t

traria autem non possunt simul, et eodem tem pore subsistere at tamen fames, et sitis, labor, et mæror, sollicitudo, et timor, ira, ignorantiaque, et his similia, simul et unà cum gene. ratione rei accipiuntur in homine: ergo non sunt ista corruptiones; si enim corruptiones essent non poterant unà cum existentia consistere ; verùm reipsa coexistunt substantiæ. Siquidem dicebat Creator Protoparenti nostro: (Ex omnibus arboribus, quæ sunt in Paradiso, manducans manducabis. Nonne hoc secundum naturám coaptans proponebat vescendi usum? alioquin supervacaneum, mea sententià foret Plantatorem plantasse Paradisum illum omnigenis fructibus, illicque collocato homine jussum illi dedisse iis frui. Et rursus:,, De fructu arboris, (2) quæ in medio est Paradisi, ne comedas, ne morieris ". Nisi timoris dispositio in ra.tionali ejus anima innata fuisset, quomodo ca

destructionem. Hoc sensu passim usurpatur Corruptio in Sacris Scripturis, ut differens a morte, sicuti S. Petrus de Christo mortuo asserit, corpus ejus non vidisse corruptionem. (Act. II. 31.) Porro cum latè quoque sensu accipi hanc vocem noverit Auctor noster pro quacumque mutatione, id etiam innuit (Num. 41.) Corruptionis asserens examinatis generibus etc. In tota hac quæstione viderit eruditus Lector duas classes Acephalorum Eutychianorum impugnare Philosophum nostrum : Severianos quidem qui Christi corpus subditum esse passionibus corporalibus dicebant, verum ex necessitate; hinc Corrupticola, vel Passibiles nominati. Julianitas autem ex adverso negantes et necessitatem, et veritatem passionum in Christo, inde Incorrupticolarum ; seu Impassibilium nomen sortitos. Auctor ergo noster per veritatis medium incedens, contendit passiones naturales et reapse in Christo fuisse, et voluntariè; Julianum nominatim condemnnans (Num. 55. 20). Severum autem in doctrina, et cum eo Jacobum Syrum, vel Zanzalum.

(1) Gen. II. 16, (2) Ibid. III. 3,

բանութիդ, մանաւանդ թէ` յիմարուեդ ցոյցք, զնիւթս զայս յաւէժակից ասել արարչական զօ րութեն. բնութիւն, եւ ոչ ստացուած նմա ասա Համբաւել:

3 1 • ւ սակայն ( ) լիրս եւ չար լինելով՝ զամ պարշտուեդ ոչ գիտցեր զյագուրդ. որպէս ասէ մարգարէն : որժամ՝տեսանես զմարդկային ինչ ուրուք Ճառեալ զքոի կրիցն , յանդգնիս աներ կիւղաբար ՚ի գրեցելոց անտի՝ որ զայնն քարոզէի բաց ջնջել զբանն ( 2). եւ ասես՝որոմնացան մշակացն է զայդ սերմանեալ: Որ ոչ միայն է անՀաւանա կան՝ զոր ասեսդ, այլ եւ անՀաւաստի : Յորժամ՝ չար մշակքն ՚ի վերայ սարի սերմանն որոմնացա, նուք լինել Հանդիսանային , ամենեքին առհասա րակ եկեղեցականացն ՚ի բաց բարձեալ եղեն Հռ գաբարձուք . անտերունչ ՚ի քսէ առ մի Հաւաքել գաւիթ շրջէին Հօտիցն բազմութի. ոչ ոք տեսա նել, եւ ոչ այն որ լսեր • րդ եթէ էին ոմանք, այլեւ այլովք եւս կենդանիք` մնացեալք, զիարդ էր՝ եթէ զթիւրուեն արտահալած առնելով զա ւանդիչս, զիւրեանցն ՚ի ձեռս նոցա տային առ ի թիւրել զուղղասացութի :

32 . լւ կամ՝ զորս ՚ի մէնջից աստի Հոգին նր զարթոյց՝ լինել զկնի առաջոոյն լուսաւորիչք զերկոսին ընս ասեմ՝ օթս՝ զսահակ եւ զմաշդոց , եւ զամենեսին զընտրեալսն զարբանեակս նոցուն եւ զգործակիցս , զեզնակ եւ զայլսն . եւ կք որ ը նոցանէ , եւ ոչ Հեռի ՚ինոցանէ՝ զմեծն իմաստասի րաց եւ զչռչակեալն ը տիեզերս զոր մովսէս . որք (1) Եսայ • Ե 11 :

30.

