hoc et metet. Ergo non amemus, quod corrumpatur, sed quod perduret in craftinum. Qui autem infideles fuerunt, fervaverunt de Manna; ebullierunt inde vermes, et computruit. Quod autem propter Sabbatum reponebatur, non corrumpebatur. Si autem propter præfentem vitam tantum thefaurizes, continuo vermes ebulliunt, qui non morientur. Ifti funt vermes, quos generat avaritia, et non aliunde in nobis fiunt,nifi de Manna hoc est, de verbo Dei. Sic enim ipse dicit (1): Sinon venissem, et loquutus eis non fuissem, peccatum non haberent: Post susceptum enim Verbum Dei fi quis peccet, efficitur vermis, qui ejus conscientiam semper fodiat. Iftud autem Manna, prout vult unusquisque, talem saporem reddit in ore ejus; si enim tribularis, hoc Manna, hoc est, verbum Dei consolatur te dicens (2): Cor contritum, et humiliatum Deus non spernit. Si iracundus es, mitigat te, et dicit (3): Desine abira, et derelinque furorem. Si non habes lumen, et cæcus es: Dominus (4) illumi

nat cæcos.

(1) Joan.xv.22. Vulg. et locutus fuissem.

(2) Psal. L. 19. Sic Ambrosius lib. 1. de Cain, et Abel cap. 9. Tom.I. pa

H 4

gin. 199., et Antiqua Ver
sio. Vulg. autem Deus non
despicies.

(3) Psal. xxxvI. 8.
(4) Psal. CXLV. 8. - .

du.

Potest quoque sextus dies, in quo plum colligi jubetur, sextam scilicet ætatem, in qua sumus nunc, significare; in quinque enim diebus, hoc est, præteritis quinque ætatibus seculi, scilicet ab Adam usque in diluvium, a diluvio usque in Abraham, ab Abraham usque in Moysen, a Moyse usque in David, a David usque in Christum, pro terrenis commodis servabant homines, ut manducarent, bona terræ (1). Nos, quibus non terrena, sed cæleste præmium Regnum promittitur, in hac die sexta, hoc est, a Chrifto usque ad finem seculi duplum colligimus, quia non solum in præsenti, sed et in futuro requiem nobis præparamus .

Quod autem de Manna ebullierunt vermes, potest intelligi, ut diximus, ut qui post susceptum verbum Dei peccat, efficiatur et ipsum verbum Dei vermis, qui ejus semper conscientiam fodiat, et arcana pectoris corrodat. Quamquam et vermis sit Christus, ipso loquente (2): Ego sum vermis, et non homo. Sicut enim ipse est aliis in ruinam, aliis in resurrectionem; ita et ipse in Manna fidelibus quidem dulcedo mellis, infidelibus vermis efficitur. Christus enim comparatur vermi, propter nascendi similitudi

(1) Non omnes quidem, sed qui secundum carnem Israelitæ. Nam etiam ante

Christi adventum plerique
justi fuerunt.
(2) Psal. XXI. 7.

nem; Unde Psalmista (1): Terra nostra dabit fructum suum. Et propter carnis fragilitatem, ut in libro Regum legimus (2). Vermis ligni tenerrimus octingentos interfecit uno impetu. Et propter vilitatem; unde illud (3): Reputavimus eum tamquam leprosum. Et propter silentium; ut illud (4): Non est audita in plateis vox ejus. Et propter incedendi modum, quia ficut vermis ore se trahit, ita Christus sua prædicatione se traxit usque ad patibulum Crucis: Dixit (5) enim Filius Dei sum.

