Obrazy na stronie
PDF
ePub

ne soluta est. Qua ad coelum ducta, quanto chori psallentium altius ascendebant, tanto cœpit psalmodia lenius audiri, quousque et ejusdem psalmodiæ sonitus, et odoris suavitas elongata finiretur.

5

1 pene omnium jacebat membrorum officio destituta, A hiberentur cœlestes exsequiæ, sancta illa anima carnec tamen hæc eadem ejus mentem ad impatientiam flagella perduxerant. Nam ipsa ei detrimenta membrorum facta fuerant incrementa virtutum, quia tanto sollicitius ad usum orationis succreverat, quanto et aliud quodlibet agere nequaquam valebat. Nocte ergo quadam eamdem Redemptam, quam præfatus sum, quæ utrasque discipulas suas 2 filiarum loco nutriebat, vocavit dicens: Mater, veni, mater, veni. Quæ mox cum alia ejus discipula surrexit, sicut utrisque referentibus et multis res eadem claruit, et ego quoque eodem tempore agnovi. Cumque noctis medio, lectulo jacentis assisterent, subito cœlitus lux emissa omne illius cellulæ spatium implevit ; et splendor tantæ claritatis emicuit, ut corda assistentium inestimabili pavore perstringeret, atque, ut post â ipsæ referebant, omne in eis corpus obrigesceret, et in subito stupore remanerent. Cœpit namque quasi cujusdam magnæ multitudinis ingredientis sonitus audiri, ostium cellulæ concuti, ac si ingredientium turba premeretur. Atque, ut dicebant, intrantium multitudinem sentiebant, sed nimietate timoris et luminis videre nil poterant, quia earum oculos et pavor depresserat, et ipsa tanti luminis claritas reverberabat. Quam lucem protinus miri odoris est fragrantia subsecuta, ita ut earum animum, quia lux emissa terruerat, odoris suavitas refoveret. Sed cum vim claritatis illius ferre non possent, cœpit eadem Romula assistentem sibi et trementem Redemptam, suorum morum magistram, blanda voce consolari, dicens: noli timere, mater, non morior modo. Cumque hoc illa crebro diceret, paulatim lux quæ fuerat immissa subtracta est, sed is qui subsecutus est odor remansit. Sicque dies secundus et tertius transiit, ut aspersi fragrantia odoris remaneret. Nocte ergo quarta eamdem magistram suam iterum vocavit. Qua veniente 1661 3 viaticum petiit, et accepit. Necdum vero eadem Redempta et alia ejus discipula a lectulo jacentis abscesserant, et ecce subito in platea ante ejusdem cellulæ ostium duo chori psallentium constiterunt, et sicut ipsa se dicebant sexus ex vocibus discrevisse, psalmodiæ cantus dicebant viri, et feminæ respondebant. Cumque ante fores cellulæ ex

1 Al., pene omni jacebat membrorum officio.

c

C

2 Ridicule apud Gussanv., silvarum loco, typographico haud dubie lapsu crassissimo, cui tamen in D indice expurgatorio denegatus locus.

Etsi viaticum non semper significet Eucharistiam, quæ ab hac vita profuturis ex Christiano more datur,

12. Hæc ergo quandiu vixit in corpore, quis illam haberet in honore? Indigna cunctis, despecta omnibus videbatur. Quis ad illam accedere, quis illam videre dignaretur? Sed latebat in sterquilinio margarita Dei. Sterquilinium, fratres, hanc ipsam corruptibilitatem corporis appello, sterquilinium abjectionem paupertatis nomino. Assumpta est ergo margarita quæ jacebat in sterquilinio, et posita in cœlestis Regis ornamento, jam inter supernos cives emicat, jam inter ignitos illos lapides æterni diadematis coruscat. O vos qui in hoc mundo divites aut esse creditis, aut estis, conferte, si potestis, falsas divitias vestras veris divitiis Remula. Vos in hujus mundi via omnia amissuri possidetis ; illa nihil quæsivit in itinere, et omnia invenit in perventione. Vos lætam vitam ducitis, tristem mortem timetis; illa tristem vitam pertulit. ad lætam mortem pervenit. Vos ad tempus quæritis obsequium hominum, illa despecta ab hominibus invenit socios choros angelorum. Discite ergo, fratres, temporalia cuncta despicere, discite honorem transeuntem contemnere, æternam gloriam amare. Honorate quos pauperes videtis, et quos foris conspicitis despectos sæculi intus arbitramini amicos Dei. Cum his participamini quod habetis, ut hoc quandoque dignentur vobiscum participari quod habent. Pensate quod ore magistri gentium dicitur: In hoc tempore vestra abundantia illorum inopiam suppleat, ut et illorum abundantia vestræ inopia sit supplementum (II Cor. vIII, 14). Pensate quod ipsa per se Veritas dicit: Quandiu fecistis uni de his fratribus meis minimis, mihi fecistis (Matth. xxv, 45). Ad tribuendum pigri curestis, quando hoc quod jacenti in terra porrigitis sedenti in cœlo datis? Sed hæc omnipotens Deus quæ per me in vestris auribus loquitur, per se in vestris mentibus loquatur, qui vivit et regnat cum Patre in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia sæcula sæculorum Amen.

hic tamen, pro ipsa est accipiendum. De hoc argumento diximus in notis ad Dialogos, lib. iv, cap 15.

Abest a Belvac. sterquilinium, fratres, hanc ipsam corruptibilitatem corporis appello. Legitur tamen in al., præsertim in Corb. Germ. antiquissimo.

