PRÆFATIO a.

Beatissimo ac felicissimo Domno Joanni, sanctæ B ejusdem doctoris, qua librum Regulæ pastoralis catholicæ et apostolicæ Romanæ Ecclesiæ præsuli, Joannes ultimus levitarum.

C

D

LIBER PRIMUS.

Qua ratione, quibusve virtutibus ad pontificatum ascenderit, cumulate disseritur.

-

ARGUMENTUM. 1. De genere beati Gregorii. ·2 (a) Quod pspóvuuos fuerit. 3. De institutione ejus. 4. (b) Prætor urbanus exprimitur.-5. Sex monasteria in Sicilia fecit.-6. Sub abbatibus in suæ domus monasterio militans, postmodum abbas efficitur.-7. Paschali Sabbato jejunare non valet. 8. A Domino jejunandi fortitudinem impetrat. 9. Mater Silvia ei consuetudinaliter legumina mandat. 10. Duabus vicibus ab angelo Dei tentatur, tertia vero liberalissimus comprobatur. 11. Frater furtum faciens a dæmonio vex tur, et a Gregorio liberatur. - 12. c) Fugiturus frater cæcatus, et a nigri canis morsibus liberatur. -13. Frater fugam molitus a dæmone corripitur, a Gregorio liberatur. 14. Fratrum latebra immobilitate caballorum cognoscitur. 15. Frater Justus (d) procre peculiari severiter 17. Dimissis peccatis Antonius mori jubetur.

in morte punitur. 16. Ejus anima de inferi cruciatibus liberatur.

Datum.

18. Gerontius cum quibusdam fratribus se asserit moriturum. 19. Frater Merulus albis floribus se somniat coro20. Joannes ab apostolo sanatus a defuncto vocatur. 21. De venalibus Anglorum pueris percontatur. 22. Pro convertendis Anglis Britanniam petiturus absolvitur. 23. A præsule tribus sententiis consternato redire jubetur. - 24. Per locustam se cognoscit continuo reversurum. - 25. A monasterio tractus, diaconus consecratur. 26. Constantinopolim apocrisiarius destinatur. 27. Pro exponendo libro beati Job enixe rogatur. - 28. Cum Eutychio disputans, victor agnoscitur. -29. Liber Eutychii ab Augusto ignibus deputatur. 30. Eutychius moriens pellem manus suæ tenebat, dicens se in ea resurrecturum. 31. Apocrisiariatus Gregorii qualitas declaratur.-32. Epistola Pelagii papa Gregorio mittitur. 33, Maximianus cum fratribus anaufragio liberatur. - 34. Romana urbs diluvio Tiberis inundatur. - 35. Athesis fluvius mirabiliter solidatur. 36. Dracone cum bestiis in mari necato, aer corrumpitur. 37. Sagittis cœlestibus cladem ferentibus, Pelagius præsul extinguitur. 38. Theodorusa dracone liberatus, convertitur. 39. Gregorius ad pontificatum nolens eligitur. 40. Pontificatnm subterfugere gestiens, imperatori litteras latenter mittit. 41. Pro concione pœnitentiam prædicat. localiter ordinat. 42. Septiformem litaniam - 43. Octoginta homines pestilentia prosternuntur. - 44. Ab Urbe diffugiens, indicio cœlesti monstratur et reductus, primæ sedis pontifex consecratur. 45. Noluisse summum sacerdotium, veraciter demonstratur. 46. Discretionis ejus perfecta qualitas indicatur. 47. Conabatur extra mundum, et extra carnem fieri, et ad speciem anhelare. 48. Condoluit ruinæ suæ gemitum renovari. -49. Ex scriptis Anastasii Patriarchæ quasi beatitudinis requiem, salutem accipiens, fontem sitiens, umbram æstuans invenit. 50. Ab Andreæ illustris charitate et animo non recessit. 51. Joannis exconsulis bona excellentiæ est expertus. 52. Leandro Hispalensi episcopo, respondere noluit, epistolis ad se transmissis. 53. Cum magno angore animi summum sacerdotium suscepit. 54. Investigare superna judicia nullus homo sufficere potest.

