eos filium suum, dicens: Verebuntur filium meum! 38. Agricolae autem videntes filium, dixerunt intra se: Hic est heres! venite, occidamus eum, et habebimus hereditatem ejus! 39. Et apprehensum eum ejecerunt extra vineam et occiderunt. 40. Cum ergo venerit dominus vineae, quid faciet agricolis illis? 41. Ajunt illi: Malos male perdet; et vineam suam locabit aliis agricolis, qui reddant ei fructum temporibus suis. 42. Dicit illis Jesus: Nunquam legistis in Scripturis:,,Lapidem ,,quem reprobaverunt aedifican,,tes, hic factus est in caput angu,,li; a Domino factum est istud, ,,et est mirabile in oculis no,,stris ?" h 43. Ideo dico vobis, quia auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur i genti facienti fructus ejus. 44. Et qui ceciderit super lapi- | dem istum, confringetur; super quem vero ceciderit, conteret | 2. Simile factum est regnum coelorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo. 3. Etmisit servos suos, vocare invitatos ad nuptias, et nolebant venire. 4. Iterum misit alios m servos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei et altilia occisa sunt, et omnia parata; venite ad nuptias! 5. Illi autem neglexerunt; et abierunt, alius in villam suam, alius vero ad negotiationem suam. 6. Reliqui vero tenuerunt servos ejus, et contumeliis affectos occiderunt. 7. Rex autem, cum audisset, iratus est; et missis exercitibus suis, perdidit homicidas illos; et civitatem illorum succendit. 18. Tunc ait servis suis: Nuptiae quidem paratae sunt, sed qui invitati erant, non fuerunt digni. 9. Ite" ergo ad exitus viarum, et quoscunque inveneritis, vocate ad nuptias! 10. Et egressi servi ejus in vias, congregaverunt omnes, quos invenerunt, malos et bonos; et impletae sunt nuptiae discumbentium. 11. Intravit autem Rex, ut videret discumbentes; et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali, 12. et ait illi: Amice! quomodo huc intrasti, non habens vestem nuptialem? At ille obmutuit. 13. Tunc dixit Rex ministris: Ligatis manibus et pedibus ejus, mittite eum in tenebras exterio m c. 21, 36. n c. 21, 43. • c. 13, 47. seqq. Cap. XXI. 41. vineam locabit (deest suam). XXII. 4. occisa (deest sunt). 6. contumelia. 13. pedibus ejus et manibus. res; ibi erit fletus, et stridor den- | ducta, defunctus est; et non hatium. 14. Multi enim sunt vocati, pauci vero electi P. 15. Tunc abeuntes Pharisaei, consilium inierunt, ut caperent eum in sermone; 16. et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis, dicentes: Magister! scimus, quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo; non enim respicis personam homi num; 17. dic ergo nobis: Quid tibi videtur, licet censum dare Caesari, an non? 18. Cognita autem Jesus nequitia eorum, ait: Quid me tentatis, hypocritae? bens semen, reliquit uxorem suam fratri suo. 26. Similiter secundus, et tertius, usque ad septimum. 27. Novissime autem omnium et mulier defuncta est. 28. In resurrectione ergo cujus erit de septem uxor? Omnes enim habuerunt eam. 23. Respondens autem Jesus, ait illis: Erratis, nescientes Scripturas, neque virtutem Dei. 30. In resurrectione enim, neque nubent, neque nubentur; sed erunt sicut angeli Dei in coelo. 31. De resurrectione autem mortuorum non legistis, quod dictum est a Deo dicente vobis: 32.,,Ego sum Deus Abraham, 19. Ostendite mihi numisma census! At illi obtulerunt ei de-,,et Deus Isaac, et Deus Jacob? u narium. 20. Et ait illis Jesus: Cujus est imago haec, et superscriptio? Non est Deus mortuorum, sed viventium. 33. Et audientes turbae, mirabantur in doctrina ejus. 34. "Pharisaei autem audientes, quod silentium imposuisset 21. Dicunt ei: Caesaris! Tunc ait illis: Reddite ergo, quae sunt Caesaris, Caesari”; et quae sunt | Sadducaeis, Dei, Deo! 22. Et audientes mirati sunt, et relicto eo, abierunt. 23. In illo die accesserunt ad eum Sadducaei, qui dicunt, non esse resurrectionems; et interrogaverunt eum, unum; convenerunt in 35. et interrogavit eum unus ex eis legis doctor, tentans eum: 36. Magister, quod est mandatum magnum in lege? 37. Ait illi Jesus:,,Diliges Do,,minum Deum tuum ex toto cor 24. dicentes: Magister! Moy-,,de tuo, et in tota anima tua, et ses dixit:,,Si quis mortuus fue,,rit non habens filium, ut ducat ,,frater ejus uxorem illius, et su,,scitet semen fratri suo. ,,in tota mente tua"." 