excubationibus honorari, non consummato Isaac per A fluctus de summis cumulis ad inferiora rapienda vasto

fecti martyrii nuntius cunctorum aures impleverat.
Ad cujus corpus universa continuo fraternitas lætis
cursibus properaverat, quibus cum sepultura corpo-
ris a carnificibus negaretur, excubias omnes, ne
inhumǝtum corpus abjiceretur, cum magna exulta-
tione tenuerunt, illic tota die cum nocte populi
triumphantes, psalmis, hymnis, canticis in testimo-
nium cunctis gloriæ Domini decantabant: et omnis
ætas ac sexus interesse tantis gratulationibus ar
denti cupiditate gaudebant. Quale fuit istud, fra-
tres, quod Dominus suis martyribus ad honorem
dignatus est procurare, ut xvm Kalend. Septembris
die sabbato ad instar Paschæ permitteretur populus
vigilias celebrare. Sic ergo peractus est dies, et nox
ita consumpta est. Mox ubi dies alter exortus est, B
exspectabatur proconsul quid de corporis humatione
jussisset, quid forsitan concederet miser, quod ne-
gasse nec homicidis nec adulteris ullus judicum so-
let, nisi e contra traditorum seva pernicies ad
crudelitatis capienda consilia vigilarent! quorum
suggestione proconsul tunc coactus protinus a car-
cere jussit expelli vivum pariter cum defuncto, et
marinis fluctibus mergi, ne quasi permitteret eos di-
gnitatem Martyrum venerari.

Quam stulta crudelitas, quæ corpora volvit no.
stris manibus abnegare, quasi venerationem nobis
de mente posset auferre: aut si illi non sepelirentur
in terra, non possent aliter regna intrare coelestia ?
Sed accessit illis ad felicitatis augmentum, ut et de-
functi post terrena supplicia pro Christo marinis quo- C
que vexationibus quaterentur, ne ullus locus rema-
meret in mundo, ubi non irriserant inimicum. Hoc
illis ad cumulos triumphorum providerat Dominus,
ut et in majori odio sæculi laborassent, et in defun-
ctis corporibus posset sicut et in vivis exhibere
virtutem. Venerant ergo ad carcerem militum cuncti
et trivarii fustibus onerati, et via cadis populos re-
pellentes, cunctos pene fecerant vulneratos. Tantum
enim debuit Martyrum dignitati concedi, ut pro se-
pultura eorum mererentur et alteri confiteri. Postea
quia vix valuerunt universos excludere defunctum
pariter et superstitem, ex utroque latere non paris
militum numerus deducebat. Delusit se nescius im-
manitas vana, ut ipsa illis præbuisset obsequia, qui-
bus negavit aliena. Jam littus accesserat maris, jam D
mavis acceptos martyres vehebat ut mergeret. Ast ubi
profundi æquoris altitudinem perniciter introivit,
non seguius satellites Satanæ celerabant jussa com-
plere, devinctos scilicet funibus, et binas orcas arena
emitectas singulorum cervicibus pedibusque necten-
tes, intervallo non modico ab invicem separatos de-
mergente pondere dimiserunt. Quos sinu pelagus
projectos ut agnovit, continuo quasi flammis totum
cœlestibus ureretur, sacrosanctos artus tenere non
potuit: sed convolutis deorsum desuper fluctibus, ad
ejicienda corpora detrusas arenas funditus abradebat,
et ab imo fundo ad superiora terga subvertens undis
resiffentibus removebat. Mergebantur scrutantes

impetu descendentes ad fundum, et tempestivum mare de inferioribus repulsum egesto potiori iterum citabatur parturiens membra sanctorum, donec impulsibus rapidis undarum turbo depressos artus excussit, et immensum pondus eliciens, corporibus raptis victor tandem fluctus evasit. Erigebantur proinde violentius cumuli solidatis aquarum montibus elevati, ut congeries conglobata securius onerosa membra subveheret, ne victa iterum laborassent, et sub adunatis undique molibus pelagi facta testudine pugnabat unda cum pondere; ne oneri violento valida maris terga contigere aperiret.

Sed adhuc restabat alterius laboris opus scilicet et conamen, ut intervallo infinito discretos, in quo quinquies unum celeri congregatione colligeret, ne alienum sacrilegium ejus negligentiæ remaneret. Ducebant hinc aquæ, hinc geminis cornibus volumina sinuantia, et pari sibimet coïtione subvecta corpora quominus inhiabat. Jam venientis occursus ex utraque cornuum brevi æquiperant medium, et utraque per partes propinquante conventu intervalli longitudo decrescens venerat in angustum cum semel utrique plenus spatiis exemptis tota intercapedo consumpta est, et redactis omnibus simul et undarum corporumque celebrata concordia est. Obsidebantur hæc igitur a fratribus littora, quasi jam certius adventantes Martyres ulla præcederet fama, et diebus noctibusque sollicite præmonita, defixis oppantibus sperabatur quod credebant quandoque de Dei solita virtute venturum. Cum subito post bis ternos dies ad exemplum umere scilicet geminatum templa Christi venire gaudebant, et occurrentes cuncti, quomodo poterant, oculis exsultante alacritate pendebant: quorum extensis manibus optata membra cum tropæis suis unda festinans velut in gaudium resonans tradidit, et compoti desiderio devota fraternitas cum amplexibus lætis accepit.

