9. Mbanad hŭma u nyzlín myl gybel, uyssŷhom Gesu, qolylhom: L'had la taidu byl uyrjæ, sametæ Byn yl bnŷdem jqum myn bejn ly muýt. 10. U yd-diuquipli staqsauh, bylli qolůlu: 9. Et descendentibus illis de monte, præcepit eis Jesus, dicens: Nemini dixeritis visionem, donec Filius hominis a mortuis resurgat. 10. Et interrogaverunt eum disci Yl nalŷ ymmela yl Kyttŷbæ jaidu, ylli Elía puli, dicentes: Quid ergo Scribae jahtŷglu jŷgi qabel? 11. Ymmæ hua uŷgeb, qolylhom: Elía tabylhaqq ylli nandu jŷgi, u jraggan kollow. 12. Jŷn yzdæ naidylkom, ylli Elia qad gŷ, u ma narfŭhu, ymmæ namlu bih kollma rŷdu. Hekk ukyl Byn yl bnŷdem nâd jynhaqar mynnhom. 13. Dâk yl hin fehmu yd-diuquipli, ylli kŷn tkellmylhom myn Guân yl ammŷdi. 14. U melli kyn lahaq fejn yl gmŷna tannŷs, resaq fejnu bnŷdem li myuhût nar-rkobbtejh qoddŷmu, kŷn jaidlu: Mulejja, jkollok hnŷnæ myn ybni, nalŷu jatih tal qamar, u qyned jbâti uyzq: nau bosta drâbi jaqan fynnâr, u uyzq drâbi fl' ylmæ. 15. U jŷnæ hadtu urejtu lyd-diuquĭpli tinak, u ma setnûu jqavvŭh. 16. U uŷgeb Gesu, qolylhom: Ja nysel li ma jemmenu, u maqlûb, sametæ nkûn mankom? sa kemm nbâti bíkom? Gibuhůli hauna nandi. 17. U Gesu tahru, u hareg mynnu yuq-uitân, u ys-sâbi tqauua myn dik ys-syna. 18. Mbanad yd-diuquqipli resqu fejn Gesu, u bejnu u bejnhom qolŭlu: alæ aĥna ma stajnyu nohorguh mynnu ? 19. Qallhom Gesu: Mynhabba fylli ma temmnuu. U tahaqq nnidylkom: Jŷk yntom jkollkom tuemminæ, daqs zerna tas-sanâpa, taĭdu lyl dân yl gybel, Ynqalañ myn hemmæ nal hynnæ, u jynqalan, u ebdæ hâga ma hemmæ nalikom li ma tystâu tkûn. 20. U dân yl gens ta ujâten ma johrogu hlyf byt-talb, u bys-saum. 21. U huma u jytmŷhlu fyl Talilia, qallhom dicunt, quòd Eliam oporteat primùm venire? 11. At ille respondens, ait eis: Elias quidem venturus est, et restituet omnia. 12. Dico autem vobis, quia Elias jam venit, et non cognoverunt eum, luerunt. Sic et Filius hominis pas sed fecerunt in eo quæcumque vo surus est ab eis. 13. Tune intellexerunt discipuli, quia de Joanne Baptista dixisset eis. 14. Et cùm venisset ad turbam, accessit ad eum homo genibus promiserere filio meo, quia lunaticus volutus ante eum, dicens: Domine, est, et malè patitur: nam sæpe cadit in ignem, et crebrò in aquam. 15. Et obtuli eum discipulis tuis, et non potuerunt curare eum. 16. Respondens autem Jesus, ait: O generatio incredula, et perversa, quousque ero vobiscum? usquequo patiar vos? Afferte huc illum ad me. 17. Et increpavit illum Jesus, et exiit ab eo dæmonium, et curatus est puer ex illa hora. 18. Tunc accesserunt discipuli ad Jesum secretò, et dixerunt: Quare nos non potuimus ejicere illum? 19. Dixit illis Jesus: Propter in credulitatem vestram. Amen quippe dico vobis, si habueritis fidem, sicut granum sinapis, dicetis mon ti huic, Transi hinc illuc, et transibit, et nihil impossibile erit vobis. 