natis, paratus est pater vester etiam, si opus fuerit, A de vestris perferente per provincias, una cum persosuam accommodare præsentiam, et quidquid expedit, servatis Patrum constitutis, pro integritate Ec clesiæ non negare. Si dixerit imperator: Bene ista, suscipite interim nostræ civitatis episcopum. Iterum preces jungite, humiliter dicentes: Domine imperator, pacem venimus cum Dei adjutorio, vobis adnitentibus et præstantibus, facere, et contentionem (intentionem) sopire in civitate vestra. De duabus est personis intentio ista causa proprium cursum habet: Generalitas episcoporum prius ordinetur : fiat una communio catholica: et sequenti loco de istis, vel si qui sunt alii extra Ecclesias suas, tunc diligentius [potest causa cognosci. Si dixerit imperator: De Macedonio dicitis intelligo subtilitatem vestram hæreticus est nulla ratione revocari potest. Respondetis : Nos, domine imperator, nullum personaliter indicamus. Et si pietas vestra consideret, magis pro anima vestra et opinione loquimur, ut sit discussio, et si hæreticus est, judicio cognoscatur, ut non sub opinione orthodoxi injuste dicatur oppressus. B C nis quas imperator deputaverit destinate: ut sic eum servare Chalcedonense concilium et epistolas S. Leonis papæ omnibus innotescat. Quibus ita procedentibus, ad nos in Christi signo, ut adventum procuremas, scripta dirigite. Præterea est consuetudo per episcopum Constan tinopolitanum omnes imperatori episcopos præsentari si hoc illorum callidus tractatus invenerit, volentium formam legationis agnoscere, ut cum Timotheo, qui modo videtur Constantinopolitanam gubernare Ecclesiam, imperatorem videatis ; sic facite, ut si ante agnoveritis, quam ad imperatorem ingrediamini, ista disponi per aliquos, necdum præsentati, dicite Mandata talia nobis dedit et præcepta pater pietatis vestræ, ut sine aliquo episcoporum vestram clementiam videamus. Ergo agite, donec se ab hac consuetudine ipse removerit. Quod si omnino noluerit, aut si captiose contigerit ut ante imperatorem inopinate Timotheum videatis, ita suggerite Præcipiat pietas vestra nobis dare secretum, ut causas pro quibus missi sumus, exponamus. Si dixerit: Dicite, ecce ante ipsum, respondetis: Non injuriam facimus: sed quod ad causas pertinet, etiam ipsius continet legatio nostra personam, et suggestionibus nostris præsens esse non potest. Et nulla ratione eo præsente aliquid allegetis, sed egresso, delegationis textum exerite. Hactenus indiculus, sive quod dicunt commonitorium: sequuntur post eum assertiones singularum, in hunc modum. Capitula singularum causarum. Ut synodus Chalcedonensis et epistolæ S. Leonis papæ serventur. Utque clementissimus imperator consentiens debeat pietatis suæ sacra generalia ad univeros episcopos destinare, in quibus significet prædicta se et credere et vindicare. Si dixerit imperator: Quid vultis? modo dicite de synodo Chalcedonensi, dicetis et de epistolis papæ Leonis: Ecce qui ille est istius civitatis episcopus ad ista consentit. Respondendum est: Si ita custodit, in examinatione causæ eum juvare plus poterunt : et quia servo vestro Vitaliano magistro militum talem dedistis licentiam, ut si speraret a beatissimo papa, ut pro causis talibus apud eum discussione causæ his personis, quibus de loco potest esse intentio, integra universa serventur. Si imperator dixerit : Sine episcopo debet esse civitas mea? Hoc vobis placet, ut ubi ego maneo, episcopus non sit? Respondendum : Prædiximus duarum personarum intentionem esse in ista civitate. Quod ad