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

1

5

4

Percussus quisque ante rapitur quam ad lamenta A hominibus importunitas solet, judicio veritatis plapœnitentiæ convertatur. Pensate ergo qualis ad conspectum districti judicis 1662 pervenit, cui non vacat flere quod fecit. Habitatores quippe non ex parte subtrahuntur, sed pariter corruunt. Domus vacuæ relinquuntur, filiorum funera parentes aspiciunt, et sui eos ad interitum hæredes præcedunt. Unusquisque ergo nostrum ad pœnitentiæ lamenta confugiat, dum flere ante percussionem vacat. Revocemus ante oculos mentis quidquid errando commisimus, et quod nequiter egimus, flendo puniamus. Præveniamus faciem ejus in confessione (Psal. XCII, 2), et sicut propheta admonet: Levemus corda nostra cum manibus ad Deum (Thren.111,41). Ad Deum quippe corda cum manibus levare, est orationis nostræ studium cum merito bonæ operationis erigere. Dat pro- B fecto, dat tremori nostro fiduciam, qui per prophetam clamat: Nolo mortem peccatoris, sed ut convertatur, et vivat (Ezech. xxxIII, 11). Nullus autem de iniquitatum suarum immanitate desperet. Veternosas namque Ninivitarum culpas triduana pœnitentia abstersit (Jon. 11), et conversus latro vitæ præmia etiam in ipsa sententia suæ mortis emeruit (Luc.xxIII). Mutemus igitur corda, et præsumamus nos jam percepisse quod petimus. Citius ad precem judex flectitur, si a pravitate sua petitor corrigatur. Imminente ergo tantæ animadversionis gladio, nos importunis precibus insistamus. Ea namque quæ ingrata esse

[blocks in formation]

cet, quia pius ac misericors Deus 1663 a se vult veniam precibus exigi, qui quantum meremur, non vult irasci. Hinc etenim per Psalmistam dicitur: Invoca me in die tribulationis tuæ,3 eripiam te, et magnificabis me (Psal. XLIX, 15). Ipse ergo sibi testis est quia invocantibus misereri desiderat, qui monet ut invocetur. Proinde, fratres charissimi, contrito corde, et correctis operibus, crastina die ab ipso feriæ quartæ diluculo, ad litaniam septiformem, juxta distributionem inferius designatam, devota mente cum lacrymis veniamus. Nullus vestrum ad terrena opera in agros exeat, nullus quodlibet negotium agere præsumat, quatenus ad sanctæ genitricis Domini ecclesiam convenientes, qui simul omnes peccavimus, simul omnes mala quæ fecimus deploremus, ut districtus judex dum culpas nostras nos punire considerat, ipse a sententia propositæ damnationis parcat. Litania clericorum exeat ab ecclesia beati Joannis Baptistæ, litania virorum ab ecclesia beati martyris Marcelli, litania monachorum ab ecclesia martyrum Joannis et Pauli, litania ancillarum Dei ab ecclesia beatorum martyrum Cosma et Damiani, litania feminarum conjugatarum ab ecclesia beati primi martyris Stephani, litania viduarum ab ecclesia beati martyris Vitalis, litania pauperum et infantium ab ecclesia beatæ martyris Cæciliæ.

6

7

Diaconum., 1. III, de gestis Langob., c. 25. Lege quæ observavimus ad cap. 42, lib. 1, Vitæ sancti Gregorii, auct. Joan. Diacono.

In Excusis legitur post Cæciliæ, facta sunt hæc in basil. sanctæ Sabinæ sub die quarto kal. Sept., indictione 6. Quæ unus habet Colb. Codex. Certe in ind. 6 est manifestus error, hæc enim necessario referenda sunt ad indict. 8. Nota autem indictionis 6 quæ est in Codice Colb., partem Registri Epistolarum continente, aptari non debet sermoni, sed epistolæ subsequenti, quæ est prima omnium ad ind. 6 pertinentium.

INDICES

IN PRECEDENTEM ET HUNC TOMUM.

INDEX IN TRIPLICEM SANCTI GREGORII VITAM.

Numeri hujus Indicis respondent crassioribus insertis in textu triplicis Vitæ, quam habes, lector, initio tomi præ

A

Abbas. In abbatem eligitur Gregorius, 24. Rogantibus et cogentibus fratribus, 213 S. Gregorii in eligendis dignis abbatibus sollicitudo, 298. Peculiaritati studens abbas non eligatur, ibid. Gregorii tempore multi abbates presbyterali dignitate insignes erant, 66, 247, 257. An abbatibus olim foras egredi prohibitum, 241. Absque abbatis consensu monachi ordinari non poterant, 256. Ad episcopatum tamen vel invito abbate rapi poterant, 257 Abbates lapsi, ad sacerdotale officium

cedentis a col. 41 ad col. 500.

nunquam, ad monasteriorum præfe-
cturas correcta vita redire poterant,
257, 303. Abbatibus monita utilissima,
296. Abbatum commendatariorum ori-
go prima, 232.

Abbatissæ velari aut benedici nisi
sexagenariæ prohibentur, 247.
Abstinentia Gregorii qualis fuerit,
24, 25.

Accepti pistoris mors perGregorium in apparitione prædicitur. 180.

Accusatus falso apud Mauricium Gregorius, innocentiam suam modeste exposuit, 162. Accusatorum causas

summa districtione et cautela venti-
labat. 140 et seqq.

Adaloaldus filius Agilulfi, 291.
Adam. De Adæ anima Joannis
CP. error, 239.
Adeodatus, Ecclesiæ Ravennatis
diaconus, 125, 127, 128.

Adrianus, papa, 118. Carolo, Francorum rege, postulante, duos clericos in cantu erudiendos suscipit, et cantores pro cantu reformando in Galliam mittit, 48.

