dem intelligentiam catholicam, quae est canon princeps interpellationis Scripturarum, satis etiam positive novimus, ad rei summam quod spectat, quis sensus illis prophetiis et nominatim Apoc. XX. subsit genuinus. Lege August. Civ. Dei XX. 7. sqq. et reliquos interpretes supra citatos. Itaque d) millenariis asserentibus se pro sua sententia habere sacram Scripturam, respondemus distinguendo: habetis litteram Scripturae explicandae, concedimus; habetis sensum Scripturae explicatae secundum regulam principem catholicae interpretationis, negamus. Cf. Suarez de Incarn. T. II. disp. 50. sect. 8; Le Nourry Apparat. ad Bibl. Max. PP. T. I. 1. II. dissert. 1. c. 2; Muzzarelli 1. c. THESIS XVII. De modo quo scholarum consensus exhibere possit « A monumentis quae immediate exhibent authenticum judicium vel " consentientem doctrinam successionis apostolicae distingui debent do» cumenta privatae auctoritatis, quae mediate deducere possunt in co»gnitionem doctrinae traditae in Ecclesia. Unde affirmandum est, una>> nimem et constantem theologorum, scholae sententiam de aliqua do»ctrina tamquam ad fidem pertinente exhibere mediate ipsam testifica» tionem successionis apostolicae, atque ita legitimum esse testimonium » divinae traditionis. Neque huic assertioni quidquam officiunt sententiae » quaedam theologicae, quae aliquando inter theologos communes post" modum absolevisse feruntur. " I. Monumenta doctrinae possunt esse profecta ab ipsis custodibus depositi, quatenus sive in Conciliis sive extra Concilia munere testium traditionis et authenticorum doctorum funguntur, ita ut in iisdem monumentis exhibeatur vel solemne iudicium vel alio modo sufficiens consensus ad doctrinam fidei authentice proponendam universae Ecclesiae. Manifestum est, in huiusmodi monumentis immediate sisti testimonium successionis apostolicae (sive in unitate corporis custodum depositi cum suo capite, sive in capite ad continendam unitatem fidei in corpore) sub ea ratione et conditione, sub qua « charisma veritatis certum » promissum est a Christo (th. VIII. IX. XIII. XIV.). Est ergo in iis testificatio divino-humana, nimirum Spiritus Sancti assistentis et ab errore praeservantis testificatio per pastores et doctores divinitus constitutos. At quicumque sit consensus in documentis eorum, qui non pertinent ad testes praeordinatos a Deo (Act. X. 41), in illis per se et secundum propriam auctoritatem spectatis non continetur testimonium eo, quo dictum est, modo authenticum. Exhibent tamen testimonium sufficiens de ipsa Ecclesiae doctrina, ut si necessariae adsint conditiones, ex eis in cognitionem veniamus sententiae authenticorum custodum et Ecclesiae totius; atque ita testimonia quae per se et immediate auctoritatem humanam vel historicam non excedunt, mediate sistunt nobis auctoritatem humano-divinam. Hoc fere modo Augustinus contr. Iulian. 1. I. n. 34; 1. II. n. 33. 36. distinguit testimonium Hieronymi presbyteri a testimoniis Episcoporum, illudque urget, quod Hieronymus eruditissimus optime nosset Ecclesiarum orientis et occidentis fidem. Post enumeratas unanimes Episcoporum sententias, subdit: « nec sanctum Hieronymum, quia presbyter fuit, contemnendum putes... qui omnes vel paene omnes qui ante illum aliquid ex utraque parte orbis de doctrina ecclesiastica scripserunt, legit, nec aliam de hac re tenuit prompsitque sententiam » (1). Ex his principiis iam patet, quae sit et quae non sit consentientium scholarum et theologorum catholicorum auctoritas. Scholae catholicae inde a XII. saeculo usque ad saeculum XVIII. medians universim spectatae et multo etiam magis scholae theologicae de quibus agimus, sub tutela erant et sub sollicita providentia Ecclesiae. Consulto loquor de scholis antiquioribus, quia in illis relationes, de quibus dicturus sum, quoad ius et factum sunt evidentiores; in recentioribus autem quamvis ius fundamentale mutari non (1) S. Hieronymus ipse in eadem causa Pelagiana de se testatur ad Ctesiphont. ep. 133. n. 12. (ed. Vallars. T. I. p. 1034): multi anni sunt, quod ab adolescentia usque ad hanc aetatem diversa scripsi opuscula, semperque habui studio audientibus loqui, quod publice in Ecclesia didiceram. » possit, factum tamen non semper et ubique pari evidentia elucet propter iuris violationem, qua potestas civilis scholas etiam theologicas ab auctoritate Ecclesiae et intimo cum ea nexu avellere studuit. Quidquid igitur sit de harum recentissimarum scholarum consensu, indole ecclesiastica, et consanguinitate cum intellectu catholico ipsius Ecclesiae; Academiae certe vetustiores omnes nonnisi auctoritate Sedis Apostolicae erant et censebantur legitimae. Pontificis diplomate erectae ac munitae, sub continua ipsius Sedis Apostolicae vigilantia constitutae, ius suum omne, sua privilegia, suam in docendo auctoritatem derivabant ab Ecclesia. Porro secundum hanc cum Ecclesia intimam connexionem et relationem scholae theologicae et doctorum integra collegia scopum praefixum habebant sinceram expositionem, explicationem, et defensionem ipsius doctrinae et disciplinae ecclesiasticae. Si qui vero ex doctoribus ad doctrinas periculosas declinare viderentur, continuo tum ab ipsis Academiis auctoritate velut subdelegata per propositionum proscriptionem et scientificas. censuras, tum auctoritate propria Episcoporum et ipsius tandem Pontificis supremo magisterio coercebantur. Vicissim ex scholis ita constitutis velut ex almis matribus prodibant