bona habere nomine Conventus, nifi ea concedantur ipfi a Prælato, qui vices Conventus repræfentat. Quod autem dicitur, hoc mtelligi fine jufta caufa, id omnino gratis videtur afferi; tanto magis cum ibi fubdatur, quod bona fatim fuperiori tradantur, Conventuique incorporentur; quod verbum incorporentur denotat bona illa fieri communia, & ad ufum totius Conventus deftinari. Item moveor ex verbis illis: Adminiftratio bonorum ad folos officiciales pertineat; mobilium vero ufum ita Superiores permittant, ut nibil quod fit neceffarium eis denegetur. Ergo, quoad ftabilia, omnis adminiftratio Religiofis interdicitur: & quoad mobilia, tantum neceffarium (non vero quod ad delectum, licet honeftum, deferviat) ftatuitur non denegari; quo verbo excluditur ́administratio etiam mobilium ad ufus indeterminatos. Idque confirmatur ex to: Ne deinceps liceat, &c. quibus verbis videtur Concilium novum jus ftatuiffe unde Laym. l. c. n. 13. infert: Propofitum (Concilii) fuiffe, hujufmodi ftabiles reditus, feu annuas pecuniarias portiones omnino interdisere.

Ita refpectu ad Decretum Concilii; fed ratione confuetudinis, quæ hodie fere in omnibus Religionibus, faltem non reformatis, introducta eft, puto cum eifdem fautoribus prime fententiæ, ut Sanch. n. 11. & 14. Laym. n. 13. Leff. n. 32. Pal. n. 6. Pontius I. c. Salm. n. 240. Item P. Milante pag. 169. cum Nav. Barb. Suar. Azər. Cabaff. Sylvio, Wigandt, Beja, Luca, Rodr. Mirandola, Cordub. de Alex. Lop. Conrad. Paffer. Led. & Maftrio &c. rigorem Concilii hodie temperatum effe, & licere fingulis Religiofis ex confenfu Superioris peculium habere, ut fibi provideant ad ufus neceffarios vel honeftos; modo fint parati bona a fe abdicare ad Superioris nutum, femper ac illis fufficienter fubveniatur, nam alias non tenerentur peculium dimittere, dicunt Salm. cum Sanch. Leff. &c. ll. cc. Liber hic adnotare refponfum datum a Cardinali Bellarmino (ut refert P. Milante in cit. 1. pag. 245.) qui cum rogatus fuiffet a Cardinali Gefualdo Archiepifcopo Neapolitano, an Moniales, non obftante contraria confuetudine, teneantur exa&am vitam communem fervare, fic refpondit: Si confuetudo inobfervantie eft legitime præfcripta, videntur poffe excufari illæ, quæ Religionem fic relaxatam invenerunt; nam talis Religio fie relaxata, in qua tantum fervantur omnia fubftantialia, eft vera & bona Religio; ergo poteft eligi, & qui in ea vivunt funt in ftatu perfectionis. Præfatam autem adminiftrationem peculii ad nutum Superioris, dicunt Palaus, Salm. Pontius, & Sanch., licitam effe ratione confuetudinis, non folum de bonis mobilibus, fed etiam de immobilibus. Idque videtur confirmatum .ex quodam Brevi edito a Bened. XIII. anno 3724. incipiente, Poftulat bumilitati noftræ, (ac in extenfum relato ab eodem P. Milante pag. 196.), in quo Pontifex, loquens de Religiofis promotis ad aliquam Dignitatem, præcipit; ut omnia bona mobilia, feu immobilia cujufcumque generis, que eos tempore fue promotionis penes fe, vel alios habere contigerit, exceptis duntaxat fcriptis propriis &c. Superiori locali refignare teneantur. Ergo Pontifex, licet

expreffe hic non approbet, faltem præfupponit tanquam licitum peculium five mobilium, five immobilium, quod Religiofi penes fe habent.

....