canones pertinet, jam ante suggessimus canones solvere, irreligionem committere est. Multa sunt remedia, multa inventa, per quæ pietas vestra sine communione esse non possit, et integra judiciorum forma servetur. Si dixerit : Quæ sunt ista remedia? Respondetis: Non a nobis noviter inventa: Suspensa causa de aliis episcopis, persona quæ consentit confessioni pietatis vestræ et constitutis sedis apostolicæ, interim usque ad even*tum cognitionis, teneat locum Constantinopolitani D politanæ Ecclesiæ fuit episcopus, sed et Petrum etiam sacerdotis, si cum Dei adjutorio episcopi voluerint se accommodare sedi apostolicæ. Habetis textum libelli in scriniis Ecclesiæ editum, juxta quem debeant profiteri. Si tamen contra alios episcopos catholicos fuerint datæ petitiones, magnopere contra illos, quil sine verecuudia Chalcedonensem synodum anathematizant, et epistolas non recipiunt sancti Leonis papæ, petitiones suscipite, causam tamen in sedis apostolicæ reservate judicio; ut et spem de audientia detis, et tamen nobis debita reservetur auctoritas. Si tamen imperator serenissimus totum se promiserit esse facturum, tantum ut nostram præsentiam accommodemus, modis omnibus prius sacram ipsius per episcopos et per (Ed. Rom. vel per) epistolam vestram, uno Consentientes etiam episcopi, in Ecclesia, præsente plebe Christiana, hæc prædicare 'debeant : Amplecti se sanctam fider Chalcedonensem, et epistolas S. Leonis papæ, quas scripsit contra hæreticos Nestorium et Eutychetem et Dioscorum, sed et contra sequaces eorum, Timotheum Elurum, Petrum, vel contra eos qui in ipsa causa tenentur obnoxii, simul etiam et Acacium, qui quondam Constantino Antiochenum anathematizantes cum sociis eorum. Hæc manu propria, præsentibus electis venerabilibus viris, scribentes, faciant secundum textum libelli quem per notarium nostrum edidimus. In exsilium deportatos pro causa ecclesiastica ad audientiam sedis apostolicæ revocandos, ut judicium et vera examinatio de his possit haberi : ita ut causa eorum inquisitione integre reservetnr, Si qui vero sacræ sedi apostolicæ communicantes, catholicam fidem prædicantes atque sequentes fugati sunt, vel in exsilio detinentur, hos justum est ante omnia revocari. Præterea quæ legatis inter reliqua injunximus, ut si contigerit libellos porrigi adversus episcopos qui persecuti sunt catholicos, de his judicium sedi apo stolicæ reservatur, ut circa eos venerandorum Pa- A connexione substantiæ; et si in utrisque naturis pro trum possint constituta servari, per quæ ædificatio generalitati proveniat. EPISTOLA V. AD ANASTASIUM IMPERATOREM AUGUSTUM. Novum esse Romanum pontificem ab imperatore ad concilium vocari, se tamen iturum, si Chalcedonensis concilii decreta non revocentur in dubium. Hormisda episcopus Anastasio Augusto. Bene atque utiliter serenitas vestra curam principalis acuminis, non tantum in administrando reipublicæ exercet officio, sed melioribus eam nobilitat institutis, et per curam redintegrandæ unitatis auctorem venerandi placat imperii. Certi sunt enim de tutela regnante, si ulla iisdem præsidentibus Ecclesiæ castitas importuna diaboli commixtione maculetur. Unde enim potest fieri, ut nitidas pro principibus ad Deum nostrum preces dirigat, si sit lethaliter populus perfidia corruptus? Nam sicut ante bona omnia est perfecta juxta Deum in imperatoribus sapientia, ita de sacrario mundorum pectorum pro his supplicatio debet et fideli animarum ubertate procedere. Nulla vobis, sublimissime domine, triumphorum materia poterit esse jucundior, quam