nal hemma: mbanad muyssi f' neumu, tuarrab nan-nahât tal Talilia. nitus in somnis, secessit in partes Galilææ. 23. Et veniens habitavit in civitate, quæ vocatur Nazareth: ut adimple 23. Mbanad môr jaammar fyl belt, li tynsŷh Nâsra: byu jsyĥh dâk li naâd myl Profŷti: retur quod dictum est per PropheLadarba jynsŷh Nâsri. tas: CAPUT TERTIUM. U F'DAUK yl jŷm gŷ Guân yl juandar fyu-uanra tal Lhudia, ammŷdi In diebus autem illis venit Joan 2. U jaid: Yndmu; ladarba qorbot ys-saltna tas-smevuŷt. 3. Nalŷu dâna hủa dâk, li nqôl myn Isaía yl profŷta, li kŷn jaid: Lehen yl najjât fyuqanra: Hejju yl harât ta Mulejna; uyttu yt-toroq tinu. 4. U Guân yn-nyfsu kellu lybsæ tau-шanar nes Baptista prædicans in deserto Judææ, 2. Et dicens: Pœnitentiam ite: appropinquavit enim regnum cœlo rum. 3. Hic est enim, qui dictus est per Isaiam prophetam, dicentem: Vox clamantis in deserto: Parate viam Domini: rectas facite semitas ejus. 4. Ipse autem Joannes habebat vestimentum de pilis camelorum, tal ygmlæ, u hzŷm tal gyld man duâr qaddejh: et zonam pelliceam circa lumbos u yklu kŷn gradijŷt, u nasel taш-шnâri. 5. Mbanad kŷnet tobrog nal fejnu yn-nŷs suos: esca autem ejus erat locustæ, et mel silvestre. 5. Tunc exibat ad eum Ierosolyma, kollha ta Gerusalŷm, tal Lhudia, u tar-rhajjël et omnis Judæa, et omnis regio kollha ta mañ duâr yl Gordân; 6. U jytnammdu mynnu fyl Gordân, bylli kŷnu jystqarru dnubŷthom. 7. Yzdæ fylli kŷn jâra bosta Farisejjä u Sadduqin, gejjin nal manmuditu, qolylhom: Ja circa Jordanem; 6. Et baptizabantur ab eo in Jordane, confitentes peccata sua. 7. Videns autem multos Pharisæorum et Sadducæorum venientes ad baptismum suum, dixit eis: Pro ulŷd yl lofan, min urŷkom taharbu myl faura. genies viperarum, quis demonstrali gejjæ? 8. Anmlu ymmelæ yl allæ li tysthoqq lylly ndŷmæ. 9. U la toqnodů taĭdu bejnŷtkom: Aĥna vit vobis fugere a ventura ira? 8. Facite ergo fructum dignum pœnitentiæ. 9. Et ne velitis dicere intra vos: Patrem habemus Abraham. dico nandna b' myssŷr l'Abrâm. nalŷu jŷn naidyl- enim vobis quoniam potens est kom ylli Alla jystan jqajjem myn bejn daun yl fgår ulŷd lyll' Abrẩm. 10. alyu yssa yl fŷs tqŷned nal nyrq yssygar. Ymmelæ koll sygra, li ma tanmelu nlejjel tajjbä, tynqatan, u tynujehet fyn-nâr. 11. Jŷn ymmelæ qŷned naammydkom b'ylmæ nally ndŷmæ: yzdæ dâk li gej myn urajja, hu'aqua mynni, u ma jysthoqqliu ngib zrábnu: húa jaammydkom b' Rûh yl qdusia, u byn-nâr. 12. Hu b'mydyrtu f' idu: u jnaddaf yl qŷna tinu: u jarfan qamhu fyl matmura, yzdæ jahraq yt-tyben b' nâr li ma jyntafâu. 13. F' dâk yz-zmŷn gŷ Gesu myl Talilia nal Gordân nand Guân, byu jytnammed mynnu. 14. Yzdæ Guân kŷn jymnau, bylli kŷn jnĭdlu: Jŷna mynnek jmyssni nytлammed, u ynt gej nandi? 15. Ymmæ uŷgeb Gesu, qallu: Yrhĭli nan Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahæ. 10. Jam enim securis ad radicem arborum posita est. Omnis ergo arbor, quæ non facit fructum bo num, excidetur, et in ignem mit MELLIDANA Gesu yttŷhed fyu-шanra myr- TUNC Jesus ductus est in desertum Rûh, bŷu jkûn mgarrab myn blis. 2. U metæ kýn sớm nal erbin nhân, u nal erbaín lejl, flahhar hâdu yl gûn. 3. U fylli resaq yl garrâb, qallu: Jŷk ynt byn Alla, nid ylli daun yl figâr jsiru hbŷz. 4. Hua uŷgeb, qôl: Hu myktûb: Le byl hobz vahdu jau yl bnŷdem, yzdæ b'koll kelma, li tŷgi myn fomm Alla. 5. Mellidâna blis hâdu fyl belt mqaddsa, u qŷndu fuq yl qoccâta tal knisja, 6. U qallu: Jŷk ynt byn Alla, ynuehet myn hemmæ nal ysfel. Malŷu hu myktûb: Yili hua uyssæ lyl angli tinu myn nalik, u jerfaûk f'idejhom, bŷu euuyllæ ma tahbatu syqek fyl hagra. 