Adrianus, Thebanus episcopus, injuste depositus suæ redditur sedi, 139,

140. Ejus Ecclesia a Larissæi episcopi
jurisdictione subducitur 139.
Adrianus, notarius et rector patri-
monii, 71.

Adulatio. Ab adulatione quam alie.
nus Gregorius, 256.

Aell, vel Alle, Angliæ rex, et allu-
sio ad illud nomen, 8, 30, 193.
Emiliana, amita Gregorii, Deo sa-
crata, 102. Ejus vita et mors, ib d., 103.
Emilianus. notarius, quadragintà
Gregorii in Evangelium homilias cum
sociis excipit, 48.

Ætas acerba, id est immatura ætas,
23, 4.

Afflictio. Quo malis præsentibus du-
rius premebatur Gregorius, eo de æ-
terna requie certius respirabat, 7, 192.
Africana Ecclesia originem ducit a
Romana, 280. Africanorum ergo Ro-
manos pontifices quæ fuerit reveren-
tia, 298.

Ágathosæ virum monachum ipsa
renitente factum Gregorius reddi ju-
bet, 152, 205, 295.

Agelmundus, primus Langobardo
rum rex, 202.

Agilulfus, Langobardorum rex, 165.
Regni consors a Theodelinda adscitus
Mediolani coronatur, et fit catholicus,
229. Suggerente Theodelinda conjuge
ejus, pacem cum Romanis pepigil, 17.
Blum recruduit, 234. Perusium ex-
pugnat, ibid. Romam tentat, ibid. Pa-
cem cum Romanis factam sacramento
confirmat, 282. Palavium expugnat, et
solo adæquat, 283. S. Columbanum be-
nigne excipit, 229. Deusdedit Medio-
lanensem episcopum fieri nonvult,138.
Agnellus, Fundensis et Terracinen-
sis Ecclesiarum episcopus, 93.

Agnelli monachi mors prædicitur, 29
Agnoitarum hæresis, 90. Agnoita
cur dicti Themistiani, ibid. Sunt Nes-
toriani non Eutychiani, 291. Contra
Agnoitas scripsit Eulogius Alexan-
drinus, 291. Et Gregorius, ibid., 79.
Agricola, Severiani episcopi Ariani
fi ius, Pelagi in disseminanda hæ-
resi adjutor, 258

S. Aidanus, primus Lindisfarnen-
sium episcopus, monasticum vitæ ge-
nus in sua Ecclesia instituit, 261, 262.
S. Albanus, martyr in Anglia tem-
pore Diocletiani, 258.

Alboinus, rex Langobardorum, 202.
Ejus erga patrem et uxorem immani-
las, 203.

Alcyso, Corcyræ episcopus, 303.
S. Aldhelinus, monachus Cantua-
riensis, deinde abbas Malmesbu-
riensis, 267.

Alexandrina Ecclesia sub S. Marco
monasticæ vitæ exemplar et typus,264.
Alleluia extra Pentecostes tempora
dici ad missas instituit Gregorius, 51.
Altaris vox in antiquioribus scrip-
toribus usurpata, 273. Altaria plura
olim erant intra ejusdem Ecclesiæ
septa, etiam apud Græcos, 272. Mos
altaria consecrandi adhibitis Sancto-
rum reliquiis, 272.

Amandus presbyter, a Surrentinis
ad episcopatum electus, 90.
Ambitiosi. In eos qui ecclesiasticas
dignitates ambiunt, 218.

Amicus. Qualem se erga amicos
Gregorius ostenderit, 220. Amicitiæ
legum fuit observantissimus, 236.
Ejus pro amicis sollicitudo, 291, 292.
De amicorum magis, quam de sua
salute sollicitus, 294. Amicis suis
opem denegat ad obtinenda sæcularia
officia, 276. Amicos mœrentes quomo-
do consolaretur, 276, 292, Quem in
laudandis amicis modum tenuerit,
273. Amicorum vitia non dissimula
bat, 292. Amicos ægrotantes ad pœni-

tentiam hortabatur, 294.

Amitæ Gregorii tres. 102, 200. Ami-
tæ alterius aut materteræ meminit,
200, 201

Amos Joannis quartus in sede Jero-
solymitana successor 220. Moritur,293
Anastasius, patriarcha Antiochenus
Sinaitam eum esse plurimi putarunt,
220. Cur Justini imperatoris jussu in
exilium pulsus, 138, 220. A Gregorio
semper pro legitimo patriarcha habi-
tus, 219, 2:0. Cur ad eum sede licet
dejectum synodicam epistolam Grego-
rius miserit, 219 Gregorio fuit charis
simus, 220. Is Gregorii apud Mauri-
cium imperat, suggestionibus suæ sedi
restituitur, 139 Mortuo Gregorio An-
tiocheno. 20. Librum Pastoralis Gre-
gorii in Græcum vertit, 171 Ejus zelus
adversus Joannis CP, superb am exci-
tatur, 250. Non probat tantam pro -
cumenici titulo motam controversiam,
250. Cur, 251. Hunc variis persecutio-
nibus oppressum Gregorius consola-
tur, 278. A quibus tune vexaretur ille
patriarcha, 278, 279. Moritur, ibid.

Anastasius junior Anastasio seniori
succedit, 279. Novem post annos mar-
tyr occumbit, ibid.

Anastasius, Corinthiorum episco-
pus, 42.

Anastasium tribunum in Corsicam
insulam mitti postulat Gregorius, 277.
Anastasius medicus ab ingressu
coenobii virginum prohibetur, 257.
Anatolius diaconus, Gregorii apo-
crisiarius, librum Regulæ Pastoralis
imperatori obtulit, 171.

