Obrazy na stronie
PDF
ePub

21. Ne iterum, cum venero, humiliet me Deus apud vos, et lugeam multos ex iis, qui ante peccaverunt, et non egerunt poenitentiam super immunditia, et fornicatione, et impudicitia,quam gesserunt.

CAP. XIII.

Minatur apostolus his, qui peccaverant, ut ad poenitentiam vocet.

1. Ecce! tertio hoc venio ad vos; in ore duorum vel trium testium stabit omne verbum d!

2. Praedixi, et praedico, ut praesens et nunc absens iis, qui ante peccaverunt, et caeteris omnibus, quoniam si venero iterum, non parcam.

3. An experimentum quaeritis ejus, qui in me loquitur Christus, qui in vobis non infirmatur, sed potens est in vobis?

4. Nam etsi crucifixus est ex infirmitate; sed vivit ex virtute Deis. Nam et nos infirmi sumus in illo; sed vivemus cum eo ex virtute Dei in vobis.

5. Vosmet ipsos tentate, si estis in fide; ipsi vos probate! An non cognoscitis vosmet ipsos,

d Deut. 19, 15. c. 12, 20. 21. g Phil. 2, 7. sqq. 12, 12.

Cap. XII.

f c.

21. multos ex his.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

nunc; ibid. absens his qui. 3. qui in vos non.

i v. 2. c. 1, 23. k Rom. 16, 16.

2. ut praesens vobis et 4. sed vivet. 5. vos ipsos.

7. pareamus; ibid. reprobi sumus. 9. quando nos. 11. et Deus dilectionis et pacis. 12. sancti omnes. 13 spiritus sancti cum (deest sit).

EPISTOLA PAULI

AD

GALATA S.

CAP. I.

Paulus carpit Galatas, quod deduci se passi sint a veritate, quam a Chri

sto habeat derivatam.

1. Paulus Apostolus non ab hominibus, neque per hominem, sed per Jesum Christum, et Deuma Patrem, qui suscitavit eum a mortuis;

2. et qui mecum sunt omnes fratres, Ecclesiis Galatiae.

3. Gratia vobis et pax a Deo Patre, et Domino nostro Jesu Christo,

4. qui dedit semet ipsum pro peccatis nostris; ut eriperete nos de praesenti saeculo nequam, secundum voluntatem Dei et Patris nostri;

de coelo evangelizet vobis praeterquam quod evangelizavimus vobis, anathema sit!

9. Sicut praediximus, et nunc iterum dico. Si quis vobis evangelizaverit praeter id, quod accepistis, anathema sit!

10. Modo enim hominibus suadeo, an Deo? an quaero hominibus placere? Si adhuc hominibus placerem, Christi servus non es

sem.

11. Notum enim vobis facio, fratres! Evangelium, quod evangelizatum est a me, quia non est secundum hominemƒ;

12. neque enim ego ab homine accepi illud, neque didici, sed per revelationem Jesu Christi.

13. Audistis enim conversa

5. cui est gloria in saecula tionem meam aliquando in Jusaeculorum, Amen.

6. Miror, quod sic tam cito transferimini ab eo, qui vos vocavit in gratiam Christi, in aliud Evangelium;

7. quod non est aliudd, nisi sunt aliqui, qui vos conturbant, et volunt convertere Evangelium Christi.

8. Sed licet nos, aut Angelus

a v. 11. sqq. 6, 14. Tit. 2, 14.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

daismo; quoniam supra modum persequebars Ecclesiam Dei, et expugnabam illam,

14. et proficiebam in Judaismo supra multos coaetaneos meos in genere meo, abundantius aemulator existens paternarum mearum traditionum.

15. Cum autem placuit ei, qui me segregavit ex utero matris

€ 1 Cor. 16, 22. f v. 17. 1 Cor. 11, 23. Act. 26, 16. g Act. 22, 4.

ut eriperent. 6. transferemini; ibid. in aliut Evangelium. 10. aut Deo, aut quero; ibid. si athuc. 15. de utero.

meae, et vocavit per gratiam suam,

16. ut revelaret Filium suum in me, ut evangelizarem illum in Gentibus, continuo non acquievi carni et sanguini;

17. neque veni Ierosolymam ad antecessores meos Apostolos; sed abii in Arabiam; et iterum reversus sum Damascum.

18. Deinde post annos tres veni Ierosolymam videre Petrum, et mansi apud eum diebus quindecim.

19. Alium autem Apostolorum vidi neminem, nisi Jacobum fratrem Domini.

20. Quae autem scribo vobis, ecce! coram Deo, quia non mentior.

2. Ascendi autem secundum revelationem; et contuli cum illis Evangelium, quod praedico in Gentibus, seorsum autem iis, qui videbantur aliquid esse"; ne forte in vacuum currerem, aut cucurrissem.