de subjugatione perfidiæ. B Hoc etiam fiducialiter, et pro commissi 'nobis officii prærogativa suggerimus; quia prope est ut suum splendorem aliena patiatur nube fuscari, qui cum Deo tribuente amovere possit, in subditis tenebras manere permittit errorum. Ergo quia mansue- C tudo vestra futuram synodum scriptis sacratissimis indixit, cui nos interesse debere iisdem paginis Deo, ut credimus, sibi imperante commonuit, gaudemus, scientes quoniam directarum mentium est, venerabilis Ecclesiæ magistros expetere. Soli enim declinant examen conscientiæ,, qui vitæ sunt non continentis. Nam et feriato ore splendorem bonæ voluntatis enuntiat, qui per apostolicam immaculatamque fidem et per competentes prædicatores aut confirmari se optat, aut corrigi. Verumtamen licet in his nullum sæculi præcedentis existat exemplum, neque senioris facti qualitas aut commissa libris, aut memoriis inserta teneatur; nihil ad nos, quibus dulce est beneficio Dei, pietate vestra invitante, inchoare meliora, D et hoc quod non accepimus a parentibus tam clari operis institutum nobis ipsis imponere ; quia totum pro redintegratione fidei et Eclesiarum pace facere, libenter amplectimur: si tamen majorum nostrorum diffinitio, et sanctorum Patrum in suis radicibus inconcussa permaneat si anathematizetur Nestorius cum participibus suis, qui evacuans divinæ sacramenta naturæ, beatam virginem Mariam nudi hominis mentitur esse genitricem ; oblitus angelicæ annuntiationis, per quam mundo innotuit, quia quod ex ea nasceretur vocandum esset sanctum, Filius Dei. Facessat impiorum tam contumeliosa in Deo honorificentia quoniam sic est in utero virginis operata divinitas, ut ex ea unitas ibi procederet carnis, animæque humanæ ; increata quidem, sed non confusa nostræ redemptionis dilectione Christi Jesu Domini nostri persona una est, ædificante mysterio...... restitutione mortem subire potuisset naturæ..... fragilitatem cœlestis imperii valuerit virtute reparare. vel ita pro unitate personæ et Dominus majestati crucifixus, et Filius hominis credatur descendisse de cœlo. Eutychetis quoque ignorantia divinorum bono rum omnium, et ipso cum sociis detestando jam no mine abdicetur hebetudo, qui Deum et Dominum nostrum Jesum Christum figuram tantum carnis habuisse testatus est, et nostræ veritatem non habuisse substantiæ, nesciens de quo promissum sit: quia videbunt persecutores ejus in quem pugnaverunt. Ita enim in una eademque persona persistit utraque natura, ut Deus atque homo unus Dei Filius Jesus Christus fidelium cordibus apparet. Quid enim quadraginta dierum post resurrectionem Domini cum hominibus conviventis et convescentis egit præsentia? Nisi in istis negotiis illorum, qui veritatem carnis negaturi erant, seniorem faceret ætatem curationis esse quam vulneris. Sic enim dixit ad discipulos: Quid cogitatis in cordibus vestris? Palpate et videle quia spiritus carnem et ossa non habet, sicut me videtis habere (Luc. XXIV, Joan. xx). Neque fuisset mysterium, quod ostiis ad eos clausis ingressus est, si integritatem humani corporis non habebat. Possumus ex hoc dono verbi præcedentem longius proferre sermonem sed satis esse credimus per Dominum nostrum eruditæ clementiæ vestræ strictis supplicare suggestionibus, sperantes ut laborem curamque pastoralis officii, venerabilium prædecessorum vestrorum Marciani et Leonis formam secuti, etiam principali potentiæ participatione fulciatis. Habebitis Deo propitio spem de victoriis non jacentem, si pontificali contra diaboli subreptiones