et miserere: in aeternum est misericordia tua. Sanctam etiam hanc diem, omnesque dies vitae nostrae, da nobis Domine Deus, absque peccato transigere, cum omni gaudio, sanitate, pace, salute, beneficiis, sanctimoniaque omni, et tuo timore perficere, per gratiam, miserationes et benignitatem Christi Jesu, cum quo benedictus es et glorificatus cum Spiritu sancto.

Oratio dicenda per dies quadragesimales sancti jejunii,

Dominator Domine omnipotens qui creaturam omnem in sapientia condidisti: qui per ineffabilem tuam providentiam, et multiplicem bonitatem adduxisti nos ad venerabiles dies istos, in purgationem animarum et corporum, passionum coercitionem, et spem resurrectionis: Qui per quadraginta dies tabulas divinis characteribus inscriptas dedisti servo tuo Moysi; concede etiam nobis, o bone, certamen praeclarum, cursum jejuni perf

cere: fidem indivisam servare: ca

pita draconum invisibilium conterere, victoresque peccati renunciari, et damnationis immunes pervenire ad adorandam sacram resurrectionem: quoniam sanctum est nomen tuum Patris, et Filii et Spiritus sancti

nunc etc.

Oratio dimissionis, ad manuum impositionem.

Adesto Domine servis tuis, laudantibus et invocantibus te, et dem duc eos auxilium praestans, in omni

ἁγίαν ἡμέραν ταύτην καὶ πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν, δὸς ἡμῖν κύριε ὁ θεὸς ἀναμαρτήτως διελθεῖν μετὰ πάσης χαρᾶς, υγίειας, εἰρήνης, σωτηρίας, εὐεργεσίας, παν τὸς ἁγιασμοῦ, καὶ τοῦ σου φόβου ἐπιτελέσαι, χάριτι καὶ οἰκτιρμοῖς, καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Χριστοῦ Ἰησοῦ, μεθ ̓ οὗ εὐλογητὸς εἶ, καὶ δεδοξασμένος σὺν πνεύματι ἁγίῳ.

Εὐχὴ τῶν τεσσαράκοντα ἡμερῶν τῶν ἁγίων νηστειῶν.

Δέσποτα κύριε παντόκρατος, ὁ πᾶσαν κτίσιν ἐν σοφίᾳ δημιουρ γήσας· ὁ διὰ τὴν ἄφατόν σου πρό νοιαν, καὶ πολλὴν ἀγαθότητα αγαγὼν ἡμᾶς εἰς τὰς πανσέπτους ἡμέ ρας ταύτας, πρὸς καθαρισμὸν ψυχῶν καὶ σωμάτων, πρὸς ἐγκρά τείαν παθῶν, πρὸς ἐλπίδα ἀναστάσεως. Ὁ διὰ τῶν τεσσαράκοντα ἡμερῶν πλάκας χειρίσας, τὰ θεο χάρακτα γράμματα τῷ θεράποντί σου Μωσῇ, παράσχου καὶ ἡμῖν τὸν ἀγαθὲ τὸν ἀγῶνα τὸν καλόν, δρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι·

τὴν πίστιν ἀδιαίρετον τηρῆσαι τὰς κα φαλὰς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλάσαι, νικήτας τε τῆς ἁμαρ τίας ἀναφανῆσαι, καὶ ἀκατακρίτως φθάσαι καὶ προςκυνῆσαι τὴν ἁγίαν ἀνάστασιν. Ὅτι ἅγιον υπάρχει τὸ ὄνομά σου, τοῦ πατρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ, καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος νῦν, κλ'.

Εὐχὴ τῆς ἀπολύσεως, εἰς τὴν χειροθεσίαν.

Τοῖς δούλοις σου κύριε τοῖς ὑμνοῦσί τε καὶ προςκαλουμένοις σε γένου, καὶ διόδευσον βοηθῶν αὐ

τοῖς ἐν παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ. Ανάστησον τὰς ἑαυτῶν καρδίας ἀπὸ τῶν τῆς γῆς ἀτόπων λογισμῶν. Δώρησαι αὐτοῖς τοῦ ζῆν αὐτούς, καὶ φρονεῖν τὰ τῶν ζώντων, καὶ συνιέναι τα σά. Ὁ εὐλογῶν τοὺς εὐλογοῦντάς σε κύριε, καὶ ἁγιάζων τοὺς ἐπί σοι πεποιθότας, σῶσον τὸν λαόν σου, καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου τὸ πλήρωμα τῆς ἐκκλησίας σου φύλαξον. Αγίασον τοὺς ἀγαπῶντας τὴν εὐπρέπειαν τοῦ οἴκου σου· Σὺ αὐτοὺς ἀντιδόξασον τῇ θεϊκῇ σου δυνάμει, καὶ μὴ ἐγκαταλίπῃς ἡμᾶς ὁ θεὸς τοὺς ἐλπίζοντας ἐπί σοι.

