siebie do W. K. Mci Pana naszego M. posłać raczyli, jako wierni poddani W. K. Mci i ci, którzy temu zabiegają, jakoby to wszystko w cale przy W. K. Mci zostało, co słusznie przy wielkim Monarsze i wolnie od wolnej Rzpltej obranym Panu zostawać ma i jakoby bezpieczeństwo Rzpltej z każdej miary i całość jej obwarowana była.

Życząc Ich M. pp. i bracia naszy pociechy przedsięwziętej W. K. Mci naszemu M. P., życzą, aby pociechą była, jakoż i słusznie być ma, wszystkiej Rzpltej, życzą, aby cum summa dignitate et publica omnium laetitia ten akt tak zacny wesela W. K. Mci odprawował się, na tym wiele Rzpltej zależy, gdyż dignitas W. K. Mci jest dignitas Rzpltej. Ale jakoby to być mogło, jeśliby go sejm nie poprzedził, nie widzą tego, a nawet ani dalsze sprawy aktowi temu należące, mianowicie oprawa Królowej JMci przyszłej a małżonki W. K. Mci bez sejmu namówiona być nie może.

Przetoż uniżenie proszą, aby W. K. Mć i te potrzeby Rzpltej takowemi trwogami zatrząśnionej, i to coby słusznie przynależało świątobliwemu przedsięwzięciu W. K. Mci, położywszy sobie przed oczy swe Pańskie, sejmem wesele swe Pańskie uprzedzić raczył, a obejrzawszy się i na perswazye Ich M. pp. Rad wielu, którzy na to W. K. Mci radzą, i na powinność swą poprzysiężoną Pańską, która w rozróżnieniu sentencyi Ich Mć pp. Senatorów konkluzyą W. K. Mci do tej części przywięzuje, któraby prawa pospolitego nabliższa była, uniżonym prośbom Ich Mci pp. i braciej naszej miejsce dać raczył.

Co gdy W. K. Mć, jako nic w tym nie wątpimy, uczynić będziesz raczył, że nam sejm przed weselem swym złożyć będziesz raczył, puścisz W. K. M. na próbę intencye ludzkie i uznać będziesz raczył, kto czego w tych takowych mieszaninach chce. My za łaską Bożą tak staniemy, jakoś nas W. K. Mć do tego czasu znać raczył, wierne, uprzejme, życzliwe poddane swoje i którzy W. K. M. długo fortunnego panowania nad tą Rzpltą i ubezpieczenia się w nimi z wszelakim błogosławieństwem Boskim wedle myśli W. K. Mci powodzenia wiernie i uprzejmie życzymy.

A iż też to in medium Ich Mci wniesiono było, że pewne osoby pozwy zadwornemi o retenta poborowe są pociągane, bacząc Ich M., że rozsądek o pobory przeszłego sejmu i liczba z nich tylko sejmowi należy, uniżenie W. K. Mci proszą, abyś W. K. M. to do sejmu odłożyć rozkazać raczył.

Toć jest, Najaśniejszy M. Królu, co nam Ich Mć pp. a bracia naszy do W. K. Mci Pana naszego Mciwego odnieść zlecili; na co, jako miłościwego i łaskawego responsu W. K. Mci pewni są, tak i o nieod

włoczny W. K. Mci Pana swego M. przez nas bracią swą uniżenie proszą.

W. Mć też M. Panowie Senatorowie naszych M. Panów imieniem Ich Mci pp. i braciej naszej prosimy, żebyście W. M. autho:itatem suam senatoriam u J. K. Mci naszego Mciwego Pana interponować raczyli, aby J. K. Mć dla zahamowania tych trwog Rzpltej i uspokojenia jej sejm walny przed weselem swym złożyć raczył. Co że W. M. uczynić raczą i z powinności swej i miłości ku ojczyźnie, nic w tym nie wątpiemy.

Postulata drugich posłów Lubelskich 1).

Po zaleceniu wiernego poddaństwa, służb i winszowania W. K. Mci etc. Jako na on czas, Najaśniejszy Mciwy Królu, w Lublinie za złożeniem miejsca i czasu i ogłoszeniem urazów w prawie pospolitym i praktyk Rzpltą zachodzących, Ich Mć pp. Senatorowie duchownego i świeckiego stanu z niemałą liczbą rycerstwa przygodnie, a drudzy strwożeni takowemi nowinami na zjeździe tym, z którego nas do W. K. Mci posłali, nie inszym duchem stawili się, jedno aby takowym rzeczom przysłuchać się i zabiegać mogli, takżeć i teraz nie co innego nam są zlecili, których do W. K. Mci Pana naszego M. posłali, abyśmy tu na tym placu poselstwu, które z tegoż zjazdu od inej części różnego zdania braci naszej wniesione będzie, przysłuchali się i oświadczali za ich powodem wiarę, pilność i zdanie nasze w tym, jako na on czas dla zdrowia Rzpltej i całości prawa pospolitego stawiliśmy się.