congressione pacifica ad decertandum instructionem muuiatis. Nunquam in sanctarum Ecclesiarum memoria Dioscori participis Eutychetis, Timothei et Petri, parricidarum commemoratio reviviscat: servetur ab omnibus suscipiendæ Chalcedonensis synodi, Deo per vos operante, diffinitio. Acacius Petri tenebrarum filii communione pollutus habeat participes, quos delegit: qui etiam inter suos excessus, nec de Petro Antiocheno, et complicibus ejus nitidum se esse perpessus est. Cessent maledicta piis sanctæ recordationis papæ Leonis ingesta dogmatibus, quæ solos quidem illo in suis manente puniunt irrogantes. In his quæ præfati sumus, sollicitudinem vestri advocamus imperii: poterit enim pietas vestra, hoc custodiens, apices et sceptra sua post multos annos ad aliud sæculum possidere translata. Suscipite preces nostras per Ennodium atque Fortunatum fratres et coepiscopos nostros, nec non Venantium presbyterum, atque Vitalem diaconum, vel Hilarum notarium, filios nostros, quorum apud nos fides in Dei timore studiumque perclaruit, pro vestro amore transmissas, et placidam vice nostra supplicationibus conscientiam accommodate. Speramus enim, et de Deo habentes fiduciam, pollicemur studia, quæ a vobis veræ religioni impensa fuerint, A impiissimos Nestorium atque Eutychetem vitamus sine retributione et præmio non futura. Data ni idus Augusti, Florentio V. D. consule. a EPISTOLA ANASTASII IMPERATORIS AD HOR MISDAM PER LEGATOS SEDIS APOSTOLICE MISSA. Catholicam fidem profitetur : Chalcedonensis concilii decreta servanda: Acacium ad tollenda scandala non damnandum, et de pace cogitandum. Exemplum sacræ Anastasii Augusti Hormisdæ papæ per Ennodium et Fortunatum episcopos, Venantium presbyterum, Vitalem diaconum et Hilarum notarium. Gratias omnipotenti Deo referimus, quod sanctitas vestra disciplinis cœlestibus instituta, sicut poposcimus, legatos fidei, Ennodium et Fortunatum venerabiles episcopos, sed etiam viros religiosos Venantium presbyterum, Vitalem diaconum, et Hilarum notarium, quales poscebat causæ sublimitas, destinavit; qui negotii magnitudinem implere possent, ecclesiastici luce sermonis, quique operante Deo omnia subtiliter requirentes quæ ad rectam et veram Christianorum pertinent fidem, et ipsi, sicut decuit, declararunt, et a nobis, sicut oportuit, agnoverunt: quia una est Ecclesia Dei, apostolicis ubique firmata doctrinis. Unde quis audeat de Domini nostri Jesu Christi incarnatione aliter quam habet veritas ipsa sentire, nisi ut confiteatur æqualem et consubstantialem Patris Filium, salutis nostræ causa, juxta annuntiationem archangeli, in utero virginis, carnem ex eadem assumendo, hominem factum? et sicut ait Apostolus, in servili forma, ut crucem pro nobis carne susciperet. De quo beatus Petrus apostolus Judæis dicit: Vos petistis vobis dimitti virum homicidam, auctorem vero vitæ interfecistis. De quo etiam legitur in Paulo apostolo: Factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis. Confitemur enim quod genitrix Dei beata virgo Maria in vera carne et anima rationabili et intelligibili nobis Deum peperit salvatorem, quem homousion Deo Patri et Spiritui sancto, ante sæcula eumdem nobis quoque homousion, propter peccata nostra in fine temporum credimus et probamus fuisse progenitum, sicut propheta David dicit: De ventre matris meæ Deus meus es tu (Psal., xx1). Quæ tamen ita sine defectu vel confusione nostri corporis est assumpta nostra substantia, ut in eadem carne Dei Filius mundum examinaturus adveniat, oculis omnium vulnerum. et