerationis irrepunt, et indebitam (4) venerationem promerentur. Quisquis igitur, fratres charissimi,prætermissa (5) supradicta formata, sive ille episcopus sit, sive presbyter, sive diaconus, ant (6) in inferiori gradu constitutus, deinceps ad

auctoritatem ubique non misisse manifestum est, ut cunctis his regionibus innotescat, id quod statuimus omnem in modum esse servandum. Si quis autem hæc salubriter constituta temerare (7) præsumpserit sponté sua, se a nostra noverit communione discretuin. Hoc autem privilegium formatarum fratri et coepiscopo (8) Paschasio et posteris ejus, meritorum illius speciali contemplatione concessimus (9).

2. Provinciæ vero septem ad Viennensem ecclesiam pertinentes, sicut Romanus catalogus testatur, hæc sunt, Viennensis prima; Narbonensis prima, quæ est secunda; Narbonensis secunda, quæ est Aquis, tertia; Aquitanica prima, quæ est Biturix, quarta ; Aquitanica secunda, quæ est Burdegala (Add. quinta); D Novempopulana quæ est Auxia, sexta; atque Alpes maritimæ, quæ est Ebrodunum, septima. Valete.

(1) Apud Zozim. alio ire.

(2) In ms. Morbac. Austudunensis. Apud Zozim. Arelatensis.

(3) Morbac. ms. cum Zozim. perdoceat.
(4) In iisdem libris reverentiam.

(5) Zozim. prædicti. Morbac. ms. supradicti.
(C) In Morbac. ms. ac deinceps in inferiore gradu
sit, ad nostra. Zozim. aut deinceps in inferiori gradu
sit, nos.

(7) Morbac. ms, cum Zoz. tentaverit.

(8) Apud Zozim. Patroclo. In ms. Morbac. Retitio, ac subinde specialiter pro speciali.

(9) In ms. Morbac. constitutio Silvestro attributa hic clauditur his verbis: Bene valete feliciter.

C

lium relegaverat, ipse, prout constituerat, ab exilio revocasset, si non morte præventus fuisset. Hæc ex Athanasio, Ruffino, Socrate et Sozomeno, Baronius anno 336, num. 2, 3, 4, et multis sequentibus.

Sedit annos duos, menses octo, dies viginti unum. Mensibus novem minus novem diebus sedisse patet ex Baronio appendice tomi x. lloc est quod Hieronymus in chronico disertis verbis ait, ipsum octo mensibus tantum sedisse. Et Sozom. I. n, c. 19, ipsum ad exiguum tempus sedem tenuisse. Imo ipsius auctoris libri pontificalis testimonio constat, Julium Feliciano et Maximo consulibus, anno nimirum Christi 337, sedere cœpisse: quomodo igitur Marcus pontificatum suuni Nepotiano et Facundo consulibus anno Christi 356 auspicatus, ultra biennium sedisse potuit? Marianus Scotus, Onuphrius aliique plures ex recentioribus banc nostram sententiam recte sectati, auctorem libri pontificalis deseruerunt. Baronius, anno prædicto num. 61.

Secundi consulum: H. legit secundo, sive iterum, consulis.