38. Hoc est maximum, et primum mandatum. 39. Secundum autem simile est huic:,,Diliges proximum 25. Erant autem apud nos septem fratres; et primus, uxore,,tuum, sicut te ipsum *." P c. 20, 16. 9 v. 1533. Marc. 12, 13-27. Luc. 20, 20-40. Rom. 13, 7. Act. 23, 8. Deut. 25, 5. " Exod. 3, 6. vv. 34-40. Marc. 12, 28-34. w Deut. 6, 5. Lev. 19, 18. Matth. 7, 12. Rom. 13, 9. Cap. XXII. 17. videatur. 19. nomisma ibid. optulerunt. 20. supra 24. Moses (ita semper). 30. sed sunt. scriptio. 38. hoc est enim. 37. ex tota anima. 40. In his duobus mandatis uni- | unt, ut videantur & ab hominibus; versa lex pendet, et prophetae. 41. Congregatis autem Pharisaeis, interrogavit eos Jesus, 42. dicens: Quid vobis videtur de Christo? cujus filius est? Dicunt ei: David! 43. Ait illis: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum, dicens: 44.,,Dixit Dominus Domino ,,meo; sede a dextris meis, donec ,,ponam inimicos tuos scabellum ,,pedum tuorum a?" 45. Si ergo David vocat eum Dominum, quomodo filius ejus est? 46. Et nemo poterat ei respon- | dere verbum; neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare. CAP. XXIII. Christi sermo de Scribis et Pharisaeis. 1. Tunc Jesus locutus est ad turbas, et ad discipulos suos, 2. dicens: Super cathedram Moysi sederunt Scribae et Pharisaei; 3. Omnia ergo, quaecunque dixerint vobis, servate, et facite; secundum opera vero eorum nolite facere; dicunt enim, et non faciunt. 4. Alligant enim onera gravia, et importabilia, et imponunt in humeros hominum; digito autem suo nolunt ea movere. 5. Omnia vero opera sua faci y v. 41-46. Marc. 12, 35-37. Luc. 20, 41-44. z Joh. 7, 42. a Ps. 109, 1. v. 1. sqq. Marc. 12, 38-40. Luc. 20, 45-47. Luc. 11, 46. Act. 15, 10. Cap. XXII. 44. scabillum. dilatant enim phylacteria sua, et magnificant fimbrias. 6. Amant autem primos recubitus in coenis, et primas cathedras in synagogis, 7. et salutationes in foro, et vocari ab hominibus Rabbi. 8. Vos autem nolite vocari Rabbi; unus est enim Magister vester; omnes autem vos fratres estis. 9. Et patrem nolite vocare vobis super terram; unus est enim Pater vester, qui in coelis est. 10. Nec vocemini magistri; quia Magister vester unus est, Christus. 11. Qui major est vestrum, erit minister vester. 12. Qui autem se exaltaverit, humiliabitur; et qui se humiliaverit, exaltabitur. 13. Vae autem vobis, Scribae et Pharisaei hypocritae! quia clauditis regnum coelorum ante homines; vos enim non intratis, nec introëuntes sinitis intrare. 14. Vae vobis, Scribae et Pharisaei hypocritae! quia comeditis domos viduarum, orationes longas orantes; propter hoc amplius accipietis judicium. 15. Vae vobis, Scribae et Pharisaei hypocritae! quia circuitis mare et aridam, ut faciatis unum facitis eum filium gehennae duproselytum; et cum fuerit factus, plo quam vos. 16. Vae vobis, duces' caeci! qui dicitis: Quicunque juraverit per templum, nihil est; qui au d c. 6, 1. Deut. 6, 8. f Num. 15, 38. g Luc. 11, 43. h c. 20, 26. Luc. 14, 11. 18, 14. 1 Petr. 5, 5. Prov. 29, 23. Hiob 22, 29. k Luc. 11, 52. เ c. 15, 14. 46. respondere ei. XXIII. 4. inportabilia; ibid. umeros. 5. philacteria. 6. caenis. 9. caelis. 14. hic v. plane omissus. 16. in aurum. tem juraverit in auro templi, de- | estis sepulcris dealbatis, quae bet". aforis parent hominibus speciosa, intus vero plena sunt ossibus mortuorum, et omni spurcitia. 17. Stulti et caeci! Quid enim majus est, aurum? an templum, quod sanctificat aurum? 18. Et quicunque juraverit in altari, nihil est; quicunque autem juraverit in dono, quod est super illud, debet. 19. Caeci! Quid enim majus est, donum? an altare, quod sanctificat donum? 