20. Hoc autem genus non ejicitur nisi per orationem, et jejunium. 21. Conversantibus autem eis in Galilæa, dixit illis Jesus: Filius ho Gesu: Byn yl bnŷdem nandu jynnata f'idejn minis tradendus est in manus hoyl bnydmín: 22. U joqtlůh, u jqům mat-tŷlet jûm. sonobbyhom uyzq. U 23. U melli kynu geu f' Kafarnahŭm, resqu fejn Pŷtru dauk li kynu jygymnu yz-zeug dryhem, u qolŭlu: Mnallymkom ma jhallasu yz-zeug drŷhem? 24. Qallhom: Ukyl. U melli kŷn dahal fyddâr, Gesu sebqu byl kelma, bylli qallu: ur minum : 22. Et occident eum, et tertia die resurget. Et contristati sunt vehementer. 23. Et cùm venissent Caphar-. naum, accesserunt qui didrachma accipiebant, ad Petrum, et dixerunt ei: Magister vester non solvit di drachma? 24. Ait: Etiam. Et cùm intrasset in domum, prævenit eum Jesus, dicens: Quid tibi videtur Simon? jydhyrlek ja шImůn? Ys-slâten tal art myn Reges terræ a quibus accipiunt tri aand min jŷhdu yl harag, eu yc-cens? myn butum vel censum? a filiis suis, an ab alienis ? 25. Et ille dixit: Ab alienis. Dixit illi Jesus: Ergo liberi sunt filii. 26. Ut autem non scandalizemus et eum piscem, qui primus ascencos, vade ad mare, et mitte hamum: derit, tolle: et aperto ore ejus, in venies staterem: illum sumens, da eis pro me, et te. CAPUT DECIMUM OCTAVUM. F'DIK уs-syna resqu lejn Gesu yd-diuquqipli, jaidŭlu: Min tyfhem ynt, hŭa l' akbar fyssaltna tas-smevuŷt? 2. U Gesu bylli sejjaħ tfajjel, qŷndu f'nofshom, 3. U qôl: Tahaqq naidylkom, jŷk ma tydbyddlňu fikom nfuskom, u yssiru bhat-tfâl znâr, ma tydhlňu fys-saltna tas-smeuuŷt. 4. Kollmin ymmelæ jyccekken bhal hŷda yt-tfajjel, dâk hua l'akbar fys-saltna tassmevuŷt. 5. U min jylqañ tfajjel bħalma hủa dân b' ysmi, jylqan lili. 6. Yzdæ min jfyukel uŷhed min daun yeckejknín, li jemmnu bía, ahjâr jkûn nalih ylli tyddendel f' nonqu hagra ta mythnæ tal mýri, u jynreq biha f' qŷn ta bahar. 7. Lŭla nad-dynja mynhabba fyt-tfyukilŷt. Tabylhaqq jynhtyg ylli jygru yt-tfyukilyt: yzdæ msejken dâk yl bnydem, li mynħabba fih tŷgi dik yt-tfyukĭlæ. 8. U jŷk idek, eu ryglek jfyuklek: aqtnu, u armih baid mynnek: abjår nalik tydhol fyl hajja bla saĥha, eu anrâu, mylli jkollok zeug idejn, eu zeug ryglejn, tyrtymæ fyn-nâr ta dejjem. 9. U jŷk najnek tfyuklek, aqlanha, u armĭha baid mynnek: ahjâr nalik tydhol fyl hajja b' najn vaĥdæ, mylli jkollok najnejk yt-tnejn, tyrtymæ fyl forn tan-nâr. 10. Yndokrau ylli ma tmaqdru yl had myn daun yc-ckejknín: nalŷ jŷn naidylkom, ylli l'angli tanhom fys-smeuuŷt qyndin dejjem jarau uyee Myssyri, li hua fys-smeuuyt. 11. Лalyu Byn yl bnŷdem gŷ bŷш jyrbah dâk li kŷn ntylef. 12. U jydhrylkom? Jŷk uŷhed jkollu mit uř nanga, u vaĥda mynnhem tytrŷha: jaqau ma IN illa hora accesserunt discipuli major est in regno cœlorum? ad Jesum, dicentes: Quis putas, 2. Et advocans Jesus parvulum, statuit eum in medio eorum, 3. Et dixit: Amen dico vobis, nisi conversi fueritis, et efficiamini sicut parvuli, non intrabitis in regnum cœlorum. 