bonorum tuorum dapibus satiemur. qui cum patre & spiritu sancto uiuis & regnas Deus. per omnia secula seculorum .

ITEM. BENEDICTIO SUPER CARNES OUIUM .

Deus1 universe conditor carnis. qui Noe & filiis suis 5 de mundis & inmundis animalibus pręcepta dedisti. quique ut. holera herbarum humano generi quadrupedia munda édere precepisti. qui agnum in Aegypto Moysi & populo tuo in uigilia paschę comédere precepisti in figura agni domini nostri Ihesu Christi. cuius sanguine 10 omnia primogenita tibi de mundo redemisti. & in nocte illa omne primogenitum in Ægypto percutere precepisti . seruans populum tuam agni sanguine prenotatum dignare domine Deus omnipotens Benedicere & Sanctificare bono ouium seu uolucrum mundarum carnes . ut qui- 15 cumque ex populis tuis fidelibus coméderint. omni benedictione caelesti & gratia saturati repleantur in bonis per Christum dominum nostrum .

ALIA.

Domine patris omnipotentis unigenite Ihesu Christe. 20 per quem creata sunt omnia quecumque creata sunt in celo & in terra. in mari & in omnibus abyssis Te humiliter imploramus. ut has diuersorum quadrupedum carnes tua pietate Benedicere & Sanctificare digneris. ut omnes qui ex eis gustauerint. tibi inde gratias 25 réferant. & corporis incolomitatem. animæque salutem té largiente percipiant. Saluator mundi qui cum patre & spiritu sancto uiuis & regnas in secula seculorum . Per quem hec omnia domine semper.

1 Cf. a very similar Benedictio carnis, printed in the Leofric Missal, p. 100n, from the Codex Gemmeticencis or Missal of Robert of Jumieges, early eleventh century, now in the Public Library at Rouen.

BENEDICTIO HERBARUM.

Omnipotens aeterne Deus. rerum conditor & dominator totíus creaturę tuę. qui uerbo cuncta ex nihilo faciens ad perfectionem tui operis tertio die herbam uirentem 1. & lignum pomiferum faciens fructum . aridam 5 perducere iussisti. hos uirentium herbarum flores. ob salutem fidelium undecumque collectos. per inuocationem sanctissimi tui nominis Benedicere & Sanctificare consueta pietate dignare & presta nobis quamuis indignis supplicibus. ut quique egritudine qualibet 10 laborantes hęc sumpserint omnis ab éis morbus te miserante euanescat. languor diffúgiat. februm calor óbeat. dolores láterum & cruciatus uiscerum obsistant. omnísque infestatio iaculantis inimici procul recedat . qui cum co eterno filio tuo & spiritu sancto. uiuis & 15 regnas unus Deus. per infiníta secula seculorum . amen.

ALIA.

Domine Ihesu Christe fili Dei. qui de sinu paternę maiestatis ad medelam. & ad curandas nostrorum scelerum cicatríces descendens. in té credentibus polliceri 20 és dignatus. si quid petieritis patrem in nomine meo fiat uobis. ad esto nunc nobis eandem in té fidem habentibus. & interuenientibus meritis & intercessionibus genitricis tuę perpetuae uirginis Mariae cum omnibus sanctis pariterque tui precursoris interuentione . cuius hodierna 25 die sacro inradiamur natalicio. Hós expositarum herbarum flores quos serenitate & affluenti rore enutristi. Benedic & Sanctifica. ut sint per inuocationem tui sanctissimi nominis quibúsque in infirmitate laborantibus abstersio languoris. salus remediumque animae & 30 corporis. per te Ihesu Christe qui cum patre in unitate

1 uiuentem, with r over the second u, MS.

spiritus sancti gloriaris Deus per omnia secula seculorum. amen. per quem haec omnia domine .

PREFATIO VUAE .

Intra quorum nos consortium non estimator meriti sed uenie quasi largitor admitte. per Christum .

BENEDICTIO VUAE.

5

Benedic1 domine & hos fructus nouos uuae quos tu domine rore cęli & inundantia pluuiarum & temporum serenitate atque tranquillitate ad maturitatem perducere dignatus es. & dedisti ea ad usus nostros cum gratiarum 10 actione percipere in nomine domini nostri Ihesu Christi. per quem hec omnia domine .2

BENEDICTIO AD OMNIA QUE VOLUERIS :

Benedic3 domine creaturam istam. it. ut sit remedium salutare generi humano. & presta per inuocationem 15 nominis tui ut quicumque ex éa sumpserit corporis sanitatem. & animae tutelam percipiat. per Christum .

BENEDICTIO POMORUM .