De hoc Manna Dominus in Evangelio ait ad Judæos (6): Patres vestri manducaverunt manna in deserto, et mortui sunt. Perversi patres perversorum, et mali patres malorum illud Manna manducaverunt, et mortui sunt; animæ scilicet mortuæ, quia hoc tantum intelligebant, quod comedebant. Quocirca illud in perceptione Corporis, et Sanguinis Domini nostri Jesu Christi nunc agi creditur, quod tunc in Mannæ esu agebatur. Quicumque enim hoc tantum, quod vi

(1) Psal. LXXXIV. 13. (2) 11. Reg. xxii. 8. Ipse est quasi tenerrimus ligni vermiculus, qui octingentos interfecit impetu uno .

(3) Isa. L11I. 4. Et nos putavimus eum quasi leprosum, et percussum a

Deo, et humiliatum.

(4) Matth. xII. ver. 19. Neque audiet aliquis in plateis vocem ejus,

(5) Ibidem xxvil. 43. dixit enim quia Filius Dei

sum.

(6) Joan. vi. 49,

dent, intelligunt, proculdubio moriuntur. E contra, qui longe aliud, quam quod vident, percipiunt,et intelligunt,omnino vivificantur. LXXXVI.

DE CORPORE CHRISTI

Qui dicit, Corpus Christi, vel pro parte vel pro toto manibus Sacerdotum tractari super Altare, manibus frangi, dentibus atteri, excepto quod ad Sacramentum pertinet, contra veritatem et dignitatem doctrinæ Christi (1) loquitur. Qui vero di

دو

دو

دو

دو

(1) S. Thomas III. Part. ciem sacramentalem ; et quæst.LxxvII. artic.7.ad.3.,, hoc modo intelligenda inquit:,, Illud, quod man- ,, est confessio Berengarii, ducatur in propria speut fractio, et attritio ,, cie, ipsum et frangitur, dentium referatur ad spe,, et masticatur in sua speciem sacramentalem, sub ,, cie; corpus autem Chri,, qua vere est Corpus sti non manducatur in Christi,,. Confessionis sua specie, sed in specie autem Berengarii verba, sacramentali: unde et quæ eo modo intelligen,, super illud Jo: vi. Caro da esse, S. Doctor affir,, non prodest quidquam, mat, hæc sunt :,, Consen dicit Augustinus: Hoc est ,, tio S. Romanæ Ecclesia, intelligendum secundum ,, et corde, et ore profiteor, illos, qui carnaliter in- ,, panem, et vinum, quæ in telligebant; carnem quip-,, altari ponuntur, pose con. ", pe sic intellexerunt, quomodo in cadavere dilaniatur, aut in macello venditur; et ideo ipsum ,, Corpus Christi non fran

دو

وو

دو

دو

وو

دو

secrationem verum cor"pus, et sanguinem Christi ,, esse, et in veritate manibus Sacerdotum tractari, frangi, et fidelium denti bus atteri,,

cit, Corpus Christi, postquam ad dexteram Patris sedit, vulnerari non posse, vel frangi, vel atteri, excepto quod ad Sacramentum pertinet, secundum veritatem, et dignitatem Christi doctrinæ loquitur; ait enim Augustinus (1): In mensa Dominica aliud attende subjici oculis tuis, aliud innui cordi tuo; et illud per partes manducatur in Sacramento,et manet integrum totum (2) in corde tuo. Et illud non veneratur, quod videtur, et transit; sed illud, ad quod talia referenda intelligit. Item Augustinus: contra Fauftum (3): Panis, et calix, non quilibet, sed certa consecratione mysticus fit nobis, non nascitur; proinde quod non ita fit, alimentum est refectionis, non Sacramentum religionis ; quod vero ita fit, Sacramentum est religionis, non solum alimentum refectionis.

وو

دو

وو

col. 342.,, Noster autem panis, et calix, non quilibet, quasi propter Christum in spicis, et in ,, sarmentis ligatum, sicut illi desipiunt) sed certa ,, consecratione mysticus ,, fit nobis,, non nascitur. Proinde quod non ita fit, ,, quamvis sit panis, et calix, alimentum est refectionis, non sacramen ,, tum religionis,,.

دو

دو