Hoc quoad peculium bonorum etiam immobilium; fed quoad peculium mobilium, illud expreffe approbatum habetur a Clem. VIII. qui (ut refert P. Milante) anno 1602. per fuum Breve Cardinali Gefualdo declarandum injunxit ( en verba Brevis,) quod liceat Abbatiffa cujuslibet Monafterii permittere Monialibus, at unaquæque earum ex fubventionibus, quæ eifdem Monialibus dantur, aliquid expendere poffit, abfque eo quod per manus Officialium erogetur, & fine onere aliam de eis rationem reddendi; fumma autem bec erit fcuti unius quolibet menfe pro minutis caufis, &c. Præcepit tamen ibidem Pontifex, ut impofterum neque ad babitum, neque ad profeffionem aliqua recipiatur, nifi fub integra reformatione vite communis. Sed, cum rurfus ab hoc ultimo Moniales reclamaffent, idem Clemens aliud edidit Decretum, quo fic declaravit: Moniales vero, que.. impofterum admittentur in iis Monafteriis, in quibus jubventiones retinentur, nullatenus invite cogantur ad vitam communem. Ergo ex hoc Decreto Pontificis vita communis non pertinet ad effentiam voti paupertatis, & peculia ex confuetudine_rite permittuntur. Idipfum confirmatur pro Religiofis ex alio Brevi Innoc. XI. edito anno 1691. appro bante Conftitutiones Ordinis S. Maria de Mer cede, jam prius approbatus a novem aliis Pontificibus; in iis autem Conftitutionibus ( Dift. 3. c. de voto paupert.) fic ftatutum erat: Sancimus, ne quis Fratrum profefforum aliquid proprium habeat, neque pecunias, neque vafa argentea &c. neque illa expendat abfque fui Prælati licentia... Attendant autem Fratres noftri, quod fingulis annis fe mel omnia, que in ufu retinent, Commendatoribus fuis exponant, & realiter exhibeant, eorum difpofitioni relinquendo, & fpecialem licentiam utendi eis accipiant a Prælato. Ergo cum licentia bene poterant retinere, & expendere.

Ceterum (ut proferam quid ego fentio fuper hac re ), licet præfatam fecundam fententiam probabilem cenfeam, imo probabiliorem, ratione confuetudinis univerfaliter introducta; attamen in praxi omnes Prælati tanquam certum fibi perfuadent, quod fi ufum peculii in Monasteriis de novo introducent, vix nomen pauperta tis ibi fupererit; & ex hoc innumera mala communitati quoad obfervantiam fupervenient. Quapropter, etiamfi ipfi a peccato gravi excufari poffunt, ufum peculii concedendo, refpe&tu voti paupertatis, non tamen excufabuntur ob Regulæ relaxationem, cui hac conceffione proculdubio operam dabunt.

Omnes autem conveniunt, quod in iis Conventibus, in quibus non obfervatur vita communis ob paupertatem, vel incuriam Superiorum fubminiftrandi fubditis neceffaria, poffint concedi peculia ad nutum Prælatorum. Ratio, quia Tridentinum tunc præcepit Religiofis vitam communem, cum a Conventu Nihil (eis), quod fit neceffarium, denegetur. Ita Poteft. Fagn. de Alex. I. c. communiter.

Hinc infertur I. cum Pell. Val. Lop. & Poteft, 7, 1078. in dicto cafu non peccare (faltem gravi ter.)

ter.) Religiofum, qui peculium retinet, non in communi depofito, fed in fua cella cum licentia Prælati dependenter ab ejus arbitrio; quia tunc fubftantia paupertatis jam fervatur. Infertur II. non poffe Regulares vitam communem recufare, fi fuperiores illam erigere velint, ut de Alex. c. 4. §. 2. Q. 2. cum Suar. Less. Nav. & Poteft. n. 1087. cum communi. Ratio quia licet vitam communem non fervare, non fit contra votum paupertatis; eft tamen contra votum, vitam communem refpucre, quia eft habere bona independenter a voluntate Superiorum. Dicunt tamen Leffius, & Peyrin. cum de Alex. loc. cit. Q. 111. quod Religiofus non tenetur tradere peculium fuum Prælato, qui velit illud in ufum Monafterii convertere, nifi ei conftet, quod Prælatus fuis neceffitatibus fufficienter aliunde providebit.

Infertur III. quod, fi Religiofo relinquatur legatum cum conditione, ut illud poffideat independenter ab arbitrio Superiorum, tunc certe peccabit Religiofus contra votum paupertatis, fific retineat; fed legatum valebit in favorem Monafterii, quia illa conditio tanquam turpis rejicitur. Ita de Alex. ibid. Qu. V. eum Graff. & aliis communiter.

