17. Uŷgbet yl mara, u qôlet: Jŷn ma nandiu râgel. Qolylha Gesu: nydt tajjeb, ylli ma nandiu râgel:

18. Ladarba kellek hamys rgŷl, u dâka li nandek yssa, ma huyu râgel tinak: dân nydtu seuuæ.

19. Qolytlu yl mara: Sid, jŷn nâra ylli ynt profŷta.

20. Myssyrijŷtna fuq dân yl gybel adurau,

17. Respondit mulier, et dixit:

Non habeo virum. Dicit ei Jesus:
Bene dixisti, quia non habeo virum :

18. Quinque enim viros habuisti, et nunc, quem habes, non est tuus vir: hoc vere dixisti,

19. Dicet ei mulier: Domine, video quia Propheta es tu,

20. Patres nostri in monte hoc adoraverunt, et vos dicitis, quia

u yntom taidu, ylli Gerusalým hŭa fejn Terosolymis est locus, ubi adorare jynhtŷg ylli uŷhed jadŭra.

21. Gesu qolylha: Ja mara emmynni, ylli vasal yl vaqt, metæ u la f'dân yl gybel, u la f' Gerusalŷm ma tadurau yl Myssyr.

22. Yntom tadurau dâk li ma tafuu: aĥna nadurau dâk li nâfu, nalŷu ys-saħħa myn nand yl Lhûd týgi.

23. Ymmæ yl vaqt gej, u vasal, metæ l'aduratŭri yl horrin jadurau yl Myssŷr byr-rûh u bys-seuuæ. alyuq yl Myssyr ukyl jrid nýs

hekk yl dauka, li jadurauh.

24. Alla hủa rûh: u dauka, li jadurauh, jahtygylhom jadurauh byr-rûh u bys-seuuæ.

25. Yl mara qolytlu: Nâf ylli gej yl Myssihæ, (li jynnâd yl Krystu.) ymmelæ metæ dâka jŷgi, jnarrafna kolloų.

26. Qolylha Gesu: Hua jŷn yn-nyfsi, li qŷned nytkellem minak.

27. U fdâk yl vaqt geu yd-diuquqipli tinu: u kŷnu jystangbu ylli kŷn jytĥaddet maî

oportet.

21. Dicit ei Jesus: Mulier crede mihi, quia venit hora, quando neque in monte hoc, neque in Ierosolymis adorabitis Patrem.

22. Vos adoratis quod nescitis: nos adoramus quod scimus, quia salus ex Judæis est.

23. Sed venit hora, et nunc est, quando veri adoratores adorabunt Patrem in spiritu et veritate. Nam et Pater tales quærit, qui adorent

eum.

24. Spiritus est Deus: et eos, qui adorant eum, in spiritu et veritate oportet adorare.

25. Dicit ei mulier: Scio quia Messias venit, (qui dicitur Christus.) cum ergo venerit ille, nobis annunciabit omnia.

26. Dicit ei Jesus: Ego sum, qui loquor tecum.

27. Et continuò venerunt discipuli ejus et mirabantur quia cum muliere loquebatur. Nemo tamen Had yzdæ mynnhom ma qôl: Uly dixit: Quid quæris, aut quid lotridha, eu u'ynt tytkellem manha?

mara.

28. Ymmelæ yl mara hallŷt garrytha, u marret yl belt, taid lyl dauk yn-nŷs:

29. Ejjeu, u arau bnŷdem, li qalli kollma namylt: huyu yl Krystu euuyllæ ?

30. Ymmelæ hargu myl belt, u telqu gejjìn fejnu.

31. F'dâk yl hin yd-diuquqipli kŷnu jytolbůh jaidûlu: Rabbi, kûl.

32. Ymma húa qolylhom: Jyn nandi ykel up' nŷkel, li yntom ma tafuu bih. 33. Ymmelæ yd-diuquqipli bdeu jaĭdu uin: Jaqau ui had gŷblu u'jŷkel?

lшyl

34. Qolylhom Gesu: Ykli hŭa ylli nanmel yl fehmæ ta dâka li banatni, bŷu ntemm amilu.

35. Jaqau ma taidûm yntom, ylli hemmæ erbañ uhůr, u jylhaq yl hsâd? Tarauuu' naidylkom: Erfau ajunkom, u arau l' artijŷt, ylli qad jbajjdu nal hsâd.

queris cum ea?

