Obrazy na stronie
PDF
ePub

ad saeculum redeunt, et postmodùm poenitentiae remedia non requirunt, sine poenitentia communionem penitus non accipiant: quos etiam jubemus ad clericatus officium non admitti, quicumque ille post poenitentiam habitum saecularem non praesumat; quod si praesumpserit, ab ecclesia alienus habeatur.

XXVI. Si haereticus moriens catholicus esse desiderat. (Vide Conc. Arausic. c. 1.)

XXVII. Qui baptizandi officium accepit, sine chrismate non procedat.

et

(Ibid. c. 2. init. Nullum ministrum semel chrismari.) XXVIII. De poenitentibus in extremis qualiter communicent. De his qui in extremis periclitantur, poenitentia accepta placuit sine reconciliatoria manus impositione iis communicari. Quod si accepto hoc viatico supervixerint, stent in ordine poenitentium, ut ostensis necessariis poenitentiae fructibus, legitime reconciliatoriam manus impositionem recipiant 1).

XXIX. Si clericus poenitentiam sibi dari petierit. (Conc, Arausic. c. 4.)

XXX. Confugientes ad ecclesiam tradi non oportet.

Eos qui ad ecclesiam confugerint tradi non oportet: sed eos domini sui promissa intercessione exire persuadeant. Quod si ab ecclesia exeuntibus poenale aliquid intulerint, ut ecclesiae inimici habeantur excommunes 2).

XXXI. Si quis clericus relicta synodo patrocinia saecularia expetierit; ut causae clericorum non saecularium sed episcoporum judicio terminentur.

Si quis clericorum religionis negotia vel spirituales causas ecclesiae ad saecularia patrocinia, relicta synodo, transire praesumpserit, excommunicatione omnium ac detestatione dignus habeatur. Simili modo si causa inter clericos orta fuerit, ne invito episcopo ad saeculares judices deferatur, sed episcoporum judicio terminetur.

XXXII. Si quis pro eo quod mancipia sua in ecclesia perdit, mancipia clericorum pervaserit.

(Ibid. c. 6.)

XXXIII. Si quis manumissum servitute oppresserit,

Si quis per testamentum manumissum in servitute vel obsequio vel in colonaria conditione imprimere tentaverit, animadversione ecclesiastica coerceatur 3).

XXXIV. Si quis manumissum in servitutem revocandum

putarit.

Si quis in ecclesia manumissum crediderit ingrati titulo revocandum, non aliter liceat, nisi eum gestis apud acta municipum reum esse ante probaverit,

1) cf. Conc. Arausic. c. 3.

2) Ibid. c. 5.

-

3) Ibid, c. 7,

XXXV. Si quis alienum clericum ordinare instituat. (Ibid. c. 8.) XXXVI. Si quis episcopus in alieno territorio ecclesiam

aedificaverit a quo debeat consecrari et gubernari.

(Ibid. c. 10. init. :) Si quis episcopus pertinebit; et si quid ipsi ecclesiae fuerit ab episcopo conditore collatum, is in cujus territorio est, auferendi exinde aliquid non habeat potestatem. Hoc solum aedificatori episcopo credidimus reservandum.

XXXVII. Si quis ecclesiam aedificat et ad dedicandum locum ipsum alienae episcopum civitatis invitat.

(Ibid. c. 10. fin.:) Quod si etiam quicumque ecclesiam aedificaverit conventu abstinebuntur: si ordinem excesserit,

in reatu revocabitur.

XXXVIII. De his qui subito obmutescunt vel amentes fiunt. Subito obmutescens baptizari potest, et amentibus quaecumque pietatis sunt conferenda 1).

XXXIX. Energumenis baptizatis communionem non negandam. (Ibid. c. 14.)

XL. De energumenis catechumenis.

(Ibid. c. 15.)

XLI. Si qui palam aliquando arrepti sunt. (Ibid. c. 16.)

XLII. Si duo sine epistola metropolitani episcopum

ordinaverint.

In provinciis nostris placuit de praesumptoribus, ut sicubi duo episcopi ausi fuerint episcopum facere etiamsi metropolitani episcopi epistolam non habuerint, et is qui ordinatus est cum ordinatoribus excludatur 2).