Τοὺς νοσούντας θεράπευσον.
Τοὺς ἀποδημήσαντας ειρήνευσον.
Τοὺς ἀέρας ἔγκρασον.

Καὶ τοὺς καρποὺς τῆς γῆς εὐ λόγησον. Εἰρήνην τῷ κόσμῳ σου δώρησαι, ταῖς ἐκκλησίας σου, τοῖς ἱερεῦσι, τοῖς βασιλεῦσιν ἡμῶν, τῷ στρατῷ, καὶ παντὶ τῷ λαῷ σου.

Τοὺς προκοιμηθέντας ἀνάπαυ σον τῶν προςενεγκάντων τὰ δῶρα καὶ δι' ὧν προςήγαγον, μνημόνευ

σου.

Τοὺς ἐν πάσῃ θλίψει καὶ ἀνάγκῃ ὄντας, σῶσον.

Καὶ ἡμῖν τὴν χάριν σου ἐξαπό στειλον. Ἐν τριαδικῇ πίστει ἕως ἐσχάτης ἡμῶν ἀναπνοῆς ἡμᾶς τελείωσον· ὅτι πᾶσα δόσις αγαθή, καὶ πᾶν δώρημα τέλειον, ἄνωθν ἐστι, κατάβαινον ἔκ σου τοῦ πατρὸς τῶν φώτων. Καί σοι τὴν δόξαν, καὶ τὴν εὐχαριστίαν καὶ τὴν προς κύνησιν ἀναπέμπομεν, τῷ πατρί, καὶ τῷ μονογενεῖ σου υἱῷ, καὶ τῷ ἁγίῳ σου πνεύματι, νῦν, κλ'.

Ὁ Διάκονος λέγει. Ἡ χάρις τοῦ

opere bono. Erige corda eorum a terrenis omnibus absurdis cogitationibus. Da illis vivere et sapere quae vivos decent, et tua intel lectu percipere. Qui benedicis benedicentes te Domine, et sanctificas eos qui in te confidunt, salva populum tuum, et benedic haereditati tuae; et custodi Ecclesiae tuae plenitudinem. Sanctifica diligentes decorem domus tuae. Τu eis gloriam retribue per divinam potentiam tuam, et ne derelinquas nos Deus sperantes in te.

Aegrotos sana.

Peregrinantibus pacem tribue.
Aëres tempera.

Et fructibus terrae benedic. Da pacem mundo tuo, Ecclesiis tuis, Sacerdotibus, Regibus nostris, exercitui et omni populo tuo.

Defunctis requiem praesta: eorumque qui dona obtulerunt, et pro quibus obtulerunt, memor esto.

Eos qui in quacumque tribulatione et angustia sunt, salva.

Et nobis gratiam tuam mitte. In Trinitatis fide, nos usque ad ul timum vitae nostrae spiritum, perfice, quoniam omne datum bonum, et omne donum perfectum desursum est, descendens a te Patre luminum. Et tibi gloriam, gratiarum actionem et adorationem mittimus, Patri et unigenito Filio tuo, et Spiritui sancto tuo nunc, etc.

Diaconus. Gratia Domini Dei

et Salvatoris nostri Jesu Christi cum omnibus vobis. Ite in pace.

Populus. Kyrie eleison. bis. Dom mine benedic. Amen.

Sacerdos dicit benedictionem dimissionis.

Diaconus. Iterum, ite in pace.

Diaconi dicunt. Iterum salvatus. Domine benedic. Amen. Sacerdos dicit orationem dimissionis Diaconorum.

Postquam perfecimus sacram Liturgiam, sicut jussi sumus Domine, et perceptione sanctorum immaculatorum, immortalium, coelestium et tremendorum mysteriorum digni facti sumus, imus de virtute in virtutem nos peccatores et indigni servi tui, digni facti ministrandi altari sancto tuo, qui tibi obtulimus incruentum sacrificium, immaculatum corpus et pretiosum sanguinem magni Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi: ad gloriam tuam, Patris sine principio, ipsiusque unigeniti Filii tui, et Spiritus sancti, boni, vivificantis et consubstantialis tibi. Oramus ut ad dexteram tuam consistere mereamur in die tua timenda et justa, per intercessiones et supplicationes gloriosissimae dominae nostrae Deiparae semperque Virginis Mariae, et omnium sanctorum tuorum, quoniam benedictus es nunc, etc.

Explicit in pace divina Litur

κυρίου δὲ καὶ θεοῦ, καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάντων ὑμῶν. Πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ.