clavorum indicia repræsentans, sicut scriptum est: Et videbunt in quem pupugerunt (Apoc. 1). Cum omnibus etiam orthodoxis a Hæc epistola cum quibusdam sequentibus scripta. est ab Anastasio imperatore anno Domini 516, quando edita catholicæ fidei professione se catholicum esse simulavit, ut scilicet hac arte, populi favore captato, metum Vitaliani excuteret. Addidit reverentibus sedis apostolicæ legatis Theopompum et Severianum, homines laicos, quibuscum de rebus ecclesiasticis ageretur. Anastasium his litteris catholicam fidem veteratorie et per summam calliditatem professum esse, eademque fallendi arte Chacedonense concilium approbasse, ex his quæ superius de ipso scripta ha B C D pariter et horremus. Eorum condemnantes et anathematizantes et personas et dogmata, detestabilibus sacrilegiis comparanda, qui dispensationem divinam et humanæ remedia infirmitatis, similiter aut nescire voluerunt, aut cognita blasphemare. Tale igitur circa. fidem clementiæ nostræ propositum summus Deus ab exordio vitæ sensibus nostris immisit: unde et imperium nostrum credimus custodiri. Miramur autem quamobrem de beatissimis Patribus, qui in Chalcedone convenerunt, aliqua nobis scribere voluistis, dum ea quæ ab his fuerant constituta prædecessorum nostrorum multiplicibus decretis confirmata monstrantur. Et cum nec alia synodus facta fuerit, per quam quæ ab illa disposita sunt redderentur infirma, nec lex a nobis processerit, cujus novitate statuta præfati episcopalis concilii solverentur, maxime cum ipsa synodus dixerit anathema esse debere, quicunque aliam fidem quam apud Nicæam trecenti decem et octo venerabiles Patres constituerunt docere vel immutare voluerit, ad 'hoc etiam eos, quos superius comprehendimus, id est Nestorium et Eutychetem damnaverunt, quos nos quoque damnamus. Nam pro hac causa attestantur nobis etiam divinæ litteræ ad Alexandriam, non semel, sed multoties destinatæ. Per quas objurgavimus, cur sibi non arbitrentur posse sufficere directam fidei doctrinam, recedentes ab anathemate Chalcedonensis synodi vel venerandæ memoriæ Leonis episcopi. Unde non parvum studium apud nos, et intentio in præsenti quoque perdurat, quatenus a superfluo anathemate eosdem possimus abstrahere, et sanctæ Ecclesiæ universali conjungere. De capitulo vero quod solum videtur esse residuum, nostra voluntas petitioni vestræ fortasse propter unitatem Ecclesiarum convenerat, nisi alia venerabilibus Ecclesiis ex hoc removeri scandala crederemus. Nunc universa quæ sint facienda perpendite, quia grave esse clementia nostra judicat de Ecclesia venerabili propter mortuos vivos expelli, nec sine multa effusione humani sanguinis scimus posse ea quæ super hoc scribitis ordinari: omnia tamen a Deo sperantes, per concilium melius agere poteritis, quam ab his hominibus, qui propter errores suos provincias percurrentes, inimicam Evangeliis sanctis et Ecclesiis volunt esse discordiam. Ergo ut sit placens supernæ majestati Ecclesiarum unitas, providete: quia quid nobis in eis quæ præfati sumus obsistit, ignoramus, si bene nos arguit. Per omnia tamen voluntatis nostræ puritatem legatorum nostrorum poteritis narratione cognoscere. Petimus autem ut bentur, et quæ de eodem scribentur infra manifeste demonstratur. Legati quos misit fuerunt alieni a catholica religione, defensoresque hæresis Eutychianæ; ideoque præcipue Romam venerunt, ut (si fieri potuisset) ipsum Hormisdam ad suas ipsorum partes adducerent. At ubi hæc adeo inexspectata Hormisda comperit, legatos re infecta ad imperatorem