Pœnitens, si opus fuerit, initio admoneatur, ut quâ decet humilitate mentis et habitûs accedat, ac flexis genibus signo Crucis se muniat, benedictionem à Confessario petat, et Confessionem generalem Latinâ vel vulgari linguâ faciat, ut infrà dicetur.

Mox Confessarius inquirat an sit Parochianus ejus, maximè si de illo dubitat, cùm non possit absolvere, nec audire in Confes sione alios à suis Parochianis, nisi ex consensu Parochi pœnitentium: tum interroget de illius statu, nisi aliter notus fuerit; quampridem, et an ritè atque integrè sit confessus; an impositam pœnitentiam adimpleverit; an ad istud Sacramentum per diligentem conscientiæ discussionem et verum animi dolorem sese disponere studuerit.

Quod si Confessarius pro personarum qualitate cognoverit pœnitentem ignorare Christianæ fidei rudimenta, si tempus sup> petat, eum breviter instruat de articulis Fidei, et aliis ad salutem cognitu necessariis, et ignorantiam ejus corripiat, illumque admoneat, ut ea postmodùm diligentiùs addiscat: aliàs remittat eum, donec sit sufficienter instructus.

Post hæc pœnitens peccata sua confiteatur, adjuvante quotiescumque opus fuerit Sacerdote, qui pœnitentem non reprehendet, nisi finitâ, ut dicetur, Confessione, neque interpellabit, nisi opus fuerit aut aliquid meliùs intelligere, aut ipsum de aliquâ re necessariâ ante finitam Confessionem admonere. Proindè fiduciam ei præbeat, et humaniter suggerat, ut omnia peccata sua ritè et integrè confiteatur, remotâ stultâ illâ quorumdam verecundiâ, quâ præpediti, suadente diabolo, peccata confiteri non audent.

Si pœnitens numerum et species et circumstantias peccatorum explicatu necessarias non expresserit, de iis à Sacerdote, servatis prudentiæ regulis, diligenter interrogabitur.

Ut verò tam Sacerdos quàm pœnitens ad clariorem peccatorum cognitionem pervenire possit, hæc quatuor nosse proderit plurimùm. 1. Loca in quibus pœnitens habitavit. 2. Personas cum quibus conversatur. 3. Officia, seu negotia in quibus exercetur. 4. Vitia ad quæ magis est propensus.

Demùm, Confessione auditâ, Sacerdos pro peccatorum magni

tudine et multitudine, ac pœnitentis conditione, opportunas correptiones ac monitiones paternâ charitate adhibebit, quibus ille ad contritionem et vitæ emendationem excitetur: ipsique remedia peccatorum tradet.

Ubi eum ita animo affectum viderit, ut doleat, sicut oportet, de peccatis suis, salutarem et convenientem satisfactionem ipsi injunget, habitâ ratione statùs, conditionis, sexûs et ætatis, et item dispositionis personæ.

Tum verò maximè videat ne pro peccatis gravibus levissimas pœnitentias injungat, id quod et Confessariis et pœnitentibus periculosum est, cùm à sacris Litteris, et à Conciliorum Decretis, et à Sanctorum Patrum sententiâ sit alienum. Nam divinæ Litteræ ab iis qui pœnitentiam agunt hoc efflagitant, ut fructus dignos pœnitentiæ faciant, utque ad Dominum convertantur in jejunio et fletu et planctu. Et verò qui peccatis gravibus leves quosdam pœnitentiæ modos imponunt, hi consuunt pulvillos secundùm Propheticum sermonem, sub omni cubito manûs, et faciunt cervicalia sub capite universæ ætatis ad capiendas animas, ut asserit Concil. Cabil. 2. Can. 38. Imò Concilium Tridentinum, sess. 14. de Sacram. Poenit., cap. 8, docet eos Confessarios, qui dum cum pœnitentibus indulgentiùs agunt, lævissima quædam opera pro gravissimis delictis injungunt, alienorum peccatorum participes effici. Et juxta mentem Patrum facilitas veniæ incentivum tribuit delinquendi.