Ὁ Λαὸς λέγει. Κύριε ἐλέησον. β'. Κύριε εὐλόγησον. Αμήν.

Ὁ Ἱερεὺς λέγει τὴν εὐλογίαν τῆς ἀπολύσεως.

Ὁ Διάκονος λέγει. Καὶ πάλιν πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ.

Οἱ Διάκονοι λέγουσιν. Καὶ πάλιν σωθείς. Κύριε εὐλόγησον. Αμήν. Ὁ Ἱερεὺς λέγει, Εὐχὴ τῆς ἀπο λύσεως τῶν Διακόνων.

Τελέσαντες τὴν ἱερὰν λειτουρ γίαν καθὼς προςετάχθημεν κύριε, καὶ τῆς μεταλήψεως τῶν ἁγίων, ἀχράντων, καὶ ἐπουρανίων φοιχτῶν μυστηρίων καταξιωθέντες, ἐκ δυνάμεως εἰς δύναμιν πορευόμεθα, ἡμεῖς οἱ ἁμαρτωλοὶ καὶ ἀνάξιοι δοῦλοί σου, οἱ καταξιωθέντες λειτουργεῖν τῷ ἁγίῳ σου θυσιαστη ρίῳ, καὶ προςενεγκόντες σοι τὴν ἀναίμακτον θυσίαν, τὸ ἄχραντον σῶμα, καὶ τὸ τίμιον αἷμα τοῦ μετ γάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἰς δόξαν σου τοῦ ἀνάρχου πατρός, καὶ αὐτοῦ τοῦ μονογενούς σου υἱοῦ, καὶ τοῦ πνεύ ματος ἁγίου,καὶ ἀγαθοῦ καὶ ζωοποιοῦ καί σοι ὁμοουσίου. Αιτού μεθα τυχεῖν καὶ τῆς ἐκ δεξιῶν σου παραστάσεως, ἐν τῇ ἡμέρᾳ σου τῇ φοβερᾷ καὶ δικαίᾳ, διὰ τῶν πρε σβειῶν καὶ ἱκεσιῶν, τῆς ὑπερενδό ξου δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ αειπαρθένου Μαρίας, καὶ πάντων τῶν ἁγίων σου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ νῦν, κλ'.

Ἐτελειώθη ἐν εἰρήνῃ ἡ θεία λει

τουργία τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν τοῦ θαυματουργοῦ Βασιλείου.

Δέον εἰδέναι ὅτι τό, Ἐπλήθη χαρᾶς τὸ στόμα ἡμῶν, οὐ λέγει ὁ ἱερεὺς ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐ· τῇ μεγάλῃ, ἀλλ ̓ ἐρεῖ ἀντὶ τοῦ ̓Επλήθη.

Εὐχαριστοῦμέν σοι δέσποτα φιλάνθρωπε ενέργετα τῶν ψυχῶν ἡμῶν, ὁ καὶ ὡς ἐν τῇ παρούσῃ σήμερον ἡμέρᾳ, καταξιώσας ἡμᾶς τῶν ἐπουρανίων σου καὶ ἀθανάτων μυστηρίων ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε, ἕως εἰς τέλος.

gia sancti Patris nostri Thaumaturgii Basilii.

Sciendum est quod Impetum est gaudio os nostrum, non dicit Sacerdos feria quinta majori, sed

illius Orationis loco dicit.

Gratias agimus tibi Domine hominum amator, benefactor animarum nostrarum, qui die huic hodierno simili dignos fecisti nos, coelestium et immortalium myste riorum, quae oculus non vidit usque ad finem.

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ

ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ.

Ὁ ἐπισκεψάμενος ἡμᾶς ἐν ἐλέει καὶ οἰκτιρμοῖς δέσποτα κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, καὶ χαρισάμενος ἡμῖν παρῥησίαν, τοῖς ταπεινοῖς καὶ ἁμαρτω— λοῖς, καὶ ἀναξίοις δούλοις σου, παραστῆναι τῷ ἁγίῳ σου θυσιαστης ρίῳ, καὶ προςφέρειν σοι τὴν φοβερὰν καὶ ἀναίμακτον θυσίαν, ὑπὲρ τῶν ἡμετέρων ἁμαρτημάτων, καὶ τῶν τοῦ λαοῦ σου ἀγνοημάτων, εἰς ἄνεσιν καὶ ἀνάπαυσιν τῶν προκοιμηθέντων πατέρων ἡμῶν καὶ ἀδελφῶν, καὶ στηριγμὸν παντὸς τοῦ λαοῦ σου. Ἐπίβλεψον εἰς ἐμὲ τὸν ἀχρεῖον δοῦλόν σου, καὶ ἐξάλειψόν μου τὰ παραπτώματα, διὰ τὴν σὴν εὐσπλαγχνίαν· καὶ

DIVINA LITURGIA

SANCTI PATRIS NOSTRI
GREGORII.

