Obrazy na stronie
PDF
ePub
[blocks in formation]

C. 20.

ses Deum precatur, tabulas frangit, vitulum comburit, et Aarone objurgato, idololatras occidi jubet, cæterisque veniam impetrat, etc. Exod. c. 32.

(Loquitur Moyses de hâc illorum idololatria.). Cùmque de monte ardente descenderem, et duas tabulas fœderis utrâque tenerem manu, vidissemque vos peccâsse Domino Deo vestro, et fecisse vobis vitulum conflatilem, ac deseruisse ve

Præceptorum Decalogi repetitio et explanatio, et de ti-lociter viam ejus, quam vobis more filiorum Israël cum Dei vocem audissent, et montem ardere vidissent. Deut. c.5.

Legis tabulæ dantur.

Deditque Dominus Moysi, completis hujuscemodi sermonibus in monte Sinaï (scilicet de diei Sabbati observatione, etc.), duas tabulas testimonii lapideas, scriptas digito Dei. Exod. 31. 18. Vide et c. 32. 15.

Hæc verba locutus est dominus ad omnem multitudinem vestram in monte, de medio ignis et nubis et caliginis, voce magnâ (scilicet præceptorum Decalogi repetitio et explanatio), nihil addens ampliùs, et scripsit ea in duabus tabulis lapideis, quas tradidit mihi (Moysi). Deut. 5. 22. Vide et

c. 9. 10.

Legis tabulæ franguntur. Ob vitulum adoratum Moy

ostenderat : projeci tabulas de manibus meis, confregique eas in conspectu vestro. Deut. 9. 15. et seq.

Dantur aliæ tabulæ legis.

Dixitque Dominus ad Moysen Scribe tibi verba hæc, quibus et tecum et cum Israël pepigi fœdus. Fuit ergò ibi cum Domino Moyses 40 dies et 40 noctes: panem non comedit, et aquam non bibit, et scripsit in tabulis verba fœderis decem. Exod. 34. 27. 28.

In tempore illo dixit Dominus ad me ( Moysen) : Dola tibi duas tabulas lapideas, sicut priores fuerunt: et ascende ad me in montem : faciesque arcam ligneam, et scribam in tabulis verba, quæ fuerunt in his, quas antè confregisti, po nesque eas in arcâ. Feci igitur arcam de lignis Setim. Deut. 10. 1. et seq. Vide Exod.34.1.

Legis natura, officium, et miserat, ordinata per Angelos in manu mediatoris. Galat. 3.

operatio.

Scimus autem, quoniàm quæcumque lex loquitur, iis, qui in lege sunt, loquitur: ut omne os obstruatur, et subditus fiat omnis mundus Deo : quia ex operibus legis non justificabitur omnis caro coram illo. Rom. 3. 19. 20. Vide Galat. 2. 16. et seq.

Lex enim operatur. Ubi enim non est lex; nec prævaricatio. Ibid. 4. 15.

19.

Scimus autem, quia bona est lex, si quis eâ legitimè utatur : sciens hoc, quia lex justo non est posita, sed injustis et non subditis, impiis et peccatoribus, sceleratis et contaminatis, etc. 1. Tim. 1. 8. 9.

Reprobatio quidem fit præcedentis mandati (scil. carnalis), propter infirmitatem ejus et inutilitatem. Nihil enim ad perfectum adduxit lex; introductio verò melioris spei, per quam proximamus ad Deum. Hebr.

Lex autem subintravit, ut abundaret delictum, Ubi autem abundavit delictum super-7. 18. 19. abundavit gratia. Ut sicut regnavit peccatum in mortem : ità et gratia regnet per justi

tiam in vitam æternam, etc. Ibid. 5. 20. 21.

An ignoratis, fratres (scientibus enim legem loquor), quia lex in homine dominatur quanto tempore vivit? Ibid. 7. 1. Quid ergò dicemus? Lex peccatum est? Absit. Sed peccatum non cognovi, nisi per legem: nam concupiscentiam nesciebam, nisi lex diceret: Non concupisces. Occasione autem acceptâ, peccatum per mandatum operatum est in me omnem concupiscentiam. Sine lege enim peccatum mortuum erat, etc. v. 7. et 8. Vide reliquum Capitis.

Quid igitur lex ? Propter transgressiones posita est, donec veniret semen, cui proTOMUS I.

Legis impletio, divinâ gratiâ,

Vide et Libertas Evangelica. est possibilis.

