1. Ideo habentes administrationem, juxta quod misericordiam consecuti sumus, non deficimus, 2. sed abdicamus occulta dedecoris, non ambulantes in astutia, neque adulterantes verbum Dei; sed in manifestatione veritatis commendantes nosmet ipsos ad omnem conscientiam hominum coram Deo*. non derelinquimur; dejicimur, sed non perimus. 10. Semper mortificationem Jesu in corpore nostro circumferentes, ut et vita Jesu manifestetur in corporibus nostris. 11. Semper enim nos, qui vivimus, in mortem tradimur d propter Jesum ; ut et vita Jesu manifestetur in carne nostra mortali. 12. Ergo mors in nobis operatur, vita autem in vobise. 13. Habentes autem eumdem spiritum fidei, sicut scriptum est: ,,Credidi, propter quod locutus 3. Quod si etiam opertum est,,sum/"; et nos credimus, proEvangelium nostrum; in iis, qui | pter quod et loquimur; pereunt, est opertum; 4. in quibus Deus hujus saeculiy excaecavit mentes infidelium, ut non fulgeat illis illuminatio Evangelii gloriae Christi, qui est imago Dei. 5. Non enim nosmet ipsos praedicamus, sed Jesum Christum Dominum nostrum; nos autem servos vestros per Jesum*. 6. Quoniam Deus, qui dixit de tenebris lucem splendescere, ipse illuxit in cordibus nostris ad illuminationem scientiae claritatis Dei, in facie Christi Jesu. 7. Habemus autem thesaurum istum in vasis fictilibus; ut sublimitas sit virtutis Dei, et non ex nobis. 8. In omnibus tribulationem patimur, sed non angustiamur; aporiamur, sed non destituimur; 9. persecutionem patimur, sed Eph. 6, 11. 12. z 1 Cor. c. 5, 1. 1 Cor. 2, 4. 5. * c, 1, 12. 1, 13. 14. Scientes, quoniam qui suscitavit Jesum, et nos cum Jesu suscitabit, et constituet vobiscum. 15. Omnia enim propter vos; ut gratia abundans, per multos in gratiarum actione, abundet in gloriam Dei. 16. Propter quod non deficimus; sed licet is, qui foris est, noster homo corrumpatur; ta- ~ men is, qui intus est, renovatur de die in diem. 17. Id enim, quod in praesenti est momentaneum et leve tribulationis nostrae, supra modum in sublimitate aeternum gloriae ponduss operatur in nobis, 18. non contemplantibus nobis, quae videntur, sed quae non videntur. Quae enim videntur, temporalia sunt; quae autem non videntur, aeterna sunt. ec, 1, 5. 8. d c. 11, 23. f Ps. 115, 10. & Rom. 8, 18. 24. c. 1, 6. 7. h Rom. 8, Cap. IV. 1. hanc ministrationem. 3. in his qui pereunt. 4. ut non fulgeat inluminatio (deest illis); ibid. quae est. 5. Dominum (deest nostrum). 6. qui inluxit. 9. persecutionem patimur (bis scriptum, sed quod primum est, asteriscis notatum est). 10. in corporibus nostris manifestetur. 14. suscitavit cum Jesu (v=b?). 15. per multos gratiarum actione (deest in). 16. corrumpitur. CAP. V. Desiderant apostoli solvi corpore, legatione pro Christo funguntur. 11. Scientes ergo timorem Domini hominibus suademus, Deo autem manifesti sumus. autem et in conscientiis vestris 1. Scimus enim, quoniam si manifestos nos esse. terrestris domus nostra hujus habitationis dissolvatur, quod aedificationem ex Deo habemus, domum non manufactam, aeternam in coelisi. Spero 12. Non iterum commendamus nos vobis ; sed occasionem damus vobis gloriandi pro nobis ; ut habeatis ad eos, qui in facieo gloriantur, et non in corde. 