16 1. Non repugnat voto paupertatis, quod Re,, ligiofi habeant bona in communi, etiam im⭑ mobilia. (Extrav. Ex iis de Verb. fignif. & Trident. feff. 25. c. 3. de Regular. Vide Salm. tr. 12. c. 2. n. 164. Poteft tamen Papa, jufta " urgente caufa dicta bona in aliud opus pium ,, transferre. Salm. d. n. 164. cum Pal. Lugo, Leff.). Imo fine confenfu Papæ non poffunt fe obligare communitati, quod ea nun,, quam funt acquifituri, quia præjudicarent immunitati ecclefiafticæ. C. Lug. Refp.mor. l. 3. d. 8. Neque poffunt fructus, feu reditus a donatore deftinatos ad ea emenda applicare ad ufus alios, v. g. folvenda debita, &c. ibid. d. 10. 2. Non repugnat paupertati, fi Religiofis detur villa, vel alius locus adminiftrandus nomine "Monafterii, idque in Monafterii commodum. Imo nec repugnat, fi detur in commodum, vel incommodum ipfiufmet Religiofi aliquod ecclefiafticum Beneficium. Quo cafu competit ,, ei adminiftratio redituum, quos ad fui fuften,,tationem, piafque caufas applicare poteft, juxta Canonum conceffionem: quod reliquum eft, pertinet ad Ecclefiam, vel Beneficium, cui ,, fervit: ac confequenter donationes de reditibus Beneficii factæ ab eo in ufus non pios invalidæ funt, & contra juftitiam, neque acci,,pientes poffunt tuta confcientia retinere. Suar. 10. 4. de rel. 1. 5. Molin. 267. c. communiter. Ratio eft, quia non habet dominium dictorum redituum. C. Lugo de juft. t. 4. d. 4. S. 1. Nihilominus Vading. apud Dianam p. 8. t. 6. R. 2, 133. probabile cenfet, quod, etfi illicitæ, vahida tamen fint ifte donationes; idemque multo magis de donationibus Epifcoporum regularium cenfet cum eodem Diana 1. c. R. 132.

3. Non tantum jure antiquo, fed etiam poft Tridentinum, probabile eft, Religiofo in Mo,,nafterio, vel juxta illud manenti annuatim ,, affignari poffe reditum, ut ex eo vivat fuo` ,, commodo, & incommodo, revocabiliter tamen ad nutum Prælati: fimiliter Monialibus victum præberi poffe, ita ut ipfæ fibi labore ,, manuum veftes comparent. Ita contra Azor. Leff. & Molin. docent Sanch. l. 7. mor. c. 22. Tann. Laym. I. 4. c. 7. Qui addit, talem confue,, tudinem, ubi viget, non damnandam: probat tamen tolli debere, fi commode poffit, monet» que,non fine urgentiffima caufa introducendam. 4. Peccat contra paupertatem Religiofus, 17 fi quid, feu domi, feu foris, etiam ex iis, ,, que ad victum, & veftitum pertinent, fine ,, Superioris confenfu expreffo, tacito, vel præ,, fumto, accipiat, retineat, abfumat, permu,, tet, alteri donet, vel accommodet. Ita Less. "" lib. 2. c. 41. d. 8. & d. 9. num. 79. Sanchez " 7. mor. c. 19. num. 53. & c. 21. num. 32. Sua,,rez tom. 3. de relig. I. 8. c. 11. Laym. lib. 4. t. 5. c. 7. Azor. tom. 3. I. 12. C. 12.

Dixi 2. vel præfumpto; hic enim locum habet ,, cum res urget, fuperiorque non eft præfens. ,, Ad hunc autem, ut vult Sanch., & Bonac. ,, non fufficit, quod fuperior libenter concedet, fi peteres (alioque omnes donationes a Prælatis permitti folite licerent fine venia; quod cederct in everfionem difciplinæ regularis, fed requiritur, ut ipfi cenfeatur concedere, ,, quamvis non petas, & nolit in iis circumftantiis ,, te petere. Addunt tamen Suarez, & Less, excufari a mortali, fi præfumatur affectus Su"perioris libenter rem conceffuri, fi rogaretur. Ratio eft, quia tunc cenfetur rem habere ex ,, voluntate Superioris faltem virtuali, quæ in illo affeu latet; ideoque, fi Superior tantum fit invitus quoad modum, venialiter quidem ,, peccari; non tamen contra paupertatem, docent Suar. Sanch. Laym. 1. 5. tr. 5. c. 7. Quæritur igitur, an liceat Religiofo res alienare vel accipere ex licentia præfumta? Affirmant DD. communiter, fi licentia præfumatur de præfenti, ex voluntate actuali vel virtuali Superioris. Imo Lugo D. 3. n. 125. & Salm. tr. 13.. de Reft. c. 6. n. 72. dicunt fufficere ad non peccandum, faltem graviter, contra votum paupertatis, ut Superior non habeat hic & nunc voluntatem omnino repugnantem quoad fubftantiam, licet fit invitus quoad modum. Hinc infer

