Julio papæ adscribatur, non permittit sententia Theo- A dorum Tharso Ciliciæ natum Vitalianus papa Romæ logorum, qui quatuor prioribus Ecclesiæ sæculis (ubi anno 656 sedere cœpit) episcopum ordinans ad matrimonia inter consobrinas, seu inter filios et filias Britanniam misit. Unde tam Orientalium quam Occifratrum aut sororum valuisse ac licita fuisse asse- dentalium ecclesiarum consuetudinibus pleniter inrunt, quoad Theodosii senioris constitutione fuerunt structus fuerat. Nec eum aliqua latere potuerunt, prohibita. Disertum est ea de re testimonium Augus- que in observationibus legitimis Græci vel Romani tini in libro xv de Civitate Dei, c. 16, n. 2, dicentis : co tempore habuerunt, maxime cum in utraque linExperti autem sumus in connubiis consobrinarum gua perfecte instructus esset. Quod autem proximis etiam nostris temporibus, propter gradum propin- temporibus Romanorum pontificum scripta continent, quitatis fraterno gradui proximum, quam raro per usque ad sextam vel septimam generationem conjumores fiebat, quod fieri per leges licebat; quia id nec gii usum differendum, magis ex consuetudine humadivina prohibuit, et nondum prohibuerat lex huma- na, quam ex lege divina, hoc eos præcepisse credenna. Verumtamen factum etiam licitum propter vici- dum est. > nitatem horrebatur illiciti; et quod habet cum consobrina, pene cum sorore fieri censebatur. Eamdem Theologorum sententiam confirmant exempla B ex familia Constantini magni repetita. 10. De mox dicta Theodosii senioris lege Ambrosii epist. 60, ad Paternum, n. 8, ita scribit: Theodosius imperator etiam patrueles, fratres et consobrinos vetuit inter se conjugii convenire nomine, et severissimam pœnam statuit, si quis temerare ausus esset fratrum pia pignora. › Ad eamdem et Augustinus respicit tum loco citato, tum in capite sequenti, n. 2, ubi ait: Quis dubitet honestius hoc tempore etiam consobrinorum prohibita esse conjugia? › Eam quoque ob legem laudatur ab Aurelio Victore Theodosius, utpote tantum pudori tribuens et continentiæ, ut consobrinorum nuptias vetuerit tamquam sororum. Verum longe minor fuisset Theodosii laus, si jam ea de re præcessisset apostolicæ sedis decretum, quod non modo inter consobrinos, sed et inter cognatos inferioris gradus connubia prohiberet. Taceo Arcadium imperatorem anno 396, non alios cognationum gradus a matrimoniis arcere, quam quibus antea Diocletianus connubia conjungere prohibuerat : immo ab eo superiorem Theodosii legem altera anno 405 data, et Codici Justiniani, lib. v, tit. 4, leg. 19, inserta abrogari. 11. At illud certum, Theodosium ea etiam lege, qua consobrinorum interdixit conjugia, inferiorum graduum intacta reliquisse connubia, eaque non seeus atque antea permisisse. Frustra igitur Julii papæ venditantur decreta, quibus conjugia ad septimum cognationis gradum prohibentur. Ea de re in Ponitentiali Theodori, cap. 11, pag. ff, id præcipitur: D In tertia propinquitate carnis licet nubere secundam Græcos, sicut in lege scriptum est, in quinta secundum Romanos, tamen in tertia non solvitur si post factum (1) fuerit. Ergo in quinta conjungantur. I quarta si inventum fuerit, non separantur. In tertia tamen non licet uxorem alterius accipere post obitum ejus. Æqualiter vir conjungitur in matrimonio his qui sibi consanguinei sunt, et uxoris suæ consanguineis post mortem uxoris. In quæ Theodori verba ista est Rabanî epist. ad Humbertum observatio (Regin. lib. 11, c. 200): Hunc autem Theo(1) Forte, postquam factum. Legisse videtur Raban, si ante ab inscientibus factum. 