Te deprecamur omnipotens eterne Deus. ut benedicas hunc fructum nouum pomorum ut qui ex éo 20 interdicto arboris lętalis pomi in proto parente iuste funeris sententia tua multati sumus. per inlustrationem

1 The Leofric Missal calls this the Præfatio uuæ (p. 152) and Benedictio uuæ uel fabe (p. 224). There are a few variations in each example, from the text printed above. The editor of the Missal considers (p. xliii) that the occurrence of this mention of the grape affords internal evidence of the origin of the MS. in a warmer climate than, and one having a different natural produce from, that of England.

The ending, in MS. Cotton Tiberius C. i, f. 1316, is:-"Christi . qui uenturus est iudicare uiuos et mortuos et seculum per ignem."

3 This occurs, with a few variations, in the Leofric Missal, p. 250; and in Tiberius C. i, f. 133.

4 Cf. the Leofric Missal, p. 224, with variant readings :-" qui esu interdictæ arboris ";" germinibus fruamur." See also Tiberius C. i, f. 132, which has a

few variants.

únici filii tui redemptoris. ac domini nostri Ihesu Christi & spiritus sancti benedictionem sanctificata omnia atque benedicta depulsis atque abiectis uetusti hostis atque primi facinoris incentoris insidiis. salubriter ex huius diei anniuersaria sollempnitate de uniuersis terrae edendis 5 germinibus sumamus. per Christum .

ALIA.

Benedic domine hunc fructum nouorum arborum . ut hí qui utuntur ex éo sint sanctificati . per dominum nostrum Ihesum Christum filium tuum .

BENEDICTIO PANIS NOUI.

Benedic1 domine creaturam istam panis sicut benedixisti quinque panes in deserto. ut omnes gustantes ex eo accipiant tam corporis quam animae sanitatem . per.

ALIA.

Domine omnipotens Christe qui ex quinque panibus & duobus piscibus quinque milia hominum satiasti. & in Chana Galilee ex aqua uinum fecisti. qui és uitis uera 2 & bonorum omnium fructuum orígo. multiplica celesti benedictione hunc panem & uictum famulorum 20 tuorum. per.

ITEM ALIA .

Benedic domine creaturam istam panis noui . sicut benedixisti terram repromissionis & dedisti eam Iesu

-་་

1 See an older copy in the Pontificale, MS. Cotton, Vespasian D. xv, f. 1226. It concludes with—"sanitatem. qui uiuis." See also MS. Lansd. 151, f. 1976. The Leofric Missal (p. 224) gives the following variant :-" Benedic, domine, hanc creaturam nouam panis sicut benedixisti quinque panes in deserto quinque millibus hominum saturatis[-ndis] ut sit dominis eiusdem abundans in annum alimentum gustantesque ex eo accipiant tam corporis quam animæ sanitatem. Qui uiuis et regnas cum Deo patre." Other forms are given in Tiberius C. i, f. 131.

2 This also is in the Pontificale above mentioned; for "qui es uitis," this reads " quiés."

filo Nún. & Caleph filio Ieponé. sic benedicere digneris creaturam istam sicut benedixisti quinque panes ordeaceos & duos pisces. & saturati sunt quinque milia uirorum. extra numerum mulierum. & super fuerunt duodecim cophinos fragmentorum. sic benedicere digneris 5 creaturam istam . ut omnis quicumque ex éa manducauerit habeat sanitatem corporis & integritatem mentis. per Christum dominum nostrum .

BENEDICTIO AD OMNIA QUAE VOLUERIS .

Deus uniuersitatis conditor. & conditorum seruator. 10 cuius 1.

[ALIA 2.]

est & cuncta que munda sunt suo tuéri gubernamine . & que lapsa sunt suo caelesti & insuperabili restaurare 15 moderámine. tuę inmensam pietatis celsitudinem subnixis & humillimis obsecrationibus deprecamur . ut hanc creaturam ad usum humanum pertinentem tua celesti benedictione benedicas. & sanctificatione santifices ac purificatione purifices. ut quicumque ex hac 20 creatura sub honore tui sancti nominis usus fuerit . effugata uersúti insidiatoris potestate. & tota eius per té elongáta communione. corpore hic tui celestis clipei protegatur defensámine. & anima in futuro celestium gaudiorum potíri mereatur subleuamine. Nec qualitas 25 te precantium in huiusce obsecrationis a té considerétur precaminibus. sed qui a seculo sólitus és & a peccatoribus precari. & precantibus miseréri . ad nostrę uocis per té datam & in nós positam benedictionem. celestis

1 Here the page ends, and the remainder of the article is lost, one leaf at least being wanted.

2 The beginning of this article, which appears to be intended for an occasion similar to the foregoing, is wanting.