(2) Սովին իմաստիւք խօսի եւ վարդապետն իմաստասիրին թէոդորոս ընդդէմ մայրագոմեցւոց՝յասելն • * Արդ՝ չարա. հաւեալ զխորհուրդս իւրեանց սկզբնականին մատենագրել » այապէս յայտ է ասեն, թէ անընդունակ է առաջ(ին) թարգմանութիւն աւետարանին, որ յաղօթակայութեն զա » Հաքրանութիւնն պատմեն ամենակարողի բանին այ, եւ ի ,, հրրշտակէն քաջալերելն :

vere illi juberet? aut quomodo ipse cavere potuisset, vel culparetur postquam cavere neglexisset? Antehac quoque scriptum est: Operari eum (1) et custodire deliciosum illum Paradi sum, quem plantavit, Quorum primum labores, secundum verò sollicitudines secum conjunctas habet. Somni adhuc habitum palam ex scriptis illis verbis novimus: (2) Injecit, inquit, Deus soporem supra Adam, et dormivit; non extrinsecus inducens ei somni actum, sed naturali, ubi opus fuerit, passione superveniente, Desiderium verò ex prohibitione cupiti fructus conjicio. Quod autem dicit: Adamo non est inventus adjutor illi, (3) per hoc tristitiam designat Protoplasti : cætera enim videns animalia decorata fuisse, eo quod conviverent par cum pari secundum genus, ea propter mærore afficiebatur, quoniam ipse solus desolatus erat sine familia, atque privatus (4). Nec non præscientiæ haud secundum naturam in eo dixerim esse prænotionem, sed ex Divini Spiritus inspiratione, qui nunc movet, nunc ad se ipsum contractus relinquit in

(1) Gen. II. 15. (2) Ibid. II. 21. (3) Ibid, 20,

(4) Quod hic Philosophus aptat moerori Protoparentis, id B. Ambrosius refert ad quandari inscitiam ejus, dicens (Lib, de Paradiso. Cap. II.), Simul accipe qua causa omnia deducta sint ad Adam, ut in omnibus videret ex utraque sexu substantiam constare naturæ, id est, ex masculo et femina, et ipse usu, exemploque cognosceret necessarium sibi consortium mulieris adjutum". Petavius autem in eodem verbo considerat desiderium primi parentis ad illud quod sua speciei deerat, quodque aliquem tristitia modum inducit, dicens: (Tom, III. Lib. II. pag. 178.),, Cum igitur omnibus inspectis cognitisque singillatim animantibus nullum sui simile, sibique congruens Adamus animadvertisset; et optare quod deerat a Solo Deo, ac sperare cogere

'tur

աու

w.

էին միանգ ամայն արուեստաւորք թարգմանիչք եւ ուղղափառք : լ,ոքա եւ այնքան ոչ կարացին Ճա նաչել զօտարոտի խառնուածն. փոխանակ անխար դախ կաթինն Հրապոըս պղտորս () իւրեանցայոյս արբուցին Համազանց • վարձկանք եւ ոչ չովիւք լինելով՝ անփոյթ արարին զոչխարացն (2) : ՚ի ձեզ Հնչեաց բանն ոյ, ձեզ միայն եՀաս աւետարսեն (3) : Դո՞ւք ուրեմն Հովիւն քաջ ՚ի քսէ զինքն ասացեալն () . ամենեքեան՝ որ յառաջ քան զձեզն էին՝ գողք էին եւ աւազակք : ւ սեք . ածսիրութեան միանգամայն եւ ուսումնասիրութեան ըմբռնեալ ցանկութբ,որոց եւ Հան դիպել կարացին գրիցելոց՝ թարգմանեցին եւ բե րին: () ի՞նչ ասէք . ածասէրք լինելով՝ ածատե ցութեան յանդգնէին ցուցանել գործ . եւ յուսումնասիրութէ անտի կանխեալք՝ ելանէին յիմարութի՞ն () . զդառն քաղցր վարկանելով, եւ դնելով զխաւարն իբրեւ զլոյս . զչարն ը բարւոյ փոխանակել, եւ բառնալ բերելզմարդարէականն ՛ի գլուխս իւրեանց վայասացութիւն :

