hil præterea a quopiam jactatum fuerit; id vero quam infirmum sit ac futile ex allatis omnino constet: haud immerito Joannis Philosophi memoriam ab hæresis nota, quæ illi jamdiu hæ reticorum perfidia inusta est, ipso libelli hujus testimonio vendicandam suscepit clarissimus Editor. Nam quæ de ejusdem sermonis A'uerría dubia moveri possent, ea in præfatione ad eundem disertissime ipse Editor removet, productisque Gregorii Martyrophili, Niersetis Clajensis, Gregorii Degà Patriarcharum Armeniorum testimoniis omnino evertit. Quare vestræ mihi, P. R. felicitati gratulandum magnopere est, qui pro ea, quæ est vestra in antiquis Armeniæ Ecclesiæ Patribus tuendis illustrandisque diligentia, elegantissimum opusculum antiquæ fidei testimonium e tenebris emere, ac in lucem edere voluistis; quo et Ecclesiæ vestræ per ea tempora cum Græca et Latina, atque adeo cum Catholica Ecclesia consensionem ostenderetis, et schismaticos sincero et incorrupto ejus Viri monumento confunderetis, cujus nomine ac interpolatis operibus errori suo obstinatæque perfidiæ tutelam ac patrocinium quærere solent. Atque utinam (liceat mihi P. R. animi mei sensa aperire) quemadmodum hoc Philosophi vestri opusculum, ita alios quoque Armenicæ Ecclesiæ Patres, Niersetes geminos, Clajensem et Lampronensem, Gregorium Narechensem, Moysem Chorenensem, Sergium Doctorem aliosque vestris curis ac laboribus illustratos in lucem editos aspiceremus. Id enim, cum genti vestræ, cui præcipue prospicitis, cuique Catholicæ Ecclesiæ iterum copulandæ assidue adlaboratis magno adjumento esse posset; tum nobis etiam quibus nova veluti ar վկայութիս Դրիգորի վկայասիրի, Ներսեսի կլայեցւոյ, գրիգորի Տղայոց Հայրապետացն Հայոց , ՚ի սպառ տապալէ: I ասն որոյ , երա յարգոյ Հայը, մեծապէս հասանէ ինձ խնդտլը բարեբախտուիդ ձեր, որոց փոյթեռանդն դտել միշտ ՚ի պաշտպանութի եւ’ի պֆառութինախ նի Հարանց Հայաստանեայցդ եկեղեցւոյ, յան ձըն առիք զայս ընտիր մատեան արձան Հնագու նի Հաւատոյ ՚ի խաւարէ ՛ի լոյս վերբերել, առ ՛ի ցոյց միաբանութե եկեղեցւոյն ձերոյ ՚ի Ժամա նակին ը Յունաց եւ ը | ատինացւոց՝ որով եւ կաթողիկէ եկեղեցւոյ , եւ յամօթահարութի Հերձուածողաց՝ անխարդախ եւ չաւատարիմ՝ յի շատակարանաւ { ռն այնորիկ , զորոյ զանունն եւ զաղաւաղեալ դիրս՝ իւրեանց մոլորութեն եւ կա մակոր մեղմեխութե առնուն ջատագովը : - Ն երանի թէ ( Համարձակեցո զիս , գերյարգոյ Հայր , բանալ զխորՀուրդս սրտի իմոյ, ) ոպ զայս գիրս իմաստասիրին ձերոյ , նոյնպէս եւ զայլչարս եկեղեցւոյդ Հայոց , զերկոսին “,երսիսեանս զկլայեցին եւ զլամբրոնացին , զրիգոր նարեկացի, զՄովսէս խորենացի , զվար դապետն Սարգիս, եւ զայլս ձերով խնամովք եւ երկասիրութբ լուսաբանեալս տեսանիցեմք արձանացեալ ՚ի տիպ • ( ) ի այդ եւ ձերումազգի մեծապէս օգուտ է, որում՝առաւելապէս խնամ՝ տանիք եւ անդադար ջանահնար լինիք վերստին միաբանել զնա ը կաթողիկե եկեղեցւոյ, եւ մեզ եւս որոց իբրու նորս իմն ընձեռէք զէնս , զի եւ ա ւանդութբ եւ համաձայնութբ եկեղեցւոյն ձե եւ եւս զօրացեալք, զՀերեսիովտացն աղձա տանս ամրագունիւ զօրութբ եւ քաջութինկուն արասցուք : () ի զորօրինակ ոչինչ այնպէս ծան րագոյն թուեցաւ այլափառաց, ոպ այն զի ՛ի սիւն ma sufficeretis, quibus vestræ quoque Ecclesiæ traditione et consensione suffulti hæreticorum deliria majori adhuc vi ac robore profligaremus. Ut enim nihil heterodoxis acerbius accidere potuit, quam quod se in Synodo Hierosolymitana Anni MDCLXXII et in Synodo Constantinopolitana ejusdem anni, ab Universa Græca Ecclesia damnatos