Novitii utriusque sexus in periculo mortis a superiore novitiatus ad professionem vel consecrationem aut promissionem iuxta proprias regulas admitti possunt. Quae admissio praeter gratias spirituales non habet canonicos effectus. Hinc si post illam novitius intestatus decedit, institutum nulla bona ad ipsum pertinentia sibi vindicare potest. Si convalescat antequam probatio finita est, in condicione novitiorum manet, donec novitiatu finito nova professio seu consecratio vel promissio emissa fuerit1.

ARTICULUS II.

PROFESSIO. IURA ET OBLIGATIONES RELIGIOSORUM.

Peracto novitiatu vota religiosa in professione nuncupantur. Professione aliquis statum religiosum subit eiusque onera ut obligationem accipit et particeps fit iurium status religiosi. Iam de professione ac deinde de iuribus et obligationibus per professionem susceptis agetur.

A. Professio religiosa.

§ 181. a) Valida et invalida religiosa professio.

988. Professio est nuncupatio votorum substantialium et perpetuorum paupertatis, castitatis, oboedientiae cum traditione voventis ad institutum religiosum legitime approbatum facta et ab instituto acceptata2.

1. Secundum diversitatem votorum professio simplex et sollemnis distinguitur; eaque vel expressa voce sive scripto sive alio signo declarata; vel tacita in actionibus aliis contenta. Haec tamen in foro ecclesiastico nunc fere non attenditur.

a) Tridentinum monet, ut finito tempore novitiatus superiores novitios, quos habiles invenerint, ad profitendum admittant aut, si habiles non invenerint, e monasterio eos eiciant 3. Decretum Concilii

de sollemni professione intellegendum est. Hodie autem usus simplicis professionis est frequentissimus. Non solum congregationes modernae ea tantum utuntur, sed omnes ordines stricte dicti tum virorum tum mulierum eam sollemni praemittere debent.

989. b) Quos liberos esse certo non constet a servitio militari activo, illo scilicet quod primitus ad militiam vocati ad unum vel plures annos

S. Congr. de Religiosis 10 Sept. 1912: Acta Apost. Sedis IV (1912) 589. 2 Biederlack, De iure regul. n. 31, ita definit: „Contractus ultro citroque obligans, quo quis per emissa perpetua vota paupertatis, castitatis et oboedientiae se Deo et religioni tradit et religio hanc traditionem acceptans se obligat ad eum tamquam filium iuxta regulas et proprium institutum retinendum et tractandum."

3 Trid. sess. 25, c. 16 de regul.

praestare debent, in ordinibus regularibus ante admissionem ad sacros ordines vel ad sollemnem professionem militare servitium peragunt, et hoc peracto saltem per annum in votis simplicibus permanent. In institutis votorum simplicium ante expletam militiam vota temporanea dumtaxat permittuntur, quae durante militia non licet renovari. Expleto servitio professio saltem ad annum emittitur, antequam professionis perpetuae vinculo se obstringant. Qui militiae tempore vel ea peracta dubia perseverantiae signa dederint, ante vota sollemnia aut perpetua a superiore generali de consensu suorum consiliariorum seu definitorum dimittuntur ac vota ipso dimissionis actu soluta habentur. Si a votis relaxari ipsi desiderant, tum superiores praedicti tamquam Apostolicae Sedis delegati vota solvunt, si agatur de institutis clericalibus; si vero res sit de institutis laicorum, vota soluta censeantur per literas superiorum, quibus licentia fit eis ad saeculum redeundi. Hisce tenentur etiam ecclesiasticae societates, quae non quidem vota, sed tamen simplices habent promissiones, quibus alumni ipsis societatibus adstringuntur 1. 990. Professio sollemnis in ordinibus et perpetua in institutis votorum simplicium, emissa bona fide ab eo, qui falso existimavit se a servitio militari exemptum esse, vel emissa ante completum annum a die expleti servitii militaris activi, invalida est. Qui militari servitio addictus fuit per temporis spatium anno brevius, per idem tantum tempus exspectare tenetur. Ubi per leges civiles optio datur candidatis sacrorum ordinum, vel servitii militaris vel servitii per certum annorum numerum exteris Missionibus praestandi, licet ultimo studiorum curriculi anno iuvenes ad sacras Missiones profecturos ad sollemnem, seu respective ad perpetuam professionem admittere et ad sacros ordines promovere, emisso prius ex parte candidati iuramento de servitio Missionibus praestando usque ad tempus praefinitum a lege civili ad exemptionem obtinendam, et onerata superiorum conscientia de eiusdem exsecutione 2.

