hominum, qui dilexerunt tenebras plus quam lucem; et via alia) oculta sub specie boni in malum inducendo, et hoc quoad filios dei, qui satagunt venire ad lucem. Et ad ista habet mille artes et circuit cum modis infinitis.

Et hinc evidens argumentum elicitur aput vigilantem 5 super se hominem) pro discrecione spiritus veritatis, quoniam prophete) hii, qui spiritu) dei aguntur, via plana et simplici gradiuntur, et ita docent veritatem simplicem et testantur). Unde proverbium est1): „Qui simpliciter ambulat, bene ambulat." Et iterum 2): „In simplicitate cordis querite 10 illum." Et ewangelium 3): „Estote ut columbe simplices." Via, inquam, regia et publica), non singulari et occulta, veri predicatores ambulantes, docent libere veritatem et sine hesitacione constanter confirmant verba, que locuntur, ut magis apparet inferius). Unde psalmush)): „Loquebar de testimoniis tuis in 15 conspectu regumi), et non confundebar." Quia „sapiencia foris predicat, in plateis dat vocem suamk) 5)“, etc. Juxta quod veritas divina est protestata, dicens 6): „Ego palam locutus sum mundo et in oculto locutus sum nichil"; ad suos ait discipulos 7): „Quod1) in tenebris vidistis, in lumine dicite, et quod in aure audistis, 20 predicate super tecta")."

Similiter spiritus mendax ex suis propriis congnosci poterit") ab homine vigilante. Nam filii hominum, quorum intellectum malicia inmutavito) et ficcio decepit, in simulacione ambulant et duplicitatem non horrescunt, pietatem 25 verbo promittentes, virtutem autem eius abnegantes. Et ob id dictum est): „Sic enim peccator in duplici) via dinoscitur) “ Nec in suis verbis sunt libere professionis, sed ,,sermo talium

7) Quod signum spiritus veritatis est via simplex et plana C.
12) Quod predicatores libere predicant veritatem urgente spiritu dei C. 30
22) Spiritus mendax quomodo congnoscitur A.

1) Proverb. X. 9. 2) Sapient. I. 1. 8) Matth. X. 16. 4) Psalm.

CXVIII. 46. 5) Prov. I. 20. 6) Joann. XVIII. 20.

8) Cf. Eccli. V. 11.

35

7) Matth. X. 27.

40

ut cancer serpit1)." Neque sunt stabiles, quia est sermo eorum: ‚Est et non', et non continuatur aput eos,Est, est' vel,Non, non', neque eciam in factis bonis sunt constantes, quia oportet tales semper ad utramque partem claudicare. Propter quod 5 dicit Jacobus 2): ,,Vir duplex animo"), inconstans est in omnibus viis suis."

Et inde est, quod ab inicio huiusmodi) fuerunt rebelles lumini veritatis et contrarii simplicitati virtutum, rectoribus harum tenebrarum eorum consentaneos perurgentibus) in id ip10 sum. Et ob hanc causam simplicitas a duplicibus, veritas a mendacibus, virtus ab iniustis semper a principio sunt) calumpniam perpessa). Et huius gracia scriptum est Apok.): „Agnus, qui occisus est ab origine mundi." Huic autem doctrine et1) veritati multum profecto conformiter Salomon in suis proverbiis loqui15 tur1), quoniam, dum, sapienciam sibi domum [f. 7b] edificasse, ibidem describens, columpnas in domo excidisse, victimas ymmolasse, vinum, panes et mensam adaptasse, ancillas quoque [ad] vocandum parvulos ad arcem misisse est exorsus. Illico dehincs) de muliere stulta et clamosa prosequitur 5): „Que inquit: Ad 20 instar sapiencie sedet in foribus domus sue super sellam in excelso urbis loco, ut eciam ipsa1) vocaret transeuntes per viam et pergentes in itinere suo."

Ita igitur a principio, quemadmodum spiritus domini bonus sanctos dei homines inspirabat, quatenus forent precones vir25 tutum ac utilis veritatis), similiter eciam spiritus decepcionis) a facie divine iusticie egressus est, ut spiritus mendax fieret in ore multorum prophetarum, ut preconibus veritatis adversentur. Qua de rel) ab inicio semper et ubique necessaria electis dei extitit discrecio spirituum diversorum, ne spiritum 30 erroris pro spiritu sancto discipline acceptarent. Propter quod facta est fitque continue ad electos dei in hac vita monicio .