28. Reliquit ergo hydriam suam mulier, et abiit in civitatem, et dicit illis hominibus:

29. Venite, et videte hominem, qui dixit mihi omnia quæcumque feci : numquid ipse est Christus?

30. Exierunt ergo de civitate, et veniebant ad eum.

31. Interea rogabant eum discipuli, dicentes: Řabbi, manduca.

32. Ille autem dicit eis: Ego cibum habeo manducare, quem vos nescitis.

33. Dicebant ergo discipuli ad invicem: Numquid aliquis attulit ei manducare?

34. Dicit eis Jesus: Meus cibus est ut faciam voluntatem ejus, qui misit me, ut perficiam opus ejus.

35. Nonne vos dicitis, quòd adhuc

quattuor menses sunt, et messis velos vestros, et videto regiones, quia

nit? Ecce dico vobis: Levate ocu

albæ sunt jam ad messem.

36. U min jahisad, jythallas, u jygman yl mûnæ nal ħajja ta dejjem: bŷu, seuuæ

36. Et qui metit, mercedem accipit, et congregat fructum in vitam æternam: ut, et qui seminat, simul

min jyzran, seuræ min jahisad, jystallůhe gaudeat, et qui metit. flymkŷn.

37. In hoc enim est verbum verum: quia alius est qui seminat, et alius est qui metit.

37. Nalhekk f' dâna hĩa mynnha yl kelmæ tal qaul: ylli uŷhed jyzran, u ŷhor jahsad. 38. Jŷna baattkom tafsdu dâka li yntom ma hdymtůų: ohrajn hadmu, u yntom dhaltu et vos in labores eorum introistis. hydmythom.

38. Ego misi vos metere quod vos non laborastis: alii laboraverunt,

39. Ex civitate autem illa multi crediderunt in eum Samaritanorum,

39. U myn dik yl belt emmnu bih bosta Samrin, fuq yl klŷm tal mara li kŷnet tyuhdu: propter verbum mulieris testimoYlli dáka qalli kollma namylt.

40. Ymmelæ uhin geu nandu ys-Samrin, tal

nium perhibentis: Quia dixit mihi omnia quæcumque feci.

40. Cum venissent ergo ad illum maneret. Et mansit ibi duos dies.

bůh bŷu jybqan hemmæ. U hủa baqan hem- Samaritani, rogaverunt eum ut ibi mæ jumejn.

41. U uyzq nýs yzjed emmnet bih mynhabba f' tahditu.

42. U kŷnu jaĭdu lyl mara: Ahna yssa qyndin nemmnu le fuq klŷmek: nalŷu smajna ahna nfusna, u nâfu ylli dâna hua tabylhaqq yl Hallŷs tad-dynja.

43. Mbanad vara jumejn hareg myn hemmæ : u syfer nal Talilia.

44. Bylli Gesu yn-nyfsu qôl by whŷdæ ylli Profŷta f' beltu ma nandûu gŷh.

45. Ymmelæ melli kŷn lahaq fyl Talilia, yl Taliljĭn laqnûh, bylli kŷnu rau kollma kyn namel f' Gerusalŷm nhâr yl nid: nau huma ukyl kŷnu geu nal nhâr yl nĭd.

46. Ymmelæ gŷ darbohra f' Qâna tal Talilia, fejn kýn namel l' ylmæ nbid. U kŷn hemmæ slajter, li ybnu kŷn marid f' Kafarnahŭm. 47. Dâna bylli kŷn saman ylli Gesu kŷn vasal myl Lhudiæ fyl Talilia, môr nandu, u bydæ jytolbu bŷu jynzel f' Kafarnahúm, v jfejjaq l'ybnu: nalŷu kŷn sejjer jmût.