Anatolius, CP. subdiaconus, 150.
S. Andreas Apost. Ficulensi epi-
scopo mortis horam prædicit, 181. In
honorem S. Andreæ monasterium in
proprio domate Gregorius ædificat, 24.
Vide Monasterium. Brachium S. An-
dreæ in hoc monasterio reponit, 213.
S. Andreæ reliquiæ ex Achaia Cons-
tantino, olim delatæ, 244.

Andreas, Nicopolitanus metropo-
lita, 303.

Andreas, Tarentinus episcopus, 104.
Mulierem fusuibus cædi jubet, 140.
Unde per duos menses a missarum
celebratione suspensus, 258.

Andreas, presbyter, 70.
Andreas, monachus Græcus, sub
Gregorii nomine sermones supposuit,
175, 295.

Andreæ amico suo Gregorius opem
ad obtinenda sæcularia officia dene-
gat, 276.

Andreas, vir magnificus, 126.
Andreæ, viri laici, mors per Gre-
gorium in apparitione prædicta, 180.
Andreas conductor, ob chartulas
de monasterio S. Andreæ raptas quo-
modo exceptus, 179.

Androna quid sit, 53, 54.
Angelus Gregorio sub habitu nau-
fragiapparens, eleemosynam ter acci-
pit, 25, 52, 195. Angelus ad Gregori:
custodiam missus, 5, 196. Angelus in
convivio pauperum sub peregrini spe-
cie adest. 52, 195. 196. Ad majores
eleemosynas faciendas angeli consor-
tio excitatur Gregorius, 52, 196.

Anglia. Christianæ fidei exordia in
Anglia, 257. In Diocletiana persecu-
tione martyrum sanguine purpuratur,
258. Pelagiana hæresi inficitur, a qua
episcoporum Gallorum ope repurga-
tur, ibid. Singulari in celebrando
Paschale ritu ab aliis Ecclesiis divi-
ditur, ibid. Angliæ status initio pon-
tificatus Gregorii, 222.

Angli et Saxones e Germania advo-
cati Britanniam invadunt, 258. Idolo-
latræ erant, ibid.

Angli pueri venales in urbe Roma,

8, 29, 30, 193, 209. Angli forma pul-
cherrimi, ibid. Angli quasi Angeli di-
cti a Gregorio, 8, 30, 193. Anglorum
conversionem procurat Gregorius. 8,
190, 192, 209 Pro illis convertendis
facultatem eundi in Angliam obtinet,
8,9, 30, 193, 194, 209. At populi preci-
bus ab itinere revocatur, 9, 194, 209,
210. A quo pontifice revocatur, 9, 30.
Pontifex factus, Gregorius Anglorum
conversionem per quos exequatur, 9,
16, 57, 192, 194, 257 et seqq. Anglo-
rum Apostolus dicitur, 10, 186, 190.
De illorun conversione in Christo gra-
tulatur, 269. Anglorum fana non des-
trui, sed dedicari in basilicas jussit,
56, 269 Quomodo barum basilicarum
dedicationes celebrari voluerit, ibid.
Quanta et qualia de Anglorum conver-
sione narret Gregorius, 57, 58. Pueros
Anglos emi jubet et Deo in monaste-
riis tradi, 61, 257. In Anglos Chris-
tianos persecutio desævit, 270.

Annum inchoat Gregorius Turon.
a mense Martio, non Januario, 215.
Anthemius, subdiaconus, 64, 65, 66,
101,144. Negligentiæ arguitur, 103, 104.

Antiphonarium compilavit Grego-
rius, 47, 196. Quod in patriarchio La-
teranensi asservabatur, 47.

Antonina,tilia Venantii exmonachi,
230, 294.

Antoninus, 75.

Antoninus, subdiaconus ecclesias-
tici patrimonii, in Dalmatia rector, 64,
233. Maximo Salonitano exosus, fuga
sibi consulit, 242.

Antoninus, defensor, 150.

Antonius, in monasterio S. Grego-
rii monachus, dimissis peccatis mori
jubetur, 20, 209.

Antonii monachi mors per Gregori-
um in apparitione prædicitur, 180, 181.
S. Antonomus, episcopus et mar-
tyr, 135, 136.

Ápocrisiarius quid sit, 211. Apocri-
siarius Constantinopolim a Pelagio
mittitur Gregorius, 3, 31, 196, 211.
Quo anno,211.Quibus cum sociis, 211.
Ministerium illud quomodo impleve-
rit, 33, 211. Non ideo monachi propo-
situm intermisit, 3, 4, 31, 191, 211. Pro
schismate sopiendo apud imperatorem
egit, 211. Multorum in eo officio ami-
citiam et existimationem est consecu-
tus, 213. Filium imperatoris ex sacro
fonte suscipii, 5, 36, 188, 213. Quam-
diu Constantinopoli remanserit, 213.

Anoosis, demonstratio, proba-
tio, specimen, 13.

Apostolicus olim appellabatur sum.
mus pontifex, 11, 12, 13, 15.

Apparitio. Apparel Gregorius Atha-
nasio, monasterii sui præposito,eique
mortem prædicit, 179, 180. Apparet
monacho pestilentia laboranti, eum-
que sub conditione sanat, 180, 18!. Ei-
dem apparet,illiusque fratris sanitatem
dato signo promittit, 181, 182. Ursel-
lum bubulcum ab diaboli percussio-
nibus in apparitione liberat, 182. Fun-
dum Barbilianum indicta monachis in
apparitione litania a diaboli infestatio-
ne liberat, 182, 183. Aliæ ejus appari-
tiones, 183, 184, 185. Frequenter in
diversis locis apparens, nunc innoxios
exhortabatur, nunc obnoxios deterre-
bat, 186.