XLIII. Si diaconus ordinandus fuerit conjugatus,

Placuit praeterea, ut secundum synodi instituta non ordinentur etc. (Ibid. c. 22.)

XLIV. Si post benedictionem acceptam cum uxore sua incontinens invenitur.

(Ibid. c. 23.)

XLV. Ut bigami ultra subdiaconatum non promoveantur.

De his quos clericatui alligari ipsa vitae gratia suggesserit, si forte internupta et duplicata matrimonia inciderunt, non ultra subdiaconatum ecclesiasticas capiant dignitates; quod si facti forsitan sunt, ab ecclesiastico removeantur officio 3).

XLVI. Professae viduae si raptoribus consenserint. Professas viduas, si conniventiam praestiterint, cum raptoribus esse damnandas 1).

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

XLVII. Qui oblationes fidelium suppresserint.

Secundum constitutionem synodi Vasensis), quicumque oblationem fidelium suppresserit aut negaverit, ab ecclesia cui fraudem fecerit excludatur.

XLVIII. Si quis episcopi sui sententiae non acquiescit.

Si quis episcopi sui sententiae non acquiescit, synodi legibus audiendum 2).

XLIX. Qui a communione sacerdotali auctoritate fuerit

suspensus.

Secundum instituta seniorum, si quis a communione sacerdotali fuerit auctoritate suspensus, hunc non solum a clericorum sed etiam a totius populi colloquio atque convivio placuit excludi, donec resipiscens ad sanitatem redire festinet. L. De his qui inter se pacem non habent.

Hi qui publicis inter se odiis exardescunt, ab ecclesiasticis conventibus removendi donec ad pacem recurrant.

LI. De expositis quid observandum 3).

Si expositus ante ecclesiam cujuscumque fuerit miseratione collectus, contestationis ponat epistolam; et si is qui collectus est intra decem dies quaesitus agnitusque non fuerit, securus habeat qui collegit. Sane qui post praedictum tempus calumniator extiterit, ut homicida ecclesiastica, districtione damnabitur, sicut patrum sanxit auctoritas.

[ocr errors]

LII4). De puellis conversis si ad terrenas nuptias transierint.

De puellis quae se voverunt deo et praeclari decore nominis floruerunt, si post viginti et quinque annos aetatis ad terrenas nuptias sponte transierint, id custodiendum esse decrevimus, ut cum his cum quibus se alligaverint communione priventur, ita ut iis postulantibus poenitentia non negetur; cujus poenitentiae communio multo tempore differatur.

LIII. Si servus furore actus seipsum percusserit.

Si quis famulorum cujuslibet conditionis aut generis quasi ad exacerbandam domini districtionem se diabolico repletus furore percusserit, ipse tantum sanguinis sui reus erit, neque ad dominum sceleris alieni pertinebit invidia.

LIV. De eligendis episcopis venalitate vel ambitione submota.

Placuit in ordinatione episcopi hunc ordinem custodiri, ut primo loco venalitate vel ambitione submota tres ab episcopis nominentur, de quibus clerici vel cives erga unum eligendi habeant potestatem.

LV. Si quis saecularium religionis amore se ad sacerdotem contulerit.

Si quis saecularium amore religionis se ad quemcumque ·

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

sacerdotum crediderit conferendum, ipse sibi eum quem erudiendi gratia susceperit vindicabit.

LVI. Ut nihil metropolitani sibi contra synodi interdictum praesumant.

Hoc etiam placuit custodiri, ut nihil contra magnam synodum metropolitani sibi aestiment vindicandum.

CONCILIUM ANDEGAVENSE 1).

Cum ad ordinandum episcopum in civitate Andegavorum episcopi convenissent, et Talasius esset episcopus 2) ordinatus, omnibus pariter residentibus Leone, Eustochio, Chariatone 3) Rumorido, Viventio *), Victorio et Talasio episcopis, pari consilio atque tractatu decisionem, quam verbis decreverant, etiam scripturae mandare voluerunt: ut ab hac die, hoc est quarta Nonas Octobris, Opilione viro clarissimo consule, hae regulae ecclesiasticae servarentur, quae a senioribus juxta auctoritatem scripturarum jam fuerant constitutae.