tur excufari faltem a mortali (ut ajunt Leff. 1. 2. cap. 41. n. 79. & Salm. n. 71. cum aliis communiter) Religiofum, qui noverit Superiorem erga ipfum ita effe affectum, ut fi hic fciret, libenter licentiam concederet, vel faltem non graviter repugnaret. Idem dicunt Salm. ib. & Lugo n. 126. fi datio vel acceptio cederet in utilitatem Monafterii. Idem, fi Superior non poffit facile adiri, & urgeat caufa aliquid accipiendi, vel alienandi ut Continuat. Tournely to. 3. pag. 81. Leff. & Salm, ll. cc. ac Holzmann. to. 1. de Pr. Partic. pag. 483. n. 603. cum communi. Advertunt tamen Elbel to. 2. pag. 63z. n. 664. & Lugo n. 128. cum Suarez, & Sanchez, quod Religiofus poft talem acceptionem tenetur, fi commode poteft, rem Prælato manifeftare, ut deinde licite poffit eam retinere. Idem ait Elbel pag. 631. num. 640. fi Superior de facili foleat licentiam concedere pro quibufdam rebus, maxime exculentis, & poculentis; fed in Monafteriis bene ordinatis non folent paffim tales licentiæ concedi, ut ait Leffius 1. c. nifi pro rebus minimis, & crebro occurrentibus.

Hæc docent præfati AA. quando agitur de licentia præfumta de præfenti. Sed magna quæ ftio eft, an peccet Religiofus contra votum paupertatis, quando aliquid accipit, aut dat, ex licentia interpretativa, five præfumta de futuro, fcit. præfumendo quod Superior annueret, fi rogaretur? Prima fententia, quam tenent Holzmann pag. 48z. n. 599. Elbel pag. 631. n. 639. Palaus tr. 16. D. 3. pag. 23. num. 8. cum Nav. Azor. Suar. Valent. & P. Nav. item Tolet. Rofell. ap. Sanch. Dec. 1. 7. c. 19. n. 13. & Pelliz. Rodr. ac Baffeus apud Salm. de Reft. tr. 13. c. 6. n. 67. negat talem Religiofum peccare, fattem mortaliter. Hocque dicunt procedere. Holzm. Elbel, Sanch. & Pal. ll. cc. cum Suar. Nav. &c. non folum fi ille certe, fed etiam fi probabiliter crederet Superiorem licentiam conceffurum; nifi (bene excipit Sanch. ) in aliqua communitate obfervanti vigeat præceptum, ut licentiæ expreffe petantur. Hanc fententiam docet etiam D. Thomas 2. 2. q. 32. art. 8. ad 1. ubi ait: Si vero non babet difpenfationem (Religiofus a Prælato) commissam, quia nihil proprium ha bet, tunc non poteft facere eleemofynam fine licentia Abbatis, vel expreffe habita, vel probabiliter præfumta. Idemque tradit in 4. D. 15. qu. 2. art. 5. 9. 4. ubi dicit: Non effe proprieta rium Religiofum, qui donat aliquid ponens fpem in ratibabitione Prælati. Ratio, quia, ad non peccandum contra votum paupertatis ea fufficit licentia, quæ efficit, ut acceptio non fiat nomine proprio, fed cum dependentia a voluntate Superioris. Idque confirmatur ex lib. 46. §. 7. de Furto (cujus verba retulimus tom. 1. n. 700. verf. Quæritur hic, ubi dicitur non effe reus furti, qui aliquid accipit probabiliter credens Do. minum confenfurum, fi peteret. Sicut igitur talis accipiens ex præfumto confenfu Domini futuro non lædit juftitiam; ita Religiofus non lædit votum paupertatis, quia accipiendo ex præfumta ratihabitione Superioris, jam dependenter accipit. Secunda vero fententia tenet, Religiofum accipientem, vel dantem ex tali licentia interpreativa, peccare contra votum, & hanc fequun