13. Sive enim mente excedi 2. Nam et in hoc ingemiscimus, habitationem nostram,quae de coelo est, superindui cupien- mus, Deo; sive sobrii sumus, vo tes. 3. Si tamen vestiti, non nudi inveniamur. 4. Nam et qui sumus in hoc tabernaculo, ingemiscimus gravati; eo quod nolumus exspoliari, sed supervestiri'; ut absorbeatur, quod mortale est, a vita. 5. Qui autem efficit nos in hoc ipsum, Deus, qui dedit nobis pignus spiritus m. 6. Audentes igitur semper, scientes quoniam dum sumus in corpore, peregrinamur a Domino". 7. (Per fidem enim ambulamus, et non per speciem.) bis. 14. Charitas enim Christi urget nos; aestimantes hoc, quoniam şi unus pro omnibus mortuus est, ergo omnes mortui sunt?; 15. et pro omnibus mortuus est Christus; ut, et qui vivunt, jam non sibi vivant, sed ei, qui pro ipsis mortuus est, et resurrexit. 16. Itaque nos ex hoc neminem novimus secundum carnem, et si cognovimus secundum carnem Christum; sed nunc jam non novimus. 17. Si qua ergo in Christo, nova creatura, vetera transierunt; 8. Audemus autem, et bonam,,ecce! facta sunt omnia nova." voluntatem habemus magis peregrinari a corpore, et praesentes esse ad Dominum. 9. Et ideo contendimus, sive absentes, sive praesentes, placere illi. 10. Omnes enim nos manifestari oportet ante tribunal Christi; ut referat unusquisque propria corporis, prout gessit, sive bonum sive malum. Phil. 3, 21. Rom. 8, 23. 1 Cor. 15, 51. sqq. Rom. 8, 11. " Phil. 1, 23. 18. Omnia autem ex Deo, qui nos reconciliavit sibi per Christum, et dedit nobis ministerium reconciliationis. 19. Quoniam quidem Deus erat in Christo mundum reconcilians sibi, non reputans illis delicta ipsorum, et posuit in nobis ver bum reconciliationis. 20. Pro Christo ergo legatione fungimur, tamquam Deo exhorc. 3, 1. Rom. 6, 2. sqq. ? v. 12. Cap. V. 1. ex Deo habeamus. 4. ingemescimus; ibid. absorveatur. 6. et scientes. 8. ad Deum. 12. nos commendamus. 15. mortuus est (deest Christus) ; ibid. viunt ( per errorem). 17. nova omnia (sed voc. omnia, quod semel tantum adest, referendum est ad v. 18.). 18. reconciliavit nos sibi. 20. legationem (sic) fungimur. tante per nos, obsecramus pro Christo reconciliamini Deo! 21. Eum, qui non noverat peccatum, pro nobis peccatum fecit, ut nos efficeremur justitia Dei in ipso". CAP. VI. Hortatur apostolus Corinthios, ne gratiam acceptam negligant, et monet, ut ab infidelium consortio secedant. 1. Adjuvantes autem exhortamur, ne in vacuum gratiam Dei recipiatis. 2. Ait enim:,,Tempore acce,,pto exaudivi te, et in die salu,,tis adjuvi te". Ecce! nunc tempus acceptabile; ecce! nunc dies salutis. 3. Nemini dantes ullam offensionem, ut non vituperetur ministerium nostrum; 4. sed in omnibus exhibeamus nosmet ipsos sicut Dei ministros, in multa patientia, in tribulationibus, in necessitatibus, in angustiis, vivimus; ut castigati, et non mortificati; 10. quasi tristes, semper autem gaudentes; sicut egentes, multos autem locupletantes; tamquam nihil habentes, et omnia possidentes". 11. Os nostrum patet ad vos, o Corinthii! cor nostrum dilatatum est. 12. Non angustiamini in nobis ; angustiamini autem in visceribus vestris. 13. Eamdem autem habentes remunerationem, tamquam filiis dico: dilatamini et vos! 14. Nolite jugum ducere cum infidelibus! Quae enim participatio justitiae cum iniquitate? aut quae societas luci ad tenebras? 