4. Quicumque ergo humiliaverit se sicut parvulus iste, hic est major in regno cœlorum. 5. Et qui susceperit unum parvulum talem in nomine meo, me suscipit. 6. Qui autem scandalizaverit unum de pusillis istis, qui in me credunt, expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo ejus, et de mergatur in profundum maris. 7. Væ mundo a scandalis. Ne cesse est enim ut veniant scandaquem scandalum venit. la: verumtamen væ homini illi, per 8. Si autem manus tua, vel pes tuus scandalizat te: abscide eum, et projice abs te: bonum tibi est ad vitam ingredi debilem, vel clau dum, quàm duas manus, vel duos pedes habentem mitti in ignem æternum. 9. Et si oculus tuus scandalizat te, erue eum, et projice abs te: vitam intrare, quàm duos oculos bonum tibi est cum uno oculo in habentem mitti in gehennam ignis. 10. Videte ne contemnatis unum ex his pusillis: dico enim vobis, quia angeli eorum in cœlis semper vident faciem patris mei, qui in cœlis est. 11. Venit enim filius hominis salvare quod perierat. 12. Quid vobis videtur? si fuerint alicui centum oves, et erraverit una ex eis: nonne relinquit nona jballiu yd-dysna u dysnin fl' ygblæ, u jmůr gintanovem in montibus, et vadit jfytteu yl dik, li tryhất? quærere eam, quæ erravit? 13. U jŷk tygih ylli jsibha: tahaqq nnidylkom ylli jyfraň biha, aktar myn byd-dysna u dysnín, li ma tryhauu. 14. U hekk yl fehmæ nand Myssŷrkom, li hua fys-smevuyt, ma hiu ylli jyntylef výhed myn daun yc-ckejknín. 15. U jŷk buk naqsek, můr, u uyddbu bejnek, u bejnu uhûdkom. jŷk jysymnek, tkûn rbaĥt yl buk. 16. U jŷk ma jysymneku, zid minak mbanad uŷhed, eu tnejn myn-nŷs, bŷų koll kelma tybqan fyl fomm ta zeug uhûd, eu tlŷtæ. 13. Et si contigerit ut inveniat eam: amen dico vobis, quia gaudet super eam magis quàm super nonagintanovem, quæ non erraverunt. 14. Sic non est voluntas ante Pa trem vestrum, qui in cœlis est, ut pereat unus de pusillis istis. 15. Si autem peccaverit in te frater tuus, vade, et corripe eum inter te, et ipsum solum. si te audierit, lucratus eris fratrem tuum. 16. Si autem te non audierit, adhibe tecum adhuc unum, vel duos, ut in ore duorum, vel trium testium stet omne verbum. 17. Mbanad jŷk ma jysmanhomu: nid lyl knisjæ. u jŷk ma jysmẩu yl knisja: jkûnlek ecclesiæ. si autem ecclesiam non bhal uŷhed myl gnus, u nauquâri. 18. Tahaqq nnidylkom, kollma torbtu f' uycc l'art, jyrtabat fys-sema ukyl: u kollma thollu f'uyce l'art, jynhall fys-sema ukyl. 17. Quòd si non audierit eos: die audierit: sit tibi sicut ethnicus, et publicanus. 18. Amen dico vobis, quæcumque alligaveritis super terram, erunt ligata et in cœlo: et quæcumque solveritis super terram, erunt soluta et in cœlo. 19. Iterum dico vobis, quia si duo ex vobis consenserint super terram, de omni re quamcumque peti 19. Nargan naidylkom, ylli jŷk tnejn mynkom jyftyhmu bejnŷthom f' uycc l'art, myn koll haga li jytolbu, yssirylhom myn and erint, fiet illis a patre meo, qui in Myssŷri, li hu fys-smeuuŷt. cœlis est. 20. Ubi enim sunt duo, vel tres in medio eorum. 