23) Sicut spiritus bonus sic spiritus mendax C.

a) ita B et C;

d) ita A; fuit C.

animi A. b) huius mundi B et C. c) perurgentes C. e) perpessa est C. f) doctrine et add. A in marg. h) om. C. i) in codice C fost vocem veritatis textus statim verbis: adversentur. Qua de re prosequitur; cetera in marg. infer. addita

35 ) debuit false B.

1) quare de re B.

utilis et necessaria, dicens verbum assumptum in principio1): „Fratres, nolite omni spiritui credere, sed probate spiritus, an ex deo sint", etc.).

Capitulum secundum.

Designacio regularum de lege Moysy quatuor) pro discrecione 5 spirituum et prophetarum investiganda©).

Et licet discrecio spirituum secundum carnem iudicio non subiaceat, quoniam animalis homo non percipit ea, que sunt spiritus dei, sed datur solum a dei spiritu quibusdam, sicud 10 etenim nemo novit, quid est in homine, nisi spiritus hominis, qui in ipso est, sic nemo novit, que sunt dei, nisi spiritus dei, qui in ipso est, secundum apostolum 1a ad Cor. II.o capitulo 2); et modo eodem et de aliis spiritibus est censendum, et idcirco apostolus Ia ad Cor. XII. c. discrecionem spirituum inter dona 15 dei specialia enumerat, ita dicens 3): „Alii datur discrecio spirituum", quod videlicet quilibet homo debeat eciam) seipsum sollicite et animam suam a spiritibus pessimis custodire, et non ignorare cogitaciones sathane et ipsius nequissima contra se studia: Et ideo solum spiritualis homo seu qui habundat spiritu Jhesu, 20 potest diiudicare omnia secundum mensuram sibi concessam, prout dicit apostolus Ia Cor. IIo 4); et solum is, qui singulariter habet discrecionem spirituum, potest spiritus diiudicare et probare, alius vero nullus. Nam homo neque cor suum, quod pravum est et inscrutabile, potest congnoscere usque finem, sed 25 solus dominus, qui est spirituum ponderator 5).

Quam ob rem homo non potest seipsum custodire sine spiritu Jhesu a spiritibus mendacibus et malignis: nimis etenim vigent omni astucia et subtilitate super omnem facultatem ho

5) Liber primus. De quatuor regulis famosioribus ex lege veteri sump- 30 tis, datis hominibus a deo pro discrecione spirituum et ad regulandos omnes actus humanos debite secundum deum et ad evitandas omnes machinaciones spirituum mendacii A in marg. sup.

a) Propter quod ex deo sint, etc. add. A in marg. b) Designacio de lege Moysy regularum quatuor B. c) ita add. A, B et C. d) om. C. 35 1) I. Joann. IV. 1. 2) I. Cor. II. 11. 14. 3) I. Cor. XII, 10. 4) Cf. 1. Cor. 11. 11 sq. 5) Cf. Jerem. XVII. 9 et Prov. XVI. 2.

minum et supramodum sunt potentes ad inmutandum carnem eta) animam mille modis secundum se et sua propria ad1) decipiendum. Unde dictum est 1):,,Non est potestas super terram, que comparetur ei."

5 Unde christiano communiter) volenti vigilare contra insultus et temptamenta demonum communiter nichil magis expedit, quam gerere se in omnibus valde humilem et subiectum divine ordinacioni et voluntati atque incessanter habere desiderium actuale et erectum in oracione ad dominum deum suum, 10 continue obsecrando, ut ipse solus custodiat et protegat a spiritibus vehementer nimis instantibus ad decipiendum continued) et perdendum, et maxime sanctos et electos dei. Contra tales nempe nimium fervet demonum strenuitas) et malicia, et illi sunt sibi cibus electus. Et inde scriptum est 2): „Nisi tu, do15 mine, servabis nos, in vanum) vig[ilamus] o[mnes] n[os]. Et nisi dominus custodierit civitatem, frustras) vigilat, qui custodit eam."