I. Ut clerici episcoporum judicio acquiescant, illis inconsultis saecularia judicia non expetant, nec ad alium locum transeant, et sine illorum literis non peregrinentur.

Primum ut contra episcopale judicium clericis non liceat prosilire 5), neque, inconsultis sacerdotibus suis saecularia ") judicia expetere, sed nec de loco ad alium sine episcopi permissione transire, nec sine commendatitiis sacerdotum suorum literis commeare.

II. Ut diaconi presbyteris humiliter deferant.

Ut diaconi presbyteris noverint omni humilitate deferendum. III. A violentia et perputatione abstinendum. Ut a violentia et crimine perputationis *) abstineantur. IV. Ut qui ab extraneis foeminis revocare se nolunt, non ministrent et ulterius non provehantur; qui vero tradendis vel capiendis urbibus interfuerint, a communione et conviviis

arceantur.

Familiaritatem extranearum foeminarum noverint esse vitandam. Sed si qui sunt coelibes, nonnisi a sororibus aut

1) Deest hoc concilium in codicibus Hispanis. Primus fuit editor Baronius. Contulerunt Benedictini ad solum codicem Fossatensem. Tituli canonum a Sirmondo quoad majorem partem confecti. 2) Supple: Andegavensis. 3) Charilatone in m. M. 4) Vincentio in

m. M.

in m. M.

[ocr errors]

5) resilire in m. M.

[ocr errors]
[ocr errors]

6) saecularium (om. voce suis)

7) Ita mss. omnes et editt.; forte legendum: a vinolen

tia et crimine perpotationis. Harduinus.

amitis suis aut a matribus consolentur; quia sicut bonum non est homini solum esse, ita familiares esse clericos foeminis non oportet extraneis, quia frequenter plurimorum ruinas, sub hac occasione deflemus. Si quis autem post hoc interdictum a praedictis familiaritatibus se revocare noluerit, nequaquam gradu altiore donabitur, et si jam ordinatus fuerit, non ministret. Tum si qui tradendis vel capiendis civitatibus fuerint interfuisse detecti, non solum a communione habeantur alieni, sed nec conviviorum quidem admittantur esse participes.

V. Ut qui accepta poenitentia resiliunt et sanctimoniales quae decidunt communione priventur.

Quod etiam de his qui accepta poenitentia resilierint debita severitate servabitur; quae forma etiam circa eas quae de virginitate sanctimoniali crimine proprio deciderunt, statuto rigore permaneat.

VI. De iis qui alienis uxoribus conjugii nomine abutuntur.

Hi quoque qui alienis uxoribus, superstitibus ipsarum maritis, nomine conjugii abutuntur, a communione habeantur extranei.

VII. Qui relicto clero ad saecularem militiam se conferunt, ab ecclesia ejiciendi.

Clerici quoque, qui relicto clero se ad saecularem militiam et ad laicos contulerint, non injuste ab ecclesia quam relique

runt amoventur.

VIII. Ut monachi qui propositum deserunt et sine literis vagantur ad communionem non recipiantur.

Monachi quoque qui coeptam observationis viam relinquunt et absque epistolis et absque certis negotiis vel necessitatibus per regiones vagantur alienas, cognita districtione si se non emendaverint, ab abbatibus suis vel a sacerdotibus ad communionem non recipiantur.

IX. Alieno clerico episcopus gradum ne augeat.

Aliis quoque episcopis aliorum clericis gradum augere

non liceat.

X. De laicis excommunicare non liceat nisi probatis criminibus. Quicumque autem vel de laicis vel de clero ministri fuerint ordinati et observare noluerint, si laicus, communicare non liceat, nisi forte reprobaverint criminosos.

XI. Qui digami fuerunt, diaconi vel presbyteri non ordinentur. Nonnisi unius uxoris viri iidemque virginibus copulati diaconi vel presbyteri ordinentur.

XII. Ut poenitentia conversis omnibus pateat, et pro episcopi aestimatione venia concedatur.

Poenitentiae sane locus omnibus pateat qui conversi errorem suum voluerint confiteri, quibus perspecta qualitate peccati secundum episcopi aestimationem erit venia largienda.

« PoprzedniaDalej »