4

tur Sanch. Dec. 1. 7. c. 19. n. 15. Leff. lib. 2. c. 4r. n. 79. Lugo D. 3. n. 124. Salm. de Reft. c. 6. num. 70. cum Bonac. Vill. & Garcia. Ratio, quia aliud dicendum (ut ajunt,) quando licen tia requiritur ad honeftatem actus, aliud quando requiritur ad ejus valorem; quando enim licentia requiritur ad honeftatem, fufficit licentia Superioris interpretativa, five ratihabitio de futuro, quando vero confenfus Superioris requiritur ad valorem actus, tunc omnino requiritur voluntas Superioris actualis, vei faltem virtua lis, nec fufficit ejus voluntas præfumta de futuro: ficut non fufficit, ut quis Confeffiones excipiat, vel ut carnes comedat in diebus vetitis, eo quod Superiores licentiam concederent fi peteretur. Nec officit paritas furti; refpondet enint Lugo n. 127. quod ibi bene fufficit ad excufandum accipientem, ut rem accipiat non invito Domino; fed ad valorem actus dandi vel accipiendi requiritur in Religiofo licentia Superioris de præfenti, cum tales actus a Religiofo exerciti non fint validi, nifi dependenter a Prælati voluntate.

Sed, his non obftantibus, probabilior mihi videtur prima fententia, & pace tantorum DD. hujus fecundæ fententiæ, puto eos non attigiffe punctum quæftionis, in qua agitur non de valore, fed de honestate actionis. Confundunt enim adverfarii valorem actus cum honeftate illius; nam ratio ipforum probat quidem actum Relie giofi non effe validum, nifi poftquam Prælatus illum ratum habuerit; quia certum eft ( ut diximus de Contract, n. 769. v. Sed dubitatur), quod ad valorem contra&tuum non fufficit voluntas interpretativa, fed. requiritur voluntas contrahentium actualis, aut faltem virtualis de præfenti: & ideo recte dicitur Sacerdos non poffe valide abfolvere, nec alius cdère carnes in diebus veritis, nifi habeant conceffionem Superiorum, faltem præfumtam de præfenti, eo quod revera nec Sacerdos valide abfolvit fine jurifdilitione de præfenti collata, nec alius licite ve fcitur carnibus die vetito, nifi jam per difpenfationem fit a lege abfolutus. Non autem pro→ bat ratio allata actum Religiofi accipientis ex licentia interpretativa effe illicitum, & contrai votum paupertatis; ad agendum enim contra votum requiritur, ut ipfi contrarii fatentur,, quod Religiofus agat nomine proprio, & independenter a voluntate Superioris. Non autem agit nomine proprio, & independenter, qui accipit ex confenfu Prælati prudenter interpreta to, quia tunc vere cum dependentia agit.

Nec obftat 1. dicere, quod, cum actus fit invalidus, ideo eft illicitus, prout Sacerdos ideo illicite abfolvit cum facultate Epifcopi præfumta de futuro, quia invalide abfolvit. Sed difpar eft ratio cafus hujus a cafu noftro; nam ibi honeftas actionis pendet ab ipfius validitate; fed hic honeftas acceptionis non pendet ab ejus valore, fed pendet a non agendo nomine proprio & independenter, hoc folum enim lædit paupertatis votum; & fic in noftro cafu bene poterit effe licitus actus accipiendi hic & nunc, cum fiar dependenter a confenfu præfumto Superioris quamvis hic & nunc invalidus fit, & erit, Superior non annuet: ficut aliquis in bona fide contrahens Matrimonium cum impedimento,

fi

19

licite quidem contrahit, quamvis invalide. Nec obftat 2. dicere, quod, fi noftra fententia in praxim deduceretur, locus daretur relaxationi; vix enim effet cafus, quo non poffet fubditus facile præfumere conceffionem licentiæ, fi peteret, faltem a Prælatis majoribus, fi inferior negaret. Sed refpondetur primo advertendum in hujufmodi acceptionibus ex licentia præfumta, ut plurimum accipientes non excufari a culpa veniali, cum Prælati plerumque fint inviti quoad modum, fi non ad fubftantiam. Prætereà advertendum hujufmodi licentias non effe facile præfumendas, nifi habeatur certitudo, vel faltem certa probabilitas de ipfarum conceffione, dum recte notat Tournely tom. 3. pag. 81. in illis fummopere cavendum, ne præfumantur quæ præfumi non debent; imo nec femper quæ fub oculis Prælati fiunt, ab eo tacite approbata effe cenfenda; plerumque enim Superiores ægre coguntur plura tolerare, quæ vident fieri contra ejus voluntatem. Præterea licentiæ, quæ a Prælatis inferioribus negantur, vix præfumi poffunt concedi a majoribus, dum ipfi, ad juftum regimen fervandum communitatis, vix concedunt quæ ab inferioribus denegantur. Ideo ipfi in talibus licentiis præfumendi funt inviti etiam quoad fubftantiam; nam, fi res fint parvi momenti, cum Prælati majores non fe ingerant in hujufmodi levioribus caufis, non adeft prudens præfumtio de ipfarum conceffione, fi autem res fint magni momenti, quoad eas ( ut ait Holzmann. n. 602.) non fuffragatur licentia præfumta, alias daretur anfa ad res etiam majoris momenti fine expreffa licentia accipiendas & retinendas, quod cederet in grave detrimentum religiofæ paupertatis.

