Obrazy na stronie
PDF
ePub
[blocks in formation]

Tabula II

pronominis adiectiui nemo cum casibus suppletis ex pronomine nullus.

[graphic]

nulli scrip- (semel nulli tori (nunquam uiro,

nun

nemini scrip-quam nemini scriptori)

tori) neminem scriptorem nullum scrip

nullo scrip-nullo scriptore (nunquam tore (nunnemine scrip-quam nemine tore) scriptore)

[ocr errors]

CAPUT V.

Restant pauca quaedam de ipso usu pronominis nemo. Interdum quidem пето liberiore quadam ratione cum plurali uerbi coniunctum est, uelut apud Caes. B. C. I, 69 ext, nemo erat adeo tardus aut fugiens laboris, quin statim castris exeundum atque occurrendum putarent. Similiter ibid. 79 ext. quorum nulli ex itinere excedere licebat, quin ab equitatu Caesaris exciperentur. Porro apud Liu. XXIV, 20 ext. Quare diebus aliquot frustra ibi absumptis Hannibal, cum eorum nemo, qui ad lacum Auerni adissent, aut ipsi uenirent aut nuntium litterasque mitterent, castra inde mouit. De simili usu pronominis quisquam infra dicetur.

Rarissime nemo ita usurpatum inuenitur, ut significet nullius preti: quanquam, saepe sic dici nullus, infra ostendam. Mihi quidem unus tantum est notus locus apud Cic. ad Att. VII, 3, 8 Set me mouerat nemo magis, quam is, quem tu neminem putas: nisi forte pro neminem scribendum est nequam. Nec enim ex eo, quod nullus dicitur pro nullius preti, sequitur, sic potuisse dici etiam nemo.

دو

Non saepe nemo est dictum pro ne quis: ut apud Cic. Tusc. V, 36, 105 uniuersos ait Ephesios esse morte multandos, quod, cum ciuitate expellerent Hermodorum, ita locuti sint: Nemo de nobis unus excellat: sin quis exstiterit, alio in loco et apud alios sit." in Verr. A. I, 17, 50 Quapropter primum ab dis immortalibus, quod sperare mihi uideor, hoc idem, iudices, opto, ut in hoc iudicio nemo improbus reperiatur. Liu. V, 44 in. Ardeates, inquit, ueteres amici, noui etiam ciues mei, quando et uestrum beneficium ita tulit et fortuna hoc egit mea: nemo uestrum condicionis meae oblitum me huc processisse putet. IX, 11 ext. I lictor, deme uincla Romanis: moratus sit nemo, quominus, ubi uisum fuerit, abeant. Tac. Ann. III, 12 ext. cetera pari modestia tractentur. Nemo Drusi lacrimas, nemo maestitiam meam spectet, nec si qua in nos aduersa finguntur.

Iam commemoro, non esse Latinum, quod recentiores tanto opere in deliciis habent, nemodum. Dicendum siue adhuc nemo siue nemo adhuc, uidelicet tum, si respicitur tempus ipsius, qui loquitur: uelut apud Cic. d. Senect. 10, 32 Itaque nemo adhuc conuenire me uoluit, cui fuerim occupatus. d. Amic. 5, 18 sapientiam, quam adhuc mortalis nemo est consecutus. d. Off. I, 1, 3 Et id quidem nemini uideo Graecorum adhuc contigisse. Acad. I, 2, 8 Quae au

nemo.