48. Ymmelæ Gesu qallu: Yntom ma temmnûų, jŷk ma taravu huejjeg kbâr, u tal negubijŷt.

49. Ys-slajten qallu: Ja Sid, ynzel qabel ybni jmût.

41. Et multo plures crediderunt in eum propter sermonem ejus.

42. Et mulieri dicebant: Quia jam non propter tuam loquelam credimus: ipsi enim audivimus, et scimus quia hic est vere Salvator mundi.

43. Post duos autem dies exiit inde et abiit in Galilæam.

44. Ipse enim Jesus testimonium perhibuit quia Propheta in sua patria honorem non habet.

45. Cum ergo venisset in Galilæ

am, exceperunt eum Galilæi, cum solymis in die festo: et ipsi enim

omnia vidissent quæ fecerat Iero

venerant ad diem festum.

46. Venit ergo iterum in Cana Galilææ, ubi fecit aquam vinum. Et erat quidam regulus, cujus filius in

firmabatur Capharnaum.

adveniret a Judæa in Galilæam,

47. Hic cum audisset quia Jesus

abiit ad eum, et rogabat eum ut descenderet, et sanaret filium ejus: incipiebat enim mori.

48. Dixit ergo Jesus ad eum: Nisi

signa, et prodigia videritis, non

creditis.

descende prius quàm moriatur filius

49. Dicit ad eum regulus: Domine,

meus.

50. Dicit ei Jesus: Vade, filius tuus vivit. Credidit homo sermoni,quem

50. Gesu qallu: Můr, ybnek haj. Dâk yl bnŷdem qanad fuq yl klým, li qallu Gesu, u kŷn dixit ei Jesus, et ibat. sejjer.

51. U fylli kŷn nyzel aal hemma, yl qaddajja ltaqnu mínu, u tauh yl buâra bylli qôlu, ylli ybnu nâdu haj.

52. Ymmelæ húa bydæ jystaqsihom, f lŷmæ sýna naddæ nal ahjâr. U qolŭlu: Ylli lbyraf fys-sebna yd-deni hallŷh.

53. Ymmelæ yl myssŷr naraf, ylli kŷnet dik

51. Jam autem eo descendente, servi occurrerunt ei, et nunciaverunt dicentes, quia filius ejus viveret.

52. Interrogabat ergo horam ab eis, in qua melius habuerit. Et dixerunt ei: Quia heri hora septima reliquit euin febris.

53. Cognovit ergo pater, quia illa

ys-sŷna, li fihæ Gesu qallu: Ybnek haj: hora erat, in qua dixit ei Jesus: Fimbanad emmen hu, u dâru kollha.

54. Dina kýnet yt-tŷni hâga tal nageb li Gesu namel, metæ kŷn gŷ myl Lhudia nal Talilia.

CAPUT QUINTUM.

UARA dâna yl Lhûd kellhom nid, u Gesu talan nal Gerusalŷm.

2. U hemmæ f Gerusalŷm menqna Probatika, msemmiæ byl-Lhûdi Bejtsajda, li nandha hamys logog.

lius tuus vivit: et credidit ipse, et domus ejus tota.

54. Hoc iterum secundum signum fecit Jesus, cum venisset a Judæa in Galilæam.

POST hæc erat dies festus Judæ orum, et ascendit Jesus Ierosoly

mam.

2. Est autem Ierosolymis Probatica piscina, quæ cognominatur Hebraïce Bethsaida, quinque porticus habens.

3. In his jacebat multitudo magna languentium, cæcorum, claudorum,

3. Fihem kŷnet tynuehet kotra kbira ta nŷs bla saĥha, nomi, norou, mâtab, li kŷnu joq- aridorum expectantium aquæ monodu jystenneu yt-tahrik tal ylmæ.

4. Bylli l'anglu ta Mulejna kŷn jynzel fyl menqna nal vaqt yz-zmŷn: u l'ylmæ kŷn jytharrak. U min levvel kŷn jynzel fyl menqua vara yt-tqanqil tal ylmæ, kŷn jytqauva myn koll mard li kŷn bih jbâti.