23 1. Gregorius genere Romanus, arte Philoso- A lantius resonat, vocaretur. Nam recta quæ docturus phus, (e) Gordinai, viri clarissimi, et beatæ Silviæ filius,præfuit() Romanæ sedi annis tredecim, mensibus sex, diebus decem, (g) temporibus Tiberii Mauricii, et Phocæ Augustorum. Iste, senatoria stirpe progenitus, tam mobilissimam quam etiam religiosissimam genealogiam duxit, ita ut (h) quartus Felix sedis apostolicæ pontifex, vir magnæ in Christi Ecclesia reverentiæ, qui basilicam sanctorum Cosma et Damiani martyrum via sacra juxta templum Romuli, sicut hactenus cernitur, venustissime fabricavit, ejus alavus fuerit, et beata virgo Tharsilla, quæ moritura (i) promissionis cœlestis audivit harmoniam, et Jesum Christum ad se recipiendam videre meruit, amita nihilominus ejus exstiterit (Beda lib. 11, cap. 1, Histor. Angl. ; Greg. Tur. lib. x Hist. ; Lib. iv, Dial. c. 16; Hom.

38 in Evang.

2. Quam Gregorius geminæ nobilitatis lineam piis -moribus extulit, probis actibus exornavit, adeo ut præsagio quodam Græce гpnyóptos, quod Latine vigi

(a) Ita Mss. omnes, cujus tituli loco pler. Editi habent; De nomine quod is habuit conveniens studiis. Deest index in Bigol. et Utic.

(b) Gemet., ubi prætor urb. Ita etiam in Regio, Colbertino, Andegavensi, et Turon., quæ vox, ubi, in quinque laudatis Mss. inchoat omnes titulos.

(c) Editi, fugitivus, melius Mss., fugiturus; neque enim fugit monachus, sed fugere proponebat. (d) Gemet., pro peculari. Andeg. et Turon., pro peculiari. Non legitur, re, in ullo ex Mss. nostris, præterquam in Regio, ubi reperitur inter lineas. (e) In Turon. semper Gorgiani.

(In eodem deest Rom. sedi, necnon in Reg., Utic. et Gemet. In Bigot. est additum. In Andeg. et in Colb. legitur Rom. Ecclesiæ.

(g) In Excusis Tiberii, Mauricii. Certe Tiberii Augusti tempus ad Gregorii pontificatum non pertinet; quippe qui non incœperit nisi Mauricio imperante;

B

2. Siquidem inerant ei, (k) cum acerba ætate, matura jam studia ; et auditurus incognita, religiosis (1) senibus indagator solertissimus adhærebat: sumplaque doctrinæ semina, tenaci memoriæ ruminanda, quæ post in populos mellito declamaret gutture congerebat. Denique (m) docilis adolescens, cum, transmisso communiter stylo surgentis infantiæ, ad bivium Pythagoricæ litteræ pervenisset, incunctanter sinistrum ramum cum sæculi voluptate relinquere, et ad dextrum

cœpit cum cœlesti desiderio totis viribus anhelare.

4. Sed, dum conversionis suæ gratiam longius protrahens, totius se Christo famulaturum putaret, si sub prætoris urbani habitu mundo specie tenus serviret, cœperunt (n) multa contra eum ex ejusdem sæculi

at Tiberius etiam vocabatur.

(h) Imo Tertius Felix, ut dictum supra (ad Vitam a Paulo Diacono scriptam) et ad ejus Vitam 25 Februarii. Bolland., qui sequitur Baron., in Martyrol., ad 25 Februar. et tom. vII, Annal., ad ann. 581. De his in commentario de Vita sancti Gregorii disseruimus. (i) In Bigot. superscribitur processionis cœl., haud dubie quia Christus ei obviam processit.