20. alŷn fejn hŭma tnejn, eu tlŷtæ mygmunin b' ysmi, jŷn nynsâb hemmæ f'nofshom. congregati in nomine meo, ibi sum 21. Mbanad Pŷtru resaq lejh, qallu: Mulejja nal sa kemm yl darba hía jonqosni, u naŋfyrlu? sa saban darbyt? 22. Qallu Gesu: Ma naidleku sa sabañ darbyt: yzdæ sa sebaa darbŷt sebain darba. 23. alhekk ys-saltna tas-smeuuŷt tyuuebbeh lyl bnŷdem sultân, ly rŷd janmel yl kontijŷt mal qaddajjä tĭnu. 24. U melli kŷn bydæ janmel yl kontijŷt, ngŷblu qoddŷmu vŷhed, li kellu jatih nauar t' elef talent. 25. U bylli ma kellûu mnejn jroddhymlu, sídu ganal ylli jynbŷn hua, u martu, u ulŷdu, u kollma kellu, u jythallas yd-dejn. 26. Ymmæ dâk yl qaddaj tehet f' ryglejh, jytolbu, bylli jaĭdlu: Ysbyrli, u jŷna nroddlok kollow. 27. U ys-sultân gŷtu hnŷnæ myn dâk yl qaddaj hallyhjmůr, u hylsu myn dejnu. 28. Ymmæ dâk yl qaddaj melli hareg, sâb vŷhed qaddaj myn shâbu, li kellu jatih mit fyls: u fylli qabad fih, kŷn sejjer jobonqu, bydæ jaidlu: Rodd li nsŷlek. 29. U sŷhbu utehet fryglejh, jytolbu, bylli jaidlu: Ysbyrli, u nroddlok kollow. 30. Yzdæ dák ma rŷdu: ymmæ môr, u banat dahhlu fyl fiabs sama jrodd yd-dejn. 21. Tunc accedens Petrus ad eum, dixit: Domine quoties peccabit in me frater meus, et dimittam ei? usque septies? 22. Dicit illi Jesus: Non dico tibi usque septies: sed usque septuagies septies. 23. Ideo assimilatum est regnum cœlorum homini regi, qui voluit rationem ponere cum servis suis. 24. Et cùm cœpisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui debebat ei decem millia talenta. 31. Videntes autem conservi ejus quæ fiebant, contristati sunt valde : 31. Mbanad shâbu bylli rau u'kŷn qŷned jygri, sonobbŷhom vyzq: u marru qôlu lys- et venerunt, et narraverunt domino sultân, kollma kŷn sâr. 32. Dik ys-sŷna sídu sejjaĥlu: u qallu: Ja qaddaj hazin, jŷn blystek myn dejnek kollu, nalŷu tlabtni: 33. Jaqau ymmelæ ma kŷnu jmyssek thynn ukyl nal qaddaj sŷhbek, bħalma jŷn ukyl hannejt nalik? 34. U sídu mandub nalih tâh lyn-nŷs tal haqq, sama jrodd yd-dejn kollu. 35 Hekk ukyl Myssyri tas-smeuuýt janmlyl suo omnia, quæ facta fuerant. 32. Tunc vocavit illum dominus suus: et ait illi: Serve nequam, omne debitum dimisi tibi quoniam rogasti me : 33. Nonne ergo oportuit et te misereri conservi tui, sicut et ego tui misertus sum? 34. Et iratus dominus ejus tradidit eum tortoribus, quoadusque redderet universum debitum. 35. Sic et Pater meus cœlestis faciet vobis, si non remiseritis kom, jŷk ma tahfrûu kolluyhed mynkom lyl unusquisque fratri suo de cordibus buh by qlubkom kollhä. vestris. CAPUT DECIMUM NONUM. U MELLI Gesu kŷn temm daun yt-tahditŷt, syfer myl Talilia, u lahaq fly trâf tal Lhudia lhynnæ myl Gordân. 