991. 2. Simplex professio fit per vota simplicia. Haec autem vota non sunt mere privata, sed publica. Votum enim mere privatum coram solo Deo obligat et homini non dat ius in personam vel actionem voventis. Votum autem publicum, etiamsi simplex tantummodo fuerit, et Deo fit et dat personae humanae sive physicae sive morali ius pro foro externo in personam et actiones voventis. Relatio ad hominem per vocem professionis maxime indicatur; professio enim ad emissionem votorum accedit eaque reddit vota religiosa, quamquam

1 Decr. Inter reliquas difficultates S. Congr. de Religiosis 1 Ian. 1911: Acta Apost. Sedis III (1911) 37 sq.

2 S. Congr. de Religiosis 1 Febr. 1912: Acta Apost. Sedis IV (1912) 246.

in re et votorum emissio et professio intime cohaerent, ita ut professio corruat, si vota sint invalida, et vicissim vota non subsistant, si professio ob defectum essentialem non valeat1. Instituta aliqua recentiora vota temporanea per plures annos habent et deinde perpetua admittunt. Perpetuorum tandem emissio est professio sensu stricto.

a) Professio, ut valida sit, tum ex parte profitentis tum ex parte admissionis et admittentis, essentialia requisita verificari debent. Quaenam essentialia sint et qui defectus vim irritantem habeant, tum ex rei natura et iure positivo innotescit, tum in constitutionibus singulorum institutorum explicatur.

992. b) In ordinibus stricte dictis virorum aeque ac mulierum novitii post legitime peractum novitiatum ad vota simplicia profitenda admittuntur in iisque per triennium remanent. Professio sollemnis emissa non peracto triennio votorum simplicium irrita est2.

In conversos laicos sollemnia vota nuncupaturos iuvenes a decimo septimo aetatis anno completo admittuntur; ante novitiatum per duos saltem annos postulatum agunt sub poena invalidae postea professionis. Expleto novitiatu simplicem votorum professionem faciunt, perpetuam ex parte voventis, ad tempus sexennii ex parte ordinis. Absoluto sexennio votorum simplicium et expleto trigesimo aetatis anno ac non prius, sub poena item invaliditatis, laici vota sollemnia nuncupare possunt 3.

Professi votorum simplicium dominium radicale suorum bonorum retinent, sed eorum administratio iis interdicta est. Debent choro interesse, ad privatam autem officii recitationem ratione professionis non obligantur. Regularum observatio ipsos obligat, et iura eorum, qui sollemniter professi sunt, cum certa limitatione participant 4.

993. A clericis triennio, a conversis sexennio peracto professio fit votorum sollemnium, nisi forte vota simplicia alicui instituto ad longius tempus concessa sint. Ex iustis vero et rationabilibus causis

1 Biederlack, De iure regul. n. 31 sqq.

2 Pius IX per decretum S. Congr. super statu regularium 19 Martii 1857 (Bizzarri, Collectanea 904). De nullitate professionis non praemisso triennio votorum simplicium cf. declarationem Pii IX 7 Febr. 1862 (Bizzarri 1. c. 912). Ad moniales eandem legem extendit S. Congr. Episc. et Regul. decr. Perpensis temporum 3 Maii 1902: Anal. eccl. X (1902) 204. Declarationes d. d. 28 Iulii ibid. 377. S. Congr. de Religiosis 30 Iulii 1909: Acta Apost. Sedis I (1909) 699.

S. Congr. de Religiosis decr.

Sacrosancta Dei Ecclesia 1 Ian. 1911: Acta Apost. Sedis III (1911) 29 sq. Cf. supra § 178 n. 975.

Declarationes 12 Iunii, 6 Aug. 1858 (Bizzarri 1. c. 906 sqq). S. Congr. Episc. et Regul. 20 Febr. 1905: Anal. eccl. XIII (1905) 285.

sollemnis professio differri potest, et pro clericis non ultra aetatem annorum viginti quinque expletorum 1.

Votorum simplicium dispensatio Romano Pontifici reservatur. Solvuntur autem haec vota etiam per dimissionem ex ordine, ita ut data dimissione professi ab omni dictorum votorum vinculo et obligatione eo ipso liberi fiant. Nemo autem ex causa infirmitatis post professionem votorum simplicium contractae dimitti poterit 2.