redire jussit; jam de Anastasii perfidia, diu piorum verborum involucro velata, certior factus. Hæc constant infra ex epistola Hormisdæ ad Avitum. SEV. BINIUS. pro nobis apostolatus vester orare dignetur: quod A commendat intentio. Prudentiæ siquidem speciale vos libenti animo facere, hac poterimus maxime ratione cognoscere, si perfectam nobis unitatem Ecclesiarum dignatus fuerit Deus, vobis disponentibus, condonare: illam enim vox Dei magnam benedictionem diligentibus se mandavit atque donavit, qua declaravit: Pacem meam do vobis, pacem meam dimitto vobis (Joan. xiv). EPISTOLA ANASTASII IMPERATORIS AD HORMISDAM PAPAM. Theopompum et Severianum homines laicos, legatos pontifici ad sulutationis officium, et pacem conciliandam mittit. Anastasius Augustus Hormisdæ papæ per Theopompum et Severianum viros clarissimos. documentum est, cum id quod sibi utile credit, impatienter inquirit. Nam si in corporum morbis noxia est tarda curatio, quanto magis in salute animæ gravius est ferendus remediorum fidelium serior appetitus ? cum moneamur spiritualibus institutis, ne qua prodesse possunt in diem posterum differantur, clamante sapientissimo Salomone: Ne tardes converti ad Dominum, et ne differas de die in diem (Eccli. v) : quia sicut in incerto vitæ tempora, ita in tuto animæ convenit esse remedia, ut intret in gaudium domini sui, quem veniens dominus ea quæ sibi placent invenerit operari. Unde et fateor me fuisse miratum, cur tandiu legatio promissa tardaverit, cum facienda ista sint, ut regna cœlestia rapiantur. VeB rumtamen instinctus ipse, quem mansuetudinis vestræ declarat alloquium, spem supernæ misericordiæ pollicetur. Desuper est enim et ipsum velle quod bonum est. Confido autem quoniam qui cœpit in vobis opus bonum perficiet usque in finem. Ergo viæ cui cœpistis insistite, et spretis errantium lubricis, nobiscum supra petram solidam tenete vestigia. Tali crevit Ecclesia sancta consensu, quod his verbis apostolicorum actuum testatur historia: Multitudinis credentium erat cor unum, et anima una (Act. IV) Nam quemadmodum connecti poterunt gratiae vinculis, quorum distant corda sententiis? Fac, domine imperator, effectum rerum fidem probare verborum. Non enim sermonibus cognoscuntur hominum corda, sed effectibus. Cum et Abraham pater noster non nuda Deo fide, sed opere fidem commendante placuerit. Unde vel pro dispensatione mihi credita, vel pietatis vestræ circa me benignitate perpensa, domine fili, hortor et supplico, ut studium pacis, quod per scripta præfertis, ad componenda nobiscum, adjutore Deo, ea in his, quibus laborant Ecclesiæ, dirigatis, quia secundum prophetam: Pax multa diligentibus nomen tuum, et non est illis scandalum (Psal. cxvIII). Non sunt incognita apud mansuetudinem vestram quæ nos ab ea, quam redintegrare cupimus, unitate discernant. Date operam, ut laudando quæ profitemini, compleantur effectu. Et apostoli, cujus communionem creditis expetendam, totis viribus sequimini disciplinam. In totum perdita noxiorum declinate D contagia; scientes non habere cum religiosis impios portionem, nec ullum fidei cum perfidia esse consortium. Consequens est ut qui errorum detestatur principes, oderit sectatores. Exsecrabile habeatur in flore, quod damnatur in semine. Offerte hoc munus Deo, pro vestris, precor, offerte temporibus: jam diu hanc a vobis hostiam pro tantis quæ vobis contulit Christus beneficiis exspectat. Quid opus est apud illum preces adhibere, qui supplicat? Vos senatui urbis Romæ, ut me ad pacem hortaretur, injungitis. Ego