Dzieła: Jadwiga i Jagiełło. Dwa lata dziejów naszych: 1646-1648Józef Unger, 1877 |
Kluczowe wyrazy i wyrażenia
bądźto bitwy boju całą chorągwi coraz Długosz XI Dniepru Drezdenka Dzieła Karola Szajnochy Edyga Geschichte hetman Horodle Jadwigi Jagiełły Jakoż jednéj jéj Karola Szajnochy kniaź Koronie koronnych Korony Koza kozackich Kozacy Kozaczyzny Kozakom Kozaków ków kró król Władysław króla królowi Krym krzyżackie Krzyżactwa Krzyżacy Krzyżaków książąt książę Lindenblatt Jahrbücher litewskich Litwa Litwą Litwie Litwy lubo ludu miał mianowicie mistrza mniéj narodu niegdyś niéj niż Niżu obecnéj obudwóch Ordą Ordy Ordzie orężem owéj owszem panowie panów podobnież Podola pogan pogaństwem pokoju Polsce Polska porohami później prze przeciw przedwszystkiem przyszło różnych Rusi rycerskich rycerstwa sejmie skich swoich swoją swojej szlachty śmierci Tamże Tatarów tedy téj temi czasy teraz Tochtamysza Turcy Turków Tymur Ukrainie Ulryk Voigt według Witold Witołda Witołdowi wła Władysław Jagiełło właśnie wojennych wojnę wojnie wojny wojska Wołoszczyzny wszystkie Zaczem zakonu Zaporoże zawsze zkąd Ztąd zwyczajnie Zygmunta Żmudzi Żmudź życia
Popularne fragmenty
Strona 114 - ... a któremi oni cieszyć się mają w znak prawdziwej miłości, jak gdyby takowe po swoich własnych przodkach otrzymali dziedzictwem. Niechaj więc zjednoczą się z nami miłością i braterstwem, i staną się nam równymi, jak już sama wspólność wiary, praw i przywilejów porównała ich z nami. I przyrzekamy im słowem czci i przysięgi, nie opuścić ich w żadnych przeciwnościach i niebezpieczeństwach, lecz owszem stawać im ku pomocy w każdej...
Strona 225 - Potem przydali dwa dni, potem trzy, jako we wsiach biskupich i kapitualnych starodawny jest zwyczaj. Na ostatek i cztery dni, jako we wsiach szlacheckich i teraz po wielkiej części się zachowuje. Bo co na niektórych miejscach widzimy, że cały tydzień poddani robią, to ani z prawa żadnego, ani z podania przodków, ani z zwyczaju pospolitego, ani z własności, ale z ucisku (jako powiadają) arendarzów1 naprzód, a potem i panów niemiłosiernych poszło.
Strona 151 - ... pod tę porę nastaniu niejednokrotnie czytamy u kronikarzów, i gdzie najtłumniej cisnęła się nasza ludność kresowa. Każde z zakładanych przez nią miasteczek opasywało się wałem, sypało sobie kopce strażnicze do utrzymywania na nich czat ustawicznych, łączyło się rzędem takichże mogił z dalszemi osadami. Po każdej dłuższej leży wojsk koronnych pozostawały prace tego rodzaju, nakazywane żołnierstwu w chwilach nieczynności oręża. Wiele mogił było bądźto dziełem,...
Strona 137 - ... się, sławę tylko i mężnych dzieł monumenta potomkom swoim skarbili". — „Przed laty w Polsce" — pisze trzeci rówieśnik tamtoczesnych pokoleń, Starowolski — „rolą się bawić, kmieca rzecz była. Szlachcic zaś rycerskie rzemiosło miał w ręku i wojnę ustawiczną. Nic to nie było i siedm lat bez przestanku mróz, zimno, gorąco, głód i insze trudy cierpiąc walczyć, a to sobie za najbogatsze skarby poczytać, kto się sławy dobił".
Strona 254 - Turki wojnę odprawować, actum e.st, zginęliśmy! Jeśli z nieprzyjacielem w ziemi jego czynić i najeżdżać go będziem, nie wątpić o zwycięztwie. A co wiedzieć, nie tenli to sposób, przez który Bóg ten brzydki, plugawy naród pogański pokarać, a narody chrześcijańskie z niewoli ich wybawić raczy".
Strona 142 - Z tego powodu osiedlały się przedwszystkiem okolice grodów warownych jak Bar, Bracław, Winnica, Kijów. Najwięcej jednak pociągała ku sobie szeroka przestrzeń pustych lecz żyznych ziem poniżej Kijowa i Białejcerkwi, od wschodnich kończyn Zadnieprza aż po zachodnie wybrzeża Bohu. Wznosiły się tam gdzieniegdzie zamki królewskie, należące do nich starostwa miały jakie takie początki zaludnienia, zaprowadzona w tych stronach milicya kozaków regestrowych służyła za obronę w niebezpieczeństw...
Strona 140 - Ja giellończyka, wywożono do Grecyi obfite z-apasy zboża polskiego. ,W pobliżu Białogrodu i Oczakowa rozciągały się posiadłości Buczackich, Jazłowieckich, Sieniawskich, i są jeszcze akta sporów granicznych między panami Jazłowieckimi a królem Władysławem Warneńczykiem o własność częstych w tej stronie nasypisk morskich. Jeśli Tatarowie zachodniego pobrzeża Dniestru chcieli paść swoje trzody na brzegu wschodnim, musieli płacić za to roczną daninę Polsce, a ciągnące...
Strona 148 - Wszystkie warunki przesiedlania się osadników kresowych z nad Wisły lub Niemna na brzegi dolnego Dniepru przemawiały na korzyść dzisiejszego ich stanu. Samą ochotą do szukania sobie lepszej doli na pograniczu tatarskiem dawali oni dowód niepowszedniej odwagi. Największa część nowych osad zakładana bywała w dobrach królewskich, gdzie lud zawsze swobodniejszego używał bytu. Prawie wszystkie starostwa były do tego małemi miasteczkami tj. miały dla obronności od napadów tatarskich...
Strona 144 - Pereasławem bez żadnej konstytucyi sejmowej „40 miast", o które hetman w. kor. i starosta pereasławski Stanisław Koniecpolski zapozwał go następnie do trybunału, jako o fundacyą na gruntach starostwa pereasławskiego uczynioną. Mimo takich procesów weszło w powszechny zwyczaj nie żądać publicznych konsensów na zakładanie osad w pierwszej lepszej przywłaszczonej sobie przestrzeni pustej, przeciwko czemu srożyły się napróżno upomnienia senatorów gorliwszych, „aby prawem...
Strona 152 - Ruszawy i Uszycy, ku mogiłom Pokucia, wzdłuż szlaku wołoskiego. Nad całą zaś nieprzejrzaną siecią tych szlaków, strażnic i mogił, jako najwyższa czata strażnicza, górował Bar, to od wieków starościńskie gniazdo hetmanów, ten po Kamieńcu podolskim najpotężniejszy na kresach gród, o którym pisywano w listach do króla, iż „patrzy na cztery szlaki tatarskie".