20. Qui ergo jurat in altari, jurat in eo, et in omnibus, quae super illud sunt; 21. et quicunque juraverit in templo, jurat in illo, et in eo, qui habitat in ipso; 22. et qui jurat in coelo, jurat in throno Dei, et in eo, qui sedet super eum. 23. Vae vobis, Scribae et Pharisaei hypocritae! qui decimatis mentham, et anethum, et cyminum; et reliquistis, quae graviora sunt legis, judicium, et miseri- | cordiam, et fidem. Haec oportuit facere, et illa non omittere. 24. Duces caeci, excolantes culicem, camelum autem glutientes! 28. Sic et vos aforis quidem paretis hominibus justi; intus autem pleni estis hypocrisi et iniquitate. 29. Vae vobis, Scribae et Pharisaei hypocritae! qui aedificatis P sepulcra prophetarum, et ornatis monumenta justorum, 30. et dicitis: Si fuissemus in diebus patrum nostrorum, non essemus socii eorum in sanguine prophetarum. 31. Itaque testimonio estis vobismet ipsis; quia filii estis eorum, qui prophetas occiderunt; 32. et vos implete mensuram patrum vestrorum. 33. Serpentes genimina viperarum! quomodo fugietis a judicio gehennae? 34. Ideo ecce! ego mitto ad vos Prophetas, et Sapientes, et Scribas, et ex illis occidetis, et crucifigetis, et ex eis flagellabitis in synagogis vestris, et persequemini de civitate in civitatem; 35. ut veniat super vos omnis 25. Vae vobis, Scribae et Pha-sanguis justus, qui effusus est surisaei hypocritae! quia mundatis", quod deforis est calicis et paropsidis; intus autem pleni estis rapina, et immunditia. 26. Pharisaee caece! munda prius, quod intus est calicis et paropsidis, ut fiat id, quod deforis est, mundum. 27. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae! quia similes m c. 5, 33. sqq. " Marc. 7, 4. Luc. 11, 39. o Luc. 11, 44. per terram, a sanguine Abel "justi usque ad sanguinem Zachariae, filii Barachiae, quem occidistis inter templum et altare. 36. Amen dico vobis: Venient haec omnia super generationem istam! 37. Jerusalem, Jerusalem! quae occidis prophetas, et lapiP Luc. 11, 47. 9 v. 31-36. Luc. 11, 48-52. Genes. 4, 8. sqq. 2Par. 24, 20-22. v. 37-39. Luc. 13, 34. 35. Cap. XXIII. 20. in altare. 21. et qui juraverit; ibid. qui inhabitat in ipso. 23. quia decimatis; ibid. mentam. 24. gluttientes. 25. parapsidis; ibid. pleni sunt; ibid. inmunditia. 26. parapsidis; ibid. ut fiat et id, quod. 34. persequimini. 37. Hierusalem (sic semper). das eos, qui ad te missi sunt ; quoties volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, et noluisti? 38. Ecce! relinquetur" vobis domus vestra deserta. 39. Dico enim vobis: Non me videbitis amodo, donec dicatis: Benedictus, qui venit in nomine Domini! CAP. XXIV. Oratio Jesu de Ierosolymorum eversione et die judicii. Parabola de ficis. De servo fido et malo. 1. "Et egressus Jesus de templo ibat. Et accesserunt discipuli ejus, ut ostenderent ei aedificationes templi. 2. Ipse autem respondens dixit illis: Videtis haec omnia? Amen dico vobis: Non" relinquetur hic lapis super lapidem, qui non destruatur. 15. Cum ergo videritis abominationem desolationis, quae dicta est Daniele d propheta,,,stan3. Sedente autem eo super,,tem in loco sancto:" qui legit, montem oliveti, accesserunt ad intelligat ! eum discipuli secreto, dicentes: Dic nobis, quando haec erunt? et quod signum adventus tui, et consummationis saeculi*? 4. Et respondens Jesus dixit eis: Videte, ne quis vos seducat! 5. y Multi enim venient in nomine meo, dicentes: Ego sum Christus: et multos seducent*! 6. Audituri enim estis praelia, et opiniones praeliorum; videte! ne turbemini; oportet enim haec fieri, sed nondum est finis. 7. Consurget enim gens in gen"Luc. 19, 43. sq. U v. 1-36. Marc. 13, 1-37. Luc. 21, 5-36. w Luc. 19, v. 36. sqq. v. 11. 23. 24. Act, 5, 36. 37. Joh. 5, 43. 44. 16. Tunc qui in Judaea sunt, fugiant ad montes; e 17. et qui in tecto, non descendat tollere aliquid de domo sua; 18. et qui in agro, non revertatur tollere tunicam suam. 19. Vae autem praegnantibus et nutrientibus in illis diebus! 20. Orate autem, ut non fiat fuga vestra in hieme, vel sabbato, 21. Erit enim tunc tribulatio magna, qualis non fuit ab initio mundi usque modo, neque fiet; a Joh. 16, 2. Cap. XXIV. 2. dixit eis. 6. proelia. 9. in tribulatione. cc. e Luc. 12. abun dabit; 15. Danihelo; ibid. intellegat. 19. praegnatibus (per errorem). 20. hieme. |