"

,,5. Contra votum paupertatis peccas, fi quid ,, ex rebus in ufum tuum conceffis, in alium ufum expendas, aut culpabiliter amittas, vel ,, deftruas lata culpa. Ratio eft, quia in iis tantum habes ufum facti, idque precario, », quandiu Superiori videbitur; eftque actus do,, minii, poffe rem arbitratu fuo deftruere j, Sanch. c. 19. Laym. n. 6. Less. n. 79. 20 Notandum I. Quod Religiofus, licet non poffit donare, nec remittere fibi debita, ex communi cum Salm. tract. 13. de Reft. c. 6. num. 21. nec renuntiare legata fibi relica, five mercedes fuis laboribus debitas, quia horum jus immediate Monafterium acquirit, ut dicunt Sanch. lib. 7. c. 12. a num. 55. & de Alex. c. 4. §. 2. Qu. 7. poteft tamen Religiofus non acceptare munera; nam votum paupertatis obligat ad non alienandum acquifita, non vero ad acquirendum quæ nondum acquifivit. Ita Sanch. Dec. cap. 19. num. 75. Salm. ibid. n. 23. cum Lugo, & Pelliz. Hinc volenti dare centum tibi Religiofo, bene potes eum rogare, ut det tuo confanguineo, vel amico; Salm. ibid. cum Lugo, Trull. Sanchez &c. & Tournely tom. 3. pag. 80. num. 10. qui addit, Religiofum nolentem fine jufta caufa acceptare, quod fibi offertur , peccare contra charitatem, impediendo bonum fuæ Religionis, non vero contra juftitiam. 21 Notandum II. Quod Religiofus fine licentia poteft facere donationes remuneratorias ex bonis fibi conceffis ad ufum, quia tales donationes funt

quafi debiti folutiones, Salm. I. c. n. 24. cum Rod. & Villal. Immo poteft plus donare, quam accepit, ufque ad exceffum quartæ partis, ut Salm. ib. quia poftulat gratitudo, ut femper plus reddatur, quam fit acceptum, prout dicunt Sanch. Bard. Navarr. Diana &c. ex S. Th. apud Salm. d. c. 6. n. 92.

Notandum III. Quod, licet Religiofus non az poffit teftari ullo modo, ut eft commune cum de Alex. Conf. Mon. c. 4. §. 1. q. 2. fi tamen petat licentiam donandi aliquid poft fuam mortem, & Prælatus id promittat exequi, dicit de Alex. §. 3. q. 11. tunc teneri Prælatum ftare promiffis. Sicuti, fi dominus aliquid promittit fervo, tenetur fervare, ut docent Leff. & Mol. cum Sanch. 1. 7. c. 9. n. 13.

Quæritur hic 1. an Religiofus poffit fine licen- 23 tia donare, quæ parcius vivendo fibi fubtraxit ex rebus fibi conceffis ad ufum? Affirmant Val. Rodr. Arag. Sylv. Dian. &c. apud Salm. d. c.6. n. 26. At licet id probabile putent Salm. modo fit de rebus, quæ ufu confumuntur, cum in iis ufus & dominium minime distinguantur; probabilius tamen refpondendum effe dicunt, quod, fi Religiofo ad fuam fuftentationem certa quan titas ita affignetur, ut nec Monafterium tenea. tur aliud ei præftare, nec ipfe rationem reddere; tunc five is intra clauftra commoretur, five extra, quicquid fibi de illa portione fubtraxerit, poterit ad fuum beneplacitum erogare, modo eroget ad honeftum ufum. Secus vero, fi nulla certa quantitas ei affignetur, fed omnia neceffaria a Monafterio fubminiftrentur; quia tunc nod præfumitur, ficut in primo cafu, Prælatus licentiam concedere. Ita Sanch. Dec. lib. 7. c. 19. ”. 100, Ở IOI. Salm. D. c. tum Abul Pal. Garcia, Mol. Villal. ac Holz. n.615. cum aliis communiter.