12. Addit Rabanus, Isidorum in Etymologiis suis (Isid. Orig. lib. ix, c. 7, lege locum) usque ad sextam generationem consanguinitatis abstinendum, et sic legitimo connubio conjungendum asseruisse. > Ipse vero de quæstione illa quid opinetur, in epistolæ clausula aperit his verbis: Igitur quia a mea parvitate voluisti quid sentirem de hac re tibi rescribi, propter fragilitatem præsentis temporis reor hoc, quod Theodorus episcopus inter Gregorium et Isidorum medius incedens in suis capitulis definivit, magis sequendum, ut quinta generatione jam licitum connubium fiat: quia non lex divina huic contradicit, nec etiam sanctorum patrum dicta hoc prohibent. Ubi Gregorii nomine intelligit haud dubie Gregorii magni ad interrogationes Augustini epistolam, in qua sic legimus: Quædam lex in Romana republica permittit, ut sive frater et soror, vel duarum sororum filius et filia misceantur. Sicut experimento didicimus ex tali conjugio sobolem non posse succrescere unde necesse est ut jam quarta vel quinta generatio fidelium licenter subjungantur. › 13. Hinc Isidori Mercatoris officinam sapit epistola Gregorii magni nomen præ se ferens ad Felicem Messana episcopum, cui istud rescribere fingitur : Quod scripsi Augustino Anglorum gentis episcopo, alumno videlicet ut recorderis tuo, de consanguinitatis conjunctione, ipsi et Anglorum genti, quæ nuper ad fidem venerat, ne a bono quod cœperat metuendo austeriora recederet, specialiter, et non generaliter certissime scripsisse me cognoscas. Unde ut mihi omnis Romana civitas testis exsistit, nec ea intentione hæc illis scripsi mandata, ut postquam firma radice in fide fuerint solidati, si infra propriam consanguinitatem non inventi fuerint, non separentur, aut infra affinitatis lineam, id est usque ad septimam generationem jungantur. Sane si ea tum fuisset Gregorii mens, aut is jampridem obtinuisset mos, ut in septima tantum generatione connubia jungerentur, prudens ille pontifex exceptionem aliquam in ipsa ad Augustinum epistola addere non omisisset. Sed morem illum aut exceptionem ullam ignorarunt Isidorus Hispalensis et Theodorus Cantuariensis superius a Rabano laudati, ignoravit Rabanus ipse, ignoravit et Gregorius II, qui paulo ante Rabani tempora a Bonifacio Moguntino rogatus in quota progenie propinquorum matrimonia copulantur, anno 726, ei dem præsuli rescripsit: Dicimus quod oportuerat A scriptum est ex Ivone, apud quem, par. m, e. 127, quidem, quamdiu se agnoscunt affinitate propinquos, ad hujus copulæ non accedere societatem. Sed quia temperantia magis, et præsertim in tam barbara gente plus placet, quam districtio censuræ, concedendum est ut post quartam generationem jungantur. 14. Ex dictis discimus, connubia propinquorum quatuor primis Ecclesiæ sæculis quarto gradu ac deinceps fuisse licita; quarto sæculo desinente quartum gradum a Theodosio seniore fuisse vetitum, ac paulo post rursus ab Arcadio permissum; exinde ad exitum sæculi sexti perseverasse hunc morem, ut in quarta vel quinta generatione connubia copularentur; post medium autem sæculum septimum a Theodoro Cantuariensi præceptum esse, ut in quinta B conjungerentur, sed facta in quarta non solverentur, et Gregorium II, ante medium sæculum viu, ejusdem fuisse sententiæ, eique Rabanum sæculo eodem paulo provectiore hærendum censuisse Quia non lex divina huic contradicit, nec sanctorum Patrum › (adeoque nec Julii) dicta hoc prohibent. Notat quidem Rabanus quorumdam Romanorum pontificum scripta, quæ usque ad sextam vel septimam generationem conjugii usum differendum continent: › sed pontifices illos nonnisi proximis temporibus hæc scripsisse simul docet. Et vero valde proxima fuerint necesse est tempora illa, cum Gregorii II ævo recentiora fuisse perspicuum sit. Inde Isidorum Mercatorem, qui Gregorium magnum propinquorum conjugia ad septimam generationem prohibentem C inducit, et impostorem et Rabano haud multo antiquiorem esse conficitur. In hac porro discipline mutatione constans in Ecclesia apparet horror matrimoniorum inter proximos jungendorum, eamque paulatim obtinuisse legem, ut ad septimam generationem, in qua affinitatis recordatio excidere solet, differrentur. 