Noë vir justus atque perfec tus fuit in generationibus suis, cum Deo ambulavit. Gen. 6.9. Vide et Eccli. 44. 17. Vide et de Henoch idem dictum : Ambulavit cum Deo. Gen. 5. 22. Item. Eccli. 44. 16.

Dixit Deus ad Abraham: Ambula coram me, et esto perfectus. Ibid. 17. 1.

Mandatum hoc, quod ego præcipio tibi non supra te est (id est supra vires tuas), ete. Deut. 30. 11.

Ille (Josue) universa.complevit : non præteriit de universis mandatis, nec unum quidem verbum, quod jusserat Dominus Moysi, Josue 11. 15.

Servus meus David

36

custo

divit mandata mea, et secutus est me in toto corde suo.3. Reg. 14.8.

Stetitque rex (Josias) super gradum: et fœdus percussit coram Domino, ut ambularent post Dominum, et custodirent præcepta ejus, et testimonia, et ceremonias, in omni corde, et in totâ animâ, etc. 4. Reg: 23. 3. Similis illi non fuit antè eum rex, qui reverteretur ad Dominum in omni corde suo, et in totâ animâ suâ, et in universâ virtute suâ, juxta omnem legem Moysi. v. 25. Vide simile de Asa, 2. Paral. 15. 12.

nec

Custodivi vias Domini impiè gessi à Deo meo, etc. Psal. 17. 22.

Zacharias et Elisabeth erant

justi ambo antè Deum, incedentes in omnibus mandatis et justificationibus Domini sine querelâ. Luc. 1. 6.

Si præcepta mea servaveritis, manebitis in dilectione meâ, etc. Joan. 15. 10. Vide et v. 14. imò totum Caput.

Et sermonem tuum servaverunt. Ibid. 6.

17.

David fuit vir secundum cor Dei, faciens omnes voluntates ejus. Actor. 13. 22.

Nihil ergò nunc damnationis est iis, qui sunt in Christo Jesu, qui non secundùm carnem ambulant. Rom. 8. 1.

Christus pro nobis passus est, ut impleretur in nobis, et à nobis justificatio legis; qui non secundùm carnem ambulamus, sed secundùm spiritum. Ibid. v. 4. Vide totum Caput, quod quam maximè congruit nostræ

Da mihi (Deus) intellectum, et scrutabor legem tuam, et custodiam illam in toto corde meo. Psal. 118. 34. Vide totum hunc Psalmum, et præcipuè: Viam mandatorum tuorum cu-sententiæ, quod scilicet divinâ curri. v. 32.

Et spiritum meum ponam in medio vestrî: et faciam, ut in præceptis meis ambuletis, et judicia mea custodiatis, et operemini. Ezech. 36. 27. Vide Rom. 8. 4. Tit. 3. 8.

Estote ergò vos perfecti, sicut et Pater vester cœlestis perfectus est. Matth. 5. 48.

Fiat voluntas tua, sicut in cœlo, et in terrâ. Ibid. 6. 10. Jugum enim meum suave est, et onus meum leve. Ib. 11. 30.

Si autem vis ad vitam ingredi, serva mandata. Ibid. 19. 17.

gratiâ justi et perfecti esse possimus. Vide et c. 6. 18.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

Omnia possum in eo, qui me confortat. Ibid. 4. 13.

In omni opere bono fructificantes. Coloss. 1. 10. Vide et Gal. 5. 22.

Christus factus est omnibus obtemperantibus sibi, causa salutis æternæ. Hebr. 5. 9. (Sed si nullus legem implere poterit, nullus erit obediens, etc.).

Christus passus est pro nobis, vobis relinquens exemplum, ut sequamini vestigia ejus. Qui peccatum non fecit, nec inventus est dolus in ore ejus. 1. Petr. 2. 21. 22. Vide totum Caput. Et in hoc scimus, quoniàm cognovimus eum, si mandata ejus observemus. Qui dicit se nosse eum, et mandata ejus non custodit, mendax est, etc. Qui autem servat verbum ejus, verè in hoc caritas Dei perfecta est; et in hoc scimus, quoniàm in ipso sumus. Qui dicit, se in ipso manere, debet, sicut ille ambulavit, et ipse ambulare, etc. 1. Joan. 2.3. et seq. V.totum Cap.

Et omnis, qui habet hanc spem in eo, sanctificat se sicut et ille sanctus est. Ibid. 3. 3. Omnis, qui in eo manet, non peccat, etc. v. 6. Vide totum Caput, et præcipuè: Omnis, qui natus est ex Deo, peccatum non facit, etc. v. 9.

