Obrazy na stronie
PDF
ePub

SPIS ROZDZIAŁÓW

Tomu 3go.

KSIĘGA SIÓDMA.

Dalszy ciąg wojny moskiewskiej.

ROZDZIAŁ I.

Smutne skutki wachania się Zygmunta, odstępuje go Sołtyków, oddala się hetman Żółkiewski. J. Potocki, w. brac. miły królowi umiera. Jakób Potocki brat jego obejmuje wództwo nad wojskiem. Nieużyteczne szturmy, nakoniec dnia 13 czerwca 1611 r. przypuszczony ostatni, i Smoleńsk dobyty. Zamiast ciągnienia do Moskwy, król do Warszawy powraca. Sejm, tryumf het. Zółkiewskiego, lenność Prus oddana elektorowi brandeburskiemu. Cierpienia wojsk naszych na Moskwie. Chodkiewicz tam przybywa, zazdrość między wodzami. Śmierć j. p. Sapiehy, pochwała jego. Wojsko będące w stolicy wychodzi po żywność. Nasi aż za Wołgą szukają żywności. Insygnia carskie na żołd oddane. Wojsko stołeczne do kraju chce wracać, ogłasza konfederacyą i Cieklińskiego marszałkiem swoim obiera. Napastowani od Szyszawców, wszędzie plondrując, nie opierają się aż we Lwowie.

Str.

3

ROZDZIAŁ II.

Szwedzi szerzą się od Nowogrodu, mieszkańcy miasta tego ofiarują carstwo Filipowi bratu Gustawa Adolfa. Konfederaci odchodzą do Polski. Struś pod Moskwę przybywa, nie chce iść pod władzę hetmana, wchodzi nakoniec do stolicy, fakcye i niezgody. Pułki sapieżyńskie podnoszą konfederacyą i do Brześcia litew. odchodzą. Okropny głód na stolicy. Minin zachęca lud do obrony. Kniaż Pożarski staje na czele Moskalów. Struś ściśniony głodem poddaje się. Wtenczas Zygmunt z małem wojskiem przybywa, a gdy Moskwa odrzuca wszystkie jego żądania, wraca do Polski. Mlody Michał Romanów obrany carem. Śmierć Zaruckiego, Maryny i syna jej. Nieszczęsna wyprawa Stefana Potockiego na Wołoszczyznę. Wyuzdane gwalty skonfederowanego żołnierstwa po Polsce. Sejm; zuchwalstwa wojskowych; kraj 140 milionów wypłaca im

[ocr errors]
[ocr errors]

Str.

25

ROZDZIAŁ III.

Znękany długą wojną Zygmunt pragnie z Moskwą pokoju; piękny list Chodkiewicza. Dalsze łotrostwo konfederatów i kara ich. Moskale wzywają cesarza niemieckiego za posrednika. Stawią się komisarze, lecz warunki ich tak zuchwałe, iż rokowanie zerwane. Oburzone tem stany, wojnę wypowiadają Moskwie. Królewicz Władysław mianowany wodzem, przydani mu komisarze. Pożegnanie wychodzącego, na wojnę królewicza. Ten, część wojska swego Żółkiewskiemu na granice tureckie posyła, sam ciągnie do Wiazmy. Moskwa odrzuca nowe wezwania. Chodkiewicz z Litwą oblega Dorohobuż, gdzie i królewicz ciągnie. Dorohobuż się poddaje, wkrótce i Wiazma. Nieostrożnością naszych podchwycony Carów. Zdrada Koniucha. Pokój między Moskwą i Szwecyą. Pożarski

wpada do Kaługi. Chodkiewicz wysyła nań Lisowczyków; srogie ich pustoszenia. Chybiona wyprawa na Możajsk. Poselstwo Baczyńskiego do Sowietu bojarów na Moskwie ..

[ocr errors]

ROZDZIAŁ IV.

Pełnomocnicy moskiewscy przyjeżdżają do Wiazmy. Burzliwość sejmu. Królewicz mową swą uśmierza chwiejące się w posłuszeństwie pułki pod Wiazmą. Rozdzielone zdania gdzie ciągnąć. Kazanowski przychodzi do obozu królewicza. Duma i zarozumiałość jego. Chodkiewicz Borysów oblega, odstępuje i ciągnie pod Możajsk. Lew Sapieha przybywa z sejmu bez pieniędzy; rozjątrzenie ztąd wojska; znaczna onego część rozchodzi się do do mów. Konasewicz we 20,000 przybywa naszym na pomoc. Czas wycieńcza się na różnych rokowaniach z Moskwą

Str.