5. U kŷn hemmæ bnŷdem, li kŷn ilu f' mardu tmŷnja u tlytin senæ.

6. Gesu melli kŷn lemah yl dâna mywhût

tum.

4. Angelus autem Domini descendebat secundum tempus in piscinam:

et movebatur aqua. Et qui prior de

scendisset in piscinam post motionem aquæ, sanus fiebat a quacum

que detinebatur infirmitate.

5. Erat autem quidam homo ibi triginta et octo annos habens in infirmitate sua.

6. Hunc cum vidisset Jesus jacen

hemmæ, u naraf ylli kellu bosta zmŷn, qallu: tem, et cognovisset quia jam mulTriday tfiq?

7. Yl marid uŷgbu: Ja Sid, jŷnæ ma nandi had myl bnydmin, bŷu uhin l' ylmæ jyddardar, jytfanni nal geuuæ yl menqna: nalŷu, fylli nýgi jŷn býu nynzel, jynzel ŷhor qabli.

tum tempus haberet, dicit ei: Vis sanus fieri?

7. Respondit ei languidus: Doturbata fuerit aqua, mittat me in mine, hominem non habeo, ut cum piscinam: dum venio enim ego,

alius ante me descendit.

8. Dicit ei Jesus: Surge, tolle grabatum tuum, et ambula.

9. Et statim sanus factus est homo

8. Qallu Gesu: Qum, aqbad frŷuek, u ymui. 9. U mynnufih dâk yl bnŷdem tqauua: u qabad frŷuqu, u bydæ jymui. U kŷn ys-sybt ille: et sustulit gråbatum suum, et dâk yn-nhâr.

ambulabat. Erat autem sabbatum in die illo.

10. Dicebant ergo Judæi illi, qui sanatus fuerat: Sabbatum est, non

10. YI Lhûd ymmelæ bdeu jaĭdu lyl dâka, li kŷn tqauva: Yllûm ys-sybt, ma jkunu licet tibi tollere grabatum tuum. ylli yggorr frywek.

11. Uygybhom: Min qavuŷni, qalli: Aqbad frŷuek, u ymuji.

12. Saqsauh ymmelæ: Min hŭa dák yl bnŷdem, li qallek, Aqbad frŷwek, u ymui?

13. Ymmæ ly mfejjaq ma kŷnu jâf min kŷn.

11. Respondit eis: Qui me sanum fecit, ille mihi dixit: Tolle grabatum tuum, et ambula.

12. Interrogaverunt ergo eum : Quis est ille homo, qui dixit tibi, Tolle grabatum tuum, et ambula? 13. Is autem, qui sanus fuerat ef

Bylli Gesu kŷn nsylet myn qalb yn-nŷs li fectus, nesciebat quis esset. Jesus kýnet hemma.

14. Uaradâna Gesu sâbu fyl knisjæ, u qallu: Trâkek tqauuejt: qad la tydneb, bŷu ma tygrileku ui haga anarr.

15. Môr dâk yl bnŷdem, u tâ yl buâra lyl Lhûd, ylli min qavuŷh, kŷn Gesu.

16. nalhekk yl Lhûd kŷnu jsûsu nal Gesu, bylli kŷn janmel daun ly ngubijŷt nhâr ta sybt.

enim declinavit a turba constituta in loco.

14. Postea invenit eum Jesus in templo, et dixit illi: Ecce sanus factus es: jam noli peccare, ne deterius tibi aliquid contingat.

15. Abiit ille homo, et nunciavit Judæis quia Jesus esset, qui fecit

eum sanum.