Appellationes. Ad sedem apostoli-
cam Honoratus archidiaconus dejec-
tus appellat, 233 Causam suscipit ju-
dicandam Pelagius papa, et post eum
Gregorius, ibid. Paulus, Numidiæ
episcopus. Romam appellat, 280. Et
Crementius, primas Byzacenus, 288.

Appellationes ad imperatorem,
Hadria, episcopus condeinnatus ad
imperatorem appellat, 237.

[blocks in formation]

183.

Aquilinus color, 177.
Archidiaconus olim in Romana Ec-
clesia mortuo pontifici succedebat,210.
Penes archidiaconum erat summa bo-
norum ecclesiasticorum præfectura,
ibid., 233. Archidiaconi munere fungi
olim presbyter non poterat, abid In
Ecclesia Sa onitana quinquennio ex-
pleto archidiaconus ab officio suo re-
movebatur, 244. Archidiaconus fuit
Gregorius, 210.

Aredius vel Aregius, episcopus
Vapincensis, 221, 286. Romam Dal-
maticarum usum postulaturus venit,
286. Colitur ab Ecclesia, 85.

Arelate Galliarum mater dicta, 255.
Unde in ea urbe primatus ecclesias-
ticus initium sumpserit, 255. Arela-
tensem primatum divisit Leo Papa I,
ibid. Arelati monasterium a Childe-
berto rege et Aurelio episcopo funda-
tum videtur, 286.

Arianorum basilicam Domino dedi-
cat Gregorius, 54 Miracula in hac
dedicatione facta, 54. Pueris Ariano-
rum provideri jubet Gregorius, 63,
229. Arianos Hispanos ab Ecclesiæ
corpore separat, 79. Ariani sub trina
mersione baptismum conferebant,228.
Ariminensi monasterio privilegium
concessum, 237.

Ariulphus, dux Beneventanus et
exercitus Autarith, 110, 132, 164. 165.
Agrum Romanum invadit,234. Pacem
nisi sub suspectis conditionibus spon-
dere non vult, 282.

Armenius, Ecclesiæ Anconitanæ
visitator, 90.

Arogis, dux Beneventanus pro
Langobardis, 296

Arsenium Hortanæ civitatis episco-
pum Judaicas pellicias introducere
molientem qui habuerit Nicolaus pa-
pa, 156.

Artes et Litteræ Romæ sub Gre-
gorio refloruerunt, 49.

Artifices olim in urbibus celebriori-
bus, in diversa corpora coalescebant,

293.

Astrologiam divinantem nunquam
est sectatus Gregorius, 202.

Asyla in ecclesiis, 291.
Athalaricus, pro confirmandis sum-
mi pontificis et metropolitanorum ele-
clionibus, ingentem pecuniæ summam
imperat, 216.

Athanasius, presbyter et abbas, ob
neglectam in monasterio regularem
disciplinam arguitur, 277.

Athanasii, monasteri S. Andrea
præpositi, mors prædicitur, 179, 180.
Cur ante mortem parietem ardere vi-
derit, 180.

Athanasius, presbyter Isaurius, in
Ecclesia Constantinopolitana fustibus
cæditur, 238. Ejus tam indigne habiti
partis suscipit Gregorius, 88, 115,
238. Athanasius et socii de hæresi
infamati, oblata fidei confessione ab-
solvuntur, 148, 238. Athanasius ille
Isaurius dictus, melius dideretur Ly-

et Petrus, 258. Augustini socii de re-
ditu cogitantes ac nutantes a Gregorio
corroborantur, 55,258. Quo loco sub-
stiterint, 252. Augustinus sociis suis
abbas præficitur, 55. Eorum per Gal-
lias iter describitur,259. Augustini et
sociorum in Britanniam adventus, 55
259. Augustini ad regem oratio. 259.
Benigne excepti, 55, 259, 260. Quo
apparatu Cantuariam ingressi, 260.
Eorum miracula, 9, 55, 57, 193, 260.
Mira de Augustini ac sociorum signis
narrantur, 57, 5. Monetur Augusti-
nus ne de miraculis tumeat, 58, 261.
Anglorum multi per eos ad fidem con-
vertuntur, 49, 55, 260. Ipso natalis
Domini lie Anglorum plusquamdecem
millia lustralibus aquis unguit, 58,
260. Arelatem venit Augustinus, ut
epi-copus consecretur,55,86,260. Non
ab Etherio, sed a Virgilio ordinatur,
55, 56, 260. Anglorum conversionem
Gregorio significat, et adjutores postu-
lat, 55, 260. De multis quæstionibus
Gregorium consulit, 56. 260. Huic
plurimos verbi ministros, et universa
ad cultum Ecclesiæ necessaria cum
pallio Gregorius mittit, 55,56,261. Ut
ab illo solo episcopi possint ordinari
concedit Gregorius, 261. Episcopos
duodecim Augustini metropoli sub-
jicit Gregorius, 56,261 Qui pallium ab
apostolica sede petere debebant,ibid.
Quamdiu vixit Augustinus primatum
Angliæ obtinuit,261. Quosnam ex suis
sociis ad episcopatum provexerit, 86.
Monasterium prope Cantuariam cele-
bermum exstruit, 26. Monastica
vitam in Ecclesia Cantuariensi insti-
tuit, 261, 262. Augustini socii omnes
erant monachi, 265. An presbyteri
Arelatenses Augustino socii missionis
fuerint adjuncti, 265. Britones ad Ec-
clesiæ Romanæ unitatem frustra invi-
tavit Augustinus,269. Moritur Augus-
tinus et post obitum colitur, 270.

Augustodunensis Ecclesia privile-
gio donatur, 286.