3. Sed neque Titus, qui mecum erat, cum esset Gentilis, compulsus est circumcidi.

4. Sed propter subintroductos falsos fratres", qui subintroierunt explorare libertatem nostram, quam habemus in Christo Jesu, ut nos in servitutem redigerent.

5. Quibus neque ad horam cessimus subjectione, ut veritas Evangelii permaneat apud vos.

6. Ab iis autem, qui videban

21. Deinde veni in partes Sy- tur esse aliquid (quales aliquanriae et Ciliciae.

22. Eram autem ignotus facie Ecclesiis Judaeae, quae erant in Christo.

23. Tantum autem auditum habebant; quoniam qui persequebatur nos aliquando, nunc evangelizat fidem, quam aliquando expugnabat.

do fuerint, nihil mea interest; Deus personam hominis non accipit), mihi enim, qui videbantur esse aliquid, nihil contulerunt;

7. sed e contra cum vidissent, quod creditum est mihi Evangelium praeputii, sicut et Petro circumcisionis;

8. (qui enim operatus est Pe

24. Et in me clarificabant tro in Apostolatum circumcisioDeum.

[blocks in formation]

nis, operatus est et mihi inter Gentes P.)

9. Et cum cognovissent gratiam, quae data est mihi, Jacobus, et Cephas, et Joannes, qui videbantur columnae esse, dextras dederunt mihi et Barnabae societatis; ut nos in Gentes, ipsi autem in circumcisionem.

10. Tantum ut pauperum me

mv. 9. n Act. 15, 24. O v. 14. Pc. 1, 16. 1 Cor. 7, 40.

Cap. I. 17. Hierusolyma; ibid. in Arabia. 18. Hierusolyma. 20. coram Deo quoniam non. II. 2. his qui; ibid. Desunt verba aliquid esse. 4. subintroductos autem falsos fratres. 5. subiectioni. 6. Ab his autem; ibid. desunt verba esse aliquid. 7. sed e contrario; ibid. sicut Petro (deest et). 9. Jacobus Cephas (deest et).

mores essemus, quod etiam solicitus fui hoc ipsum facere 7.

11. Cum autem venisset Cephas Antiochiam, in faciem ei restiti", quia reprehensibilis erat.

12. Prius enim, quam venirent quidam a Jacobo, cum Gentibus edebat; cum autem venissent, subtrahebat et segregabat se, timens eos, qui ex circumcisione

erant.

13. Et simulationi ejus consenserunt caeteri Judaei, ita, ut et Barnabas duceretur ab eis in illam simulationem.

14. Sed cum vidissem, quod non recte ambularent ad veritatem Evangelii, dixi Cephae coram omnibus: Si tu, cum Judaeus sis, gentiliter vivis, et non judaice, quomodo Gentes cogis judaizare?

15. Nos natura Judaei, et non ex Gentibus peccatores.

16. Scientes autem, quod non justificatur homo ex operibus legis, nisi per fidem Jesu Christi; et nos in Christo Jesu credimus, ut justificemur ex fide Christi, et non ex operibus legis; propter quod ex operibus legis non justi

ficabitur omnis caro.

17. Quod si quaerentes justificari in Christo, inventi sumus et ipsi peccatores", numquid Christus peccati minister est? Absit"!

18. Si enim, quae destruxi, iterum haec aedifico; praevaricatorem me constituo.

[ocr errors]

mortuus sum, ut Deo vivam"; Christo confixus sum cruci*.

20. Vivo autem, jam non ego; vivit vero in me Christus. Quod autem nunc vivo in carne; in fide vivo Filii Dei, qui dilexit me, et tradidit semet ipsum pro me.

21. Non abjicio gratiam Dei. Si enim per legem justitia, ergo gratis Christus mortuus est.

CAP. III.

Fide in Christum venit spiritus sanctus. A maledictione legis Christus nos liberavit. Nam lex non poterat justos reddere mortales.

1. O insensati Galatae! quis vos fascinavit non obedire veritati, ante quorum oculos Jesus Christus praescriptus est, in vobis crucifixus?