maximam saltem partem ipsi Episcopi et praecipui quique in universo Clero, quibus certe institutio in scholis percepta elementum erat humanum ad intelligentiam doctrinae et disciplinae, qua instituebant et regebant populum christianum. Insuper Episcopi iidem tum singuli ipsique Pontifices tum Concilia in doctrina declaranda et definienda Academias ac scholarum doctores in consilium adhibebant ita, ut communis scholarum doctrina tamquam praeparatio quaedam esset authenticae definitionis Pontifi. cum et Conciliorum (1). (1) Confer e. g. Concilium Viennense in Clement. de Summa Trin. Patres Conc. Viennensis opinionem illam, inquiunt, quae dicit tam parvulis quam adultis conferri in baptismo informantem gratiam et virtutes, tamquam probabiliorem et doctorum modernorum theologiae magis consonam et concordem, fore a Catholicis eligendam. Si ergo in re quac olim inter ipsos etiam scolasticos theologos controversa fucrat, แ Iam hisce positis, spectatis scilicet principiis quibus scholae catholicae reguntur et earundem relatione ac connexione sum summis pastoribus et cum Ecclesia universa, spectato scopo totoque ingenio scientifico et morali doctorum si universim et in complexu considerentur, spectata auctoritate qua communis eorum doctrina apud Episcopos, Pontifices, in Conciliis et in Ecclesia universa habetur, evidenter apparet, caput doctrinae in quod scholae omnes tamquam in doctrinam fidei conveniant rata et constanti sententia, esse doctrinam comprehensam in « intellectu catholico » et in conscientia communis fidei» ipsius successionis apostolicae et Ecclesiae totius. Hoc ipsum est, quod docuit summus Pontifex Pius IX. in litteris ad Archiepiscopum Monachiensem (21. Dec. 1863). « Etiamsi ageretur de illa subiectione, quae fidei divinae actu est praestanda, limitanda tamen non esset ad ea, quae expressis oecumenicorum Conciliorum aut Romanorum Pontificum huiusque Apostolicae Sedis decretis definita sunt; sed ad ea quoque extendenda, quae ordinario totius Ecclesiae per orbem dispersae magisterio tamquam divinitus revelata traduntur; ideoque universali et constanti consensu a catholicis theologis ad fidem pertinere retinentur. Quamvis ergo scholae et scholarum theologi non sint organon a Christo institutum ad conservandam doctrinam revelatam sub assistentia Spiritus veritatis, ex unanimi tamen et constanti eorum sententia in rebus fidei, quando non solum docent aliquid ut verum sed ut credendum fide catholica, in cognitionem ducimur intelligentiae catholicae et doctrinae, quam ipsa successio apostolica ut custos et interpres authentica revelationis conservat et tradit (1). opinio concors iuniorum tanti apud Patres in Concilio fuit, quanto magis nos res omni tempore ab schola praescriptas tenere ac revereri debemus Melch. Canus De Locis 1. VIII. c. 4. concl. 2. (De re ipsa infusionis donorum, de qua Concilium hic loquitur, vide Conc. Trid. sess. VI. c. 7. can. 11. cf. Tract. de Incarn. p. 404.). (1) Verba Christi « qui vos audit me audit, et altera Pauli (Eph. IV. 11): ipse dedit.... pastores et doctores, " non possunt ergo immediate transferri ad doctores scholasticos et ad horum auctoritatem de Distinxi unanimem scholae sententiam de re aliqua ut fidei, et sententiam de re ut vera; ex priori ducimur in certam cognitionem doctrinae totius Ecclesiae, ut dictum est; in posteriori eam auctoritatem esse concedimus, ex qua propter eam, de qua diximus, connexionem scholae cum Ecclesia docente pondus accedat gravissimum, nec fas sit ab huiusmodi communi ac constanti doctrina discedere. Schola universa spectari nimirum debet eo fere modo, quo superius th. XII. demonstravimus considerandam esse plebem christianam seu Ecclesiam discentem; est enim, ad doctrinam quod attinet, schola universa theologica (quamdiu manet vere theologica et in debita subordinatione ad Ecclesiam docentem) insignis quaedam pars Ecclesiae discentis. Hinc ulterius distingui debet elementum supernaturale seu charisma veritatis et elementum humanum. Charisma veritatis ac infallibilitas non est promissa scholae immediate in se; sed per successores Apostolorum qui cum episcopatus successione charisma veritatis certum acceperunt, integritas doctrinae fidei in schola universim spectata conservatur. Quatenus ergo unanimis consentit in aliquam doctrinam ut fide credendam, sicut populus christianus ita schola theologica universa non errat ex causa supernaturali, quia Spiritus Sanctus per ministerium et magisterium successionis apostolicae, cui per obedientiam fidei cohaeret et subiicitur, fidei integritatem in ea conservat (1). At quando doctores scholae inquisitione, studio humano, et scientia humana proponunt suas de doctrina revelata monstrandam, nt a Cano factum esse video (1. VIII. c. 4. concl. 3. argum. 3.), quamvis adhiberi possint ad demonstrationem mediatam; posita enim anctoritate docendi, quam successioni apostolicae a Christo collatam esse illis verbis demonstratur, potest ex eadem auctoritate et ex connexione ac relatione scholae cum pastoribus et doctoribus a Christo institutis ipsius scholae auctoritas deduci. (1) Hoc sensu non autem de infallibili assistentia Spiritus Sancti immediata verum esse concedimus, quod ait Canus 1. c. concl. 2.: « cum inter ipsos theologos scholasticos magna fere ubique dissensione certetur, ita ut in hac parte iure forsitan reprehendantur, certe non idem omnes assererent, nisi eodem divino Spiritu permoverentur. » |