2. U marru urâh bosta gminât tan-nŷs, u hemmæ qauuŷhom. 3. U resqu fejnu yl Farisejjä, bŷu jgarrbůh, Er factum est, cùm consummasset Galilæa, et venit in fines Judææ 2. Et secutæ sunt eum turbæ multæ, et curavit eos ibi. 3. Et accesserunt ad eum Phari u bdeu jaidŭlu: Jŷk jkunu ylli bnŷdem jtellaq sæi tentantes eum, et dicentes : Si yl martu, nal koll htĭa? 4. Hua uŷgeb, qallhom: Yntom ma qrajtůш, licet homini dimittere uxorem suam, quacumque ex causa? 4. Qui respondens, ait eis: Non ylli dâk li namel yl bnŷdem myl bydu, namyl- legistis, quia qui fecit hominem ab hom rågel, u mara? u qôl: 5. Y1 bnydem aal dẫn jballi yl myssyr, u initio, masculum, et feminam fecit eos? et dixit: 5. Propter hoc dimittet homo pa l'omm, u jynnaqad mañ martu, u jkunu yt- trem, et matrem, et adhærebit tnejn f' gysem výhed. 6. Ymmelæ ma humŷ yzjed tnejn, yzdæ gysem uŷhed. Ymmelæ yl bnŷdem ma jfarradu dâk, li Alla zeuveg. 7. Húma qolůlu: alyu ymmelæ Mose uyssa ylli výhed jâti yl ktejjeb tat-tytliq, u jtellaq? 8. Qallhom alŷu Mose mynħabba fl' ybusiæ ta qlubkom rhylkom ylli yttelqu ly mrâtkom: yzdæ myl bydu ma kŷnu hekk. 9. Ymmæ jŷn nanidylkom, ylli kollmin jtellaq yl martu, hlŷf mynhabba fyz-zynæ, u jŷhu obra, jyzni: u min jŷhu ly mtellqa, jyzni. 10. Qolulu yd-diuquqipli tinu: Jŷk yl ĥâga uxori suæ, et erunt duo in carne una. una caro. 6. Itaque jam non sunt duo, sed Quod ergo Deus conjunxit, homo non separet. 7. Dicunt illi: Quid ergo Moyses mandavit dare libellum repudii, et dimittere ? 8. Ait illis: Quoniam Moyses ad duritiam cordis vestri permisit vobis dimittere uxores vestras : ab initio autem non fuit sic. 9. Dico autem vobis, quia qui cumque dimiserit uxorem suam, nisi ob fornicationem, et aliam duxerit, mochatur: et qui dimissam duxerit, mochatur. 10. Dicunt ei discipuli ejus: Si non expedit nubere. tal bnŷdem mal mara hĩa hekdæ, ma jaqbelu ita est causa hominis cum uxore, ylli uŷhed jyzzeuveg. 11. Hu qallhom: Dín yl kelmæ ma jyfhymhýju kollhad, ymmæ dauk li nnatâlhom. 12. Maly hemmæ nŷs hosjŷn, li hekk tuŷldu myn gûf ommhom: u hemma hosjŷn, li ntanmlu myl bnydmín: u hemma hosjŷn, li 11. Qui dixit illis: Non omnes capiunt verbum istud, sed quibus datum est. 12. Sunt enim eunuchi, qui de matris utero sic nati sunt: et sunt eunuchi, qui facti sunt ab hominibus et sunt eunuchi, qui seipsos hsau lilhom nfushom mynĥabba fys-saltna castraverunt propter regnum cœlo rum. Qui potest capere capiat. 13. Tunc oblati sunt ei parvuli, Discipuli autem increpabant eos. ut manus eis imponeret et oraret. Sinite 14. Jesus verò ait eis: parvulos, et nolite eos prohibere 14. Yzdæ Gesu qallhom: Hallu yl davna yc-ckejknín, u la toqnodů tymnnůhom ylli ad me venire: talium est enim jŷgu fejni: nalŷu ys-saltna tas-smevuŷt hĩa ta daun yl flynin. 15. U vara ylli kŷn qŷned idejh fuqhom, syfer myn hemma. 