2. Hoc solum a vobis volo discere: Ex operibus legis Spiritum accepistis, an ex auditu fidei?

3. Sic stulti estis, ut cum spiritu coeperitis, nunc carne consummemini?

4. Tanta passi estis sine causa? si tamen sine causa.

5. Qui ergo tribuit vobis Spiritum, et operatur virtutes in vobis; ex operibus legis, an ex auditu fidei?

6. Sicut scriptum est: „,Abra,,ham credidit Deo, et reputatum ,,est illi ad justitiam" a.

7. Cognoscite ergo, quia, qui ex fide sunt, ii sunt filii Abrahae. 8. Providens autem Scriptura, 19. Ego enim per legem legi| quia ex fide justificat Gentes Deus,

9 Act. 11, 29. 1 Cor. 16, 1. 2 Cor. 8, 1. sqd. Act. 15, 39. s Act. 10, 28. 11, 3. Rom. 3, 28. u Rom. 3, 9. v Rom. 6, 1. $11.

Cap. II.

[blocks in formation]

21. ergo

12. ab Jacobo. 13. in illa simulatione. 14. gentiliter et non judaice vivis. 18. haec iterum reaedifico. 20. vivet vero. Christus gratis. III. 1. veritati non obedire; ibid. desunt verba in 3. consummamini. 6. Desunt verba scriptum

vobis. 2. volo a vobis.
est; ibid. est ei ad justitiam.

tum facit ad evacuandam pro-
missionem.

praenunciavit Abrahae:
,,Quia
,,benedicentnr in te omnes Gen-
,,tes".

9. Igitur qui ex fide sunt, benedicentur cum fideli Abraham.

10. Quicumque enim ex operibus legis sunt, sub maledicto sunt. Scriptum est enim :,,Ma,,ledictus omnis, qui non per,,manserit in omnibus quae scri,,pta sunt in Libro legis, ut faciat

11. Quoniam autem in lege nemo justificatur d apud Deum, manifestum est:,,quia Justus ex ,,fide vivite.

12. Lex autem non est ex fide, sed,,,qui fecerit ea, vivet in il,,lis".

13. Christus nos redemits de maledicto legis, factus pro nobis maledictum; quia scriptum est: ,,Maledictus omnis, qui pendet ,,in ligno".

14. Ut in Gentibus benedictio Abrahae fieret in Christo Jesu, ut pollicitationem Spiritus accipiamus per fidem.

15. Fratres! (secundum hominem dico) tamen hominis confirmatum testamentum nemo spernit, aut superordinat.

16. Abrahae dictae sunt promissiones, et semini ejus. Non dicit:,,Et seminibus," quasi in multis; sed quasi in uno:,,Et semini tuo," qui est Christus.

17. Hoc autem dico: testamentum confirmatum a Deo, quae post quadringentos et triginta annos facta est lex, non irri

16.

18. Nam si ex lege haereditas, jam non ex promissione. Abrahae autem per repromissionem" donavit Deus.

19. Quid igitur lex? Propter transgressiones posita est, donec veniret semen, cui promiserat, ordinata per angelos P in manu mediatoris.

20. Mediator autem unius non est; Deus autem unus est.

21. Lex ergo adversus promissa Dei? Absit! Si enim data esset lex, quae posset vivificare, vere ex lege esset justitia 9.

22. Sed conclusit Scriptura omnia sub peccato, ut promissio ex fide Jesu Christi daretur credentibus.

23. Prius autem, quam veniret fides, sub lege custodiebamur conclusi in eam fidem, quae revelanda erat.

24. Itaque lex paedagogus" noster fuit in Christo, ut ex fide justificemurs.

25. At ubi venit fides, jam non sumus sub paedagogo.

26. Omnes enim filii Dei" estis per fidem, quae est in Christo Jesu.

27. Quicumque enim in Christo baptizati estis, Christum induistis".

28. Non est Judaeus, neque Graecus; non est servus, neque liber; non est masculus, neque femina. Omnes enim vos unum estis in Christo Jesu.

n Rom. 4, 14.
Act. 7, 38. 53.
s11• T v. 19. s Rom. 7, 6.

P

• 1 Tim. 1, 8-10. Hebr. 2, 2. 9 Rom. 8, 2. + Rom. 6, Rom. 6, 3. 4.

Gea. 12, 3. Deut. 27, 26. d c. 2, e Hab. 2, 4. f Lev. 18, 5. 8 Rom. 10. 4. h2 Cor. 5, 21. i Deut. 21, 23. u Rom. 8, 15. sqq. Eph. 1, 13. Gen. 22, 18. Act. 7,6, w1 Cor. 12, 12. 13.

14.

Cap. III. 8. praenuntiavit. 10. qui per manserit (sic). 13. nos redimit.

17. quadrigentos; ibid. non irritam. est (sic alia manu lit. i scripta est).

i

18. ex repromissione. 20. unus non 26. Desunt verba quae est.

« PoprzedniaDalej »