Marcus. Anno Christi 336 qui est Constantini tri- B calumniis Arianorum circumventum temere in exigesimus primus, post interregnum quindecim dierum, in locum Silvestri pontificis pie sancteque defuncti, Marcus natione Romanus subrogatus fuit. Hujus pontificato ingenti Eusebianorum motu concussa est Ecclesia. Athanasius quasi minatus fuisset se impediturum, ne quid frumenti Alexandria Constantinopolim deveheretur, nova calumnia exagita. tus, ac de novo crimine læsæ majestatis per falsos ac subornatos Eusebianæ factionis testes convictus, ab imperatore inaudita causa magno omnium catholicorum luctu ac moerore in Galliam relegabatur : quem Maximinus episcopus, non ut profugum vel exulem, sed ut confessorem de impietate triumphantem Treveris excepit, eumque ut egregium fidei athie. tam magno in honore habuit. Unde, quod aiunt, ipsum in puteo latitantem symbolum conscripsisse, fabulusuni esse constat. Post relegatum Athanasium, Ariani de Ario Alexandrina urbi restituendo supplicantes, ejus restitutionem impetrarunt quidem; verum ille quantumvis litteris Eusebianorum et imperatoris communitus fuisset, ab Alexandrinis civibus, eo quod a catholica fide alienus esset, urbis ipsius aditu prohibitus Constantinopolim rediit : ibique in conventu malignantium, occasione Marcelli Ancyrani, ut infra dicemus, congregato, sese imperatori sistens, de fide interrogatus, verbo et scripto fidem catholicam, per summain simulationem juratus profitetur.Alexander Constantinopolitanus episcopus dum ewin contra mandatum imperatoris in Ecclesie communionem recipere nollet, violenterque ingerendum metueret, ipse una cum plebe jejunii et orationum studio insistens a Christo impietatis Ariange vindice rum ad ecclesiam deducebatur, exonerandi alvum impetravit, quod dum Arius magno fastu Eusebianonecessitate ad locum secretiorem declinare compulsus, una cum excrementis viscera divino miraculo effundens, misere interierit. Ad hunc modum Ariana hæresi divinitus condemnata, plurimi ex iis, qui ante decepti erant, conversi sunt: ingens timor el exanimatio Eusebian faction incussa est, fama rei per universum ferc orbem divagata. Imperator tanto prodigio commotus, Arianos et Eusebianos, quos hactenus Nicænæ fidei acerrimos defensores, et discipline ecclesiastica fidelissimos custodes, ipsorum dolis, fraudibus, ac simulata pietate male persuasus existimavit, plane detestatus est : et Athanasium, quem

D

Ex die kalendarum februarii. Si pridie kalendas januarias anni Christi 335 Silvester Romanus pontifex sancte in Domino obdormivit, et inde usque ad initium pontificatus Marci cessavit episcopatus diebus quindecim, ut asseris in vita Silvestri, quomodo ejusdem Marci initium ad kalendas februarias differtur?

Usque in diem kalendarum octobris. Septima die nensis octobris, qua anniversaria ejus natalis memoria ex antiquiore usu in Ecclesia agitur, diem suum obiisse, probabilius est. Baronius prædicto loco.

Hic constituit ut episcopus Ostiensis. Consuetudo illa, qua Ostiensis episcopus Romanum episcopum consecrare solet, hoc tempore antiquior esse videtur: nam Dionysius papa a Maximiano Ostiensi episcopo consecratus fuisse legitur. Sanctus Augustinus in breviculo collat. diei 3, cap. 16, agens adversus Doña tistas, hujus ritus tamquam vetustissimi meminit. Baronius.

Pallio uteretur. Pallium aliter canone 12 Gangrensis concilii, aliter hic accipitur. Ibi enim sumitur pro veste qua utebantur illi, qui vitam austeriorem monasticam professi, carni et mundo renuntiaverant, ut patet ex notis ibidem conscriptis: hic vero sumitur pro indumento et insigni summi pontificis Romani,

argenteas duas, pensantes singulas libras viginti; A Constantini Augusti, et Nepotiani ac Secundi consu

scyphum argenteum unum, pensantem libras decem; calices ministeriales argenteos tres, pensantes singulos libras duas; coronam argenteam pensantem libras decem; fundum Antonianum via Clodia, præstantem solidos triginta; fundum Baccanas (al. Vaccanas) via Appia, præstantem solidos quadraginta et tremisses (al. trimisios) duos; fundum Morrca (al. Orrea) via Ardeatina, præstantem solidos quinquaginta quinque et tremissem (al. trimisium unum). Hic fecit ordinationes duas in urbe Roma per mensem decembrem, presbyteros viginti quinque, diaconos sex, episcopos per diversa loca viginti septem. Qui etiam sepultus est in cœmeterio Balbinæ, via Ardeatina, quod ipse constituens fecit ridic Nonas (al. secundo Nouas) octobris, et cessavit episcopatus dies viginti.