7. Qallu Gesu: Hu myktûb ukyl: La yggarrabu lyl Mulejk Alla tinak. 8. U raga blis hâdu darbohra fuq gybel a Spiritu, ut tentaretur a diabolo. 2. Et cùm jejunasset quadraginta diebus, et quadraginta noctibus, postea esuriit. 3. Et accedens tentator dixit ei: Si filius Dei es, dic ut. lapides isti panes fiant. 4. Qui respondens dixit: Scriptum est: Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, quod procedit de ore Dei. 5. Tunc assumpsit eum diabolus in sanctam civitatem, et statuit eum super pinnaculum templi, 6. Et dixit ei: Si filius Dei es, mitte te deorsum. Scriptum est enim: Quia angelis suis mandavit de te, et in manibus tollent te, ne fortè offendas ad lapidem pedem tuum. 7. Ait illi Jesus: Rursum scriptum est: Non tentabis Dominum Deum tuum. 8. Iterum assumpsit eum diabolus tendit ei omnia regna mundi, et gloriam eorum, nâli uyzq: u urŷh ys-saltnŷt kollha tad-dynja, in montem excelsum valde: et osu kburĭthem, 9. U qallu: Dauna kollhä natihymlek, jŷk tyutehet tadurâni. 10. Dakyluaqt qallu Gesu: Zůl myn haun 9. Et dixit ei: Hæc omnia tibi dabo, si cadens adoraveris me. 10. Tunc dicit ei Jesus: Vade Satana: est enim: Domi ja Ulitân: nalyu hu myktûb: L'Alla Mulejk num Deum tuum adorabis, et illi tadŭra, u lilu vaĥdu ysservi. 11. Myn dik ys-syna hallŷh blis: u trâkhom l'angli geu fejnu, u kŷnu jdůru maduâru. 12. Metæ mbanad kŷn saman Gesu, ylli Guân kŷn maqbud, tuarrab fyl Talilia : 13. U fylli halla yl belt ta Nâsra, gŷ u nam soli servies. 11. Tunc reliquit eum diabolus: et ecce angeli accesserunt, et ministrabant ei. 12. Cùm autem audisset Jesus quòd Joannes traditus esset, secessit in Galilæam: 13. Et, relicta civitate Nazareth, mar f' Kafarnahúm yl bahría, fly trâf ta Zabu- venit, et habitavit in Capharnaum lun, u ta Neftalĭm: 14. Bŷш jsyĥh dâk li naâd myn Isaía yl profŷta: maritima, in finibus Zabulon, et Nephthalim: 14. Ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam : 15. Terra Zabulon, et terra Nephthalim, via maris trans Jordanem, 15. Art ta Zabulůn, u art ta Neftalim, triq tal bahar lhynnæ myl Gordân, yl 'Talilia tal gnûs Galilæa gentium 16. Yn-nys, li kŷnet qŷndæ fyd-dlamijŷt rât 16. Populus, qui sedebat in tene daul kbir: u lyl dauk li kŷnu qyndin fl'art tad- bris, vidit lucem magnam : dell tal meut, telnylhom yd-daul. 17. Myn dâk yz-zmŷn bydæ Gesu juyandar, u jaid: Yndmu: nalŷu resqet ys-saltna tassmevuyt. et se dentibus in regione umbræ mortis, lux orta est eis. 17. Exinde cœpit Jesus prædicare, et dicere: Pœnitentiam agite: appropinquavit enim regnum cœlorum. 18. Ambulans autem Jesus juxta mare Galilææ, vidit duos fratres, 18. U hŭa u mŷшi Gesu mañ túl yl bahar tal Talilía, râ zeug t'ahua, Imún, li jynsŷh Simonem, qui vocatur Petrus, et Pŷtru, u Yndriæ huh, li kŷnu jarmu yuuybkæ fyl bahar, (nalŷu kŷnu sajjydĭn:) 19. U qolylhom: Ejjeu urajja, u nganalkom yssíru sajjydin tal bnydmín. 