Ab Autoribus autem communiter permittitur Religiofis, qui cum debita licentia vivunt extra Conventum, eleemofynas moderare facere ex iis, quæ a Monafterio, vel ab aliis eis fubminiftrantur ad vi&um. Item permittitur Religiofis elargiri, cui velint, fuas pitantias, quæ limitate cis præbentur, ut ova, carnes, &c. ita Sylv. S. Ant. Arag. &c. cum de Alex. c. 4. §. 4. 9. 5. nifi Superior expreffe id vetaverit. Præterea, permittitur eis fuccurrere pauperi magna paupertate laboranti ex bonis Monafterii, quando aditus Superiori non patet: item permittitur leves donationes facere amicis, & confanguineis in fignum gratitudinis, vel debitæ amicitiæ vel ad conciliandum aliorum amorem erga Religionem. Ita Salm. n. 31. & Croix 1.4. n. 123. cum Suar. & Pal. Permittit etiam Bordon. de Paup. Rel. c. 20. n. 32. Religiofis, dare aliquid efculenti vel poculenti pauperibus, quia in his Prælatus præfumitur confentiens.

Quæritur 2. quænam quantitas requiratur, ut Religiofus eam expendens fine licentia peccet graviter? Ex Nav. Azor. Graff. &c. Palaus tr. 16. D. 3. p. 20. n. 3. Sanch. l. 7. c. 20. n. 3. affignant pro materia gravi quatuor argenteos. Plus vero Conventibus pinguibus; & adhuc plus, fi res non fit ex pecuniis, fed ex veftibus, libris, & fimilibus. C. de Lugo de Juft. D. 3. n. 173. pro Conventibus mediocriter opulentis affignat

24

25

من

7. vel 8. argenteos, fi accipiantur a Religiofo ex deftinatis ad ejus ufum; & plus, fi res furripiatur ad ufum proprium, & remaneat in Communitate. Si vero res furripiatur ex rebus communibus Monafterii, & detur extraneis, putat fex argenteos effe materiam gravem. Plus tamen requirunt Ledesma, & Cenedo apud eundem Lugo n. 170. nam cenfent non effe mortale accipere 8. vel 9. argenteos ex rebus, quæ ufu non confumuntur; modo id non plus quam femel aut bis fiat in anno. Alii, ut Sotus, Rodriquez ap. Salm. d. n. 47. (& Arag. putat probabile ) dicunt requiri ad materiam gravem duos aureos. Alii demum quoad gravitatem materiæ putant, ut Rebell. Fagund. &c. apud Croix 1.4. n. 133. idem dicendum effe de furtis Religioforum, quod dicitur de furtis filiorum, juxta dicta de 7. Præc. n. 543. Et confentiunt Holz. n.595. ac Elbel p.633. n.646. cum Henno, & aliis, dicentes quod Religiofi furantes materiam communiter gravem, nifi furtum redundet in grave damnum Monafterii, peccabunt quidem contra votum paupertatis, fed non contra justitiam; unde non erunt obftri&i ad reftitutionem. Sed probabilius id negandum, fcil. requiri in Religiofis ad peccandum graviter, ut eam furripiant quantitatem, quæ requiritur in filiis; ita Lug. D. 3. n. 172. Sanch. Dec. 1. 7. c. 20. 8.3. Ratio, tum quia filii cenfentur quafi in fpe domini bonorum parentis, non autem fic Religiofi, qui non poffunt Monafterio fuccedere; tum quia parentes in furtis filiorum funt inviti refpectu ad detrimentum temporale, fed Prælati in fartis Religioforum funt inviti etiam refpectu ad eorum detrimentum fpirituale, unde facilius præfumuntur inviti Prælati quoad furta Religioforum, quam parentes quoad furta filiorum; tanto magis, quia filii bene funt capaces poffidendi, non autem Religiofi, qui voto paupertatis obftringuntur.

Cum autem donatur res Religiofo ejufdem Conventus, certe plus requiritur, ut cenfent Salm. n. 47. cum Suarez. Hinc dicit ib. Coriolanus, quod ex rebus ad ufum conceffis donatio 12. regalium tunc non effet materia gravis; Ledesma extendit ad viginti argenteos: immo Lugo, Sanch. Pell. Rodr. & Anton, a Sp. S. apud Salm. I. c. ajunt, quod, fi res non fit pecunia, nec etiam valor 5. aureorum, tunc non erit gravis materia. Si vero accipiatur aliquid ab extraneis ab aliis præftandum, adhuc plus requiritur; tunc enim Garcia cum Pal. Leand. Dian. c. apud Salm. n. 47. affignant pro materia gravi valorem majorem 60. argenteis. Regulariter autem non peccat graviter Religiofus clam accipiens, ex. gr. librum ad ufum temporalem, etiam diuturnum, fed non in perpetuum; quia tunc Prælatus non cenfetur invitus quoad fubftantiam, fed tantum quoad modum Ita Salm. num. 49. cum Suarez, Azor. Pell. Villal. &c.