lum, ex die kalendarum februariarum usque in diem kalendarum octobris, Marci pontificatum ad nullum mensem decenibrem pervenisse ponit; ac nihilominus eum subjicere non puduit : Hic fecit ordinationes duas per mensem decembrem, presbyteros 25, diaconos 6, episcopos per diversa loca 27.

§ 11. DE DECRETO IPSI ATTRIBUTO.

(Indidem).

Marci nulla, nisi quæ Isidorus Mercator commentus est, scripta novimus; alii tomo servanda. Si tamen libro pontificali habenda fides, constituit ut episcopus Ostiensis, qui consecrat episcopum Urbis, tum pallio uteretur, et ab eodem episcopus urbis Romæ consecraretur. Ostiensis quidem episcopi privilegium, quo B Romanum pontificem consecrat, antiquum esse, lestis est Augustinus in Breviculo Collat. cum Donat., n. 29, ubi memoratur consuetudo ut non Numidiæ, sed propinqniores episcopi episcopum ecclesix Carthaginensis ordinent, sicut nec Romanæ ecclesiæ ordinat aliquis episcopus metropolitanus, sed de proximo Ostiensis episcopus. Verum cum pallii eo intellectu, quo hic usurpatur, nulla in sinceris monimentis ante Symmachum papam mentio occurrat, hoc decrctum jure suspectum, immo el supposititium videatur. Quamvis enim ornamenti hujus usum Symmacho papæ primum attribuere nolim, altum tamen de illo in tot decessorum scriptis silentium maximo argumento est, non longe antea nonnullis episcopis singulari quodam privilegio

Hujus papæ initia ac mors in Bucheriano catalogo sic designantur: Marcus menses 8, dies 20. Et hic fuit temporibus Constantini, Nepotiano et Facundo consulibus, ex dic 25 kalendas februarias, usque in die nonarum octobrium consulibus suprascriptis, hoc est anno 336, Januarii 18 die, quæ Dominica erat, pontificatum iniit, et eodem anno, Octobris 7 die, quo etiamnum memoria ejus in Ecclesia recolitur, ad superos abiit. Hic fidem suam libri pontificalis artifex manifeste prodit, cum Bucherianum catalogum negligenter exscribens in hunc modum, Fuit temporibus C concedi cepisse. NOTÆ SEVERINI BINIL.

quo summus honor et plena cjus potestas significatur: quodque ab codem metropohtanis epi-copis aliquando ob causas arduas et rationabiles impartiri solitum fuit. Hoc alias appellatur Phrygium, fortasse ideo, quod Phrygiorum opere crucibus contexi soleret. Baron., anno 536, num. 63, Phrygiam Cyrillo Alexandrino, cumvices pontificis in concilio Ephesino susLineret, a Cœlestino pontifice Romano collatum fuisse, ipsumque illud in concilio Ephesino et in sacris solenniis more Romani pontificis usurpasse scribunt Theodorus Balsamon in Nomocanonem, Photius; lit. 8, c. 1; Baron. anno 430, num. 26. Quod asserit Hieronymus Rubeus, Joanni ejusque successoribus Ravennatis ecclesiæ archiepiscopis, privilegio Valentiniani imperatoris usum pallii concessum fuisse, ipsorum archiepiscoporum confessione, apud Greg., lib. u, epist. 54, extante diluitur, qua usum pallii non

SCRIPTA DUBIE

EPISTOLA (1) SANCTI ATHANASH

ET EGYPTIORUM EPISCOPORUM AD MARCUM PAPAM. (Conc. 1. 11, col. 466, ad. Labb.).