(j) Editi, non solum sibi. Præferenda nostra lectio quæ est Mss. Reg., Turon., Gemet., Bigot.

(k) Editi, in tenera ætate, reluctantibus Mss. Hic acerba idem est ac immatura, ut Jerem. xxxi, 29, 30, Cet Ezech. xvIII, 2, dicitur uva acerba.

cura succrescere; ita ut non jam, sicut proposuerat, ▲ nere, ut ad diem alterum jejunium transferre potuisspecie, sed in eo retineretur et mente.

5. Tandem patre orbatus, ubi liberam disponendarum rerum suarum nactus est facultatem, sex monasteria in Sicilia fabricans, sufficientibus fratribus 24 cumulavit, quibus tantum prædiorum contulit, quantum posset ad victum quotidianum Deo illic militantium sine indigentia suffragari (Gregor. Tur. lib. Histor. cap. 1).

X

6. Septimum, intra Romanæ urbis moenia, sub honore sancti Andreæ apostoli, juxta basilicam sanctorum Joannis et Pauli ad clivum Scauri, monasterium in proprio domate fabricavit. In quo, relictis sericis, auro gemmisque radiantibus togis, simulque supellectilibus reliquis in usum pauperum prærogatis, ex hujus mundi naufragio nudus evasit, diuque desideratum monachicum capiens indumentum, primo (b) sub Hilarionis deinde sub Maximiani, venerabilium Patrum, regimine, multis sibi sociatis fratribus, regulari tramite militavit. Post vero cum subesse mallet, fratrum votiva concordia imminente, præesse nou renuit, sicut in consequentibus apparebit.

7. Erat ei abstinentia tanta ciborum, sedulitas oratiorum et jejuniorum, studiositas tam desiderata sacrorum (c) librorum, ut infirmato stomacho lacessitus vix subsistere procul dubio videretur. Nam cum quodam tempore incisionem vitalium, quam Græci

yxonǹ dicunt, pateretur, crebrisque angustiis per borarum (d) momenta ad exitum propinquaret, ac nisi eum fratres frequenter cibo reficerent, vitalisei spiritus funditus intercipi videretur, paschalis supervenit dies. Et dum sacratissimo Sabbato, in quo omnes, etiam parvuli pueri, jejunant, ipse jejunare non posset, cœpit plus moerore quam infirmitate deficere (Lib. 11 Dialog., cap. 33).

set (e). Verum quanquam pene quotidiano languore tabesceret, nullam tamen corpori suo cupiebat commodare quietem, quo minus aut oraret, aut legeret, aut scriberet, aut dictaret.

9. In hujus sacri monasterii penetralibus idem vir omnipotentis Dei Gregorius, a matre Silvia, tunc temporis juxta portam beati Pauli apostoli, loco qui dicitur Cella nova, quo hactenus oratorium nomini ejus dedicatum est, et famosum sancti Babæ confessoris () Christi monasterium, cujus laus in sexta et septima synodo, constitutum videtur, degente, crudis leguminibus pascebatur.

