Obrazy na stronie
PDF
ePub

Marzec, 1862.

Dostrzeżenia Meteorologi

[ocr errors]

Miejsce dostrzeżeń wzniesione jest 367,6 stóp paryzkich
1&14TM-45,7 czyli w łuku 18°41′25

BAROMETR

w milimetrach sprowadzony

10

do 0o

10

Igod.

średni

[blocks in formation]

godz: rano godz. rano god. wiec. god. wiec. dzienny godz.rano godz.rano god. wiec. god. wiec. dzien

[blocks in formation]

10

olgod.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][subsumed][merged small][merged small][merged small][subsumed]

26

27

28 Rów.

29

733.18

[blocks in formation]

742.14 743.00 743.48 744.14
743.82 743.73 741.85 740.69
739.14 738.73 736.01 735.63
732.57 733.10 734.24
735.91 735.11 736.14

743.194.5+ 11.6 + 16.1 + 6.5 +9 742.524.06.811.6 + 7.2 + 7 737.38 4.0 10.0 19.6 14.0+11 733.2711.5+16.4 + 13.9 11.6+13 735.637.313.112.79.9+10 743.975.6 6.2 + 7.3 + 6.2 + 6

747.17 747.60 747.21 747.56 747.39+0.35 + 30.41 + 60.79 + 20.36 + 3o.

[ocr errors]

739.92+.0.2

1.0

2.0

738.50 5.0

7.5

11.7

749.53

3.7

3.0

2.7

751.41

3.6

[blocks in formation]

746.19 0.4 + 6.4 + 14.3

[blocks in formation]

4.3 +0.2 + 0

8.0

7.7 1.0 +2 1.3 + 0.8+2 0.20

1.3 +

7.06.

1.8L

3.56.

3.0

1.3 +

8.6 +

Obserwatoryum Astronomiczném Warszawskiem.

ziom morza, jego szerokość geogr. 52°13'5", długość w czasie wschód względem południka paryzkiego.

391

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]

6 godz. rano

10

4

10

6

10

4

dész-śnie

godz.rano godz. wiecz. godz. Wiecz. god.rano god.rano godz. w. godz. w.

[blocks in formation]
[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]
[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

$rednia temperatura marca jest większa o

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]
[blocks in formation]

od stanu normalnego z 36 lat poprzedzających + Termometrograf wskazał: Maximum: +20 .6 C. =

Minimum: 89.8

[ocr errors][merged small]

2o.52 R. 15.68

[ocr errors]

7.04

N

2.52

[ocr errors]

11.52

[ocr errors]

2.13

"

[blocks in formation]

"

16.5 R. d. 28 po połud.
7.0"
d. 2 w nocy.

Srednia wilgotność powietrza miesięczna jest 81.8 biorąc 100 za zupełne nasycenie atmosfery parą wodną, albo co do ciężaru 5.325 gramów na jednym metrze sześciennym powietrza; wilgotność ta jest prawie o 5 setnych mniejsza od normalnej (86.9).

Ilość wody spadłej z deszczu co do wysokości wynosi 13.6 mil. czyli 6.025 lin. par.; ze śniegu 1.7 mil. czyli 0.753 lin. par. razem wody z deszczu i śniegu 15.3 mil. czyli 6.778 lin. par; mniej o 27.02 mil. czyli o 11 97 lin. par. od ilości wody jaka zwykle u nas w marcu spada (42.32 mil. czyli 18.75 lin. par.). Stan elektryczności atmosferycznėj co do jej natężenia średni miesięczny jest 28.9 stopni; największe natężenie siły elektrycznej dochodziło 65 stopni d. 2 o g. 10 r. Dni pogodnych było 12, napółpogodnych 12, pochmurnych 7.

[blocks in formation]

Wiatrów mocnych 12 (Pn., PnW., W., PdW., Pd. 3 PdZ., 3 Z, PnZ.).
Wichrów 2 (2 Pn.).

Wiatr panujący Południowo-Wschodni, częste także były wiatry Południowe. Marzec r. b. był pogodny, suchy, przeszło o dwa stopnie R. cieplejszy niż zwykle; początek miesiąca osobliwie pierwsze ośm dni były mroźne, druga połowa miesiąca a szczególnie ostatnie pięć dni tak ciepłe jak w maju; wiatry Południowe i Południowo-Wschodnie były przyczyną tak łagodnego stanu powietrza; w ogóle wiosna w r. b. pod względem temperatury blizko o miesiąc wcześniej nastąpiła niż zwykle. Największą zmianą dzienna temperatury wynosząca 11.52 stop. R. przypadła d. 22 na 23 w czasie ostatniej kwadry. Barometr w pierwszej połowie miesiąca utrzymywał się wysoko, w drugiej nizko. Stan powietrza był suchy; do dnia 19 ani razu dészcz nie padał, dopiero padał w dniach: 19, 20, 21, 22 i to nieobficie. Dnia 30 po południu grzomty powtarzane wśród deszczu ulewnego po raz pierwszy tej wiosny dały się słyszeć. Pod względem stanu nieba miesiąc ten pogodniejszy był niż zwykle, albowiem w stanie normalnym stosunek dni pogodnych do napół pogodnych i pochmurnych jest jak 4,5:8,8:17,7; w r.b. stosunek tychże dni jest jak 12:12:7.