20. U huma f' dâk yl vaqt rhau yш-шbŷk, marru urâh. 21. U myn hemmæ hŭa u mŷui lqoddŷm, râ zeug t'ahua ohrä, Gâkbu ta Zebedeu, u Guân huh, fyd-dṇajsa mañ Zebedeu myssŷrhom, li kŷnu jsevvu ubŷkhom: u najjtylhom. 22 U huma dik ys-sŷna halleu yu-шbŷk u yl myssyrhom, marru urâh. 23. U Gesu kŷn jdŭr mal Talilia kollha, bylli jnallem fys-synaтorijŷt tanhom, u juandar l'yngil tas-saltna: u jfejjaq yn-nŷs myn koll nyllæ, u myn koll mard. 24. U utyrdet hbâru mas-Suria kollha, u gybulu qoddŷmu dauk li kŷnu jhossûhom hazin, yl myzmumin myn bosta nlejjel u hmûm, u yl myshurin byш-шjâten, u ly mqammrín, u yl myflugin, u qauuŷhom: Andream fratrem ejus, mittentes rete in mare, (erant enim piscatores :) 19. Et ait illis: Venite post me, et faciam vos fieri piscatores hominum. 20. At illi continuo relictis retibus secuti sunt eum. 21. Et procedens inde, vidit alios duos fratres, Jacobum Zebedæi, et Joannem fratrem ejus, in navi cum Zebedæo patre eorum, reficientes retia sua: et vocavit eos. 22. Illi autem statim relictis retibus et patre, secuti sunt eum. 23. Et circuibat Jesus totam Galilæam, docens in synagogis eorum, et prædicans evangelium regni: et sanans omnem languorem, et om nem infirmitatem in populo. 24. Et abiit opinio ejus in totam Syriam, et obtulerunt ei omnes et tormentis comprehensos, et qui malè habentes, variis languoribus, dæmonia habebant, et lunaticos, et paralyticos, et curavit eos : 25. Et secutæ sunt eum turbæ multæ de Galilæa, et Decapoli, et de 25. U marret urâh uyzq nýs myl Talilia, u myn Dekapoli, u myn Gerusalŷm, u myl Ierosolymis, et de Judæa, et de trans Lhudia, u myn lhynnæ myl Gordân. CAPUT QUINTUM. U FYLLI râ Gesu yl gmŷni tan-nŷs, talan fuq yl gybel; u melli kŷn qanad byl qŷndæ, resqu lejh yd-diuquipli tinu; 2. U fylli fetah fommu, kŷn jnallymhom, bylli jaid: 3. Hynjin yl foqra tar-rûh: nalŷu tanhom hi ys-saltna tas-smevuŷt. 4. Hynjin yl guejjdin: nalŷu hůma jyksbu l'art. 5. Hynjin dauk, li qyndin jybku: nalŷw hůma jytnazzeu. 6. Hynjin dauk, li nandhom yl gûn, u yl natu tal haqq: nalŷu hůma jyubau. 7. Hynjin yl hnŷn: nalŷu hnŷnæ jaqalau. Jordanem. 5. Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur. 6. Beati, qui esuriunt, et sitiunt justitiam: quoniam ipsi saturabuntur. 7. Beati misericordes: quoniam 8. Hynjin dauk li nandhom qalb sâfja: nalu ipsi misericordiam consequentur. hŭma jarau l' Alla. 8. Beati mundo quoniam ipsi Deum videbunt. 9. Hynjin yr-rzân: nalŷu hůma jynsŷhu ulŷd Alla. 10. Hynjin dauk, li jynhaqru mynĥabba fyl haqq nalyu tanhom hi ys-saltna tas-smevuyt. 11. Hynjin yntom metæ jnajjrůkom, u jahqrukom, u jaidu myn koll deni fuqkom byl Tydeb, mynĥabba fĩa: 12. Yfyrhu, u ytmŷrhu, nalŷu hlâskom hu 9. Beati pacifici : quoniam filii Dei vocabuntur. 10. Beati, qui persecutionem patiuntur propter justitiam : quoniam ipsorum est regnum cœlorum. 11. Beati estis cùm maledixerint vobis, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me: 12. Gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in cœlis. kbir fys-smevuŷt. nalŷu hekdæ kŷnu mahqu- sic enim persecuti sunt prophetas, rin yl profŷti, li kŷnu qbylkom. 