Id verò ante oculos habeat, ut satisfactio non sit tantùm ad novæ vitæ remedium, et infirmitatis medicamentum, sed etiam ad præteritorum peccatorum castigationem, uti monet Concilium Trident. loco suprà citato.

Quare curet, quantùm fieri potest, ut contrarias peccatis pœnitentias injungat: veluti avaris eleemosynas, libidinosis jejunia, vel alias carnis afflictiones, superbis humilitatis officia, desidiosis devotionis studia; in primisque, ut per aliquot hebdomadas manè singulis diebus solemnem illam sponsionem, quam per Sponsores in Baptismo sanctè fecerunt, redintegrent, firmo, stabilique animi proposito statuentes se Christo Domino adhærere, renuntiareque iterùm atque iterùm sæculi pompis, operibus

tenebrarum et diabolo, cui se adversarios esse et professi sunt, et profitentur perpetuò. Rariùs autem, vel seriùs confitentibus, vel in peccata facilè recidentibus, utilissimum fuerit consulere, ut sæpè, ut putà semel in mense, vel certis diebus solemnibus confiteantur.

Poenitentias pecuniarias sibi ipsis Confessarii non applicent; neque Sacrificium Missæ celebrent, aut celebrari faciant, accepto à pœnitente munerario, quandò injunxerint illi ut offerri procuret, nec denique ab eo quicquam tanquam ministerii sui præmium petant.

Pro peccatis occultis, quantumvis gravibus, manifestam pœnitentiam non imponant.

Videat autem diligenter Sacerdos quandò et quibus conferenda, vel neganda, vel differenda sit absolutio, ne absolvat eos qui talis beneficii sunt incapaces, quales sunt qui nulla dant signa veri et supernaturalis doloris, et vitam in melius emendare nolunt; qui odia et inimicitias ex corde non deposuerunt, et omnem ad quodvis peccatum mortale affectum; qui in Confessione admoniti, articulos Fidei, et alia ad salutem necessaria ediscere neglexerunt; aliena, cùm possent, non restituerunt; proximam peccandi occasionem deserere polliciti, actu non deseruerunt; vitiosos habitus, putà blasphemiæ, luxuriæ, etc., à Confessoribus correpti, corrigere non studuerunt; aut qui publicum scandalum dederunt, nisi publicè satisfaciant, et scandalum tollant: neque etiam eos absolvat quorum peccata sunt reservala, nisi priùs obtentâ facultate à Superiore.

Si verò quis confiteatur in periculo mortis constitutus, absolvendus est ab omnibus censuris et peccatis, quantumvis S. D. N. Papæ, vel Illustrissimo D. D. Episcopo reservatis : ( cessat enim tunc omnis reservatio) sed priùs, si potest, cui debet satisfaciat, aut cautionem debitam præstet; ac si periculum evaserit, Superiori, à quo aliàs esset absolvendus, cùm primùm poterit, se sistat, quicquid debet præstiturus. Quod de eo intelligendum, qui à censuris, non qui à peccatis, quamvis reservatis, quibus annexa censura non erat, antè fuerat absolutus.

Quòd si inter confitendum, vel etiam antequàm incipiat con

fiteri, vox et loquela ægro deficiat, Sacerdos nutibus et signis conetur, quoad fieri poterit, pœnitentis peccata cognoscere; quibus utcumque vel in genere, vel in specie cognitis, vel si tantùm confitendi desiderium, sive per se, sive per alios ostenderit, absolvendus est.

Meminerit porrò Sacerdos, ægris non esse injungendam gravem, aut laboriosam pœnitentiam, etiam pro gravioribus delictis, pro quibus tamen sciat condignam esse imponendam, quam post recuperatam valetudinem adimpleant, si judicet quòd ægroti hujus meminisse poterunt. Interim juxta gravitatem morbi, aliquâ oratione aut levi satisfactione imposità, et acceptatâ, absolvantur prout opus fuerit.