994. 3. Sollemnis professio in traditione voventis et acceptatione ex parte ordinis consistit absoluta et irrevocabili, atque hac in re differt a professione simplici, quae, etiamsi perpetua est, ordini tamen potestatem servat ex gravi causa dimittendi religiosum 3.

a) Ad professionem sollemnem condiciones ad actum legitimum et ad simplicem quoque professionem necessariae requiruntur additis illis, quae sollemni professioni peculiaria sunt.

a) Profitens liber sit oportet ab impedimento essentiali tum iuris communis tum proprio illi ordini3. B) Legitima aetas est in clericis annus decimus nonus completus, in laicis annus trigesimus completus 6; moniales iure nunc communi decimum nonum aetatis annum complevisse debent, cum aetas ad validam professionem simplicem sit annus sextus decimus completus. 7) Adsit scientia et consensus plenus voventis, et sit liber a metu gravi.

995. b) Legitimus superior requiritur, tum qui admittat ad professionem, tum in cuius manibus professio fiat. Forma essentialis generatim ad sufficientem externam manifestationem actus profitendi et ad praesentiam testium restringitur. Ceteri ritus in variis religionibus

1 Decretum cit. 19 Martii 1857 (Bizzarri 1. c. 906).

2 Declarationes 12 Iunii 1858 II III V (Bizzarri 1. c. 907).

3 Biederlack 1. c. n. 35 sq. Wernz, Ius Decretalium III n. 640. • Supra § 178.

5 Si impedimentum ex se non essentiale adest, profitens autem per fraudulentam reticentiam admissionem obtinuit, professio ob invalidam admissionem olim factam pariter invalida videtur. Superior enim seu ordo, quamquam in non essentiali impedimento dispensare potest, intentionem tamen. habet neminem tali impedimento irretitum suscipere nisi re cognita et dispensatione, si causa gravis adfuerit, concessa. Qui ergo ita fraudulenter admissus est, aut ante finem novitiatus admissionis sanationem obtinuit aut valide non profitetur.

6 Decretum 19 Martii 1857 (Bizzarri 1. c. 906); S. Congr. de Religiosis 1 Ian. 1911 cit.

Trid. sess. 25, c. 15 de regul. S. Congr. Episc. et Regul. 3 Maii 1902 (Anal. eccl. X [1902] 204).

8 Decret. cit. 19 Martii 1857; 3 Maii 1902.

Laurentius, Inst. iur. eccl. Ed. 3.

41

usitati ad solam liceitatem pertinent, accurate tamen servandi sunt, ne de valore dubium oriatur.

4. Professio invalida aut sanatur aut declaratur invalida.

a) Suadendum est, ut remoto vitio professio denuo fiat, quia de valore tacitae ratihabitionis ex parte sive religiosi sive superioris non satis constat.

b) Invalide professus obligatione non tenetur. Ut autem religionem deserere possit, nullitas professionis a iudice ecclesiastico pronuntianda est. Causa haec intra quinquennium a die professionis introducenda est1; ultra hoc tempus beneficium restitutionis in integrum petendum erit. In hac causa forma a Benedicto XIV praescripta servatur 2.

§ 182. b) Votorum religiosorum vis.

996. 1. In professione religiosa vota nuncupantur. Eorum ergo vis consideranda est, et quoniam ipsa professio in simplicem et sollemnem distinguitur, de votorum in simplicia et sollemnia distinctione primum dicendum.

a) Sollemnitas voti ex sola constitutione Ecclesiae est inventa. His verbis Bonifatius VIII originem sollemnitatis declaravit, et inde patet Ecclesiae ius inesse auferendi distinctionem inter vota sollemnia et simplicia, mutandi votum emissum sollemne in simplex et e converso simplex in sollemne, suspendendi, immutandi vim, qua certi effectus cum sollemni voto iunguntur.

997. b) De natura sollemnitatis seu de interna ratione, in qua sollemnitas potissimum consistat, multum disputatum est. Sollemnitas votorum ponenda nobis videtur in spirituali ac legitima hominis ad cultum divinum addictione ac consecratione, qua irrevocabiliter et absolute, in quantum auctoritas humana firmitatem tribuit, statui religioso deputatur. Cum hac irrevocabili deputatione generatim ex lege ecclesiastica vis coniuncta est infirmandi aliquos actus perfectae addictioni ad divinum cultum contrarios.

Irrevocabilis haec ad statum religiosum deputatio omni sollemni religiosae professioni eadem est et independenter a statutis religionum iure communi Ecclesiae regulatur. Hinc etiam, si contractus in professione initus ob gravissimas causas solvatur, status ac vota religiosa manent et observationi votorum a superiore ecclesiastico providetur 4.

1 Trid. sess. 25, c. 19 de regul.

2 Benedictus XIV const. Si datam 4 Martii 1748 (Bull. ed. Mechlin. VI 26).

8 c. unic. in VIto III, 15.

S. Thomas, Summa theol. 2, 2, q. 88, a. 7 11, dicit sollemnitatem attendi secundum aliquam spriritualem benedictionem vel consecrationem, quae