15. Quod sexto loco e Gratiano de consecr. di-t. 1, c. xxiv, in medium affertur, de fabrica vero cujuslibet ecclesiæ si diruta fuerit instauranda, etc., minime ad Julium pertinet, sed ad Vigilium papam, cajus verba ex epistola ad profuturum sunt descripta. 16. Septimum, cum omne crimen, etc., quod Gratianus, de Consecr. dist. 2, c. VII, post Ivonem, D p. 2, c. xi, et Burchardum, lib. v, c. 1, ut ex decretis Julii episcopis per Ægyptum missis citant, est concilii Bracarensis IV, anno 675, habiti canon 2. 17. Octavum, Ecclesia græcum nomen est, etc., ut ex Ivonis decreto desumptum notatur. Illud re ipsa Ivó, p. 3, c. ii, secundum Burchardum, lib. m, c. 1, velut ex decretis Julii papæ, cap. v, laudat. Ex Isidoro tamen Hispalensi, lib. viu Orig, cap. 1, excerptum est. 18. Nonum ita enuntiatur: Si quis Ecclesiam comburit, quindecim annos pœniteat, et eam sedule restituat, et pretium pauperibus distribuat. De ut apud Buchardum, lib. н, c. 204, ex decretis Julii papæ prænotatur, Anselmo Lucensi, lib. v, c. 18, suffragante. At apud Gratianum, xvII, quæst. IV, c. 4, Hygino attribuitur. Nihilo magis Hygini, quam Julii tempora sapit. Vide quæ ad calcem decretorum Hygino adscriptorum in istud observavimus. 19. Postremum, si quis ancillam, etc., ex Ivone, p. 8, c. 156, repetitum, ipsa est quarti prima pars, quam supra, n. 5, Justiniani imperatoris esse observavimus. Irrepsit forsitan apud Ivonem Julii nomen loco Juliani antecessoris, ex cujus interpretatione decerptum est decretum. 20. Præterea Julius in vulgato pontificali libro constituisse dicitur: « Ut nullus clericus causam quamlibet in publico ageret, nisi in Ecclesia : et ut notitia, quæ omnibus fidem facit, per notarios colligeretur; et ut omnium monimentorum in Ecclesia confectio per primicerium notariorum celebraretur, sive quod cautiones, vel instrumenta, vel donationes, vel commutationes, vel traditiones aut testamenta, vel colligationes aut manumissiones clericorum in Ecclesia per scrinium sanctum celebrentur. › 21. At primo in vetusto hujus libri exemplari, quod Bollandi continuatores Justiniani imperatoris temporibus exaratum censent, sicut nec in Fossatensi, nihil hujusmodi legitur Julius constituisse, deinde in confesso esse debet, romanum pontificem, nisi ex consensu principum, ne quivis clericus quam. libet causam in publico ageret, prohibere non potuisse. Tertio certum est id a principibus generaliter concessum non fuisse. Postea quidem Valentinianus II, et Theodosius I, sanxerunt, nomen episcoporum vel eorum qui Ecclesiæ necessitati serviunt, ne ad judicia sive ordinariorum sive extraordinariorum judicum pertrahatur; censueruntque suos ipsis esse judices, nec quidquam his publicis commune cum legibus; sed privilegio huic clausulam et exceptionem istam proxime adjiciunt; quantum ad causas tamen ecclesiasticas pertinet, quas decet episcopali auctoritate decidi. Quare, inquiunt paulo post ad Optatum præfectum, cui inscripta est hæc constitutio, laudabilis auctoritas tua, arbitrio temperato, quidquid negotiorum aliunde