16. Propterea persequebantur Judæi Jesum, quia hæc faciebat in sabbato.

17. Yzda Gesu uygybhom: Myssŷri nâdu jahdem sallûm, u jŷn qŷned nahdem.

18. Mynhabba f hekk yl Lhûd kŷnu yzjed jfyttuu joqtluh: bylli le bys kŷn jykser yssybt, ymmæ jaid ukyl ylli Alla myssŷru, u jdaqqas lilu yn-nyfsu l' Alla. Uŷgeb ymmela Gesu, u qolylhom :

19. Tahaqq, tahaqq nnidylkom: l' Yben ma jystan janmel mejn mynnu yn-nyfsu, najr li jara janmel yl Myssŷr: ladarba kollma janmel dâka, 1' Yben ukyl janmel bhâlu.

20. alŷu yl Myssŷr jhobb l' Yben, u jurih kollma janmel hu yn-nyfsu: u nâd jurih mejjel akbar myn dauna, bŷu yntom tystangbu. 21. Ladarba kif yl Myssyr jqajjem yl mejjtin, u jatihom yl hajjæ: hekk ukyl l' Yben jati yl hajjæ, lyl mín jrid hu.

22. Neque enim Pater judicat quemquam sed omne judicium dedit Filio,

23. Ut omnes honorificent Filium,

honorificat Filium, non honorificat Patrem, qui misit illum.

22. Naly anqas yl Myssŷr ma janmel haqq myn had: yzdæ tâ lyl Yben yl haqq kollu, 23. Bŷ kollhad jueggeh l' Yben, bhalma juegghu y Myssŷr: min ma jueggehu l' sicut honorificant Patrem : qui non Yben, ma jueggehu yl Myssŷr, li bantu. 24. Tahaqq, tahaqq nnidylkom, ylli min jysman kelmti, u jemmen b' dâka, li banatni, nandu yl hajja ta dejjem, u ma jygiu fyl haqq, yzdæ naddæ myl meut nal hajjæ.

25. Tahaqq, tahaqq nnidylkom, ylli ys-sŷna gejjæ, u yssa hi, metæ yl mejjtín jysymnu yl lehen ta l' Yben t'Alla: u dauk li jysymaůh, jkûnu hajjín.

24. Amen, amen dico vobis, quia qui verbum meum audit, et credit ei, qui misit me, habet vitam æternam, et in judicium non venit, sed transiit

a morte in vitam,

25. Amen, amen dico vobis, quia

venit hora, et nunc est, quando moraudierint, vivent.

tui audient vocem Filii Dei: et qui

26. Sicut enim Pater habet vitam in semetipso: sic dedit et Filio ha

26. Пaly kif yl Myssŷr nandu yl ħajja fih
yn-nyfsu: hekkukyl tâ lyl Ybnu ylli jkollu yl bere vitam in semetipso:
hajja fih yn-nyfsu:

27. U tâh yl jedd ylli janmel yl haqq, bylli hua Byn yl bnŷdem.

28. lejn la tystangbu b' dâna, nalŷu jŷgi zmŷn, li fih dauk kollhä, li huma fi oqbra, jysymau yl lefen ta Byn Alla:

29. U davka li namlu yl gid, jaaddu qoddŷm nal qaumŷn tal hajjæ: ymmæ davka li namlu yd-deni, nal qaumŷn tal haqq.

30. Jŷn mynni yn-nyfsi ma nystañ na¬mel ebdæ haga. Nanmel haqq, kif nysmañ: u haqqi hu seuuæ ladarba ma nfytteu nanmel li yrrid-ŷn, yzdæ li jrid min banatni.

31. Jŷk jŷn nâti uhŷdæ nalia yn-nyfsi, yuwhŷdæ tini ma tysuŷu.

32. Hemmæ had ŷhor, li jyuhydli: u nâf ylli tysuæ yu-uhŷdæ, li jâti mynni.

33. Yntom brattu nal nand Guân; u hoa uehed lys-sevuæ.

27. Et potestatem dedit ei judicium facere, quia Filius hominis est.

28. Nolite mirari hoc, quia venit hora, in qua omnes, qui în monu

mentis sunt, audient vocem Filii Dei :

runt, in resurrectionem vitæ : qui

29. Et procedent qui bona fece

vero mala egerunt, in resurrectionem judicii.

30. Non possum ego a meipso facere quidquam. Sicut audio, ju

dico: et judicium meum justum est: quia non quæro voluntatem meam, sed voluntatem ejus, qui misit me.