Plamy na słońcu pokazywały się liczne,

Lody na Wiśle pod Warszawą d. 14 o godzinie Sėj wieczorem ruszyły. Średnia wysokość wody na rzece Wiśle ...

Wysokość wody największa dochodziła d. 26.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

W tym miesiącu podobnie jak w poprzednich, przesyłano telegrafem elektrycznym do St. Petersburga, postrzeżenia meteorologiczne czynione w Obserwatoryum Astronomiczném Warszawskiém, co dzień o godzinie 8 rano. UWAGA. W kolumnie wiatrów, liczby położone przy głoskach Z., Pd., Pn., W. i t. d. oznaczają moc albo siłę wiatru; i tak np. Z1 znaczy wiatr zachodni skaby, Z2 wiatr mierny, Z3 wiatr mocny, Z4 wicher gwałtowny.

FIZYOLOGICZNE ZASADY ESTETYKI (*).

PRZEZ

Dr. Ludwika Natansona.

Przedmiotem estetyki jest wszechstronne poznanie piękna. Rzecz dziwna, że starożytni znacznie w tym względzie wyprzedzili wszystkie późniejsze czasy; bo jak sama twórczość piękna wynosi synów Grecyi po nad inne narody, tak Plato i Arystoteles stoją dotychczas na nieprześcigłéj wysokości pojęć o estetyce. Plato w Biesiadzie wkłada w usta Diotymy wzniosły obraz najwyższego bezwzględnego piękna; w Hippiaszu drogą wyłączenia zbliża się do określenia piękna, samo zaś określenie zostawia nastę pnym pokoleniom. Scholastycy nie rozwinęli wcale pojęć Platona. Po pierwszych tedy mistrzach, estetyka do ostatnich prawie czasów leżała odłogiem, a Locke i Condillac z całą szkołą empiryków nie dotknęli nawet téj nauki. Dopiero szkole szkockiéj (Reid, Hutcheson, Smith) należy się zasługa odrodzenia téj gałęzi filozofii, chociaż i tu znajdujemy rozbiór piękna w duszy i piękna w naturze z zupełném pominięciem twórczości. Kant pod nazwą estetyki obejmuje zupełnie inny przedmiot, a mianowicie naukę o pierwiastkach zmysłowości, a naukę tę, wyprowadzoną a priori nazywa estetyką transcendentalną, tak jak logiką zwie naukę czystego bezzmysłowego myślenia. W transcendentalnéj estetyce, usuwając wszystko co ro zum do zmysłowych czynności dodaje, zostawia tylko

(*) Rzecz czytana w Komitecie warszawskiego Towarzystwa lekarskiego w grudniu 1858. r.

Tom II. Czerwiec 1862.

50

czyste zmysłowe wrażenie i formę zjawisk, które obejmuje pod dwa pierwiastki zmysłowego poznawania, tojest, przestrzeni i czasu. (Kritik der reinen Vernunft. Transscendentale Elementarlehre. Transscendentale Aesthetik). Kant więc estetyce, jak w ogóle wszystkim filozoficznym wyrażeniom, nadaje swoje odrębne znaczenie i dlatego jego estetyka nie wchodzi w zakres naszych badań i należy do zmysłowéj psychologii.

Nowsza spekulacyjna filozofia Niemców (Hegel), nacechowana dążnością do rozumowania oderwanemi wyobrażeniami, jak liczbami w działaniach matematycznych, prowadzi do owéj igraszki wyrazów i pomieszania pojęć, gdzie jedne i też same podstawy wprowadzane do rachunku myśli, wiodą do najsprzeczniejszych wypadków.

W literaturze naszej posiadamy dwie znakomite prace, których przedmiotem jest estetyka. Każdemu znane są Listy z Krakowa Kremera i Umnictwo piękne Libelta. Kremer przybrał estetykę w nadobne szaty poezyi; Libelt wcisnął ją w pęta systematycznej trilogii (Hegla): ale jak pierwszy ostatecznie nie rozwięzuje swego zadania, tak drugi dla systematyczności poświęcił samą naukę.

Jak psychologia, tak i estetyka nie mogą być oderwane od myślącego i czującego człowieka. Jedna i druga jedynie stałe mają zasady w poznaniu czynności umysłowych, tojest czynności mózgu i całego w ogóle systematu nerwowego.

Poczucie piękna, równie jak czynności rozumu, jak wszystkie w ogóle czynności duszy nieśmiertelnéj, przy: wiązane są nieodłącznie do pewnych materyalnych części organizmu, a nawet do budowy i stanu materyalnego tychże części, które anatomowie i fizyologowie obejmują mianem systematu nerwowego. Nie wdając się w rozbiór istoty duszy, co jest przedmiotem metafizyki, ograniczyć się musimy do badania jéj strony realnéj, jéj narzędzi, i praw, którym one podlegają.

System nerwowy, owo narzędzie czynności duchowych, składa się z różnorodnych organów, których podział, ze względu na szczegółowe czynności, i prawa którym podlegają, są przedmiotem fizyologii. Ponieważ prawa te stosują się również i do objawów estetycznych, musimy je tu pokrótce powtórzyć.

« PoprzedniaDalej »