Obrazy na stronie
PDF
ePub

poranee lagrime, coglierà nell'altra sempiterno contento. Soggiunse il Prefetto: A noi dunque e agli invittissimi Principi eterno lutto si aspetta, a voi perpetua letizia? Rispose Valeriano e chi siete mai voi? chi sono i Principi vostri ? uomini siete nati nel vostro tempo, e che compito il vostro corso dovrete morire, e tanto più stretto conto rendere a Dio di vostre azioni quanto maggior copia è a voi partecipata del supremo potere. Allora disse il Prefetto Almachio: a che più ci aggiriamo fra vani argomenti ? offrite sagrifizio agli Dei, e ne anderete illesi. Risposero entrambi Valeriano e Tiburzio non già ai numi, ma a Dio solo facciamo noi quotidiano sagrificio. Il Prefetto Almachio soggiunse e chi è questo Dio a cui voi dite servire ? Risposero entrambi ed evvi forse altró Dio, che tu ci abbia ad interrogare di lui? avvene altri fuori di un solo? Almachio riprese di que

Praefectus dixit: Ergo et nos, et Invictissimi Principes aeternum habebimus luctum, vos vero perpetuum possidebitis gaudium? Sanctus Valerianus dixit: Quid enim VOS estis? aut quid Principes vestri ? homunciones estis, tempore vestro nati, tempore vestro expletc morituri; tantam Deo reddituri rationem, quantum summae vobis tradidit potestatis. Almachius Praefectus dixit: Quid verborum circuitu im

(a) eo. (b) dicis nomen ipsius edicito.

moramur? offerte Diis libamina, et abscedite illaesi: Responderunt ambo sanctus Valerianus, et Tiburtius: nos non diis, sed Deo quotidie sacrificium exhibemus. Almachius Praefectus dixit: Qui est Deus, cui vestrum vos dicitis tradere famulatum? Responderunt ambo, et quis est Deus alius, ut de (a) Deo nos interroges? est alius praeter unum? Almachius dixit: Ipsum unum quem (b) dicitis, nomen ejus

st' uno del quale voi favellate ditemi il nome. Valeriano disse: non troverai il nome di Dio tu ancorchè volare potessi. Soggiunse Almachio: dunque quel di Giove non è nome di Dio? Valeriano rispose tu erri o Prefetto, non è egli Giove nome di un uomo impudico? come omicida lo ricordano i vostri autori; ed i vostri libri lo dimostrano scellerato e questo tu dici Dio? mi meraviglio del modo improprio con cui tu parli, non potendo chiamarsi Dio se non un solo ch'è scevro da peccati, e pieno di tutte le virtù. Almachio riprese: dunque sbaglia il mondo tutto, e tu solo col tuo fratello conoscete il vero Dio? Valeriano disse: vi ha una multitudine senza numero di cristiani che conosce Dio, e la santità ha ricevuto, e voi anzi pochi siete, e come legni di faggio rimasti non ad altro, che ad essere gettati nel fuoco.

Allora Almachio adirato comandò che costui

edicite. Valerianus sanctus dixit: Nomen Dei non invenies etiamsi pennis volare possis. Almachius dixit: Ergo Jovis Dei nomen non est ? Valerianus dixit: Erras Praefecte, Jovis nomen est hominis corruptoris, atque stupratoris ? homicidam illum vestri Auctores commemorant, et criminosum illum literae vestrae demonstrant; hunc tu Deum dicis? miror qua fronte loquutus sis, cum Deus dici non possit, nisi unus qui est ab omni peccato alie

(a) in ignem millamini.

nus, et omnibus virtutibus plenus. Almachius dixit: Ergo omnis mundus errat, et tu cum fratre tuo verum Deum nostis? Sanctus Valerianus dixit: Innumerabilis multitudo christianitatis est, quae sanclitatem suscepit, sed magis vos pauci estis, qui sicut astulae de naufragio remansistis ad nihil aliud, nisi ut (a) igni tradamini.

Tunc Almachius iratus jussit eum fustibus caedi; Ille autem statim ut exutus est coepit gaudere

fosse percosso co'bastoni. Valeriano come fu spogliato delle vesti cominciò a rallegrarsi dicendo: ecco l'ora che ho sempre con sete desiderato; ecco il giorno più d'ogni festa giocondo. E mentre lo battevano la voce del banditore gridava sopra di lui non voler bestemmiare gli Dei e le Dee. Valeriano poi con forte voce gridando diceva al popolo romano o cittadini romani badate che questi miei tormenti non vi facciano abbandonare la verità, ma perseverate a credere virilmente nel Dio santissimo, e convertite in polvere gli Dei di marmo e di legno che adora Almachio, ben sapendo che staranno in tormento eterno tutti coloro, che quelli adorano.