incidet, terminabit. › Si quas igitur clerici etiam tum causas civiles habuissent, earum cognitio ad judicem publicum pertinebat, nisi forte ex partium consensu ad episcopale judicium deferrentur. Tunc enim episcopo, more arbitri, ut imperatores Arcadius et Honorius cod. Justin., lib. 1, tit. iv, leg. 7, loquuntur, de iis dicere sententiam licebat. Ad hæc, de dotandis ecclesiis, oratoriis aut monasteriis frequens Gregorio I sermo est; sed ut donationes illæ gestis municipalibus alligentur, cavere solet, nusquam vero ut per scrinium sanctum celebrentur, præcipit. Sv. De scriptis Julii papa (ex Schoenemann). Episcopus Romanus in locum Marci anno 337, die vi Febr. suffectus. Quo tempore Ariana factionis quam Constantius, minis fratris exterritus, plenam pacem Athanasio et reliquis, qui cum eo facerent, episcopis concessisset. Abeunti Julius ad presbyteros, diaconos et plebem Alexandriæ litteras commendatitias dedit. Paulo post Ursacius Singiduni et Valens Mursi episcopus, qui maxime etiam Athanasio infensi fuerant, recantatis coram Concilio Mediolanensi formulis suis Romam migrarunt, et quo speciosius fraus lateret, coram Julio eadem confirmarunt. Non multo postea anno 352, die x11 April., Julius diem supremum obiit, postquam annos xv, menses 11, dies vi. sedem Episcopalem tenuerat. Græce extant duæ ejus Epistolæ, quarum una Antiochensibus respondit mense Septembri anno 342, ex Constantii sententia; altera Alexandrinis Athananasium Roma abeuntem commendat, anno 349 scripta. Inter deperditas numerandæ litteræ ad Athanasium et Eusebianos anno 340 perscriptæ, quibus Romam utrosque evocavit; item quas deinde per legatos ad Eusebianos anno fere 341, cum frustra Athanasius Romæ eos expectasset, dedit, necnon ejus ad Sardicensem synodum epistola. in Athanasium iræ denuo sufflatæ erant, quod ei a A finita essent, cognoscerent (1). Interea Athanasius Casaribus Constantino, Constantio et Constante h. a. in sedem Alexandrinam redire ausus non est, anteconcessum esset Treviris, ubi in exilio vixerat, Alexandriam reverti; ubi recens (339) in locum ejus Pistum quemdam Episcopum ordinaverant. Igitur non solum Cæsarum animos ab eo abalienare, sed et Julio Episcopo recens constituto invisum reddere nituntur, datis ad eum per Maximum presbyterum et Martyrium Hesychiumque diaconum litteris de Athanasio, necnon de Marcello Ancyrx episcopo, quem pariter abrogaverant et Asclepa Gazæ episcopo criminosissimis, simul ut cum Pisto communicare vellet sollicitantes. Quorum malevola consilia ut everteret, ipse quoque Athanasius ad Julium presbyteros quosdam misit, qui coram Julio maledicentes illorum linguas adeo retuderunt, ut hi, ne protinus calumniam B ferrent, ad Concilium a Julio cogendum provocarent. Captus hac ambitiosa postulatione Julius Athanasium Romam accivit et ad Eusebianos de Concilio Roma mense Junio 341 habendo litteras dedit. Illi eludere episcopi Romani invitationem. Ipsi concilio Antiochiæ coacto Athanasium abrogant et alium episcopum Gregorium nomine in locum ejus designant, eumque militari manu stipatum Alexandriam mittunt, mox graviter Julium de affectata in re jam disceptata judicis auctoritate, per litteras increpantes, a communione sua exclusuros eum minati sunt. Interea Romæ concilio habito Athanasius, causa recognita, absolutus et ab omni adversariorum criminatione liberatus est. Julius autem acerbis Eusebianorum litteris aliquamdiu occultatis, quod per legatos mi- C tiorem sententiam expectaret, tandem spe frustratus in Concilio prælegi jussit et hortante jubenteque cœtu ad respondendum se dedit verbis quidem