10. Ubi hunc de more quædam scribentem angelus Dei reperiens, misereri sibi flebiliter sub habitu naufragi postulabat. Cui Gregorius ex intimo corde comB patiens, bis ternis (g) numismatibus datis, abire præcepit (Inf. lib. 11, c. 23). Nec multo post, eadem die idem naufragus rediit, seque multa perdidisse, pauca vero suscepisse perhibuit. A quo, pari modo senis numismatibus sumptis, lætabundus abscessit.Sed die tertia rediens, identidem adjutorium naufragus importunis vocibus requirebat. Cui liberalissimus Pater, accersito vestiario, alia sex numismata dari præcipiens, cognovit in vestiario nihil numismatum unde posset consolari naufragum remansisse. Quid faceret nesciebat. Estuabat Deo devoti pectoris pietas, non sufferens vacuam proximi reliquisse miseriam. Rursus vestiarium suum, si forte vas quodlibet aut vestimentum haberet, interrogans, audivit nil penitus remansis e præter matris argenteam, quæ cum infusis C leguminibus mitti solita erat, scutellam. Mox alacrior factus, Ergo, inquit, frater, hanc defer, ne tristis abeat qui consolari quærit pauper. Itaque delatam scutellam, Gregorio satis hilariter largiente, pauper, qui putabatur, lætus amplectitur, non jam ad expetenda, sed ad conferenda suffragia rediturus. A quo videlicet angelicæ visitationis tempore lantis miraculis, tantis est virtutibus publicatus, ut omnibus secum viventibus, et exemplo fuerit, et terrori, quippe qui non solus, sed socialiter cum beato Andrea apostolo, suo monasterio, signis evidentibus, sit præfuisse putatus.

8. Mox accersito viro sanctissimo Eleutherio, dudum penes Spoletum multis præposito, tunc vero ejusdem sui monasterii monacho, a quo videlicet audierat mortuum fuisse suscitatum, oratorium petiit, seseque cum lacrymis, ut saltem die illo ad jejunandum sibi virtus daretur; in orationem dedit. Et post paululum, completa oratione, digressus, tantam virtutem suum stomachum percepisse cognovit, ut ei cibus et morbus de memoria funditus tolleretur. Cœpit secum mirari quis esset, quis fuerit; et cum ad animum redibat infirmitas, nibil in se ex his quæ meminerat recognoscere prævalebat. Cumque in di- D ris esset. Perrexerunt utrique; et de pretio, quod acspositione monasterii occupata mens esset, obliviscebatur funditus ægritudinis suæ.Si vero rediret ægritudo ad memoriam, cum tam fortem se esse sentiret, mirabatur si non 25 comedisset. Qui veniens ad vesperum, cognovit sibi tantam fortitudinem perma

11. Nam ut pauca de multis loquar, quadam die duos exinde fratres misit, qui aliquid emere pro ejusdem monasterii utilitate debuissent, unus junior, qui prudentior videbatur, alter senior, qui custos junio

ceperunt, ipse qui custos (h) missus fuerat, nesciente altero, furtum fecit. Qui mox ut in monasterium sunt reversi, atque ante oratorii limen venerunt, arreptus a dæmonio is qui furtum fecerat, cecidit. Dimissus autem a dæmonio is, concurrentibus monachis, abba

tis jussu requisitus est (a) ne forte de eo quod accepe- A sent. Igitur pergentes deflexerunt iter, et in Salaria rat furtum fecisset. Negavit, et iterum vexatus est. Dimissus, atque iterum requisitus, negavit, atque iterum vexatus est. Octo itaque vicibus negavit, octo vicibus vexatus est. Post octavam vero negationem, Gregorio interrogante, confessus est (b) quod nummos furto abstulerat, eique prostratus se peccasse 26 testatus est, perceptaque pœnitentia, ulterius ad eum dæmonium non accessit.

12. Alio quoque tempore, dum in die natilitio ejusdem apostoli jam meridianis horis fratres quiescerent, subito quidam frater, apertis oculis cæcatur, cœpit tremere, voces ingentes emittere, quibus vocibus testabatur ferre se non posse quod patiebatur. Concurrerunt fratres, viderunt cæcum apertis oculis trementem et clamantem, et a præsentibus alienum, nihil- B que quod foris agi poterat sentientem. Hunc in manibus levarunt, atque ante altare sancti Andreæ apostoli, jussu Gregorii, projecerunt, ipsique pro eo in orationem prostrati sunt. Qui statim ad se reversus, confessus est quia senex quidam ei apparuit, et canem nigrum ad eum dilacerandum dimisit, dicens: Quare fugere voluisti de monasterio isto? Cumque evadere de canis morsibus nullo modo potuissem, venerunt quidam monachi, et eumdem senem pro me rogaverunt, qui statim jussit canem abscedere, et ipse ad me reversus sum. Hic etiam sæpe confessus est postea, dicens quod eo die quo ista pertulerat, consilium habuerit de monasterio fugiendi.

