Obrazy na stronie
PDF
ePub

V. 2. Chrysost. de sacerdot. 3, 3. oτav iồng Tòv xúĢIOν TεduμÉvov xai nɛíμενον, καὶ τὸν ἱερέα ἐφεστῶτα τῷ θύματι καὶ ἐπευχόμενον, καὶ πάντας ἐκείνῳ τῷ τιμίῳ φοινισσομένους αἵματι· ἆρα ἔτι μετὰ ἀνθρώπων εἶναι νομίζεις καὶ ἐπὶ τῆς γῆς ἑστάναι; ὁ μετὰ τοῦ πατρὸς ἄνω καθήμενος κατὰ τὴν ὥραν ἐκείνην τῶν ἁπάντων κατέχεται χερσὶ καὶ δίδωσιν αὐτὸν τοῖς βουλομένοις περιπτύξασθαι καὶ лɛhaßɛiv. Dies betrifft die Communion, weil den Griechen die consecrirte Hostie in die Hand gegeben wurde.

V. 12. mors infernalis, so viel wie mors secunda in No. 219, 7. Auch mors perpetua, wie bei Augustin. enchirid. 29. manebit sine fine mors illa perpetua damnatorum, id est, alienatio a vita dei. Ebenso in folgenden Stellen: Ista mors, in qua caro separatur ab anima, umbra illius mortis est, in qua anima separatur a deo. Gregor. M. mor. 11, 9, 26. Mors secunda, mors æterna, mors gehennarum, mors damnationis cum diabolo et angelis ejus. ipsa est vera mors, nam ista migratio est. Augustin. in evang. Joh. 43, 11. Non est vera vita, nisi ubi feliciter vivitur; nec vera incorruptio, nisi ubi salus nullo dolore corrumpitur. ubi autem infelix mori non sinitur, ut ita dicam, mors ipsa non moritur, et ubi dolor perpetuus non interimit, sed affligit, ipsa corruptio non finitur. hæc in sanctis scripturis secunda mors dicitur. Augustin. enchir. 23.

V. 27. 28. Fides est prima, quæ subjugat animam deo; deinde præcepta vivendi, quibus custoditis spes nostra firmatur et nutritur caritas, et lucere incipit, quod antea tantummodo credebatur. Augustin. agon christ. 14. S. No. 5, 4.

Ave verbum incarnatum,

in altari consecratum,

panis verus angelorum, spes et salus miserorum, medicina peccatorum.

216. In eadem.

5

Salve corpus Jhesu Christi,
qui de cœlo descendisti

populumque liberasti,

cum in cruce pependisti,
libera me Jhesu Christe.

10

Hs. zu Karlsruhe v. 1440. Bl. 128 (B), im Hortulus animæ (Lyon 1516) Bl. 168 (H) und bei Daniel 2, 327. aus Levis anecd. p. 108, aber defekt (L). Das kleine Lied war also in Italien, Frankreich und Teutschland im Gebrauch. Hs. zu Freiburg No. 91. f. 44 (F).

3 vivus FL. 4 salus spes christianorum L, infirmorum für mis. FH. 5 fehlt BL. 7 quod FH. 7-10 fehlt L. 8 populum tuum B, et populum redemisti HF. 9 fehlt B. 10 fehlt FH. B fügt bei: ab omnibus insidiis omnium inimicorum meorum et a subitanea et improvisa morte et ab omni malo. amen. F fügt auch noch ein Gebet bei. Ueber die entlehnten Verse s. No. 217.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

Reichenauer Hs. No. 36. Bl. 209. (A); Hs. zu Konstanz, 15 Jahrh. (B); Reichenauer Pap.-Hs. No. 156. 15 Jahrh. (C).

Die Strophen 3 und 4 sind in BC 4. 3. 7 decus f. panis C, wol die richtige Lesart, die andern folgen der Entlehnung. 10 Christi A. 15 gloriam B. Das Cursive ist aus No. 207 entlehnt, dieses kurze Lied hat also nur die Grüsse aus dem grösseren ausgezogen, das folgende auch ein Gebet. In der Hs. zu Freiburg No. 91. f. 44 und in einer Karlsruher Hs. o. No. v. 1440. f. 127., auch in der Reichenauer Pap.-Hs. No. 156. steht die ganze Strophe von No. 207, 6—12. als oratio in elevat. corp. Chr., alle andern Strophen sind aber weggelassen.