lenissimis et argumentatione solida. Cum nihil obtinuisset, Constantis Augusti opem cum aliis episcopis imploravit, quo intercedente a Constantio permissum est, ut Sardica (in Dacia Illyrica) anno 347 Concilium œcumenicum conscriberetur. Quoniam autem Episcopi orientales Athanasium et alios damnatos suis decretis episcopos in consessum admittendos negarent, nec obtinerent tamen, adversante Occidentalium factione, illico ad sedes suas reversi sunt. Reliqui Occidentales Athanasium, et, qui in causa ejus sedibus suis depulsi erant, episcopos, comprobarunt et sedibus restituendos declaraverunt, dam natis et a communione Ecclesiæ procul habitis, qui sedes interim ab Arianis occupare jussi essent, Concilii hujus decretis ab inimicis Ariana factionis Episcopis nimium partium suarum studiosis, plus æquo pontifici Romano auctoritatis indultum nonnullis videtur, utpote qui hoc observantiæ erga Petri apostoli sedem deberi censent, ut ad eum de singulis quibusque provinciis Domini sacerdotes referant, ipsiusque curæ permittunt, ut per scripta ejus, qui in Sardinia, Sicilia et Italia sint fratres, quæ acta et de Supposititiæ sunt Epistolæ ad Dionysium Alexandrinum, et Prosdocium ab Apollinaristis scripta, fragmenta deinde varia, ex sermone de homousio, et Epistola ad Cyrillum Alexandrinum die Natali Domini, hujusque et Juvenalis Hierosolymit. ad Julium; aliaque non pauca ex Isidori Mercatoris officina, nec non Decreta, quæ ei tribuuntur. Editæ sunt duæ Julii Epistolæ cum Athanasio, qui eas servavit in Apologia contra Arianos n. 21— 35, edit. Montfauconianæ (Paris. 1698) t. 1, part. 1, p. 141, 154, et n. 52, 53, 171, 172. Altera etiam extat in Socratis H. E. 1, 23, p. 108, et apud Nicephorum ix, 22, ac latine in Tripartita iv, 29. Inde receptæ sunt inter Epistolas Pontif. a Petro Coustantio p. 350-587, et 399–405, additis argumentis et annotationibus doctis. Inseruit pro more Coustantius varia ad res inter Julium, Athanasium et Arianos gestas pertinentia, veluti epistolam Marcelli Ancyrani p. 388, ex Epiphanii Hær. 72, 2, Synodi Sardicensis p. 395, Valentis et Ursacii ex Athanasii apologia D n. 58, t. 1, p. 176. Disputat deinde a p. 406 sqq. de aliis ad Julium spectantibus epistolis et a p. 411 sqq. de Decretis ei attributis. In appendice denique p. 69 supposititia, quæ supra notavimus, exhibet. (1) Extat hujus Concilii Ep. ad Julium latine in fragm. Hilarii 1, n. 9; sed qui animo ab omni affectu libero interpretandi modo rationes callens et tenori totius insistens legit, sentiat necesse est, priorem locum a verbis Hoc enim optimum et valde congruentissimum videbitur, si ad capul, id est ad Petri apostoli sedem de singulis quibusque pr. D. s. referant, ab aliena manu esse insutum. MONUMENTA GENUINA. ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΙΟΥΛΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΡΩΜΗΣ Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ἑνότητος τοῦ σώματος πρὸς τὴν θεότητα. Α αὐτοῦ κηρύσσεται, καὶ τὸ ὅλον εἰπεῖν, ἀόρατος θεὸς ὁρατῷ σώματι μεταμορφούμενος ἄκτιστος θεὸς κτιστῇ περιβολῇ φανερούμενος, κενώσας μὲν ἑαυτὸν κατὰ τὴν μόρφωσιν, ἀκένωτος δὲ καὶ ἀναλλοίωτος καὶ ἀνελάττωτος κατὰ τὴν θείαν οὐσίαν· οὐδεμία γὰρ ἀλλοίωσις περὶ θείαν φύσιν, οὐδὲ ἐλλαττοῦται, οὐδὲ αὐξάνεται· καὶ ὅτε λέγει, Δόξασόν με, ἀπὸ σώματος ἡ φωνή, καὶ περὶ σῶμα ὁ δοξασμός, ἐπὶ τοῦ ὅλου λεγόμενος· διότι τὸ ὅλον ἐστὶν ἕν. Καὶ πάλιν ἐπάγων, Τῇ δόξῃ ἢ εἶχον πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι παρὰ σοί, τὴν ἔνδοξον ἀεὶ θεότητα δηλοῖ, εἰ καὶ ἰδίως θεότητε προσήκει τοῦτο, καί τοι κοινῶς ἐπὶ ὅλου