WIL

33 . յսպէս (6) զսնոտիս զմնոտեօք պատէք որպէս ասէրն յովք . եւ (7) դնելով ստուի 'ի յոյսն ձեր՝ ընդ ստութեամբն եւ մտեալ ծածկիք ը է

(1) Դարնաղայոս • յօրինակին . ֆանանց դոյր :

(2) ա . կոր . ժդ. 36 : (3) Յով. . . 8 : (4) Դարձեալ'ի սոյն ձեւ բանից կայի եւ ասացեալն ՚ի թէո դորոսէ ընդդէմ մայրագոմեցւոյն : * Արդ դու ով յօդաբան եւ զրուցահուր՝ իբր գերաթռեար մտացաթեւ Հանճարով քան զերկնագոլակ նախահարսն , որք հիմունք եկեղեցւոյ եւ խա ,, րիսխք ճչմարտութե անուանեցան. որոց պահապանք հրեշ ,, տանք. եւ զօրավար՝ ինքն տրն • որք վկայեալք յաղագս քնի ,, նահատակեալք գլխափառեցան առաքելական աստիճանին ,, ... եւ այսքան ժամանակք (ի չարչարանաց անտի քնի՝ ) յան ;, գիտութան դնացին բոլոր մանկունք եկեղեցւոյ, եւ միայն ,, արդ եւս ՚ի վախճան ` Ժամանակաց նորուսք դուք եւ նորա ,, ծանք գտայք ճշմարտուեն, երկրորդ, ապօղինարիտք, որ նո. ,, րաձայն աւանդութբք նորածին բուսուցեք արմատոց դառ նութե փուշս՝ հրաճարակ անշիջատոչոր բոցոյն : ||

(5) Եսայ • • 20 • (6) Յովբ. թ. 12 : (7) Եսայ • Էը• 15:

telligentem rationalemque animam. Huic enim (præscientiæ ) nulla creatura digna facta est, ut assequatur; solus enim Creator id consequitur : sicut vel ipse per Isaiam dixit : Nemo est præter me, qui sciat posteriora, (1) antequam sint, unaque perficiantur "

で

35. Atqui constat, hæc secundum naturam, et ante peccatum fuisse, neque post intrusa propter peccatum in nostram naturam, ut tibi visum est dicere. Sed utpote idem unicum conductiva animæ liberum arbitrium ad utramque partem compos fuerit se se inclinare per impetum desiderii, duplex quædam istorum putetur dispositio; quorum unum spiritus, alterum peccati nomine notatur. Lex enim (2) spiritus vitæ liberavit me a lege peccati et mortis, Paulus dixit. Et rursus: (3) Video aliam legem repugnantem legi mentis meæ, et captivantem me in lege peccati, quæ est in membris meis ". Non ergo inductiva sunt nobis mortis et corruptionis, fames et moror, cæteraque omnia; aut hæc ipsa corruptiones sunt: sed ad manus hæc habens conductiva facultas , sicut agricola semina, si seminet his in carne, de carne ipsa metet corruptionem (4); si verò seminabit in spiritu, de spiritu metet vitam æternam. Non ipsa tristitia mors fuit, sed Sæculi tristitia mortem operatur (5); quæ verò secundum Deum tristitia est, impænitendam assequitur salutem. Neque id solum, verum etiam contra

(1) Isa. XLVI. 9.

(2) Rom. VIII. 2. (3) Ibid. VII. 23. (4) Gal. VI. 8, (5) II. Cor. VII. 10.