V. 4. 5. Hier ist das einmalige Opfer am Kreuze und das stets wiederholte in der Messe zusammengefasst, worüber Gregor. M. moral. 1, 32 sagt: Sine intermissione pro nobis holocaustum redemtor immolat, qui sine cessatione patri suam pro nobis incarnationem demonstrat. ipsa quippe ejus incarnatio nostræ emundationis oblatio est, cumque se hominem ostendit, delicta hominis interveniens diluit, et humanitatis suæ mysterio perenne sacrificium immolat, quia et hæc sunt æterna, quæ mundat. Daher sagt Chrysost. de grat. concion. 2. συνεχῶς τῶν ἀποῤῥήτων καὶ φρικτῶν κοινωνεῖν μυστηρίων.

V. 6. medicina criminum. Ebenso Augustini serm. 88, 13. ægrotat humanum genus non morbis corporis sed peccatis. ad sanandum descendit omnipotens medicus.

[blocks in formation]

Obige Reichenauer Hs. (A) mit der Bemerkung: hanc præscriptam orationem composuit venerabilis Beda et s. Benedictus papa confirmavit. Eine ungegründete Angabe, aus der höchstens so viel abzunehmen ist, dass dieses Lied zur Zeit Benedicts XII. (1334 bis 1342) gemacht wurde. Hs. zu Konstanz, 15 Jahrh. (B). Reichenauer Pap.-Hs. No. 156. 15 Jahrh. (C), oratio ad calicem. Das cursiv Gedruckte ist auch aus No. 207.

2 nostrum vere B, die Lesart von A steht auch No. 207, 32. 5 nunquam fuit nec est talis C. 10-12 lauten in C so: confer mihi vitæ donum, et confer finem bonum per æterna sæcula.

[blocks in formation]

In derselben Reichenauer Hs. f. 209. Im V. 10 stört das Wort Christi, es scheint dafür ein Beiwort besser; im V. 16 L. salvent in Bezug auf quæ, oder salvet in Bezug auf mors, was besser ist als Parallele von nex, aber quam für quæ stehen. 3 ist aus No. 210, 40.

dann muss

V. 10. 12. Mira mors heisst der Tod Christi, weil auf ihn die Auferstehung folgte, nex tristis aber ist der ewige Tod, mors secunda. S. No. 220, 7.

[blocks in formation]

Reichenauer Pap.-Hs. No. 36. Bl. 14 zu Karlsruhe.

V. 7. Mors secunda et mors vocatur, et nemo ibi moritur; satius et melius dixerim, nemo ibi vivit, in doloribus enim vivere non est vivere. S. August. serm. 307, 5. Post mortem primam mors secunda, id est, post mortem temporalem mors sempiterna. Idem serm. 231, 2. Apocal. 2, 11. 20, 6. 14.

221. Oratio metrice composita in elevatione corporis Christi.

Corpus ave clarum domini, quod nox tenebrarum
fuscat nullarum, cibus es et lux animarum.
dilue culparum sordes, precor, omnigenarum
et fac summarum fore dignos deliciarum.
Salve sancta caro, te nunc indignus adoro,
ut me digneris in tempore pascere mortis.

5

O panis vive, confer mihi gaudia vitæ,
salve me, munda, ne dampner morte secunda.
te veneranda caro Christe veneranter adoro,
corpus ave cuncti salus et reparatio mundi;
per te mundetur mens, sensus clarificetur.
o verum manna, cui decantatur osanna,
vitam largire, dum tempus venerit iræ.

cor quoque, Christe bone, contritum des in agone,
ut sit vera fides, confessio pura, mihi des.
pasce tuique, Jhesu, me sacri corporis esu,
postea de pœna me duc ad gaudia plena,
ut tecum requiem teneam sine fine perennem.

Hs. zu Mainz. Aug. No. 439. Bl. 36. des 15 Jahrh.

10

15

10 steht donum f. cuncti, was der Reim und Sinn nicht erlaubt. 14 bonum hat die Hs. gegen den Reim.

V. 6. Tanto semper mors subrepens timeri debet, quanto numquam prævideri valet. Gregor. M. mor. 12, 43.

222. Ad sacramentum eucharistiæ.

O veneranda caro, te nunc indignus adoro,
corpus ave domini, salus et reparatio mundi,
per te mundetur mens, sensus purificetur
morbos averte, pestes preme, crimina dele.

Hs. von Reichenau, Pap. No. 156. 15 Jahrh. zu Karlsruhe.

4 postes perme, Hs. salus V. 2 ist gegen die Metrik, averte V. 4 nicht. Solche Reimgebete oder Lieder kommen auch im Französischen vor, ich setze als Beispiel eines her aus einer Hs. zu Lichtenthal des 15 Jahrh.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

Reichenauer Pap.-Hs. No. 156. 15 Jahrh. zu Karlsruhe.

4. 10 fehlt 1 Sylbe, vielleicht tu. 13 recudi, Hs. 28 qui sisto, Hs. f. con

[blocks in formation]
« PoprzedniaDalej »