13. Alius quoque monachus discedere ex eodem monasterio latenter voluit; cumque hoc mente tractasset, oratorium ingredi voluit, sed dæmone corripiente nequivit. Relinquebatur a dæmone quamdiu extra oratorium stabat; si ingredi conabatur, statim maligno spiritui traditus, vexabatur. Hoc dum sæpius fieret, tandem, Gregorio inquirente, se de monasterio fugere voluisse confessus est, ejusque per triduum simul cum fratrum precibus ita pietate divina curatus est, ut ad eum postmodum malignus spiritus nunquam accedere tentavisset.

14. Alio quoque tempore duo fratres ex ejusdem Patris monasterio fugerunt, qui aliqua prius colloquendo fratribus signa dederant, quod (c) per Appiam descendentes, Jerosolymam tenderent. Ili exeuntes diverterunt de itinere, et ut a sequentibus inveniri mimine possent, retrusas cryptas juxta Flaminiam portam invenientes, in eis se occultaverunt. Cum vero vespertinis horis jussu Gregorii requisiti, minime in congregatione inventi fuissent, ascensis caballis, eos quidam fratres secuti sunt, per (d) Metronii portam exeuntes, ut eos in Latinam vel Appiam viam sequerentur: subito eis consilium ortum est ut eos in Salariam viam extra civitatem requirere debuis

(a) Editi, an forte, reluctantibus omnibus Mss. stris.

no

(b) Utic. et nonnulli Mss., quot mummos. (c) Ita simpliciter Mss. Addiderunt viam Editores; quæ vox satis subintelligitur.

(d) Utic. et Bigot., Metrovi, Andeg., Metroni. Boll. cum Reg. et Colb., Metrovii.

C

eos veteri non invenientes, per portam Flaminiam decreverunt redire. Cumque reverterentur, mox ut equi ante cryptas illas venerunt in quibus se monachi absconderant, fixerunt gradum; pulsati et compulsi, passum movere noluerunt. Consideraverunt equites rem talem sine mysterio esse non posse, attenderunt ad cryptas, viderunt earum aditus missa maceria prædamnatos: sed caballis suis nusquam ire volentibus, descenderunt, et lapides qui in ora cryptarum compositi fuerant deponentes, ingressi sunt, eosque in eisdem tenebrosis latibulis consternatos terræ invenerunt. Qui ad monasterium reducti, tain stupore miraculi quam exhortatione 27 venerabilis Patris Gregorii sic meliorati sunt, ut eis multum profuerit ad parvum temporis de monasterio recessisse.

15. Alio quoque tempore quidam monachus, Justus nomine, medicinæ arte imbutus, beato Gregorio sedule obsequi, atque in assiduis ægritudinibus ejus excubare consueverat. Hic itaque corporis languore præventus, ad extrema deductus est, cui in ipsa molestia frater germanus, Copiosus nomine serviebat (Lib. iv Dialog., cap. 55). Sed prædictus Justus, cum jam se ad extrema parvenisse cognosceret, eidem Copioso fratri suo quia occultos tres aureos haberet innotuit. Quod nimirum fratribus celari non potuit, qui subtiliter indagantes, atque illius medicamenta omnia perscrutantes, eosdem tres aureos invenerunt in medicamine absconditos. Quod mox ubi Gregorio nuntiatum est, tantum malum de fratre qui secum communiter vixerat æquanimiter ferre non valuit, quippe quia eidem monasterio jam dudum regulam constituerat, ut cuncti fratres ita communiter viverent, quatenus eis singulis nulla habere propria liceret. Tunc Gregorius, nimio morore (e) percussus, cogitare cœpit, vel quid ad purgationem morientis faceret, vel quid ad exemplum viventibus provideret. Pretioso igitur ejusdem monasterii præposito ad se accersito, dixit: « Vide ut nullus ex fratribus se ad eum morientem jungat, nec sermonem consolationis ex cujuslibet eorum ore percipiat, sed cum in morte constitutus fratres exquisierit, ei suus frater carnalis dicat,quia pro solidis quos occulte habuit, a cunctis fratribus abominatus sit; ut saltem in morte de culpa sua mentem illius amaritudo transverberet, atque a D peccato quod perpetravit purget. Cum vero mortuus fuerit,corpus illius cum fratrum corporibus non ponatur; sed quolibet in sterquilinio fossam facite, (g) et in ea corpus projicite, ibique super eum tres aureos quos reliquit jactate, simul omnes clamantes: Pecunia tua tecum sit in perditionem, et sic eum terra cooperite. In quibus utrisque rebus solertissimus Pater Gregorius unam morienti, alteram vero viven