Et quamvis solius dei est bellum) contra Amalechitas, id est contra spiritus malos lambentes sanguinem hominum, id est 20 peccata, et quamvis solumi) deus habet moderare demonum potestatem, temperat suis, eciamk) electis, ipsorum temptamental), secundum quod dicit beatus Gregorius, tamen vult hoc) nichilominus et ordinavit, ut sui dilecti") non sengnes omnem vigilanciam omnemque suiipsius custodiam contra nequam et 25 deceptorios") spiritus haberent et tenerent, et quantum in eis est, instanter et strennue in seipsis P) et in aliis demonia debellarent; et hoc fieri mandavit, ut patet ex scripturis dei valde multis. Et pro eo munivit deus hominem sua plurima et sufficienti armatura in omnibus sibi asistendo).

30

Et propterea cum hiis bene") stat, quod dominus spiri

35

5) Regula hic datur christiano (?) contra insultus demonum C.

a) in corr. et B; in C. b) et false C. corr. continue B. e) strenuat false B. g) frustra, etc. C; cetera om.

suis C.

et C.

c) om. C.
in vanum, etc. C;
h) bellare C. i) solus C.

m) hodie (hoe) B et C.

d) cottidie cetera om.

k) eciam n) electi B

1) testamenta false B. °) deceptores B et C. P) in se seipsis B. a) quod videlicet quilibet homo assistendo add. A in marg. r) unde false C.

1) Job. XLI. 24. 2) Psalm. CXXVI. 1–2, ubi versus primus sic legitur: 40 „Nisi dominus aedificaverit domum, in vanum laboraverunt, qui aedificant eam."

tuum omnis carnis, quia) non dormitabit neque dormiet, qui custodit Israel1), id est suos electos, et presertim communitatem fidelium, quam supreme diligit, juxta illud Sapiencie 2):,,Diligis enim omnia, que sunt, et nichil horum odisti, que fecisti", mox a principio non neglexit, quin precaveat) filiis suis in futurum, 5 ne) iterum temptet et vincat) eos dyabolus, sicut Ewam, et seducat®).

Fidelis enim est deus et fuit semper ab iniciof), qui non permittit suos temptari ultra id, quod possunt, sed cum temptacione secundum apostolum 3) et proventum solet dare. Et ita, 10 ne nesciant) sui, quid sinth) facturi, et ne in temptacionem ita facile inducanturi) ac ne occasionem ullek) querele contra deum habeant, iuste et misericorditer providit deus a principio') suo populo suisque electis de aliquibus gubernaculis et directivis, per que seipsos gubernando possent omnium men- 15 daciorum evitare; et aliqua eorum indidit a natura, ut legem racionis naturalem, aliquibus instillavitm) ex speciali gracia, quemadmodum") factum est patribus sanctis ante legem scriptam; dehinc secundum dispensacionem temporum, multiplicato dei populo et facto sibi magis peculiari et annexo, postquam 20 divisit eundem in filiis hominum et generacione maledicta, providit sibi) de una regula solempni et famosa, remota ab omni mendacio et obliquitate iniquitatis, quam voluit) esse wlgarem ac manifestam omni homini intelligenti et deum suum requirenti, legem scriptam videlicet eis constituens, quam 25 publice et) in magna claritate in monte Synai Judeis tradidit, eis loquendo de celo, non sine magnis prodigiis et portentis, clarissimaque precepta et famosa filiis suis per manum Moysi, testis fidelis, promulgando, quatenus sic domini populus communitus, in scriptis legis dei sui ambulans scutoque veritatis 30

22) Prima regula lex dei A. De regula solempni B. Quod regula Mosaica est sine obliquitate C.

b) predicaverat false C. c) ut B. e) A post corr.; seducat B et C. f) ab false B. h) sunt C. i) iudicantur corr. 35 1) deus a principio add. A in marg. vox abscisa est in cod. A; (lacuna) iudicium providit sibi add. A in marg., sed valde mu4) publice et om. B. 2) Sapientiae XI. 25.

a) oris carnis. Ecce false B. d) et vincat add. A in marg. inicio mundi C. g) ne sciant inducantur A. k) ullam C. m) instillabit B. n) ita C; haec habet B. °) suisque electis tilatum. P) volunt false B. 1 Cf. Psalm. CXX. 4.

3) I. Cor. X. 13.

40