Aunacharius, episcopus Antisiodo-
rensis, 212.

Aurelianus seu Aurelius, Arelati
episcopus, 286. Monasterii Arelaten-
sis fundator dicitur, 286.

Autharis a Langobardis rex eligitur
221. Flavii prænomen assumit, ibid.
Theodelindam uxorem duxit, ibid.
Brixellum nuper amissum recuperat,
bid. Pacem à Francis magno Italiæ
detrimento impetrat, ibid. Vetat suo-
rum filios in fide catholica baptizari,
229. Prolato Langobardorum imperio
moritur, 229.

Avaritia omnium malorum mater,

135.

B

Bacauda, Formiensis episcopus,91.
Baert vox Langobardica, quid signi
ficet, 202.

Balteus S. Gregorii in veneratione
habitus, 174. In exilitate ejusdem bal-
tei Gregorium Benedictinum fuisse
dignoscitur. 175.

Bancor.Monasterium hujus nominis
duplex in Anglia, 269. Monasterium
Bancor in Wallia trecentorni mona-

caonius, 239.
Athesis fluvius Veronam mirabili- chorum erat, 270.
ter inundat, 35.

Attegiæ quid sint, 184.
S. Augustinus Ecclesiæ doctor. Qua-
lis fuerit Gregorii in S. Augustinum
observantia, 291.

S Augustinus monachus, præposi-
tus monasterii S. Andreæ, 258 Cum
aliis monachis in Britanniam pro An-
glis Saxonibus convertendis a Grego-
rio mittitur, 9, 16, 54, 55, 194. Quo
anno, 258. Ejus adjutores Laurentius

Baptisarus. Quibus anni temporibus
baptismus conferretur, 63, 260. Ra-
tione postulante, multi ex Judæis ante
Pascha baptizantur, 278. Unicam vel
trinam mersionem a catholicis in bap
tismo adhiberi permisit Gregorius,
190. Arianis verò trinam mersionem
prohibuit, 228 Saluti puerorain bap-
tismate Gregorius consulit, 61.

Barbara, filia Venanti exmonachi,
230, 291:

Barbaricini, Sardiniæ incolæ, unde
orti, 246. Pro ipsis ad fidem adducen-
dis quid fecerit Gregorius, 79, 216.
Baronii sententia de Gregorii præ-
turæ tempore rejicitur, 203. Hujus de
monachatu Gregorii chronologia ever-
titur, 204, 205. Error ejusdem in as-
signanda serie abbatum monasteri S.
Andreæ. 24, 205. Baronii de monas-
tico S. Gregorii instituto sententia re-
fellitur, 206, 207.

Basilicas SS Petri et Pauli Grego-
rius instaurat, ac reditibus et donariis
cumulat, 168, 296.

Basilius episcopus, sæcularibus cau-
sis intentus, reprehenditur, 101.
Batiola quid sit, 71.

Benedictus I quot annos Ecclesiam
rexerit, 210.

S. Benedictus Domini famulus, 164.
in concilio I Romano monachorum
præceptor dictus,206. De S. Benedicti
vita frequenter loqui solebat Grego-
rius,204. S. Benedicti regulam quanti
fecerit, 206. Hujus regulæ verba pas-
sim et sententias usurpat, 206, 207.
Hanc in synodo confirmavit, et obser-
vandam monachis omnibus proposuit,
207. Regulæ monasticæ nomine Re-
gula S. Benedicti laudatur, 206, 267.
In monasteriis S. Gregorii tum Ro-
mano, tum Siculis observabatur, 206.
Et in Valeriæ provincia, 207. Hanc et
ipse Gregorius observavit, 175, 208.
Pro regula S. Benedicti illustre con-
cilii testimonium, 207. S. Benedicti
nomen in antiquissimis litaniis An-
glicanis invocatur,267. Benedictinam
regulam in Anglia quis propagarit,
267. Quis in Germania, 268.

Benedictini ab initio fuere Angliæ
monachi, 175, 176, 267, 268.
S. Benedictus Biscopus regulæ Be-
nedictinæ propagator, 28.
Benedicti monachi mors prædici-
tur, 180, 181.

Benedictus, notarius, defensor, 64.
Benenatus, episcopus, 91.
Benenatus, detensor Samnitici, 64.
Bernardus,episcopus Cremonensis,

207.

Bertha, Chariberti Francorum re-
gis filia, Edilberthi uxor, 257. Anglo
regi qua lege in matrimonium data,
259. Hujus opera ad Christi fidem
Edilberthus adducitur, ibid. Bertha
tamquam altera Helena laudatur, 261.

Bibliothecæ Palatinæ ignem a Gre-
gorio admotum fuisse, fabula est,202.
Bigamus a sacris ordinibus arcen-
dus, 501.

Bonifacius IV in synodo monachos
a sacris ministeriis non esse arcendos
decrevit, 207, 208. Ejusdem pro mo-
nachis ecclesiastica munia obeunti-
bus decretum et epistola, 266.

Bonifacius, ex diaconis Ecclesiæ
Romanæ episcopus consecratus, 86.
Bonifacius,ex cardinalibus Ecclesiæ
Romanæ, Rhegii episcopus ordinatur,
86.

Bonifacius, chartularius, responsa-
lis Gregorii, 158.

Bonifacius, defensor, 91.
Bonifacius, notarius Corsicanï pa-
trimonii, 64, 162.

Brandeum quid sit, 59.
Britannia major, vide Anglia.
Britones ad Ecclesiæ Romanæ uni-
tatem frustra invitantur, 269. Pervica-
ciæ suæ pœnas luunt, ibid Ecclesiæ
Romanæ ritus tandem suscipiunt,270.