ῥηθέν· Οὕτως καὶ θεῷ ὁμοούσιος κατὰ τὸ πνεῦμα τὸ ἀόρατον, συμπεριλαμ βανομένης τῷ ὀνόματι καὶ τῆς σαρκός, ὅτι πρὸς τὸν ὁμοούσιον τῷ πατρὶ λόγον ἤνωται. Καὶ πάλιν ἀνθρώποις ὁμοούσιος, συμπεριλαμβανομένης καὶ τῆς θεότητος τῷ σώματι, ὅτι πρὸς τὸ ἡμῖν ὁμοούσιον ἠνώθη· οὐκ ἔλαττου Β ̔́Αγιον ἐξ ἀρχῆς γέννημα καλῶς ὁμολογεῖται καὶ κατὰ τὸ σῶμα ὁ κύριος, καὶ κατὰ τοῦτο διαλλάττει παντὸς σώματος. οὐδὲ γὰρ ὅλως ἐν μήτρα συνελήφθη χωρίς θεότητος, ἀλλ ̓ ἡνωμένως πρὸς ταύτην, ὡς ὁ ἄγγελός μησιν. • Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ, καὶ δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διὸ καὶ τὸ γεννώμενον ἅγιον, κληθήσεται υἱὸς θεοῦ. » Καὶ νῦν οὐρανία κάθοδος οὐ μόνον γέννησις ἡ ἐκ γυναικὸς· εἴρηται γὰρ οὐ μόνον τὸ γενόμενον ἐκ γυναικὸς, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἀλλὰ 4 καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν, εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβὰς ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. » Καὶ οὐκ ἔστιν ἰδίως, κτίσμα τὸ σῶμα εἰπεῖν, ἀχώριστον ὃν ἐκείνου πάντως 13 οὗ σῶμά ἐστιν, ἀλλὰ τῆς τοῦ ἀκτίστου κεκοινώνηκεν ἐπωνυμίας καὶ τῆς τοῦ θεοῦ κλήσεως, ὅτι πρὸς ἑνότητα θεῷ συνήπται· καθὰ λέγεται ὅτι ὁ ὁ λόγος σὰρξ ἐγένετο.ν Καὶ παρὰ τῷ ἀποστόλῳ ὁ ὁ ἔσχατος Αδάμ εἰς πνεῦμα ζωοποιοῦν. » Δεῖ δὲ ἡμᾶς, ὥσπερ τὰ ἔνδοξα τῷ σώματι προσάπτομεν ἐκ τῆς θείας συλλήψεως καὶ τῆς πρὸς θεὸν ἑνότητος, οὕτω καὶ τὰ ἄδοξα τὰ ἀπὸ τοῦ σώματος μὴ ἀρνεῖσθαι, ἅπέρ ἐστι τὸ γενέσθαι ἐκ γυναικὸς κατὰ τὸν ἀπόστολον, καὶ τὸ πλασθῆναι ἐκ κοιλίας δοῦλον θεῷ κατὰ τὸν προφήτην, τὸ ὅλως ἄνθρωπον ὀνομάζεσθαι καὶ υἱὸν ἀνθρώπου, τὸ ἀριθμεῖσθαι μετὰ ̓Αβραὰμ πολλὰς γενεάς μεθ ̓ ἂς γέγονεν ἄνθρωπος, ἀνθρωπίνως μέντοι καὶ λέγειν καὶ ἀκούειν χρή. Ωσπερ ὅτε ὅλον ἄνθρωπος καλεῖται, μήτις ἀρνήσηται τὴν θείαν οὐσίαν τὴν τῷ ὀνόματι μετὰ τοῦ σώματος δηλουμένην· καὶ ὅτε δοῦλος κατὰ τὸ σῶμα ὀνομάζεται, μήτις ἀρνήσηται τὴν κυριευτικὴν φύσιν δουλείας ὀνόματι μετὰ τοῦ σώματος δηλουμένην· καὶ πάλιν ὅτε καταβεβηκὼς ἐξ οὐρανοῦ κηρύσσεται ἄνθρωπος ἐπουράνιος, μήτις ἀρνή σεται τὴν τοῦ σώματος ἀπὸ γῆς πρὸς θεότητα συμπλο κιν. Οὐ διατέμνεται μὲν γὰρ οὐδὲ πράγματι οὐδὲ ὀνόματι ὅτε δοῦλος ὁ κύριος καλεῖται, καὶ ὅτε πλαστὸς ὁ ἄκτιστος ὀνομάζεται, τῇ συναφείᾳ τῇ πρὸς τὴν τοῦ δούλου μορφὴν καὶ πρὸς τὸ πλασσόμενον σῶμα· ὁμολογεῖται δὲ ἐν αὐτῷ τὸ μὲν εἶναι κτιστὸν ἐν ἑνότητι τοῦ ἀκτίστου· τὸ δὲ ἄκτιστον, ἐν συγκράσει τοῦ κτιστοῦ, φύσεως μιᾶς ἐξ ἑκατέρου μέρους συνισταμένης, μερικὴν ἐνέργειαν καὶ τοῦ λόγου συντελέσαντος εἰς τὸ ὅλον μετὰ τῆς θεϊκῆς τελειότητος, ὅπερ ἐπὶ τοῦ κοινοῦ ἀνθρώπου ἐκ δύο μερῶν ἀτελῶν γίνεται, φύσιν μίαν πληρούντων καὶ ἑνὶ ὀνόματι δηλουμένων· ἐπεὶ καὶ σὰρξ τὸ ὅλον καλεῖται, μὴ περιαιρουμένης ἐν τούτῳ τῆς ψυχῆς. καὶ ψυχὴ τὸ ὅλον προσαγορεύεται, οὐ περιαιρουμένου τοῦ σώματος, εἰ καὶ ἕτερόν τί ἐστι παρὰ τὴν ψυχήν. Ὁ θεὸς οὖν ὁ ἐνανθρωπήσας ὁ κύριος καὶ προὔχων τῆς γεννήσεως, εἰ καὶ γεγέννηται ἀπὸ γυναικός, κύριος ὢν εἰ καὶ μεμόρφωται κατὰ τοὺς δούλους, πνεῦμα ὢν εἰ καὶ σὰρξ κατὰ τὴν ἔνωσιν τῆς σαρκὸς ἀποδέδεικται, οὐκ ἄνε θρωπος ὢν κατὰ τὸν ἀπόστολον εἰ καὶ ἄνθρωπος ὑπὸ τοῦ PATROL. VIII. μένης τῆς τοῦ σώματος φύσεως ἐν τῇ πρὸς τὸν θεὸν ὁμοι ουσίῳ ἑνώσει, καὶ τῇ κοινωνίᾳ τοῦ ὁμοουσίου ὀνόματος" ὥσπερ οὐδὲ ἡ τῆς θεότητος ἤλλακται φύσις ἐν τῇ κοινωνία τοῦ ἀνθρωπείου σώματος, καὶ τῇ ὀνομασίᾳ τῆς ἡμῖν ὁμοουσίου σαρκός. Καὶ γὰρ ὁ Παῦλος λέγων & Τοῦ γενομένου ἐκ σπέρματος Δαβίδ κατὰ σάρκα, ο τὸν υἱὸν εἶπεν θεοῦ τὴν γέννησιν ταύτην ἀναδεδέχθαι, καὶ οὐχὶ τὴν σάρκα χωρὶς ὀνομά σας εἴρηκεν, Ἡ σὰρξ ἐγένετο ἐκ σπέρματος Δαβίδ. καὶ ὅτε λέγει « Τοῦτο φρονείσθω ἐν ὑμῖν ὁ καὶ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, ὃς ἐν μορφῇ θεοῦ ὑπάρχων, οὐχ ἁρπαγμὸν ἡγήσατο τὸ εἶναι ἴσα θεῷ, ν οὐ χωρίσας εἶπεν, Οὗ ἡ θεότης ἐν μορφῇ θεοῦ οὐχ ἁρπαγμὸν ἡγήσατο τὸ εἶναι ἴσα θεῷ· καίτοι ἡ θεότης οὔτε Ἰησοῦς ὠνόμασται πρὸ τῆς ἐκ παρC θένου γεννήσεως, οὔτε τὴν ἐν ἁγίῳ πνεύματι χρίσιν ἔσχηκεν, ὅτι δοτὴρ τοῦ πνεύματος ὁ τοῦ θεοῦ λόγος, οὐκ ἁγιαζόμενος ἐν πνεύματι. Καὶ λέγει ὑπὲρ αὐτῶν, Ἐγὼ ἁγιάζω ἐμαυτὸν, ἵνα ὦσιν αὐτοὶ ἡγιασμένοι ἐν ἀληθείᾳ· οὐ χωρίζων, καὶ λέγων, Αγιάζω ἐμαυτὸν. Καίτοι τῷ σκου ποῦντι μετὰ ἀκριβείας οὐ δυνατὸν αὐτὸν ὑφ ̓ ἑαυτοῦ ἁγιάζεσθαι· εἰ γὰρ ὁ λόγος ἁγιάζει, τί τὸ ἁγιαζόμενον; εἰ ὁ σύμπας ἁγιάζεται, τί τὸ ἁγιάζον; ἀλλ' ὅμως φυλάττων τὸ ἓν πρόσωπον, καὶ τὴν ἀμέριστον ἑνὸς ζώου δήλωσιν, τό τε ἁγιάζειν καὶ τὸ ἁγιάζεσθαι καθ' ὅλου τέθεικεν, ἵν' ἀκριβὲς ἡμῖν ἢ καὶ σαφὲς ὅτι οὐ κατὰ τὸν προφητικὸν οὐδὲ κατὰ τὸν ἀποστολικὸν τρόπον ἄλλος ἄλλον ἁγιάζει, και θάπερ τὸ πνεῦμα τοὺς προφήτας καὶ τοὺς ἀποστόλους ὥσπερ ὁ Παῦλός φησι περὶ τῆς πάσης ἐκκλησίας εκλητοῖς ἁγίοις καὶ ἡγιασμένοις ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. » Καὶ αὐτὸς ὁ σωτὴρ περὶ τῶν ἀποστόλων· “Αγίασον αὐτοὺς ἐν ἀλη θεία. » Ολη γὰρ ἡ ἀνθρωπίνη φύσις ἐν τῷ ἁγιάζειν. Καὶ τὸ ἀγγελικὸν τάγμα, ὡς αὐτὸς καὶ πᾶσα ἡ κτίσις ἁγιαζομένη ἔστι καὶ φωτιζομένη· ἁγιάζον δὲ τὸ πνεῦμα καὶ φωτίζον· ἁγιάζων δὲ ὁ λόγος διὰ τοῦ πνεῦματος καὶ φωτίζων, ἁγιαζόμενος δὲ οὐδαμῶς, κτίστης γὰρ καὶ οὐ κτίσμα. ̓Αλλὰ ἐνταῦθα τὸ ἁγιάζεσθαι ἔνθα καὶ τὸ σεσωματῶσθαι καὶ διήρηται μὲν τὰ πράγματα, ἥνωται δὲ κατὰ τὴν τῆς σαρκὸς πρὸς θεότητα ἔνωσιν, ὥστε μὴ διαστέλλεσθαι ἕτερον τὸν ἁγιάζοντα καὶ ἕτερον τὸν ἁγια τη D 28 ΙΟΥΛΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΡΩΜΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΝ. ζόμενον· καὶ αὕτη δὲ ὅλως ἡ σάρκωσίς ἐστιν ἁγιασμός. Α 876 Τοῖς πανταχοῦ ἐπισκόποις τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας ἀγα πητοῖς ἀδελφοῖς Ιούλιος ἐν Χριστῷ χάριν. Πέπεισμαι μὴν, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τὴν πίστιν ἡμῶν τὴν περὶ τὸν κύριον καὶ θεὸν καὶ βασιλέα, ἐκ τῆς ἐκκλησ σιαστικῆς ἱστορίας, ἀπὸ τοῦ Ωσηέ τοῦ προφήτου περὶ τοῦ Θεοῦ λόγου καὶ τοῦ πατρὸς ὡς περὶ κυρίου· « Οὐ μὴ ἐγκαταλείπω τοῦ ἐξαλειφθῆναι τὸν Ἰακώβ· ὅτι θεὸς ἐγώ εἰμε, καὶ οὐκ ἄνθρωπος ἐν σοὶ ἅγιος· καὶ οὐκ εἰσελεύσομαι εἰς πόλιν· ὁπίσω κυρίου πορεύσομαι. » Ταῦτα καὶ διὰ τούτων ὅσα ὁ θεὸς λόγος ἐνανθρωπήσας, πρὸς τοὺς ἄν θρωπον αὐτὸν ἁπλῶς ἅγιον, ἀλλ ̓ οὐ θεὸν εἶναι ὁμολογοῦντας, Θεὸς ἐγώ εἰμι καὶ οὐκ ἄνθρωπος. Πιστεύω τῇ ἐν μιᾷ θεότητι καὶ οὐσία δόξαζομένη τε καὶ προσκυνουμένη τριάδι, τουτέστι πατρὶ καὶ υἱῷ καὶ ἁγίῳ πνεύματι· καὶ τῇ ἐξ οὐρανῶν καθόδῳ, καὶ ἐξ ἁγίας παρθένου Μαρίας ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἐν ἀνθρώποις φανερώσει αὐτοῦ σαρκώσει, καὶ ἐπιφανείᾳ τοῦ θεοῦ λόγου καὶ σωτῆρος ὄντος θεοῦ καὶ ἀνθρώπου· οὐκ ἄλλου μὴν θεοῦ, ἄλλου δέ ἀνθρώπου, ἀλλὰ μίαν ὑπόστασιν καὶ ἓν πρόσωπον (1) τοῦ θεοῦ λόγου καὶ τῆς ἐκ Μαρίας σαρκός, ἐκ θεοῦ καὶ ἐκ γυναικὸς, τοῦ αὐτοῦ παθητοῦ καὶ ἀπαθοῦς, σαρκὶ μὴν πάσχοντος καὶ τὸ ἡμέτερον πάθος ἀναδεχομένου, θεότητε δὲ πάθος διαλύσαντος, καὶ θανάτῳ σωτηρίῳ τὸν ἡμέτερον θάνατον καταλύσαντος, φωτίσαντος δὲ ζωὴν καὶ ἀφθαρ σίαν πιστοῖς δωρουμένου, μελλόντων ἀγαθῶν ἀπόλαυσιν, καὶ βασιλείας οὐρανίου καὶ θεϊκῆς σὺν δόξῃ κληρονομίαν. (Maii Coll. t. vi, p. 165.) ΙΟΥΛΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΡΩΜΗΣ Οὕτω δὴ κατὰ τὸν τῆς ἑνότητος τρόπον, καὶ τὸ ὑψοῦσα θαι Χριστὸν, καὶ τὸ χαρισθῆναι αὐτῷ τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα, καίτοι τῆς ὑψώσεως ἰδίως οὔσης ἐπὶ τῆς κατώθεν ἀναβαινούσης σαρκὸς· ἀλλ ̓ ὅτι