13. Yntom yl mylh tal art. alŷm jŷk yl mylh jytlef mlˇhtu, bŷu vŷhed jmellah? nal шejn yzjed ma jysuæ, hlŷf bŷu jyrtymæ barra, u jyrtyfes myl bnydmin. 14. Yntom yd-daul tad-dynja. Ma tystau tynhybæ belt monsŭba fuq gybel. qui fuerunt ante vos. 13. Vos estis sal terræ. Quòd si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus. 15. Neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio, sed super jyddi candelabrum ut luceat omnibus, qui 15. U anqas jyuenlu mosbŷh, u jqyndŭh taht yl kejl, yzdæ fuq ly mnâra, být lyl dauk kollhä, li huma geuua yd-dar. 16. Hekk jyddi daulkom qoddŷm yl bnyd in domo sunt. 16. Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra min: bŷu jarau amilkom yt-tajjeb, u jfabhru bona, et glorificent patrem vestrum, yl Myssyrkom, li húa fys-smeuýt. 17. шejn la taĥsbu, ylli jýna gejt bŷu nholl qui in cœlis est. 17. Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non yl ligi, jeu yl profŷti: ma gejtu nholl, yzdæ veni solvere, sed adimplere. byu bia yl ligi yssyĥh. 18. U ta haqq jŷn naidylkom, sahansytra jaaddi ys-semæ u l'art, jôta uaĥda, eu nyktæ 18. Amen quippe dico vobis, donec transeat cœlum et terra, iota unum, aut unus apex non præteribit a lege, bys, ma tythallyu myl ligi, sama kollou donec omnia fiant. jyntnamel. 19. Ymmelæ min jykser uŷhed myn daun 19. Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit yt-tusijŷt l' aktar ckejknín, u jnallem hekk lyl sic homines, minimus vocabitur in bnydmin, jynsŷh l' ycken fys-saltna tas-smeuuŷt: yzdæ dâk li jkun namel u nallem, dân jynsŷh kbir fys-saltna tas-smeuuŷt. regno cœlorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno cœlorum. 20. Dico enim vobis, quia nisi abundaverit justitia vestra plus quàm Scribarum, et Pharisæorum, 20. alhekk jŷn naidylkom, ylli jŷk ysseuuæ tankom ma tkůnu aktar mys-sevvæ tal Kyttybín, u tal Farisejjä, ma tydhluu fys- non intrabitis in regnum cœlorum. saltna tas-smeuuŷt. 21. Smajtu dâk li nqôl lyn-nys taz-zmŷn: La toqtolu: u min joqtol, jkun hâti fyl haqq. 22. Ymmæ jŷn naidylkom, ylli koll min jfür nal huh, jkun bâti fyl haqq. U min jaid lyl huh, râqa: jkun hâti fyl mygymna. U min jaid, ja ybleh: jkun hâti tal habs tan-nâr. 23. Jyk ymmelæ tŷhu mhibtek qoddŷm l' altâr, u hemmæ tyftakar, ylli hûk nandu ui fâga f'qalbu nalik: 24. Halli hemmæ qoddŷm l'altâr mhĭbtek, u můr levvel ysseuuæ man huk: u mbanad ejjæ âti mhĭbtek. 21. Audistis quia dictum est antiquis : : Non occides: qui autem oc ciderit, reus erit judicio. 22. Ego autem dico vobis: quia omnis, qui irascitur fratri suo, reus Qui autem dixerit 23. Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te: 24. Relinque ibi munus tuum ante altare, et vade priùs reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum. 25. Fytteur yftŷhem mal nadu tinak, ynt u nâdek fyt-triq minu: bŷu euuyllæ yl nadu ma 25. Esto consentiens adversario tuo citò dum es in via cum eo: ne fortè tradat te adversarius judici, et cerem mittaris. jgibeku f'idejn ly mhallef, u ly mhallef jgibek judex tradat te ministro: et in carf'idejn yl habbŷs: u tku. mybaût fyl habs. 26. Ta haqq nnidlek, ma tobrogu myn hemmæ, sama trodd lahhar habba. 27. Smajtu li nqôl lyn-nŷs taz-zmŷn: La tyzníu. 28. Ymmæ jŷn nnidylkom: ylli kollmin jhâres lejn mara bŷш jyшtŷqha, hŭa f'qalbu zynæ manha. 29. Daly jŷk najnek yl lyminiæ qŷndæ tfyuklek, aqlanha, u yuhythæ baid mynnek: nalyu abjâr nalik ylli tyntylef byccæ mynnek, mylli gysmek kollu jyrtymæ fyl habs tan-nâr. 30. U jŷk ídek yl lyminiæ qŷndæ tfyuklek, aqtanha, u yuhythæ baid mynnek: nalŷu abjâr nalik, ylli tyntylef byccæ mynnek, mylli jmůr gysmek kollu fyl habs tan-nâr. 31. Nqôl ukyl: Koll min jtellaq yl martu, jatiha yl ktejjeb tat-tytliq. 32. Ymmæ jŷn nnidylkom: Ylli kollmin jtellaq yl martu, hlŷf mynħabba fyz-zynæ, jganalha tyzni: u min jyzzeuveg lylly mtellqa, hŭa zŷni. 26. Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem. 27. Audistis quia dictum est antiquis: Non mochaberis. 28. Ego autem dico vobis: quia eam, jam mochatus est eam in corde suo. omnis, qui viderit mulierem ad 29. Quòd si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et projice abs te expedit enim tibi ut pereat unuia membrorum tuorum, quàm totum corpi tuum mittatur in gehennam. 30. Et si dextra manus tua scan dalizat te, abscide eam, et projice unum membrorum tuorum, quàm abs te expedit enim tibi ut pereat totum corpus tuum eat in gehennam. 31. Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii. 32. Ego autem dico vobis: Quia omnis, qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam mochari: et qui dimissam duxerit, adulterat. 33. Iterum audistis quia dictum des autem Domino juramenta tua. 33. Hekk ukyl smajtu ylli nqôl lyn-nŷs tazzmŷn: La tykseru yl half: ymmæ rodd lyl est antiquis: Non perjurabis: redMulejk yl half tinak. 34. Ymmæ jŷn nnidylkom, la taĥalfu ebda, ula bys-semæ, nalyn hu yt-trôn t’ Alla: 35. U la bl'art, nalŷu hi yl myrfes ta ryglejh: u la b' Gerusalŷm, nalŷu hi mdinet yssultân yl kbir: 36. U lanqas taĥlef b'râsek, nalŷu ma nandeku hilæ tanmel uanra vaĥda bajda, jeu seuudæ. 37. U taĥdítek nandu jkûn, ĭua, ĭua: le, le: 34. Ego autem dico vobis, non jurare omnino, neque per cœlum, quia thronus Dei est: 35. Neque per terram, quia scabellum est pedum ejus: neque per lerosolymam, quia civitas est mag ni regis : 36. Neque per caput tuum jurave ris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum. 37. Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his nalŷu dâk li hu yzjeď myn hekk, gej myl abundantius est, a malo est. hazen. 38. Smajtu li nqôl: najn b'najn, u synnæ b' synnæ. 39. Ymmæ jŷn nnidylkom, la tyqafu lyl hazen: yzdæ jŷk uyi had jsavutek fuq baddek yl lymín, davuarlu l'ŷbor ukyl: 40. U lyl dák, li jrid jyggŷled minak fyl haqq, u johodlok qmístek, hallilu ukyl yl mantâr. 41. U kollmin jgannlek tytnabbæ nal mil, můr mínu ukyl milejn ohrä. 42. Min jtolbok, atih: u lyl min jrid jyssellef myn nandek, la yddurlňu İhynn. 38. Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente. 39. Ego autem dico vobis, non resistere malo : sed si quis te per cusserit in dexteram maxillam tuam, præbe illi et alteram : contendere, et tunicam tuam tollere, 40. Et ei, qui vult tecum judicio dimitte ei et palliuni. 41. Et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo. 42. Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris. |