(e) Utic., Bigot., Gemet., Andeg., Colb., compulsus. (f) Excusi, quia propter aureos quos occultatos habuil.

(g) Bigot, Utic., Andegav., Reg., Colb., Gemet., ibique super eum tres aureos, etc., omissis, el in ea corpus projicite. Cæterum simile factum narrat Hieronymus laudatus in nota c. ad epist. 24 lib. xII.

tibus prodesse voluit, ut etillum amaritudo mortis a A qui, tanti Patris verbis exemplisque commonitus, mulculpa solubilem faceret, et istos avaritiæ tanta damnatio (a) misceri talibus prohiberet, atque a culpa prohiberet. Quod ita factum est. Nam cum idem monachus pervenisset ad mortem, atque anxie se quæreret fratribus commendari, nullusque fratrum ei applicari vel loqui tentaret, ei carnalis frater, cur ab omnibus esset abominatus aperuit. Ille protinus ut audivit, de realu suo vehementer ingemuit, atque in ipsa tristitia e corpore exivit. Qui ita est sepultus, ut Gregorius jusserat. Sed fratres omnes eadem ejus sententia conturbati, cœperunt singuli extrema quæque et vilia, et quæ eis regulariter semper habere licuerat, ad medium proferre, vehementerque formidare ne quid apud se esset unde reprehendi potuissent.

B

16. Cum vero post mortem fratris triginta jam essent dies evoluti, cœpit animus Gregorii misericorditer ei compati, ejusque cum gravi morore supplicia pensare, et si quod esset ereptionis ejus 28 remedium quærere. Tunc evocato ad se eodem Pretioso, monasterii sui præposito, tristis dixit: « Diu est quod frater Justus, qui defunctus est, in igne cruciatur ; debemus ei aliquid caritatis impendere, et ei, in quantum possumus, ut eripiatur, adjutorium commodare. Vade itaque, et ab hodierna die continuis triginta diebus offerre pro eo sacrificium stude, ut nullus omnio prætermittatur dies quo pro absolutione illius salutarie hostia (b) non mactetur. » Qui protinus abscessit, et dictis paruit. Gregorio autem curante, atque evolutos dies minime numerante, idem frater qui defunctus fuerat nocte quadam fratri C suo (c) Copioso per visionem apparuit. Quem ille cum vidisset, inquisivit, dicens: Quid est frater? Quomodo es? Cui ipse respondit: Nunc usque male fui, sed jam modo bene sum, quia hodie communionem recepi. Quod idem Copiosus pergens protinus in monasterio fratribus indicavit. Fratres vero sollicite computaverunt dies, et ipsium diem fuisse invenerunt quo pro eo trigesima oblatio fuerat completa ; cum et Copiosus nesciret qui pro eo fratres, auctore Gregorio, agerent, et fratres ignorarent quid de eo Copiosus vidisset, uno eodemque tempore dum agnoscit ille oblationem, illi audiunt somnium, trigesimumque diem cognoscunt; concordante simul visione et sacrificio, res aperte claruit, quia frater quem sub animadversione sententiæ Gregorius mori permise- D rat, per salutarem hostiam a supplicio liberarat (Lib. IV Dial., c. 55).