46

77

ROZDZIAŁ V.

[ocr errors]

Chodkiewicz na pustoszenie prowincyów Lisowczyków wysyła. Rokowania naszych z Moskwą pod murami miasta. Mowa do nich Lwa Sapiehy i odpowiedź jednego z bojarów. Królewicz odciąga od Moskwy, jak gdyby w południowe państwa prowincye dążyć zamyślał. Moskale wysyłają za nim, prosząc o odnowienie rokowań. Wiadomość w Moskwie o ciężkiem spustoszeniu prowincyów przez Lisowczyków, łagodniejszymi do pokoju czyni Moskali, ten podpisany nakoniec we wsi Diwelinie. Powrót królewicza. Stany oddają mu rządy nad podbitemi na Moskwie prowincyami .

93

!

KSIĘGA ÓSMA..

Wojna z Portą Ottomańską.

ROZDZIAŁ I.

Prawa Polski do Wołoszczyzny. Ksżę Korecki i Wiszniowiecki, dalej Kozacy wpadaniem do tej krainy zemstę Turków ściągają. Poniżająca ugoda Żółkiewskiego z Turkami pod Buszą, piękny czyn księcia Zbarawskiego. Kozacy lądem i morzem napadają na państwa tureckie i wiele miast burzą. Nieczynność Żółkiewskiego pod Oryninem. Usprawiedliwiająca się mowa Żółkiewskiego w senacie

ROZDZIAŁ II.

Zgwałcenie praw przez ces. Ferdynanda IIgo wznieca wojnę w państwach rakuskich. Ferdynand o posiłki prosi Zygmunta. Betlem Gabor zawojowawszy Węgry, już Wiedeń oblega, gdy Zygmunt 8,000 Lisowczyków Ferdynandowi na pomoc posyła. Rogowski wódz ich znosi Węgrów, i Betlema Gabor do zawieszenia broni przynagla; dalsze Lisowczyków dokazywania w państwach rakuskich. Betlem Gabor, posłowie moskiewscy, Tomża, podniecają Portę do wojny przeciw Polsce. Praktyki Gracyana, ten siebie i Wołoszczyznę, poddaje królowi polskiemu. Zygmunt rozkazuje Żółkiewskiemu wkraczać na Wołoszczyznę. List hetmana tego do króla; przechodzi Dniestr.

1

ROZDZIAŁ III.

Zawód Gracyana w obiecanych Polakom posiłkach. Krwawe z Turkami utarczki. Wśród nocy trwoga w obozie, Kalinowski i Gracyan opuszcza

Str.

109

125

ją wojsko i przez Prut do Polski wracają; wielu innych idzie za nimi i ginie w wodach lub od nieprzyjaciela. Koniecpolski wraca niektórych. Mowa hetmana. Polacy otoczywszy się taborem, cofają nazad.

Str.

138

ROZDZIAŁ IV.

Odwrót hetmana Żółkiewskiego z pod Cecory; popłoch w wojsku, rozproszenie onego i śmierć hetmana.

151

ROZDZIAŁ V.

Trwoga w kraju po odebraniu wiadomości o klęsce cecorskiej. Tatarzy plondrują aż pod Gródek, zatrzymuje ich S. Lubomirski, mrozy do cofnięcia się naglą. Sejm, przygotowania do wojny. Targnienie się na życie króla. Opieszałość w przygotowaniach i zbieraniu się naszych. Turcy i Moskale buntują dyzunitów. Wojska stają nad Dniestrem i rzekę tę przechodzą. Niesforność żołnierstwa i kara. Konasewicz sachajdaczny Kozaków przybywa. Mężna obrona 130 Kozaków. Konasewicz okrzykniony hetmanem kozackim.

ROZDZIAŁ VI.

[ocr errors]

Pułki polskie wchodzą do obozu, wkrótce okazują się i Muzułmanów tłumy; opisanie ich. Mowa Chodkiewicza do wojska. Zapalczywa bitwa, gdzie odegnani Turcy. Rada w obozie i różne zdania względem dalszego prowadzenia wojny. Królewicz Władysław przybywa do obozu, złożony chorobą. Powtórny niepomyślny szturm Turków. Osman ogląda Kamieniec. Dalsze bitwy z korzyścią Polaków, którzy aż do obozu tureckiego wpadają. Podejście przez Turków bramy jednej obozu; Chodkiewicz acz chory porywa się i w 700 koni mnóB bl. pols. Dzieje panowania Zygmunta III.

66

158

« PoprzedniaDalej »