non solum cum his ad vos supplicationis verba converto, sed vestigiis vestris pro universali advolvor Ecclesia. Audite me pro Christo legatione fungentem: non patiamini ab improbis canibus Christi membra discerpi: quæ insanabilia videtis, abscin Omnia quæ benignitas conceperit animorum, dulci ambitu et festinatione laudabili propagantur; nec sibi requiem putant posse præstari, donec ad affectum saluberrimum desiderata perduxerint. Et tunc quædam ipsius festinationis fit requies, dum contigerit spes votorum. Quod in præsenti nos certa ratione pertulimus, donec cœlestis favor et nostræ petitioni auditum, et vestræ promissionis serenum donet effectum. Ergo quia vel maxima itineris longitudo, et ultra solitum morem hiemalis asperitas, quod optabamus, nobis fecit incertum, interim intra animos desiderata compressimus, beneficia divina captantes, quæ bonæ exitus rei sua interpositione decidunt. Agnoscentes igitur quod ejus primam nobis gratiam condonavit, ut missa ad nos legatio ad beatitudinem C tuam feliciter remearet, ad secundam processimus, ut dirigeretur a nobis promissa legatio, per quam et commemoratio fieret eorum quæ cum sanctissimis viris longa deliberatione contulimus, et inde, Deo auspice, tam nostræ petitionis, quam vestræ gratiæ, ad integrum lux serena resplendeat, et toti orbi gaudia exspectata donentur. Commemorationis itaque loco, et salutationis honorem reddendo, Theopompum virum illustrem, comitem domesticorum, agentem sacri nostri palatii scholam, fidelem nobis vel pro suis moribus, vel pro ipsa affectione genitali nostræ provinciæ, sed et Severianum virum clarissimum comitem sacri nostri consistorii ad vestram direximus sanctitatem, qui ordinem litterarum propria voce testantes, ad celeritatem exspectata provocent, quæ etiam cœlesti misericordiæ credimus placuisse. Data XVII cal. Augustas Constantinopoli, Petro viro clarissimo consule (anno Domini 516). EPISTOLA VI. AD ANASTASIUM AUGUSTUM. Fraude Anastasii imperatoris nondum detecta, laudat ejus studium de pace consilianda, monetque ut tandem damnatis hæresibus Ecclesiæ unitas sortiatur effe ctum. Hormisda Anastasio Augusto per Theopompum et Severianum. Sollicitari animum tuum, clementissime imperator ambitiosa aviditate commemoras, donec speratæ unitatis redintegratio optata contingat. Bona sunt desideria salutis, et laudabilis quæ se hujusmodi Deo dite, et quæ ægra, curate. Cur quæ sana sunt inva- A B RESCRIPTUM AUGUSTUM PER SENATUS URBIS ROME AD ANASTASIUM Pontificem semper pacis fuisse studiosum, quam Si prima semper est, imperator invicte, a regentibus supplicium spectata devotio, si sola gratia dominorum conciliatur obsequio; indubitanter agnosces sacræ jussionis oracula quanta senatus vestri fuerint gratulatione suscepta, maxime cum ad hos et animus domini nostri invictissimi regis Theodorici filii vestri mandatorum vestrorum obedientiam præcipientis accederet, et sciamus super omnia beneficia vestra tunc magis nos erigi, cum dignos creditis, quibus debeat imperari. Mox igitur sacræ studio jussionis implendæ, beatissimum papam Hormisdam credidimus deprecandum: de quo parum est dicere, quia vota supplicantium benignitate præcessit; sed et nobiscum suas preces, ut quod hortamini fiat, adjunxit, evangelicis voluntatem suam testimoniis asserendo, ostendens mundum supra multitudinem peccatorum suorum scandalis plus gravatum, dum vox sit ista dominica: Væ mundo a scandalis (Matth. XVIII). Et idem, oportere homines scandalizantium partes membrorum abscindere, quam ut in