tem nemo adhuc docuerat, ea, feci, ut essent nota nostris. Tusc. II, 22, 51 quem adhuc nos quidem uidimus neminem. V, 22, 63 adhuc neminem cognoui poetam. d. Orat. I, 21, 94 me cognosse eloquentem adhuc neminem. 28, 129 se adhuc reperire discipulum, quem quidem probaret, potuisse neminem. in Verr. A. II, 7. III, 84, 194 Improbum facinus, nemini lege concessum, set fortasse adhuc in nullo etiam uindicatum. 94, 219 hoc, quod adhuc nemo, nisi improbissimus, fecit. p. C. Rab. Perd. 8, 23 neminem unquam adhuc de sese esse professum. p. Lig. 6, 17 scelus, praeter te, adhuc Philipp. III, 9, 21 ego autem, qui intelligeret, quid dicere uellet, adhuc neminem inueni. ad Fam. II, 8, 1 поλιτικώτερον enim te adhuc neminem cognoui. IX, 18, 2 tantum uideo, nullius adhuc consilium me huic anteponere. XVI, 12, 6 Adhuc neminem uideram. Ceteris locis. At si respicitur tempus praeteritum, non sane potest dici adhuc nemo, nemo adhuc. Tum quidem Romanos attendendum est solitos esse negligere notionem illam noch: qua careas facile. Itaque nunquam tum dixerunt nemodum, set simpliciter nemo; rarissime nondum quisquam: semel quidem Cicero in Pis. 1, 2 Noti erant illi mortui: te uiuom nondum nouerat quisquam. Sic Liu. III, 55 ext. quia nondum in quenquam unum saeuiebatur. XXVIII, 2 in. Tria milia ferme aberat, cum hautdum quisquam hostium senserat. XXXI, 36 ext. Iam passim caedes ac fuga erat, necdum quisquam in castra Romana nuntius cladis peruenerat. De uocabulis nullusdum, nihildum infra dicetur.

Attendendum est denique, saepenumero Ciceronem pronomen nemo collocare in extremis enuntiationibus, propterea scilicet, ut ui ecferatur maiore: ut p. Rosc. Am. 10, 28 de bonorum uenditione et de ista societate uerbum esse facturum neminem. p. Sest. 9, 20 Atque eorum alter fefellit neminem. Tusc. II, 22, 51 quem adhuc nos quidem uidimus neminem. d. Rep. II, 25, 46 primusque in hac ciuitate docuit, in conseruanda ciuium libertate esse priuatum neminem. in Verr. A. II, 7. III, 23, 56 quod, nisi mulieri et decumano, patebat alii nemini. A. II, 1. V, 51, 135 numum ob sepulturam datum nemini. Philipp. XI, 6, 13 Emptor tamen in ea auctione inuentus est nemo. ad Fam. II, 17, 3 Parthi transierint, necne, praeter te uideo dubitare neminem. VI, 10, 6 Tu uelim existimes, me concedere eorum memini. VII, 25, 2 praeter duo nos loquitur isto modo nemo. ad Att. IV, 11, 2 Ego mecum praeter Dionysium eduxi neminem. Aliis locis multis.

-

CAPUT VI.

Restat, ut loquar de uocabulo nonnemo, mancher, quod a paucis usurpatum est scriptoribus. Praeter aliquot enim locos, qui sunt apud Ciceronem, bis nominatiuos nonnemo legitur apud Scriptorem ad Herenn. II, 20, 33 (Nam cum nonnemo deuenerit in amorem uno aspectu et cum ille neminem dixerit omnino, nihil refert, raro id fieri, dummodo aliquando fieri aut posse fieri intelligatur); IV, 33, 45 (Poeno fuit Hispanus auxilio, fuit immanis ille Transalpinus; in Italia quoque idem nonnemo togatus sensit); semel apud C'ornel. Nep. XIV; 3, 3 (Quem cum omnes prospicerent propter nouitatem ornatus ignotamque formam, fuit nonnemo, qui agnosceret Thyum regique nuntiaret). Apud Ciceronem attende duos tantum (cum ab uno loco discesseris, quo dictum est neque nemine) reperiri casus, id est, nominatiuom et accusatiuom: nominatiuom his locis in Uerr. A. II, 1. II, 5, 15 (Nam quod fortasse nonnemo uestrum audierit, istum a Syracusanis publice laudari: uobis alio loco, ut se tota res habeat, demonstrabitur); p. Mur. 39, 84 (Hostis est enim non apud Anienem, set in urbe, in foro; nonnemo etiam in illo sacrario reipublicae, in ipsa, inquam, curia nonnemo hostis est); p. Sest. 7, 16 (Hanc taetram immanemque beluam soluit subito legum consul uel, ut ego arbitror, exoratus, uel, ut nonnemo putabat, mihi iratus); 20, 45 (Unum enim mihi restabat illud, quod forsitan nonnemo uir fortis et acris animi magnique dixerit); in Pis. 5, 10 (quas leges ausus nonnemo improbus, potuit quidem nemo conuellere); p. I Man. 21, 62 (Quo quidem tempore, cum esset nonnemo in senatu, qui diceret:,,Non oportere mitti hominem priuatum pro consule", L. Philippus dixisse dicitur:,,Non se illum sua sententia pro consule, set pro consulibus mittere"); accusatiuom his locis in Verr. A. II, 7. II, 16, 39 (Non istum, ut nonneminem, prouincia corrupit: idem fuit, qui Romae); p. Caec. 28, 79 (Conueni ego ex isto genere consultorum nonneminem; ut opinor, istum ipsum, quo uos auctore rem istam agere et defensionem causae constituere uos dicitis). Casu factum est, ut non inueniatur apud Ciceronem locus, quo dictum sit nonnemini. At enim Cicero, quanquam simplici ablatiuo nemine prorsus se abstinuit, tamen uno loco, ut modo significaui, scripsit neque nemine: in Orat, in Tog. Cand. ext. (pag. 526 ed. Orell.). Haec ibi leguntur: Praetereo illum nefarium conatum tuum et pene acerbum et