Cùm ægrotantium mulierum Confessiones excipiet, remaneat aliquis in eodem, vel saltem in proximo cubiculo, in tali tamen distantiâ, ut non possit audiri vox confitentis.

Denique caveat omninò Confessarius, ne verbo, aut signo, aut alio quovis modo aliquatenùs prodat peccatorem : sed si prudentiori consilio indiguerit, illud cautè requirat absque ulla expressione personæ, loci, temporis, imò quasi de re dudum actâ, aut quæ contingere posset, sciscitaturus: quoniam qui peccatum in pœnitentiali judicio sibi detectum præsumpserit revelare, non solùm à Sacerdotali officio deponendum, verùm etiam ad agendam perpetuam pœnitentiam in arctum Monasterium detrudendum esse, Canone decretum est.

Quoniam verò necesse est numerum in peccatis, maximè mortiferis, et circumstantias exprimere, unde causantur nonnunquàm pœnitentes legem hanc duram, et quasi impossibilem respicere; aliquot hîc observationes adjecimus, quibus muniti Confessarii, viam ipsis eo in negotio complanare possint.

Primò, Si verus occurrat numerus et certus, is omninò exprimendus est, nec major, nec minor. Facilè autem in gravioribus culpis et actibus exterioribus, vel levi examine redibit in memoriam.

Secundò, Si alius occurrat qui probabiliter judicetur ad verum accedere, is etiam sufficiet, ac licèt peractâ Confessione recordaretur pœnitens veri ac certi numeri, non debcbit esse

anxiùs de illo iterùm in aliâ Confessione aperiendo, sed liber erit ab illâ obligatione per illum numerum probabilem antè expressum.

Tertiò, Si nequidem penitùs apud se constituere possit quoties, aut præcisè, aut etiam circiter, in tali specie peccaverit, dicat saltem quanto tempore in ejusdem peccati consuetudine vixerit; atque eo toto tempore quoties in mense, hebdomadâ, vel die in illud labi solitus sit, an non etiam aliquo tempore frequentiùs, alio rariùs in id inciderit: quod totum faciliùs animo. repetet, qui occasiones quas habuit in eo peccato perseverandi, personas quibuscum versatus est, etc., in memoriam revocabit.

Quartò, Denique si res erit cum iis qui diù et magnâ cum salutis incuriâ, in iis præsertim peccatis in quæ lapsus lubricus et frequens est, insorduerint, ut sunt peccata carnis, præsertim. solâ cogitatione admissa, juramenta, et alia id genus, quæ ex habitu non retractato obrepere solent, ita ut ne dicere quidem illi possint quoties circiter intrà singulos dies, hebdomadas, menses, talia peccata admiserint; nec quamvis dicant, satis apad audientem possint aliquam facere fidem: id saltem respondeant, quanto tempore ita fuerint comparati, ut ad quamlibet occasionem in ea præcipites ruerent, ut tandem intelligat Sacerdos quàm altè infixi sint in limo profundi, et de statu animæ ipsorum aliquod possit facere judicium.

Quòd si ne id quidem pœnitens à se extorqueri patietur, sed omninò indignabitur suorum peecatorum à Sacerdote aliquem iniri numerum, dimittendus est, ut imparatus, et beneficio absolutionis indignus, monendusque, ut illud supremum Tribunal pertimescat, ubi illa sigillatim ei à dæmone, qui omnia in numerato habet, objicientur; et singula ad divinæ justitiæ trutinam examinabuntur.

Circumstantiarum etiam in Confessione aperiendarum delectus cum judicio habendus est, ut eas solas Confessarius vel requirat, vel etiam à pœnitente exprimi patiatur.

Ac primò, exponendæ sunt quæ conferunt primam speciem moralem actui, id est, quæ actum bonum, vel indifferentem reddunt malum, ut est tempus Quadragesimæ respectu comes