Brunichildis regina impense a Gre-
gorio laudatur,255 An citra adulatio-
nem,ibid. Multa ejus in Ecclesiam et
regnum merita, ibid. Huic crimina im.
pacta a quibusdam conficta creduntur
ibid. Legatum ad Gregorium mittit,

301. Ab eo legatum pro concilio in
Galliis celebrando postulat, 301.
Buxtula vel Buxum quid sit, et ejus
usus, 11, 12.

C

Cæsarii oratorium in Lateranensi
palatio, 136

Cæsarius abbas, 277.

Callinicus, Italiæ exarchus, 105, 130,
131, 282. Bellum cum Langobardis
redintegrat,et Parinam expugnat,283.
Capritanos insulares ad schisma eju-
randum compellit, 283.

Callipolitanum castrum juris erat
Ecclesiæ Romanæ, 271.

Calumniæ quomodo tolerandæ,294,
295. Calumniam quomodo diluerit
Gregorius, 243. Falsæ contra eumdem
calumniæ, 252.

Calumniatores gravibus poenis ad-
dicend, 144, 295.

Calumniosus clericus, 145.
Cama quid sit, 61.
Camillus. Furius Camillus Romæ
preturam primus gessit, 203.

Campagus calceamenti genus, 128.
Campagis uti quibus olim licitum,281
Diaconi Catanenses Campagos usur-
pant, 128. 281.

Campana mulier, 76.

Campanianus, magister militum,74.
Campanus presbyter accusatus, in
monasterio S. Andreæ inclusus, 182.
Hujus liberationem in apparitione
promittit Gregorius, ibid.

Candidus, episcopus Urbis veteris,

145.

Candidus presbyter, rector patri-
monii Gallicani, 61, 64, 100, 154.
Candidus, delensor, 64, 69.
Canonicorum regularium origo, ad
XI sæculum refertur, 264. An canoni-
cos regulares instituerit S Gregorius,
263 264, 265. Qui e S. Walarici mo-
nasterio ejecti sunt canonici, non re-
gulares, sed sæculares erant, 263.Ca-
nonicum regularem non magis innuit
vila communis quam monachum.264.
Si omnes non sunt dicendi canonici
qui ad canones vitam moresque con-
ponunt,264.Aquisgranenses canonici,
aut Chrodegangi regulam sectantes,an
essent canonici regulares, ibid. An
canonici regulares Augustino Angliam
petenti adjutores dati sint, 265. Inter
canonicos regulares et sæculares quod-
nam discrimen, 264.

Cantica canticorum Gregorius ex-
posuit, Trithemio teste, 198.

Cantorum scholam instituit Grego-
rius, 47, 197.

Cantuaria. In Ecclesia metropolita-
na Cantuariensi, vita conobitica ins-
tituta, 261. Ejusdem Ecclesiæ clerici
erant monachi, 262. Ab exordio mo-
nasterium dicta est, 266. Cantuarien-
sium episcoporum series, 270.

Cantum Gregorianum Galli et Ger-
mani corruperunt, 47. Pro illo refor-
mando cantores in Gallias misit Vi-
talianus papa, 48.

Tria capitula, cur Latini primum
damnare recusarint, 214, 215. Serius
apud Hispanos trium capitulorum
damnatio recepta, 228. Cautioni Lau-
rentii episcopi pro tribus capitulis
damnandis subscribit Gregorius 203.
Contra Secundini libellumn, Grego-
rius pro trium capitulorum damna-
tione scribere rogatur, 284.

Capritana insula in intimo recessu
maris Adriatici, 283. Erat Histria
provincia, ibid. Capritani schismatici
ad Ecclesiæ unitatem redeunt, 283.
Captivi.in redimendis captivis lar-
gum se præbet Gregorius, 234, 271.
Pro ipsis vasa distrahi non solum

permisit, sed præcepit, 271.

Cardiacus color quid sit, 177.
Cardinales olim erant in singulis
episcopalibus ecclesiis, 88. Unde sic
dicti, ibid. Cardinales violenter in pa-
rochiis forensibus ordinatos, pristinum
in gradum Gregorius revocabat, 88,
89. Cardinales presbyteri a Gregorio
quinam in episcopos ordinati, 86.
Cardinare quid sit. V. Incardinare.
Carolus, Francorum rex, duos cle-
ricorum suorum Romam in cantu eru
diendos mittit, 18 Romanos cantores
ab Adriano papa excipit, 48.
Casinense monasterium quo anno
eversum, 212.

S. Cassiani monasterium privilegio
donatur, 277.

Cassiodorus jacentes in Italia litte-
ras excitat, 20.

Castorius, subdiaconus Ecclesiæ
Rom., episcopus Ariminensis ordina-
tur,86. In hujus locum ob infirmatem
alter ordinari permittitur, 276. Gre-
gorii pro Castorio abdicanti charitas,
157.

Castorius, magister militum, negli
gentiæ in congerendis frumentis apud
Mauricium accusatur, 235.

Castorius, notarius et chartularius
Ecclesiæ Rom. apud Ravenam, 64,69
126, 130, 131.

Castorius, notarius Histriani patri-
monii, 64, 149.

Casula quid sit, 61.

Catellus, monachus, 206,
Causas majores ac difficiliores ad
se referri jubet Gregorius, 236.Causæ
clericorum et episcoporum. V.Clerici
Episcori.

Cellularii quinam dicerentur, 238.
Ceolfridus abbas, Berredicti Bisco-
pi successor, 268.