[ocr errors]

luctuosum populo Romano diem, cum Cn. Pisone socio, neque alio nemine, caedem optimatum facere uoluisti. Hoc est et alio nonnemine, et aliis compluribus. Intelligit autem Catilinam eiusque gregalis. Animaduerte autem, ne suppleri quidem ex nonnullus eos casus, qui desiderantur in nonnemo, hoc est, non modo nullo loco pro substantiuo legi nonnullus, nonnulli, nonnullum, set ne hos quidem casus nonnullius, nonnullo. Differt uero, utrum dicas nonnemo, an nonnulli. Nam nonnemo tum dixeris, ubi hominum qualitatem; nonnulli, ubi uolueris respicere quantitatem.

Iam uero pessimus est castigandus error hominum doctissimorum, qui quidem adhuc sint opinati, Romanos suo nonnemo usos esse non solum, ubi plures intelligerentur, set etiam, ubi unus aliquis. Errorem meo iure appellaui pessimum, cum ex nullo omniuo loco iste usus perspiciatur. Nam unum illum locum apud Cic. in Cat. IV, 5, 10, quem consulto supra non attuli quoque contendunt omnes nonnemo significare unum aliquem siue Q. Metellum siue Hortensium siue Crassum, recte uidetur intellexisse nemo. Haec uolgo loco laudato leguntur: Video de istis, qui se popularis haberi uolunt, abesse nonneminem, ne de capite uidelicet ciuium Romanorum sententiam ferat. Is et nudiustertius in custodiam ciuis Romanos dedit et supplicationem mihi decreuit et indices hesterno die maximis praemiis affecit. Quis credat, nullum intellexisse interpretem, ut singulari numero relatum erat ferat ad nonneminem, sic eodem numero singulari dici debuisse dedit, decreuit, affecit: quanquam intelligi Cicero uoluit pluris? Nibil uero certius, quam pro uolgata lectione ferat. Is, in qua plane desideratur concinnitas Tulliana, legendum esse ferat, etsi.

CAPUT VII.

Pronominis nullus quanquam et origo et usus in superioribus est illustratus, tamen complura restant, de quibus hoc loco explicandum est.

Ut apud Graecos pluralis numerus οὐ δαμοί, οὐδένες, sic apud Romanos exstat, si non nemines, attamen nulli pro nulli homines: uelut apud Cic. in Caecil. 9, 28 (unum illud credo omnis animaduertere, te adhuc ab nullis, nisi ab Siculis, potuisse cognosci); d. L. Agr. II, 10, 26 (Ut i decemuiratum habeant, quos plebs designauerit. Oblitus est,

« PoprzedniaDalej »