De numero canonum Nicænorum pro exemplaribus Nicæni concilii, quia Ariani eorum exemplaria incenderant. Domino sanclo et apostolici culminis venerando sanctæ Romanæ et apostolicæ sedis atque universalis ecclesia papæ, Athanasius et universi Ægyptiorum episcopi. Ad vos pervenisse non dubitamus, quanta et qua(1) Hr Mercatoris merces Bar. Bell. aliisque peritis catholicis merito suspecta et supposite visæ sunt. nec Bisniu ipse diffitetur, Baronianis rationibus oppressus.

imperatori, sed Romano pontifici acceptum referunt. Edictum quod Hieronymus prætexit, commentitium esse et a schismaticis confictum ostendit Baronius anno 432, num. 92, 93, 94 et 95.

Tempore jejunii usus pallii prohibitus fuisse videtur ex epist. 54, lib. 11, Gregorii papa, qua adversus Joannem Ravennatem jure expostulat, quod tempore jejunii per plateas el vias pallium gestaret. Baronius, anno 451, num. 63. Adde pallii nomine omne operimentam in rebus sacris significatum fuisse, lib. 11, epigr. 3, declarat Venantius Fortunatus, ubi vela oblata sanctæ cruci pallia nominat. Vide Baronium anuo 336, num. 64.

Hic fecit ordinationes duas per mensem Decembrom. Hæc qua fide auctoris scripta sint, patet ex præccdentibus.

AUCTORITATIS.

D lia ab hæreticis, et maxime ab Arianis quotidie patimur: quoniam intantum ab eis persequimur, ut etiam vivere jam nos tædeat. Nam instanti tempore subito et insperate in nos irruentes, nosque juxta præceptum Domini qui ait: Si vos perseculi fuerint in una civitate, fugite in aliam (Mallk., x), fugiendo propter cladem populi eos declinantes, nos comprehendero non valuerunt, sed omnia depopulati sunt. In tantum enim nostra vastaverunt (1), ut nec libros, nec vestimenta ecclesiastica, aliaque ornamenta, nec reliqua (1) Contigerunt ista sub Liberio, an. 355.

utensilia nobis dimitterent. Libros vero nostros us- A ecclesiarum, ea ad correctionem et recreationem fi

que ad minimum incendentes, nec iota unum reliu-
quentes, propter veritatis fidem, etiam Nicænam
synodum, qua modo clerus et populus imbuebatur, et
inaxime jam imbuti erant, in contumeliam nostram
et omnium christianorum incenderunt. Quapropter
precamur, pater beatissime, quia non dubitamus apud
vos plenaria esse Nicæni concilii exemplaria, ut no-
bis illa, quæ sanctæ recordationis prædecessoris
Silvestri fuerunt, sub tuta mittatis stipulatione. Nam
quando prædictæ synodo cum beat memorize
Alexandro, digno Deo pontifice nostro, id est, Alexan-
drine magnae civitatis episcopo, in diaconatus inter-
fuimus officio, sub nostræ præsentiæ testimonio, per
beatos viros Victorem et Vincentium presbyteros,
apostolicæ sedis apocrisiarios, missa sunt prædicto B
papæ Silvestro cum adstipulatione subnexa (1) capi-
tala septuaginta. Sanc præsentibus nobis octoginta
capitula in memorata tractata sunt synodo, scilicet
quadraginta a Græcis, græca edita lingua, et qua-
draginta a Latinis, similiter latina edita lingua. Sed
visum est 318 patribus, Sancto Spiritu repletis, in
prædicto concilio congregatis, et maxime jam dicto
Alexandro et apostolicæ sedis apocrisiariis, ut de-
cem capitula adunarentur aliis, atque congruis locis
insererentur; et ad formam septuaginta discipulorum),
vel potius totius orbis terra linguarum, septuaginta
tanti et tam excellentis concilii fierent capitula, quæ
omnem christianorum informarent orbem, et omnes
sub sacerdotali et christiano nomine degentes una fides
et una sacerdotalis atque clericalis regeret norma, C
nec quisquami a suo (S. Leo, cp. 8) dissideret
capite. Nunc ergo quia (ut prædictum est) ab inimi-
cis sanctæ Dei Ecclesiæ, et maxime ab Arianis, a qui-
bus quotidie expugnamur, conterimur et opprimi-
mur, præfata septuaginta Nicæni concilii capitula,
quæ de præfata synodo jam facta, jubente Domino
meo Alexandro, decreto omnium episcoporum al-
tuli, quæ etiam coram omnibus recitavi, atque tran-
scripsi, sunt igne combusta; optamus ut a vestræ
sedis auctoritate, quæ est mater et caput omnium