W czym, iż Ich Mć przed W. K. Mcią już ozwali się, przychodzi nam toż uczynić i o zdaniu naszym i o sobie takową sprawę W. K. Mci dać, że na onym placu, gdy niektórzy z Województwa Krakowskiego, którzy zjazd ten ogłosili, urazy w prawie pospolitem mienili i praktyki aby o nas czynione były, upewniali, prosiliśmy, aby zwłaszcza o praktykach nas zachodzących nie mniemanym sposobem, ale raczej pewnym dowodem obwieścić i objaśnić nam nie zaniechali; z któremi dowody, albo więc pewnością rozumienia zdało się nam użyć Ich Mci pp. Senatorów, których to powinność jest przestrzec W. K. Mć i o sejm dla uleczenia tych urazów i zabieżenia praktykom, gdyby się na kogo pokazały, prosić, ukazując, że takowe rzeczy nad sejm, na którym obojgu narodom zabiegać i radzić należy, właśniejszego lekarza mieć nie mogą: na który Ich Mć tym sposobem, aby przed weselem W. K. Mci złożony był, zezwalali. O czym my, iż na tym zjeździe porozumiewać się nie należało, pokazowaliśmy, dokładając, że żadnej wagi propter illegitimitatem

1) T. zw. regalistów, wypowiedziane przez Jakóba Leszniowskiego.

loci, byśmy i co postanowili, mieć to nie może; raczej tedy, aby Ich Mć pp. Senatorowie, którym to należy, wejrzeli w to i possibilitatem temu uznawszy, odnieśli W. K. Mci takowe zdanie, prosiliśmy.

Ale to miejsca u Ich Mci mieć nie mogło, gdyż legitimitatem zjazdu przyznali, o sejm, aby był przed weselem W. K. Mci złożon, posły posłać namawiali, na zjazd pod Jędrzejów zgodziwszy się, jeślibyś W. K. Mć weselem swym sejm poprzedzić raczył: co my widząc być przeciw prawu, zwyczajom, zwierzchności i dostojeństwu W. K. Mci, a osobliwie z strony rozerwania tego świątobliwego aktu, z obrazą Cesarza JMci, z którym spowinowacenia życzyli i radzili W. K. Mci zgodnie Ich Mć' pp. Senatorowie, zaczym już do zawarcia tej sprawy i przyprowadzenia przyszłej małżonki W. K. Mci posły swe z Rady obojga narodu wysłacieś W. K. Mć raczył, oświadczyliśmy się braciej swej, przy prawie pospolitym stojąc, że legitimitatem zjazdu tego nie przyznawamy, i cokolwiek na nim, jako na nieprawnym fundamencie, stanowićby się miało, pozwolić nie możemy, ani rozerwania wesela W. K. Mci przyczyńcami być chcemy; osobliwie aby sejmem Ich Mć kontentowali się, zjazdów sobie jako ścieżek mimo pewny gościniec nie tworząc, prosiliśmy.

Jakoż W. K. Mci Pana naszego M. uniżenie prosimy imieniem tych, od których jesteśmy posłani i swym, żebyś W. K. Mć communicato consilio z Ich Mć pany Radami takowemu niebezpieczeństwu 1) w czas zabieżeć, a temu ogniowi rozszerzać się między nami dopuścić nie raczył, ochraniając w tym dostojeństwa swego, naruszenia praw, pokoju pospolitego i nas swych wiernych poddanych, abyśmy i z bracią naszą, którzy o tym zamieszaniu praw naszych nie wiedzą, mimo ich bytność abo wiadomość stanowienia takowego za temi zaciągami w swej równej im wolności szwanku nie odnieśli.

A iż N. M. Królu na tymże zjeździe zachodziły wieści, które wielu wątpliwemi uczyniły o panowaniu W. K. Mci, za któremi niektórzy albo o deklaracyej W. K. Mci nie będąc wiadomi, więc i o drugich deklaracyach, których przez listy pp. Senatorom i ustnie będącym W. K. Mć użyczać raczyłeś, są barzo strwożeni, rozumiejąc, żebyś W. K. Mć jako to znać dawano, nas porzucić i odbieżeć pomyślawać raczył, tedy aby takowe rozumienia ludzi takowych z mniemania wątpliwego wypadały, a od trwogi zatym wolni być mogli, proszą W. K. Mci, którzy nas tu posłali, żebyś W. K. Mć nie samym nam, abyśmy się nimis curiosi o tym komu nie zdali, albo tu na tym placu przed innemi upewnieni być chcieli, ale raczej to, co wszem spólnie pociechę ma przynieść, na

1) W druku bezpieczeństwu.

te sejmiki blisko przyszłe deklaracyą przez posły i instrukcye swe o tym, że nam fortunnie panować raczysz mieć wolą, z miłościwej łaski swej deklarować, utwierdzić i objaśnić raczył. Co my jednak wszystko sub censuram W. K. Mci Pana naszego M. tudzież Ich Mci pp. Rad przypuszczamy, pewni tego będąc, że tym takowym zaciągom zabieżeć, a nas co naprędzej uspokoić W. K. Mć miłościwie będziesz raczył.