17. Sed quia idem venerabilis Pater quemadmodum fratribus terrori fuerit, ex parte jam tetigi, qualiter ejus exemplis iidem profecerint, breviter indicandum putavi. Frater quidam in eodem monasterio, nomine Antonius, beato Gregorio sedulus adhærebat,

(a) Excusi plerique, terreret, atque a culpa prohiberet. Bollandus nostri Mss. quos sequimur concinit. In Reg. et Colb. omittitur atque a culp. prohib.

(b) Ita cum Mss. omnibus Bolland., ubi alii Editi babent non offeratur. Porro qui hic dicitur monasterii præpositus, appellatur olxóvouos in Dialogis a Zacharia Græce translatis. Observa hic originem 30 missarum pro defunctis.

tis quotidianisque lacrymis ad gaudia patriæ cœlestis anhelabat. Cumque studiosissime cum magno fervore desiderii, duce Gregorio, sacra eloquia scrutaretur, non in eis verba scientiæ, sed fletum compunctionis inquirebat, quatenus per hæc incitata mens ejus inar. desceret, et ima deserens (d) ad contemplationem patriæ cœlestis pervolaret. Huic per nocturnam visionem dictum est: Paratus esto, et quia (e) Dominus jussit, migra. Cumque ille non habere se sumptus ad migrandum diceret, responsum protinus audivit, dicens: Si de peccatis tuis agitur, dimissa sunt. Quod cum semel audisset, et magno adhuc metu trepidaret, nocte quoque alia in eisdem est verbis admonitus. Post quinque vero dies febre correptus, cunctis fratribus orantibus flentibusque, defungitur (Lib. VI Dial., cap. 47).

18. In eodem monasterio frater quidam Gerontius dicebatur, qui dum gravi molestia corporis fuisset depressus, in visione nocturna albatos viros et clari omnimodo habitus in hoc ipsum monasterium descendere de superioribus aspexit. Qui dum coram lecto jacentis assisterent, unus eorum dixit: Ad hoc venimus, ut de monasterio Gregorii quosdam fratres in militiam mittamus; atque alteri præcipiens, adjunxit: Scribe Marcellum, Valentinianum, 29 Agnellum, atque alios, quorum (f) cognitionem ego non habeo. Quibus expletis addidit, dicens: Scribe et hunc ipsum qui nos aspicit. Ex qua visione Gerontius certus effectus, facto mane, innotuit fratribus quot et qui essent ex eodem monasterio morituri, seque illos continuo secuturum. Cum die alio prædicti fratres mori cœperunt, atque sub codem ordine se in mortem secuti sunt quo fuerant in descriptione nominati, ad extremum vero et ipse obiit, qui eosdem fratres morituros prævidit.

19. Alius etiam frater in eodem monasterio Merulus dicebatur, vehementer lacrymis atque eleemosynis, ex Gregorii viri venerabilis doctrina, intentus : psalmodia vero ex ore illius pene nullo tempore cessare consueverat, excepto cum aut alimentum corpori, aut membra dedisset sopori. Huic nocturna visione apparuit quod ex albis floribus corona de cœlo in caput illius descendebat, qui mox molestia corporis occupatus, cum magna securitate animi atque hilaritate defunctus est. Ad cujus sepulcrum, dum, post annos quatuordecim, Petrus, qui pontificatus istius Gregorii tempore monasterio eidem præfuit, sibi sepulturam facere voluisset, tanta de eodem sepulcro fratris Meruli fragrantia suavitatis emanavit, ac si illic florum omnium fuissent odoramenta congesta. Ex qua re manifeste patuit quia verum fuit