15. Quae autem conventio Christi ad Belial? aut quae pars fideli cum infideli"? 16. Qui autem consensus templo Dei cum idolis? Vos enim estis templum Dei vivi, sicut dicit Deus: Quoniam inhabitabo دو 5. in plagis", in carceribus, in,,in illis, et inambulabo inter seditionibus, in laboribus, in vi-,,eos, et ero illorum Deus, et giliis, in jejuniis, ,,ipsi erunt mihi populus. 17.,,Propter quod exite de 6. in castitate, in scientia, in longanimitate, in suavitate, in,,medio eorum, et separamini, Spiritu sancto, in charitate non ficta, ,,dicit Dominus, et immundum ,,ne tetigeritis. 7. in verbo veritatis, in virtute Dei, per arma justitiae, a dextris et a sinistris; 8. per gloriam, et ignobilita-,,Dominus omnipotens❝a. tem, per infamiam, et bonam famam; ut seductores, et veraces; sicut qui ignoti, et cogniti; 18.,,Et ego recipiam vos, et ,,ero vobis in patrem, et vos eri,,tis mihi in filios et filias, dicit 8. 9. quasi morientes, et ecce! Rom. 3, 24. 1 Cor. 3, 9. Jes. 49, c. 11, 23. sqq. Cap. VI. CAP. VII. Quantus sit apostoli amor in Corinthios. 1. gratia Dei (sic per errorem). 2. et die salutis adjuvavi. 16. Deest inter eos. (Ad marginem, quod rarissimum, scriptum legitur in Esaia). 1. Has ergo habentes promis- siones, charissimi! mundemus nos ab omni inquinamento carnis, et spiritus perficientes sanctificationem in timore Dei. 2. Capite nos! Neminem laesimus, neminem corrupimus, neminem circumvenimus. 3. Non ad condemnationem vestram dico; praediximus enim, quod in cordibus nostris estis, ad commoriendum, et ad convivendum. 4. Multa mihi fiducia est apud vos; multa mihi gloriatio pro vobis; repletus sum consolatione; superabundo gaudio in omni tribulatione nostra. 5. Nam et cum venissemus in Macedoniam, nullam requiem habuit caro nostra, sed omnem tribulationem passi sumus; foris pugnae, intus timores. 6. Sed qui consolatur humiles, consolatus est nos Deus in ad ventu Titi. 7. Non solum autem in adventu ejus; sed etiam in consolatione, qua consolatus est in vobis, referens nobis vestrum desiderium, vestrum fletum, vestram aemulationem pro me, ita, ut magis gauderem. 8. Quoniam etsi contristavi vos in epistola, non me poenitet; etsi poeniteret, videns quod epistola illa (etsi ad horam) vos contristavit; 9. nunc gaudeo; non quia contristati estis, sed quia contristati estis ad poenitentiam. Contri bc. 6, 11. sq. c. 2, 12, sq stati enim estis secundum Deum, ut in nullo detrimentum patiamini ex nobis. 10. Quae enim secundum Deum tristitia est, poenitentiam in salutem stabilem operaturd; saeculi autem tristitia mortem operatur. 11. Ecce! enim hoc ipsum, secundum Deum contristari vos, quantam in vobis operatur solicitudinem! sed defensionem, sed indignationem, sed timorem, sed desiderium, sed aemulationem, sed vindictam! In omnibus exhibuistis vos incontaminatos esse negotiof. 12. Igitur, etsi scripsi vobis, non propter eum, qui fecit injuriam, nec propter eum, qui passus est; sed ad manifestandam solicitudinem nostram, quam ha bemus pro vobis 13. coram Deo; ideo consolati sumus. In consolatione autem nostra abundantius magis gavisi sumus super gaudio Titi; quia refectus est spiritus ejus ab omnibus vobis. 