Allora l'Assessore del Prefetto per nome Tarquinio disse in segreto ad Almachio giacchè ne hai l'occasione trovato, procura di disfarti presto di costoro, perchè se tu tarderai, ed andrai per le lunghe le ricchezze sue tutte distribuiranno

dicens: Ecce hora, quam (a) sitienter optavi; ecce dies omni mihi festivitate jocundior; Cumque caederent eum Vox praeconis super eum clamabat dicens: DEOS, DEASQUE BLASPHEMARE NOLI: Ille autem clamabat Populo Romano dicens Cives Romani, videte ne vos a veritate ista mea tormenta revocent, sed state viriliter credentes in Sancto Domino, et Deos, quos

(a) semper.

(b) Lacca

colit Almachius lapideos, et ligneos in calcem convertite, hoc scientes, quia in aeterna tribulatione erunt omnes, qui colunt eos.

Tunc Assessor Praefecti Tarquinius (b) clam dixit Praefecto : invenisti occasionem, tolle eos, nam si moram feceris, et de die in diem protraxeris, omnes facultates suas pauperibus erogabunt, et punitis eis tu nihil invenies. Tunc jussit

a'poveri, e puniti che saranno, niente più ritroverai nella loro casa. Dietro tali consigli comandò Almachio ai carnefici di condurli ad un campo presso ad un pago suburbano, ov' era situata una statua di Giove, con ordine che se non avessero voluto sagrificare, ambedue i fratelli ricevessero la sentenza di morte. Allora i gloriosi Martiri avutane la sentenza da Massimo Corniculario del Prefetto (xx) furono condotti a quel pago; ma Massimo si pose a piangere sopra la triste sorte de' due fratelli dicendo: O bel fiore di gioventù ! o affetto tenerissimo di amor fraterno! perchè desiderosi di perdere la vita, andate incontro alla morte giulivi come ad un banchetto? Rispose Tiburzio ; se non fossimo certi esservi un altra vita eterna, che succede a questa vita presente e mortale noi non saremmo così pronti e giulivi di per

XX.

I Corniculani secondo Materno (lib. 2.) presiedevano all'esecuzione delle sentenze dei condannati, e di essi scrive Giulio Firmino lib. 1. Mathes. c. 6. erunt CORNICULARII aut Commentarienses, quibus damnatorum cura committitur.

carnificibus, ut ab eis ducerentur ad agrum Pagum, ubi erat statua Jovis, et jussit, ut si noluissent sacrificare, ambo Fratres pariter sententiam capitalem exciperent. Tunc gloriosi Martyres excepta sententia a Maximo Corniculario Praefecti ducebantur ad Pagum, qui Maxi

mus coepit flere super eos dicens : O juventutis flos purpureus, o ger manus fraternitatis affectus, quem vos impia definitione volentes amittere, ad interitum vestrum quasi ad epulas festinatis! Tunc sanctus Tiburtius dixit: Nos nisi pro certo didicissemus alteram vitam esse per

derla. Rispose Massimo e quale vi può essere altra vita? Soggiunse Tiburzio; siccome di vestimenti si copre il corpo, così del corpo è rivestita l'anima; e come di vesti spogliasi il corpo, così l'anima del corpo si spoglia; il corpo poi come che generato dal seme terreno dovrà restituirsi alle viscere della terra, perchè ridotto in polvere, come la Fenice torni a risorgere alla vista del lume futuro; l'anima però se è santa, alle delizie del paradiso sarà portata, perchè di delizie ricolma il tempo aspetti del suo risorgimento. Disse Massimo: vorrei ancor io disprezzare questa vita se per certa tenessi quella vita, di cui tu parli. Riprese Valeriano giacchè a te null'altro manca se non di provare vere le cose che ti abbiamo dette, nella stessa ora in cui il Signore si degnerà di farci deporre questa tunica del nostro corpo nella glo

petuam, quae isti vitae praesenti succedit, numquam nos istam amittere gauderemus. Dicit ei Maximns: Et quae potest esse altera vita? Respondit sanctus Tiburtius: Sicut vestitur vestimentis corpus, ita vestitur anima corpore, et sicut spoliatur vestimentis corpus, ita spoliatur anima corpore; corpus quidem, quod terrenum semen per libidinem dedit, terreno ventri reddetur, ut in pulverem redactum, sicut Phoenix futuri luminis aspectu resurget; anima vero ad Para

(a) restaurationem. (b) post eam.

disi delicias, si sancta sit, perferetur, ut in deliciis affluens tempus suae (a) resurrectionis expectet.

Dicit ei Maximus; optarem et ego contemnere vitam istam si (b) posteram certam apud me haberem, quam loqueris. Dicit ei beatus Valerianus: Quia nihil tibi superesse dicis, nisi ut probes vera esse, quae diximus, in hora, qua nos faciet Dominus istam corporis tunicam in gloriosa nominis sui confessione deponere, aperiet Dominus oculos tuos, ut faciat te videre cum quanta

« PoprzedniaDalej »