(1) Legendum subnixa, ut ex mediæ ætatis innumeris diplomatis constat.

delium orthodoxorum percipere per præsentes legatos mercamur, quatenus vestra fulti auctoritale, vestrisque precibus roborati, illæsi a memoratis æmulis sancta Dei Ecclesiæ, et nostris evadere, nobisque commissos eruere valeamus. Vere novimus (conc. Rom. sub Greg. 11, ann. 721) apostolatus vestri cor gratia sancti Spiritus in tantum esse accensum, ut omnibus oppressis succurratis : quanto magis nebis, qui licet exigui ordinis, tamen vestri sumus, vobisque obedientes cum omnibus nobis commissis et sumus et semper esse volumus. Ideo decet, cl oportet vos nobis ha'c quæ rogamus, et alia quæ necessaria (juxta sapientiam, quam vobis præstilit Altissimus) esse cognoveritis, absque tarditate præstare, ut tante miseria squalores a fidelium mentibus detergantur, et quasi vulnus corpori infixum, auditu tantæ miseriæ oberato (1), salutari curetur antidoto, ut divino freti juvamine, vestraqu auctoritate atque auxilio roborati, adversantium tergiversationes evadere valeamus, atque inconcusso vultu, non fraude cujusquam perculsi, assistere æterno judici mereamur, et vocem audire inquientem: Euge, serve bone et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, supra multa te constituam : intra in gaudium Domini tui (Matth. xxv). Et subscriptio. Orantem pro nobis sanctum apostolatum vestrum longa: vis Dominus conservet temporibus (Joan. Il pup, ad Justinianum).

RESCRIPTUM MARCI PAPE

AD ATHANASIUM ET OMNES EPISCOPOS ÆGYPTIOS.

(Indidem).

De missione capitulorum Nicæni concilii.

Dominis venerabilibus fratribus Athanasio, et univer· sis Egyptiorum episcopis, Marcus sanctæ Romanæ apostolica que sedis, cl universalis Ecclesiæ episcopus.

Doleo, fratres, et nimium contristor super afflictione vestra, sed oppido consolor, quod vento ugitata non estis arundo (Matth., u), sed recti in fide inter omnes procellarum et turbinum colluctationes (1) Aditu tantæ miseriæ obserato, ut habet ms. c. Justelli.

NOTÆ SEVERINI BINII.

Rescriptum. Epistola Marci ad sanctum Athanasium D episcopum Alexandrinum, et ad cateros Egypti episcopos, Nepotiano et Facundo consulibus, 10 kalendis novembris scripta legitur, cujus argumentum ex epistola Athanasii aliorumque ejusdem provinciæ episcoporum ad eumdem Marcum intelligitur hoc fuisse; nempe Ægyptios dira Anianorum persecutione vexatos, inter alia Nicanorum canonum, qui una cum omnibus aliis libris ad iisdem incensi fuerunt, exemplar a Romana ecclesia iisdem datis ad Marcum papam litteris postulasse. Quibus quidem litteris, tum Marci, Nicanorum canonum numerus definitur, nimirum ab eadem magna synodo statuta fuisse septuaginta, secundum, ut aiunt, numerum discipulorum, capitula. Baronius, num. 58. Hanc surreptitiam et ab aliquo confictam fuisse quinque rationibus evidenter ost enditur. Quarum primia hæc est: quod in contro