viderunt, quam sibi post Cyrillum Lucari consentientem adversus Catholicos falso jactabant; Græcis scilicet universis proclamantibus ipsorum ludibria traditioni Orientalis Ecclesiæ et Græcorum Patrum consensioni repugnare: ita si Armeniorum quoque Scriptorum veluti agmen per vos in illos ageretur, obruti prorsus atque confecti, nullo modo tantam belli armorumque molem possent sustinere. Quanta enim in Armeniis Patribus ad recentiores hæreticos confutandos sit vis, vel ex eo opusculo constat, quod anno MDCCC edidistis, ubi delectis Armeniorum Patrum testimoniis, quæ Ecclesiæ vestræ de Romani Pontificis primatu ac potestate sententia esset tanto eruditorum plaušu demonstratis. Pergite itaque et qua via incepistis eandem insistite: erit fortasse, cum Armena Natio se per vos Catholicæ unitati restitutam gratulabitur. Quod certe tum vester in ea conjunctione procuranda assiduus labor, ut speremus maxime facit, tum vero maxime quæ pro vestra gente lacrymas supplicationesque Deo Optimo Maximo continenter offertis. Vale R. P. teque in annos plurimos Christianæ et Litteraria Reipublicæ Sospitem servet Deus. Հոդոմն եմի յամի 1672 եւ՚, կոստանդնուպօլսին որ ՛ի նմին ամի՝ տեսին զինքեանս դատասլար, տեալս յընդՀանուր եկեղեցւոյն յունաց, զոր յետ (կիւրղի լուկարեայ Համախոհ իւրեանց լի նելբարբաջէին ստուք ըդէմուղղափառաց. իք. րեւ. զի աղաղակ բարձին ամ՝յոյնք թէ դոցա շաղակ րատանքդ Հակառակ է աւանդութե արեւելեան եկեղեցւոյ եւ միաբանութե հարցն յունաց, այսպէս եւս եթե եւ Հայկական մատենագրացդ Ճակատ շարԺեսցի ՚ի ձէնջ ՚ի վրնց, խորտակեալք եւի կոր կործանեալք ոչ եւս սաւեոցեն բերել զայնքան ոյժ պնդութե կուռ մարտին եւ սպա ռազինութեն : Րանզի թէ քանիօն իցէ զօրուի Հարցն Հայոց ՚ի Հերքումն նորաղանդից, յայտ իսկ է եւ՚ի մատենէ անտի , զոր տպագրեցիք յամի 18oo • ուր ծաղկաքաղ վկայութբք Հարցն Հայոց՝ զկարծիս եկեղեցւոյն ձերոյ զՀռովմայ • ահանայապետին գլխաւորուէ եւ զիշխանու թէ ցուցանէք , գիտնաւորացն մեծաւ գովասա նութբ : Գնացէք արդ , եւ Ճանապարչ զոր կա : , լայք՚ի նոյն յաւերժասջիք. գուցէ երբեք ազգ-դ Հայոց ձեօք ՛ի կաթողիկէ միութի տաւաղեալ Հանիցէ գոհութիս : |րում՝տայ մեզ ակնկալել անդուլ վաստակ եր առ 'ինոյն մասանութի, եւս առաւել արտասուք ձեր եւ պաղատանք ան լռելի մատուցեալք՝ ՛ի վր ազգիդ ձերոյ ամենաբարի բարձրեալն՝ *: Ողջ լեր ) ելյարգոյ Հայր . եւ ողջուն պահեսցէ զքեզ տր քրիս տոնէական եւ գրաւորական Հասարակապետու. թեան ը ամ ձիգ-ս : եւ SUFFRAGIUM Illmi. et Revmi. Archiepiscopi Corcyrensis Illustr.mo et Rever.mo Domino veram et perennantem felicitatem. Non me fugit, præstantissime Archipræsul, nec fugiet unquam insignis benevolentia, perpetuaque humanitas, qua me, dum adhuc in minoribus, ut ajunt, sub avunculo meo Pharensi Antistite, essem, semper prosequi dignatus es. Sum igitur a prima ætate tibi ex animo deditus, neque tu id nescis. Ex tunc enim te mihi semper propositum habui quem præcipue colerem, neque amplitudinis tantum et et dignitatis tuæ causa (hoc enim tibi pluribusque comune), sed multo magis, quod tu mihi virtutis atque doctrinæ in aliis admiratori plane studiosissimo videbaris, sicut videris et nunc, non dicam solus, at cum perpaucis certissime, utriusque, plurimum utraque valens, exemplum retinere. Hinc jam ex eo tempore amavi. postea, nec non amare te potui, meque meæ semel susceptæ in te benevolentiæ nunquam poenituit: nihilque non tua causa mihi faciendum esse duxi. Quapropter velim hoc tibi persuadeas paucos te ha |