14. Et si quid apud illum de vobis gloriatus sum, non sum confusus; sed sicut omnia vobis in veritate locuti sumus; ita et gloriatio nostra, quae fuit ad Titum, veritas facta est. tius in vobis sunt, reminiscentis 15. Et viscera ejus abundanomnium vestrum obedientiam, quomodo cum timore et tremore excepistis illum. 16. Gaudeo, quod in omnibus confido in vobis. d Matth. 26, 75. e Matth. 27, 3. $99. f 1 Cor. 5. Cap. VII. 1. has igitur. 2. neminem lesimus neminem corrumpimur (sic). 3. Deest vestram; ibid. praedixi enim. 5. passi (deest sumus). 7. in solatio quo. 8. paeniteret. 12. scribsi; ibid. pro vobis ha 13. super gaudium. 15. in vos sunt; ibid. eum. bemus. CAP. VIII. Corinthios hortatur apostolus ad erogandam stipem in usus pauperum, qui Hierosolymis erant. 1. Notam autem facimus vobis, fratres! gratiam Dei, quae data est in Ecclesiis Macedoniae. 2. Quod in multo experimento tribulationis & abundantia gaudii ipsorum fuit; et altissima paupertas eorum abundavit in divitias simplicitatis eorum. 3. Quia secundum virtutem, testimonium illis reddo, et supra virtutem voluntarii fuerunt, 4. cum multa exhortatione obsecrantes nos gratiam, et communicationem ministerii, quod fit in Sanctos. 5. Et non sicut speravimus, sed semet ipsos dederunt primum Domino, deinde nobis per voluntatem Dei; 6. ita, ut rogaremus Titum; ut quemadmodum coepit, ita et perficiat in vobis etiam gratiam istam. 7. Sed sicut in omnibus abun datis fide, et sermone, et scientia, et omni solicitudine, insuper et charitate vestra in nos, ut et in hac gratia abundetis. 8. Non quasi imperans dico; sed per aliorum solicitudinem, etiam vestrae charitatis ingenium bonum comprobans. 9. Scitis enim gratiam Domini nostri Jesu Christi, quoniam propter vos egenusi factus est, cum esset dives, ut illius inopia vos divites essetis. 81 Thess. 1, 6. 2, 14. 2 Thess. 1, 4. 1 Cor. 16, 1. sqq. i Matth. 8, 20. Cap. VIII. 10. Et consilium in hoc do; hoc enim vobis utile est, qui non solum facere, sed et velle coepistis ab anno priore. 11. Nunc vero et facto perficite; ut quemadmodum promptus est animus voluntatis, ita sit et perficiendi ex eo, quod habetis. 12. Si enim voluntas prompta est, secundum id, quod habet*, accepta est, non secundum id, quod non habet. 13. Non enim, ut aliis sit remissio, vobis autem tribulatio, sed ex aequalitate. 14. In praesenti tempore vestra abundantia illorum inopiam tia vestrae inopiae sit supplesuppleat; ut et illorum abundanscriptum est: mentum, ut fiat aequalitas, sicut 15. ,,Qui multum, non abun,,davit: et qui modicum, non mi,,noravit m❝ 16. Gratias autem Deo, qui dedit eamdem solicitudinem pro vobis in corde Titi, 17. quoniam exhortationem " quidem suscepit; sed cum solicitior esset, sua voluntate profe ctus est ad vos. 18. Misimus etiam cum illo fratrem, cujus laus est in Evangelio per omnes Ecclesias. 19. Non solum autem, sed et ordinatus est ab Ecclesiis comes peregrinationis nostrae, in hanc gratiam, quae ministratur a nobis ad Domini gloriam, et destinatam voluntatem nostram. 20. Devitantes hoc, ne quis k Marc. 12, 43. Act. 4, 34. in Exod. 16, 18. n v. 6. O v. 22. 2. gaudi ipsorum (deest fuit). 7. Hic inde a voce insuper quaedam erasa sunt aliaque recentius scripta, ita tamen ut cum textu impresso concinant. 12. secundum quod non habet (deest id). et ex. 19. in hac gratia. N 13. sed |