versia inter Africanam ecclesiam et Romanos pontifi ces Zosimum et Bonifacium agitata, de numero Nicinorum canonum, hæc epistola illis nequaquam cognita fuerit. Secunda, quod Anathasius, ut ex precedentibus constat, hoc tempore in Galliis exulaverit, adeoque hac de re ad Romanum pont.ficem Alexandria scripsis-e non potuerit. Tertia, quod grassatio illa in Alexandrinam ecclesiam multis annis post hæc tempora sub Constantio contigerit, quando nimirum Athanasio expulso Gregorius quidam Ariauus in lecum cjus ordinatus esi, ut testatur Athanasius in epistola ad omnes orthodoxos. Quarta, quod Marcus nonis octobris hujus anni Constantino imperatore adhuc vivente defunctus fuerit: ideoque non possit non suspectum esse de fide quod 10 kalendas novembris Nepotiano et Facundo consulibus hanc epistolam scripsisse legatur. Quinta Si Marcus papa exemplum

incessanter perduratis. Lectis ergo (S. Leo, epi- A ejus magni concilii, minime misimus, sed pro eis

dem coram apocrisiariis vestris alia similia, eumdem numerum, eademque verba, et ipsam subscriptionem continentia, vobis rescribere, et sub certa stipulatione et confirmatione mittere curavimus. Et quis est, qui fratribus suis talia (Atticl, ep. CP. ad PP. Africanos) negare audeat ? Nam non negligenda nobis hæc per sancti Spiritus gratiam Dominus docuit, sed fideliter exercenda, et fratribus contradenda, et docenda distribuit. Hæc apostolorum viva traditio (Agatho ad Const. Aug., act. iv concilii vi generalis), hæc est vera charitas, quæ prædicanda est et præcipue diligenda ac fovenda, atque fiducialiter ab omnibus tenenda. Hæc sancta et apostolica mater omnium ecclesiarum Christi Ecclesia, quæ

stol. 85) fraternitatis vestræ litteris, vigorem constanti:c vestræ, quem olim noveramus, agnovimus. Congratulantes vobis, quod ad custodiendum Christi gregem, pastoralem curam vigilanter insequi. mini, ne lupi, qui sub specie ovium, subintrarunt, bestiali sevitia simplices quosque dilacerent, qui non ad hoc subintrarunt ut aliqua correctione proficiant, sed ut ea quæ sunt sana corrumpant. Quapropter moneo, et hortor dilectionem vestram (idem S. Leo, ep. 2), ut bonum quod incepistis adminiculaute divina gratia usque in finem perducere satagatis, veritatis voce monente : Beatus qui perseveraverit usque in finem (Matth., xxiv). Unde enim beata perseverantia, nisi (S. Leo, ep. 92) de virtute patientiæ ? Nam, juxta Apostolum: Omnes qui volunt pie B per omnipotentis Dei gratiam a tramite apostolice vivere in Christo, persecutionem patientur (II Timoth., m). Quæ non in eo tantum computanda est, quod contra christianam pietatem, aut ferro, aut ignibus agitur, aut quibuscumque suppliciis, cum persecutionum sævitiam suppleant, et dissimilitudines morum, et contumacia inobedientium, et malignarum tela linguarum, quibus conflictationibus com. munia semper inembra pulsantur, et nulla piorum portio conflictatione sit libera, ita ut nec periculis nec otio careant, nec labore. Nam hæc et omnia incrementa (Cœlest. 1, ep. ad Gallos, c. 11) probabilium studiorum, et in eis usque in finem perseverantia, atque bonæ voluntatis incrementa, ad Christi gratiam semper sunt referenda : ut in omnibus quæ agimus Deus omni perfecte laudetur tempore.