Cerbonius, Populonii episcopus, 201.
Chaganus, Avarum rex, Venetiam
provinciam invadit, 291.
Chalcedonensis synodus ecume-
nici titulum S. Leoni obtulit, 248.
Charitatis effectus plurimi,236,280.
Charitas Gregorii. Ecclesiæ Romanæ
servos libertate donat, 271. Forum
qui schisma vel hæresim deserebant
sustentationi providebat, 271. Tribus
monialium millibus subvenit,272. Pro
populis exactionibus oppressis ad
Mauriciun scribit, 235. Episcoporum
reditus si ad pauperes alendos mini-
me sufficerent, ipse quæ sais essent
suppeditabat, 271. Vide Eleemosyna,
Pauperes. Totus erga animarum lu-
cra vacabat,7, 192. Vide Angli, Judæi,
Rustici. Quantum in se erat, omnes
omnino salvare cupiebat, 105.

Childebertus, Sigeberti et Bruni-
childis filius, Austrasiæ rex,222. Bru-
nichildis opera e manibus Fredegun-
dis eripitur, ac rex renuntiatur, 255.
Ejusdem opera Gunthramno hæres in-
stituitur, ibid. Quo anno patri occiso
successerit, 212. Bellum cum Lango-
bardis feliciter gerit, 212. Adhuc ju-
nior Alpes trausmeat, pacemque Lan-
gobardorum regi petenti concedit,
221.Plurima ab eo fundata monasteria
286.

Chlodesuinda, Clotharii regis filia,
Alboinum ad Christianam fidem ad-
duxit, 259.

Chosroes, profugus, Mauricii ope
regnum recuperat, 221, 240. An Chri-
stianam fidem amplexus sit, 240. Erga
Christianorum templa munificus,ibid.
Chrismatio frontalis presbyteris
Sardis prohibetur, et postea permit-
titur, 246.

Christianos Judæis subjici non per-
misit Gregorius, 153, 154. Quos Chri-
stanos a Judæorum servitio vi liberare

non potuit, pecunia redemit, 154.
Christi adventus diligendus et op-
tandus, 224, 225.

Circumcidi paganorum neminem
Gregorius permisit, 155.

Claudius, monachus Gregoriani mo-
nasterii et postea abbas Classensis,
207. Homiliarum Gregorii exceptor,
49, 169, 298. Pro captivis redimendis
in urbem Fanum mittitur, 241.

Claudius regni Hispaniarum admi-
nister quis fuerit, 287.

Clebus, Langobardorum rex, occi-
sus, 203.

Clematius, lector, 145.
Clementina, patricia, 9.

Clericos Gregorius dilectissimos fi-
lios suos nominabat, 160. Clericis
sponsiones ab episcopis factas sua
auctoritate roborabat, 146. Nulli cle-
ricorum ob corporis infirmitatem con-
sueta stipendia minui voluit, 145,146.
150. Clerici sacri lapsi sola deposi-
tione plectuntur, 289. Irrevocabiliter,
28 Hos in monasteria pauperrima,
sed maxime regularia, aliquando re-
trudi jussit,229. Clericorum causæ ad
episcopos deferri voluit,273,295. Cle-
ricos sibi familiares et convictores pul-
sis laicis elegit Gregorius, 48. Clericos
alterius parochiæ in sua aliquando
Ecclesia, aliquando in aliena incardi-
nabat, 94 et seqq. Clericos posterius
ordinatos, prioribus nunquam prætulit
95. A clericatu curiales et negotiis sæ-
cularibus adstrictos prohibuit, 240. Ad
clericatum cur multi laici Gregorii
tempore anhelarent, 49.224. Hos quo-
modo probari voluerit,50,224. Ad cle-
ricatum criminibus maculatos perve-
nire vetuit, 50. Clericos peregrinos
absque episcopi litteris recipi noluit,
229, 272. Clericos a vigiliis et excu-
biis urbium non excusavit Gregorius,
280.An clericos ab amplectenda mo-
nastica professione prohibuerit Gre-
gorius, 247. An a clericatu monachos
prohibuerit,247 V. Monachi.Clericosin
monasterio conversos, ad suas Eccle-
sias redire noluit, 227, 247. Cur cle-
ricos ad monasteriorum regimen as-
sumi noluerit,65,66 et seqq.,253. Cleri-
corum cælibatus, V. Subdiaconus.

Clotharius II, Chilperici filius, Neu-
striæ rex, 222.

Clotsindis, Childeberti soror, Recha-
redo nubit, 222.

Cloveshoviana synodus regulam S.
Benedicti sub regulæ monastica no-
mine laudat, 206, 267.

Colonos Ecclesiæ pravis consuetu-
dinibus vexari noluit Gregorius, 232.
Columba. Sub columbæ specie Spi-
ritus sanctus Gregorio scribenda sug-
gerebat, 14, 15, 169.

S. Columbanus in Galliis pro Scot-
torum ritibus exagitatur, 290. Grego-
rium consulit,ibid. Benigne ab Agilufo
excipitur, 229. Lobiense monasterium
in ditione Agilulfi condidit, 290.

Columbus, episcopus Numidiæ, an
primas et sedis apostolicæ vicarius
fuerit, 231.

Commiseratio Gregorii erga infir-
mos, 157, 158.

Communio eucharistica. Communio-
nis dandæ formula, 10. Alia ad hodier-
nam magis accedens, ibid. Olim laici
et mulieres panem et vinum ad com-
munionem offerebant, 10.

Compunctionis duo genera, 276.
Comum. Ecclesiæ Comensis clerici
de usurpato prædio ab Ecclesia Ro-
mana queruntur, 283. Quid respon-
derit Gregorius, 284.

Concilia quatuor generalia tamquam
quatuor Evangelia venerabatur Gre-
gorius,46,47,218. Quintum concilium

« PoprzedniaDalej »