Sic beati Martyres sepulturam debitam receperunt, et optatum reddiderunt fratribus obsequium, et frustrata Christus exhibuit consilia Traditorum, ne aut insepulta tantorum corpora remanere permitteret, aut devotionem populi ex parte ulla fraudasset, aut nefandos vota crudelitatis implere cum blasphemia sui nominis immotus aspiceret.

Lugeat nunc demensa sævitia perfidorum, quæ Dominicarum noluit recordari virtutum: non timuit eum posse de mare corpora liberare, quem novit ab inferis etiam animas posse eruere: aut si nihil aliud vel nec cetus qui se vomisset acciperet, perdidit misera crudelitas quo credebat magnum se comperisse consilium, cui nec mare voluit ferre consensum. Male commendavit desideria sua, quæ contra creatorem suum pelagus negare non potuit. Quid agit humana jam râbies, ubi mare non persequitur mortes? Quid agit sceleratorum feritas, sæva ubi maria revocant ad sepulturam? aut quales a persecutoribus judicantur, quos et ipsa elementa violare timuerunt? o beatae passionis memorabilis gloria, in qua dignatus est

Christus tot exhibere magnalia! o felix exitus, qui A vobis occurrant. Properate naviter, concurrite perti

ANNO DOMINI 333.

ANONYMI ITINERARIUM

A BURDIGALA HIERUSALEM USQUE,

ET AB HERACLEA

PER AULONAM ET PER URBEM ROMAM MEDIOLANUM USQUE,

ANTE ANNOS MILLE ET TRECENTOS

SIMPLICI SERMONE SCRIPTUM EX ANTIQUISSIMO CODICE P. PITHÆI EDITUM. SIC CIVITAS Burdigala, ubi EST FLUVIUS GARONNA, PER QUEM FACIT MARE OCEANUM ACCESSA ET RECESSA, PER LEUCAS PLUS MINUS CENTUM.

Mansio Alexandria Scabiosa.

M. XVI.

Mutatio Pictanus.

M. IX.

Finis Cilicia et Syriæ.

Mansio Pangrios.

M.

VIII.

Civitas Antiocha.

M.

XVI.

Fit a Tharso Cilicia Anthiocam (usque), Millia CXLI, mutationes X, mansiones VII.

Ibi est mons Agazaren. Ibi dicunt Samaritani Abraham sacrificium obtulisse, et ascenduntur usque ad summum montem gradus num. ccc.

Inde ad pedem montis ipsius locus est, cui nomen est Sechim. Ibi positum est monumentum, ubi positus est Joseph in villa, quem dedit ei Jacob pater ejus. Inde rapta est Dina, filia Jacob, a filiis Amorrhæorum. Inde passus mille, locus est cui nomen Sechar, unde descendit mulier Samaritana, ad eumdem locum, ubi Jacob puteum fodit, ut de eo aqua impleret, et M. VIII. C Dominus noster Jesus Christus cum ea locutus est. Ubi sunt arbores platani, quos plantavit Jacob, et balneus qui de ceo puteo lavatur.

M.

V.

M.

XI,

M. VIII.

Civitas Ladica.

M. XVI.

M. XIV.

M. XIII.

Finis Syriæ Cælis et Fænicis.

Est civitas in mare a ripa M. II.

M.

M. XVI.

M.

M.

M. VIII.

Mutatio Basiliscum.
Mansio Arcas.
Mutatio Bruttus.
Civitas Tripoli..

Inde millia XXVIII, euntibus Hierusalem, in parte sinistra est villa quae dicitur Bethar. Inde passus mille est locus ubi Jacob, cum iret in Mesopotamiam, obdormivit, et ibi est arbor amigdala, et vidit visum, et Angelus cum eo luciatus est. Ibi fuit rex Hieroboam, ad quem missus fuit propheta ut converteretur ad Deum excelsum: et jussum fuerat prophetæ, ne cum pseudopropheta, quem secum rex habebat, manducaret. Et quia seductus est a pseudopropheta, et cum eo manducavit, redienti occurrit prophetæ leo in via, et occidit eum leo.

Inde Hierusalem millia XII. Fit a Cæsarea PalesXII. D tinæ Hierusalem usque, millia CXVI, mansiones IV, mutationes IV.

Ibi Helias ad Viduam ascendit et petiit sibi cibum.

Mutatio ad Nonum.

Civitas Tyro.

Sunt in Hierusalem piscina magnæ duæ ad latus templi, id est, una ad dexteram, alia ad sinistram, quas Salomon fecit. Interius vero civitatis sunt piscinæ gemellares, quinque porticus habentes, quæ appellantur Bethsaida. Ibi ægri multorum annorum sanabantur. Aquam autem habent ex piscina in modum coccini turbatam. Est ibi et crypta, ubi Salomon dæmones torquebat. Ibi est Angelus turris excelsissima ubi Dominus ascendit, et dixit ei is qui tentabat eum (1).

(1) Deficiunt hoc loco quæ Matth., c. iv, 6, repe

ries.