16. Mbanad trâku jersaq vŷhed fejnu, jaĭdlu: regnum cœlorum. 15. Et cùm imposuisset eis manus, abiit inde. 16. Et ecce unus accedens ait illi: Magister bone, quid boni fa Ja Mnallem tajjeb, up' nanmel tajjeb bŷu jkolli ciam ut habeam vitam æternam? yl hajjæ ta dejjem? 17. Hua qallu: alŷ qŷned tystaqsini fuq yt-tajjeb? Úŷhed hu yt-tajjeb, Alla. Ymmæ jŷk trid tydhol fyl hajjæ ta dejjem, hâres yttusijŷt. 17. Qui dixit ei: Quid me inter rogas de bono? Unus est bonus, gredi, serva mandata. Deus. Si autem vis ad vitam in 18. Qallu: Lŷmæ? U Gesu qôl: La toqtolu: Latyznių: La ysraqu: La tyuheday fyl dixit: Non homicidium facies: Non bajjen: 19. Ueggeh yl myssŷrek, u l'ommok, u hobb yl najrek bhâlek yn-nyfsek. 20. Qallu yu-webb: Daun kollhä harysthem myn zuzĭti, u' nâd jonqosni? 21. Qallu Gesu: Jŷk trid tkûn tajjeb byl mytmûm, můr, bia li nandek, u atih lyl foqra, u jkollok anæ fys-semæ: u ejjæ, ymui urajja. 18. Dicit illi: Quæe? Jesus autem adulterabis: Non facies furtum : Non falsum testimonium dices: 19. Honora patrem tuum, et matrem tuam, et diliges proximum tuum sicut teipsum. 20. Dicit illi adolescens: Omnia hæc custodivi a juventute mea, quid adhuc mihi deest? 21. Ait illi Jesus: Si vis per fectus esse, vade, vende quæ habes, rum in cœlo: et veni, sequere me. et da pauperibus, et habebis thesau 22. Cùm audisset autem adoles kellu cens verbum, abiit tristis: erat 22. Ymmæ yuq-webb melli kŷn saman dik yl kelma, môr mynhemma sonbŷn: nalŷ bosta gid. 23. Mbanad Gesu qôl lyd-diuuĭpli tinu: Tahaqq nnidylkom, ylli yl qâni nandu qauui jydhol fys-saltna tas-smeuuŷt. 24. U nargan naidylkom: Aktar jystaЛ jkûn ylli yl gemel jaaddi myn najn yl abra, mylli yl nani jydhol fys-saltna tas-smevuŷt. 25. U fylli semau daun yl huejjeg, yd-diu enim habens multas possessiones. 24. Et iterum dico vobis: Facilius est camelum per foramen acûs transire, quàm divitem intrare in regnum cœlorum. 25. Auditis autem his, discipuli ergo poterit salvus esse? wipli baqnu vyzq mystangbin, bylli qôlu: mirabantur valde, dicentes: Quis Min ymmelæ jystan jyrtebah? 26. U hua u jhâres lejhom Gesu, qallhom: Пand yl bnydmín dâna ma jystâu jkûn: yzdæ nand Alla kollou jystan jkûn. 27. Mbanad uŷgeb Pŷtru, qallu: Trâkna hallejna kollow, u gejna urâk: ymmelæ afina ui jkonlna? 28. U Gesu qallhom: Tahaqq nnidylkom, ylli yntom, li gejtu urajja, fyt-tynsil myn gdid metæ byn yl bnŷdem joqnod fuq yt-trôn ta kburitu, yntom ukyl toqnodu fuq tnâu yl 26. Aspiciens autem Jesus, dixit illis: Apud homines hoc impossibile est: apud Deum autem omnia possibilia sunt. 27. Tunc respondens Petrus, dixit ei: Ecce nos reliquimus om nia, et secuti sumus te: quid ergo. erit nobis ? 28. Jesus autem dixit illis: Amen dico vobis, quod vos, qui secuti estis me, in regeneratione cùm sederit filius hominis in sede majes tatis suæ, sedebitis et vos super |