ignem, non renuntiando scandalis, mittantur æternum. Sed et post hæc divinæ lectionis exemplis, quam boni sint fructus pacis, ostendit cum diceret: Et apostolum Paulum gratia Dei plenum, nihil tamen quibus bene cupiebat, quod optaret melius, invenisse; nisi ut pax Dei, quæ est supra omnem excellentiam, in eorum sensibus abundaret; quodque in Evangelio Domini sit vox ista dicentis: Quoniam pacifici filii Dei vocabuntur (Matth. v): et iterum ad ipsum Scripturarum omnium revertendo doctorem, quanto ipsa vel fide, qua et coelestia regna præsumimus, a peccatorum cruciatibus credendo salvamur, caritas sit major, ostendit, testimonium tale subjiciens: Spes, fides, caritas, major autem omnium caritas (I Cor. xIII): id est Spiritus, gratia donante divina, caritatem virtutibus omnibus exaltat. Non habentes ergo, si et propter pœnam scandala declinamus, et pacem propter pacis bona sectamur, et ad caritatem nos qui est caritas Christus hortatur; quid est enim quod retinet D catholico ardore festinos? quid est quod delinquentis Acaci impedit volentes Christum videre persona? quid est quod a suo liberi, alieno graventur errore? Hæc cum venerabilis papæ latius fuerint expedita rescriptis pro nostræ tamen obsequio credidimus devotionis indenda, ne non rogasse putaramur recondendo responsum, quod accepimus deprecantes. Proinde, piissime imperator, hæc suo nomine senatus serenitatis tuæ clementiæ provocatus adjunxit, ut qui animo quambenigno in utraque republica concordanda fuisti, tam esse pio in Ecclesiæ redintegranda unitate noscaris. Nam ut pax illa regnorum tantum scitur prodesse subjectis, sic hæc religionis Si vos liberique vestri valetis, bene est : ego exercitusque meus valemus. Quotiens utrisque publicis rebus prospera voluntate consulitur, non solum exhortatio, sed postulatio quoque creditur conveniens, ut duabus in unum concurrentibus causis animus incitatus, quod felix et bonum partibus sit, valeat adipisci. Si etenim Christus Deus et Dominus noster, et per mitissimam voluntatem, et quamdam dispensationis petitionem nos revocavit ad se, et redemptos proprio sanguine libertati restituit, C ut salutem mortalitati præstaret, non videtur absurdum, tam apud gloriosissimum regem, quam apud beatissimum papam almæ urbis Romæ, patres conscriptos imperiali petitioni conjunctos, ea sperare, quæ et nobis et sibi Deo annuente in commune proficiant; hoc est, ne fugitivorum audiant concinnatos sermones, mendacio solo compositos, sed satisfactione suscepta, quam et veritas et legatorum qui directi sunt inquisitio patefecit, ad desideratam pacem acceptabili Deo voluptate concurrat. Indubitatum siquidem est ex longa annorum serie, multam partem reipublicæ vestram vindicare constantiam. Proinde oportet sanctissimum cætum vestrum solerti studio ac provido labore contendere; tam apud excelsum regem, cui regendi vos potestas et sollicitudo commissa est, quam apud venerabilem papam, cui intercedendi apud Deum facultas est præstita, ut in ea parte animi sui bonitatem dignentur impendere, in qua utriusque reipublicæ membra sperata sanitate salventur. Implebitis enim veterem consuetudinem, et nimis consilio vestro notissimam, si ea quæ publicæ utilitati conveniunt, tractando, sperando, postulando, effectum adipisci Deo auspice feceritis. Data V calendas Augusti (anno Domini 516), Chalcedone, Petro viro clarissimo consule. In editione Rom. epist. Pontif. Romanorum hi tituli ita enuntiantur:Imperator Cæsar Flavius Anastasius pontifex inclytus, Germanicus inclytus, Alama . |