Hæc est enim caritas Dei, ut mandata ejus custodiamus et mandata ejus gravia non sunt. Ibid. 5.3.

Legem Dei sine gratiâ et spiritu divino non possumus implere.

Quis det talem eos habere. mentem (ait Dominus ad Moysen), ut timeant me, custodiant universa mandata mea in omni tempore, ut benè sit eis, et filiis eorum in sempiternum? Deut. 5. 29

Nam et testimonia tua medi

tatio mea est et consilium meum justificationes tuæ. Psal. 118. 24.

Jesus ait ei (principi petenti quid faceret, utvitam æternam possideret): Adhuc unum tibi deest: omnia quæcunque habes, vende, et da pauperibus, et habebis thesaurum in cœlo: et veni, sequere me. Luc. 18. 22. Item Matth. 19. 21. Marc. 10.

21.

Nunc ergò, quid tentatis Deum, imponere jugum super cervices discipulorum, quod neque patres nostri, neque nos portare potuimus? sed per gratiam Domini Jesu Christi credimus salvari, quemadmodùm et illi. Actor. 15. 10. 11.

Lex enim spiritûs vitæ in Christo Jesu liberavit me à lege peccati et mortis. Nam quod impossibile erat legi, in quo infirmabatur per carnem : Deus Filium suum mittens in similitudinem carnis peccati, et de peccato damnavit peccatum in carne, ut justificatio legis impleretur in nobis, qui non se

cundùm carnem ambulamus,
sed secundùm spiritum. Rom.
8. 2. 3. 4.

Punitio vel merces eorum, qui
legem Dei prævaricantur,
vel observant. Vide Obedien-
tia et Inobedientia.
Christus venit, ut legem
impleret.

Nolite putare (ait Jesus discipulis suis), quoniam veni solvere legem, aut Prophetas: non venisolvere, sed adimplere. Matth. 5. 17.

Legis cæremonia abrogantur per Chistum.

Omnes enim Prophetæ, et lex, usque ad Joannem, prophetaverunt. Matth. 11. 13.

Et velam templi scissum est in duo, à summo usquè deorsum. Marc. 15. 38.

Lex et Prophetæ, usque ad Joannem ex eo regnum Dei evangelizatur, et omnis in illud vim facit. Luc. 16. 16.

Notum igitur sit vobis, viri fratres, quia per hunc ( Christum) vobis remissio peccatorum annuntiatur : et ab omnibus,quibus non potuistis in lege Moysi justificari. Actor. 13.38. Vide c. 15. 11.

Peccatum enim vobis non dominabitur : non enim sub lege | estis, sed sub gratiâ. Rom. 6. 14. Itaque, fratres mei, et vos mortificati estis legi per corpus Christi: ut sitis alterius, qui ex mortuis resurrexit, ut fructificemus Deo. Ibid. 7. 4. V. c.8.3.

Christus nos redemit de maledicto legis, 'factus pro nobis maledictum: quia scriptum est: Maledictus omnis, qui pendet in ligno: ut in Gentibus benedictio Abrahæ fieret in Christo Jesu, ut pollicitationem Spiritûs accipiamus per fidem. Gal. 3. 13. 14. Vide c. 4. 5. Item. 1. Petr. 1. 18.

Nunc autem in Christo Jesu, vos qui aliquandò eratis longè, facti estis propè in sanguine Christi. Ephes. 2. 13.

Et vos cúm mortui essetis in delictis et præputio carnis vestræ, convivificavit cum illo, donans vobis omnia delicta : delens quod adversùs nos erat chyrographum decreti, quod erat contrarium nobis, et ipsum tulit de medio, affigens illud cruci : et exspolians principatus et potestates, traduxit confidenter, palàm triumphans illos in semetipso. Coloss. 2. 13.

et seq.

Lex legitur.

Capitque Moyses explanare legem, et dicere: Dominus Deus noster locutus est ad nos in Horeb, dicens : Sufficit vobis, quòd in hoc monte mansistis. (Loquitur Moyses ad Israël in deserto contra mare Rubrum.) Deut. 1. 5. 6.

Scripsit itaque Moyses legem hanc, et tradidit eam sacerdotibus filiis Levi, qui portabant arcam fœderis Domini, et cunttis senioribus Israël. Ibid. 51.

« PoprzedniaDalej »