οὐκ ἐδιαζόντως ἀναβαίνει, διὰ τοῦτο κοινῶς ὀνομάζεται τὸ ὅλον ὑψούμενον, καὶ τὸ κεχαρίσθαι δὲ αὐτῷ περὶ τὴν ἐξ ἀδοξίας δοξαζομένην σάρκα συνίσταται. οὐ γὰρ τὸ ἀεὶ τὴν δόξαν ἔχοντι λόγῳ Πρὸς τοὺς κατὰ τῆς θείας τοῦ λόγου σαρκώσεως ἀγωνι· προστίθεται δόξα διὰ χάριτος· ὅπερ γὰρ ὑπῆρχεν καὶ μεμένηκεν, ἐν μορφῇ θεοῦ ὑπῆρχεν, καὶ ἦν ἔσα θεῷ· ἶσον εἶναι θεῷ καὶ ἐν τῇ σαρκὶ λέγει κατὰ τὸν Ἰωάννην, πατέρα ἴδιον αὐτοῦ λέγων εἶναι τὸν θεὸν, καὶ ἴσον ἑαυτὸν ποιῶν τῷ θεῷ· οὐκ ἄρα μετέπεσεν ἡ πρὸς θεὸν ἰσότης, ἀλλ ̓ ἀναλλοίωτος ἡ θεότης ἔμεινεν ἐν ταυτότητε· ἃ δὲ ἔχει, λαμβάνειν οὐ δυνατὸν· ὥσπερ τῆς σαρκὸς ὅπερ οὐκ ἔχει λαμβανούσης, τὸ ἀπαθὲς ἐκ τῶν παθημάτων, τὸ οὐράνιον ἐκ τῆς κατὰ γῆν διατριβῆς, τὸ βασιλικὸν ἐκ τῆς ὑπ' ἀνθρώποις δουλείας, τὸ προσκυνεῖσθαι ὑπό πάσης τῆς κτίσεως ἐκ τοῦ προσκυνεῖν· ἐπὶ τοῦ ὅλου λέγεται τὸ κεχαρίσθαι αὐτῷ τὸ ὄνομα τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα. Καὶ εἴ τις χωρίζειν τολμᾷ τὸ τῆς χάριτος ῥῆμα, καὶ τὸ ὄνομα τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα, οὐδέτερον οἰκείως λεχθήσεται· εἰ γὰρ τῷ λόγῳ κεχάρισται ὡς οὐκ ἔχοντι, οὐδέποτε διὰ χάριτος δίδοται τὸ ὄνομα τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα· καὶ εἰ οὐκ ἀπὸ D δόσεως ἀλλ ̓ ἀπὸ φύσεως ἔχει τοῦτο, ὥσπερ ἔχει κατὰ θεότητα, οὐ δυνατόν ἐστι τοῦτο δοθῆναι αὐτῷ· ὅθεν ἐξ ἀνάγκης καὶ τὸ σωματικὸν καθόλου, καὶ τὸ θεϊκὸν καθόλου λέγεται· καὶ ὁ μὴ δυνάμενος ἐν τοῖς ἡνωμένοις διαφόροις εἰδέναι τί τὸ ἴδιον ἑκατέρου, ἐναντιώμασιν ἀσυμφώνως περιπεσεῖται· ὁ δὲ καὶ τὰ ἴδια γινώσκων καὶ τὴν ἕνωσιν φυλάσσων, οὔτε τὴν φύσιν (2) ψεύσεται, οὔτε τὴν ἕνωσιν ἀγνοήσει. (1) Hunc locum legebat Leontius atque inde arguebat Apollinaris esse hoc scriptum. cujus error notissimus fuit Christo animam eripientis, ejusque vice divinitatem fungi putantis. Et quidem huic errori contradicet mox Julius. (2) Ita codex τὴν φύσιν. Sed τὰς φύσεις legebat ζομένους (2) προφάσει τοῦ ὁμοουσίου. Μηδείς κατευτελιζέτω τὴν δεσποτικὴν καὶ σωτήριον σάρκα τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ προφάσει τοῦ ὁμοουσίου· οὔτε γὰρ ἡμεῖς, οὔτε ἡ ἡμετέρα σύνοδος, οὔτε τίς τῶν ἀνθρώπινον λογισμὸν ἐχόντων, σῶμα καθ' ἑαυτὸ ὁμοούσιον λέγει ἡ φρονεῖ· ἀλλ ̓ οὐδ ̓ ἐξ οὐρανοῦ τὴν σάρκα τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ λέγομεν, ἀλλ' ἐκ τῆς ἁγίας παρθένου Μαρίας ὁμολογοῦμεν σεσαρκῶσθαι τὸν θεὸν λόγον· καὶ οὐ διαιροῦμεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς αὐτοῦ σαρκός, ἀλλ' ἔστιν ἐν πρόσωπον (5), μία ὑπόστασις, ὅλος ἄνθρωπος, ὅλος θεός· εἰ οὖν καθ' ὁμοιότητα τοῦ ἀνθρώπου πιστεύομεν ἐληλυθέναι τὸν δεσπότην ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν, ἐξ αὐτῆς τῆς παρθενικῆς συλλήψεως καθ ̓ ἂν καὶ θεοτό κος ἀποδέδεικται ἡ παρθένος, καὶ τοῦτό ἐστι τὸ μυστή ριον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ σαρκωθῆναι τοῦ θεοῦ λόγον, ἀχωριστός ἐστι καὶ ἀμέριστος τῆς ἑαυτοῦ σαρκὸς καὶ κατὰ τὴν πρὸς θεὸν λόγον ἕνωσιν τῆς κατὰ τὴν φύσιν ὁμοουσιότητος τοῦ λόγου τῆς πρὸς τὸν πατέρα ἐπικοιquidem Leontii habet in titulo κατ' αυτήν, sed laesen S. Cyrillus, teste etiam Leontio, quo loco codex dicendum est κατ' Ἔφεσον, si certe et aliis, et Leontio credimus contra Nest. et Eutych. lib. 1, p. 552, qui aiunt hunc Julii locum in Ephesina synodo, ut reapse ibi legitur, fuisse recitatum. Item τὰς φύσεις legebat Severus; denique etiam Ephraemius apud Photium cod. 329, col. 829. (1) En hic dicitur una persona, non una natura. (2) Hanc titulum legebat etiam Ephraemius, teste Photio cod. 229, col. 813. (3) Rursus recte una persona, sed tamen infra una natura. Indifferenter scilicet Julius loquitur. |