Qui visitasti nos in misericordia et miserationibus, Dominator Domine Jesu Christe, et conces sisli fiduciam nobis abjectis, peccatoribus et indignis servis tuis, adstandi sancto altari tuo, et offe rendi tibi timendum et incruentum sacrificium, pro peccatis nostris et populi tui ignorantis: ut sit ad remissionem et requiem eorum qui pridem dormierunt, patrum et fratrum nostrorum, et ad confirmationem omnis populi tui. Respice super me inutilem servum tuum, et dele offensas meas, per beni gnitatem tuam: et munda labia mea et cor ab omni sorde carnis et

spiritus; remove quoque a me omnem cogitationem turpem et imprudentem, et fac me dignum per virtutem sancti tui Spiritus, hoc ministerio. Suscipe etiam me per bonitatem tuam, dum accedo ad altare sanctum tuum, et dignare ut accepta fiant dona quae tibi mox offerenda sunt, per manus nostras, compatiens infirmitatibus nostris: et ne rejicias me a facie tua, neque abomineris indignitatem meam: verum miserere mei Deus secundum magnam mimei Deus secundum magnam misericordiam tuam, et secundum multitudinem miserationum tuarum, dele iniquitatem meam: ut a damnatione immunis, accedens coram gloria tua, dignus efficiar protectione tua, et illuminatione sancti tui Spiritus: neque ut servus peccati, reprobus efficiar: sed ut servus qui invenit gratiam, misericordiam, et remissionem peccatorum, et nunc et in futuro saeculo. Ita Dominator omnipotens, Domine qui poles omnia, exaudi deprecationem meam. Tu enim es qui omnia opem raris in omnibus: omnesque a te tuum in omnibus auxilium requirimus, et defensionem, quia benignus es erga homines et glorificatus, Jesu Deus noster, cum Patre tuo initii experte, et sancto tuo Spiritu, nunc et semper.

Oratio post praeparationem sancti altaris.

Dominator Domine Jesu Christe

καθάρισόν μου τὰ χείλη καὶ τὴν καρδίαν ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκός τε καὶ πνεύματος· καὶ ἀπόστη σον ἀπ ̓ ἐμοῦ πάντα λογισμὸν αἰ σχρόν τε καὶ ασύνετον· καὶ ἁγίασόν με τῇ δυνάμει τοῦ ἁγίου σου πνεύ ματος εἰς τὴν λειτουργίαν ταύτην, καὶ πρόςδεξαι με διὰ τὴν σὴν ἀγα θότητα, προςεγχίζοντα τῷ ἁγίῳ σου θυσιαστηρίῳ· καὶ εὐδόκησον κύριε δεκτὰ γενέσθαι τὰ μέλλοντα προςαγόμενα σοι δῶρα, διὰ τῶν ἡμετέρων χειρῶν, συγκαταβαίνων ταῖς ἐμαῖς ἀσθενείαις· καὶ μὴ ἀπορ ρίψης με ἀπὸ τοῦ προςώπου σου· μὴ βδελύξης με, τὴν ἐμὴν ἀναξιότητα, ἀλλ ̓ ἐλέησόν με ὁ θεὸς κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆ θος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου, ἵνα ἀκατακρίτως προςελθὼν κατενώπιον τῆς δόξης σου, καταξιώθω τῆς σκέπης σου, καὶ τῆς ἐλλάμψεως τοῦ παναγίου σου πνεύματος· καὶ μὴ ὡς δοῦλος ἁμαρτίας ἀποδόκιμος γένωμαι, ἀλλ ̓ ὡς δοῦλος, ὃς εὕρω* χάριν καὶ ἔλεος καὶ ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, ἐν τῷ νῦν καὶ ἐν τῷ μέλλοντι αἰῶνι. Ναὶ δέσποτα παντόκρατος, παντοδύ ναμε κύριε, ἐπάκουσον τῆς δεήσεώς μου. Σὺ γὰρ εἶ ὁ τὰ πάντα ἐνερ γῶν ἐν πᾶσι· καὶ τὴν παρά σου θειάν τε καὶ ἀντίληψιν· ὅτι φιπάντες ἐπιζητοῦμεν ἐπὶ πᾶσι βοή λάνθρωπος εἶ, καὶ δεδοξασμένος ὑπάρχεις Ἰησοῦ ὁ θεὸς ἡμῶν, σὺν τῷ ἀνάρχῳ σου πατρί, καὶ τὰ ἁγίῳ σου πνεύματι, νῦν καὶ ἀεί.

Εὐχὴ μετὰ τὴν ἑτοιμασίαν τοῦ ἁγίου θυσιαστηρίου.

Δέσποτα κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