31. Si ego testimonium perhibeo de meipso, testimonium meum non

est verum.

:

32. Alius est, qui testimonium perhibet de me et scio quia verum est testimonium, quod perhibet de me. 33. Vos misistis ad Joannem et testimonium perhibuit veritati,

37. U yl Myssyr li banatni, hŭa yn-nyfsu ujehydli: u yntom qad ma smajtu leĥnu, u anqas rajtu surtu.

38. U ma nandkomu yl kelma tinu li tnam

37. Et qui misit me Pater, ipse testimonium perhibuit de me: neque vocem ejus umquam audistis, neque speciem ejus vidistis.

38. Et verbum ejus non habetis in vobis manens: quia quem misit

mar fíkom: bylli yntom ma temmnů b' ille, huic vos non creditis. dâka, li húa banatylkom.

39. Yntom qyndin tfyttuu fyl Kotob mqaddēsin, bylli tahsbu ylli fihem nandkom yl hajja ta

39. Scrutamini Scripturas, quia vos putatis in ipsis vitam æternam habere et illæ sunt, quæ testimo

dejjem u dauka huma, li jâtu uhŷdæ mynni: nium perhibent de me:
40. U ma tridûu tŷgu fejni bŷų jkollkom
yl hajjæ.

41. Jýn ma nylqâu yl fohria myn nand yl bnydmín.

42. Yzdæ naraftkom, ylli ma nandkomu mhabba t'Alla fíkom.

43. Jŷna gejt bl' ysem ta Myssyri, u m'yn

40. Et non vultis venire ad me ut vitam habeatis.

41. Claritatem ab hominibus non accipio.

42. Sed cognovi vos, quia dilectionem Dei non habetis in vobis.

43. Ego veni in nomine Patris venerit in nomine suo, illum accipietis.

tomu tylqnuni: jŷk had ŷhor jŷgi b' ysmu mei, et non accipitis me: si alius yn-nyfsu, yl dâka tylqnûh.

44. Kif qad tystau temmnu yntom, li qyndin tylqnu yl gŷh myn nand wyluin: u ma tfyttuu yl gŷh, li jŷgi mn' Alla vahdu?

45. La tyfhmuu ylli jŷna sejjer nyшlikom nand Myssyri. Mose, li fih tytymnu, húa daka li qуned jyulíkom.

46. nalŷu li kyntu temmnu yl Mose, kŷku

44. Quomodo vos potestis credere, qui gloriam ab invicem accipitis et gloriam, quæ a solo Deo est, non quæritis?

45. Nolite putare quia ego accu

saturus sim vos apud Patrem. est

qui accusat vos Moyses, in quo vos speratis.

46. Si enim crederetis Moysi, creenim ille scripsit.

kyntu temmnu lili ukyl: ladarba dâka kyteb deretis forsitan et mihi: de me fuqi.

47. Yzdæ jŷk yntom ma temmnûu yl ktĭbæ tinu: kif qad temmnu yl kelmŷt tini?

CAPUT SEXTUM.

UARA dâna Gesu môr nadda lhynnæ myl bahar tal Talilia, li hu ta Tiberia:

2. U kŷnu sejjrin urâh bosta nŷs, bylli

47. Si autem illius litteris non creditis: quomodo verbis meis credetis ?

Post hæc abiit Jesus trans mare

Galilææ, quod est Tiberiadis :

2. Et sequebatur eum multitudo magna, quia videbant signa, quæ fa

kŷnu jarau ly negubijŷt, li kŷn janmel fuq ciebat super his, qui infirmabantur. dauk, li kŷnu morda.

3. Gesu ymmelæ talan fuq yl gybel: u hemmæ kŷn qŷned mad-diuшipli tinu.

4. U kŷn qorob yl Fash jûm li hu yl nĭd tal Lhûd.

3. Subiit ergo in montem Jesus: et ibi sedebat cum discipulis suis.

4. Erat autem proximum Pascha dies festus Judæorum.