Quæritur 3. an Religiofus res paulatim accipiens fine licentia peccet graviter, fi furtula ad magnam quantitatem perveniant, & teneatur ad reftitutionem? Negant Nav. Tol. Fill. Gran. Rod. Dian. &c. atque probabile vocat Pelliz.: confentitque in aliquo Lugo, judicans raro continge

re, quod Religiofus, modica accipiendo fine animo perveniendi ad magna, graviter peccet, quia Prælati contra talem nunquam graviter of fenduntur. Attamen verius affirmant Salm. de Reft. c. 5. n. 53. cum Sanch. Bon. Vill. Garc. &c. quamvis majorem requirant quantitatem pro materia gravi. Bene tamen admittunt n. 52. cum aliis, hæc furtula non coalefcere, fi inter ea intercedat magna interpolatio; hæc autem, ut magna reputetur, Sanch. requirit fpatium anni, fed Salm. d. n. 55. in fine cum Fili. Dian. Garcia, Ant. a Sp. S. putant fufficere fpatium menfis. Vide dieta de Furto n. 530. Admittunt item Salm. n. 58. cum Sanch. Pal. Bon. Lug. Pell. &c. non effe mortale furripere comeftibilia per plures vices, etiamfi perveniant ad magnam quantitatem (modo a Religiofo non referventur, ut Salm. n. 57. Et modo damnificatio Conventus non fit nimia, & in re extraordinaria, & pretiofiore, ut notat de Alexandr. c. 4. §. 1. q. 5. cum Suar. ). Ratio, quia præfumitur tunc adeffe tacita licentia Prælatorum.

Quæritur 4. an Religiofus impotens ad refti- 26 tuendum aliquod debitum fuo Monafterio, teneatur fibi fubtrahere aliquid ex rebus fibi datis ad ufum? Affirmant Lugo, Bonac, &c. Negant vero Pell. Fag. Leone, &c. Et probabile putant Salm. n. 236. quia minime præfumitur velle Prælatus obligare fubditum cum tanto incommodo; & vere eft probabile, fi res datæ fint ad ufum neceffariæ.

Quæritur 5. an peccet Religiofus, fi ad mu- 27 tuum det fine licentia res fibi ad ufum conceffas? Affirma, fed non graviter, fi tutus fit de reftitutione, ut tenent Laym. Sanch. Peyr. quos fupra fequitur Diana Ref. 14. & de Alex. c. 4. §. 1. qu. 9.

6. Item peccas, fi quid abfcondas, ut il- 28 ,, lud libere difpofitioni Superioris fubducas. Nec Procuratores, Economi, Adminiftrato,, res, Prælati inferiores quicquam poffunt ex,, pendere, contra quam regula Ordinis, volun,, tas Superiorum, vel confuetudo poftulat. Ratio eft, quia non funt domini bonorum com,,munium, fed tantum adminiftratores. Laym. » n. 8. ex S. Thom.

" 7. Si Prælatus permittat fubdito, ut bona 29 ex quacunque caufa, aut titulo provenientia, in ufus vanos, turpes, aut illicitos expendat, aut fuperflua, pretiofa, & ftatum fuum dedecentia penes fe habeat, peccat & Præ ,, latus, & fubditus contra votum paupertatis; ,,eftque talis donatio, feu alienatio irrita, & reftitutioni obnoxia. Navar. Sylv. Val. Molin. t. 2. d. 276. Azor. Leff. d. 9. Sanch. Laym. ,, Quia Prælatus non poteft dare veniam majo,, rem, quam ipfe habet: ipfe autem, cum non fit dominus, non poteft bona fuo arbitrio, & ,, inutiliter expendere, fed tantum in Religionis neceffitatem, & utilitatem. V. Card. Lu"go de just. d. 3. S. 7. n. 111.

Super hoc puncto I. Quæftio eft, an licentia 30 a Prælato data Religiofo expendendi aliquid expreffe ad ufus illicitos, de fe invalida fit? Affirmant cum Bufemb. hic Navar. Pal. Sanchez apud Croix 1.4. n. 114. & hoc abfolute tenent Salm. de Reft, c.6. n. 82. cum communi, ut af ferunt.