W. Mci też, Mciwi pp. Senatorowie, imieniem braciej W. Mci młodszych, którzy nas tu z tym zesłali i sami przez się prosimy, żebyście W. M. dla powinności swej authoritatem suam senatoriam interponeretis, pod te zwłaszcza czasy zawiedzione, a do zamieszania nas nachylone, abyśmy za radą i obmyślaniem W. Mci o nas W prawie i w pokoju pospolitym nie szwankowali, ani się już składaniem szkodliwym do upadku zjazdów gromadzili: którym jeśli pod on czas w rozróżnieniu bez Pana zabiegać nie zaniechaliście, tedy daleko więcej pod tym fortunnym panowaniem J. K. Mci, któremu zobopólnie w powinnym posłuszeństwie władze i długiego panowania życzyć winniśmy, raczej niźli za takowemi rozdziały szkodliwemi, z ujmą praw naszych do czego złego przychodzić.

Medium, które Ich Mć pp. Senatorowie niektórzy, to jest JMć p. Wojewoda Krakowski), p. Wojewoda Lubelski), Pan Podlaski), Pan Radomski) podali inszym Ich Mciom, Panom Senatorom.

Naprzód, aby Ich Mć pp. Senatorowie, którzy pojadą na granice tym ludziom co przedniejszym, co przy Arcyksiężnie JMci będą, opowiedzieli to, że Arcyksiężnę JMć tak Król JMć jako i Senatus z wielką wdzięcznością do Korony przyjmują; jednak iż jakimiś rumory z tamtejże strony podanymi osławiono to i puszczono tę wieść po Polszcze, jakoby przy traktowaniu tego małżeństwa miano imieniem Króla JMci traktować co około Królestwa Polskiego, tedy jako Król JMć jest sobie dobrze conscius, że żadnych takich traktatów z nikim nie czynił, ani ich nikomu zlecał, tak się też wam w tym publice opowiada, że o żadnych traktaciech jawnych i tajemnych nie wie, ani wiedzieć chce, a pogotowiu Korony tej do śmierci opuścić nie ma wolej. A tanto magis Senatores nomine Statuum Regni protestantur, że o tym nic wiedzieć nie chcą, i Król. JMć nie może tego wdzięcznie przyjmować, że go w tym stamtąd osławiono.

Takoweż abo temu podobne opowiedzenie w łożnicy przy oddawaniu panny aby było, tak od Króla JMci jako i nomine Senatus, dla tym więtszej justyfikacyej Pańskiej i ukontentowania ludzi.

Potym około oprawy Królowej JMci przyszłej aby żadna cautia nie była dawana specifice, tylko ją na sejm odłożyć, gdzie ex sententia ordinum będzie naznaczona słuszna i przystojna, habita ratione et servata proportione dotis; a jeśliby im co obiecano specialiter, bądź na pewnych zamkach, bądź do starych opraw się referując, że senatus nie chce o tym wiedzieć ani to może Rpcam afficere.

Na ostatek, aby się tym barziej ludzie ubezpieczyć mogli około tych praktyk, zda się rzecz potrzebna i dla oczyszczenia pp. Senatorów samych, aby się deklarowali i cautią na się taką dali, że jako się przed tym w żadne praktyki z domem Rakuskim z strony Korony Polskiej nie wdawali, tak i przy tym akcie praesentes będąc i na potym vivente hoc Principe wdawać nie będą chcieli. A jeśliby się w tych rzeczach co potym odkryło, albo ich doszło, obiecać ich sobie nie pomagać, i owszem, je in publicum proferre i zabiegać temu, co się rozumieć ma także o wszelakich inszych praktykach około Królestwa quarumcunque personarum, tam extranearum quam internarum.

Replika tamże in senatu na to medium Ich Mciom dana

Co się tknie pierwszego i wtórego artykułu (to jest, żeby ondzie na granicach, a potym w łożnicy Król JMć deklaracyę tę swą uczynić miał), tedy Ich M. pp. Senatorom zda się to lepiej uczynić w Krakowie in maiori frequentia Senatorów, których Król JMć jeszcze oczekiwa, wziąwszy w pośrzodek siebie posły Cesarza JMci, posły Arcyksiążąt 1. Mci (jeśli którzy będą), więc posły innych Książąt Rzeskich, Włoskich, nuż posły Czeskie, Węgierskie, Morawskie, Sląskie, aby tego słuchali wszyscy a słyszeli to dostatecznie, i wyrozumiawszy odnieśli komu to należy; czego by mało ich mogło za granicami jedni słyszeć a drudzy rozumieć przed tumultem ludzi i krzykiem koni, i na co by responsu nikt nie mógł dać, a pogotowiu i do kogo by tę mowę uczynić, komu by protestacyą oddać, trudnoby mieli wiedzieć: więc i do białychgłów też taka protestacya i mowa nic nie należy, a pogotowiu w łożnicy miejsca niema.

Co się tknie trzeciego artykułu, to jest oprawy Królowej JMci przyszłej, aby na sejm była odłożona, tedy toż się I. M. zda, jakoż i JKMci toż zdanie i wola jest.

Na czwarty artykuł ta była racya, iż się oczyszczać I. Mć pp. Senatorom nie trzeba, gdyż się czują być niewinnemi; także cautiej żadnej Dyaryu ze sejmowe 1591-1592