traditionis numquam errasse probatur, nec hæreti. corum novitatibus depravanda succubuit, sed ut in exordio normam fidei christianæ percepit ab auctoribuis suis apostolorum Christi principibus, illibata fine tenus manet, secundum ipsius Domini salvatoris divinam pollicitationem, qui discipulorum suorum principi in suis fatus est evangeliis: Petre, inquiens (Luc. xx11), ecce Satan expetivit ut cribraret vos, sicul qui cribrat triticum : Ego autem pro te rogavi, ut non deficial fides tua et tu aliquando conversus confirma fratres tuos. Consideret itaque vestra excellens prudentia, quam bonum sit persistere in dispensatione vobis credita, et in fide recta, atque hæreticis et æmulis Christi repugnare, et numquam a veritatis C tramite declinare, quoniam Dominus et Salvator omnium, cujus fides est, qui pro nobis mori non dubi→ tavit, et proprio nos suo redemit sanguine, qui fidem beati Petri non defecturam promisit, et confirmare eum fratres suos admonuit. Quod apostolicos pontifices meæ exiguitatis prædecessores confidenter fecisse semper cunctis est cognitum, quorum et pusillitas mea, licet impar sit, et infirma, pro suscepto tamen divina dignatione ministerio pedisequa cupit existere. Væ enim erit nobis, qui hujus ministerii onus susceptum babemus, si veritatem Domini Jesu Christi, qüam apostoli prædicaverunt, prædicare ncglexerimus. Væ etiam erit nobis, si silentio veritatem oppresserimus, qui erogare nummulariis jubemur, id est, christianos populos imbuere et docere. Quid in

De capitulorum namque veritate et numero Nicæni concilii, cui vos interfuisse litteris vestræ fraternitatis significastis, a nostris, qui vobiscum una interfuerunt, diligentioribus requisivimus collocutionibus, qui ita ut vestræ testatæ sunt litteræ, omnem nobis ordinem exposuerunt, et vestram epistolam per omnia veram esse testificati sunt: non ut nos aliquid sinistrum vestra ex parte arbitremur. Sed nos et vos, illosque absque ulla in posterum titubatione unum sentire optaremus, et saucia romana Ecclesia, quæ semper immaculata mousit, et Domino providente, et beato Petro apostolo opem ferente, in futuro manebit, sine ulla hæreticorum insultatione, firma et immobilis omni tempore persisteret. His itaque peractis, diligenter requirentes in D ipsius Christi futuro dicturi sumus cxamine, si sersancto nostræ et apostolice sedis scrinio, eadem que sanctæ recordationis prædecessori meo Silvestro sunt directa, septuaginta (sicut significastis) capitula illesa invenimus. Ipsa enim vobis propter auctoritatem et subscriptionem tantorum patrum, et

monis ejus veritatem confundimur prædicare? Quid erit de nobis, cum de commissis nobis animabus, et de officio suscepto, rationem justus judex Christus Deus noster districtam exegerit? Ideo, fratres, hor. tor (S. Leo, ep. 2) dilectionem vestram, obtestor et NOTÆ SEVERINI BINII.

misisset ad Alexandrinos ex Romano scrinio, certo convenissent deinceps inter se exemplaria Romanum et Alexandrinum: quomodo ergo in exemplari a sancto Cyrillo ex Alexandrino ad Africanos misso, isti tres canones de appellationibus deerant, qui in Romano inveniebantur. Idem igitur qui, ut bene consuleretur assertioni Zosimi et Bonifacii de Nicæno ca

none extra numerum vicenarium allegato, epistolam illam Bonifacii papæ ad Eulalium episcopum Alexan drinum de restituta communione ecclesiæ Africana confinxit, has casdem Marci ad Athanasium, et Athanasii ad Marcum confinxisse et concinnasse putatur Baron. anno 336, num. 59 et 60. Bellarminus, lib. 11 de Rom. pont. c. 25.