Ore trahit quodcunque potest atque addit acervo,

Quem struit, haud ignara ac non incauta futuri. 35
Quae, simul inversum contristat Aquarius annum,
Non usquam prorepit et illis utitur ante

Quaesitis sapiens, cum te neque fervidus aestus
Demoveat lucro, neque hiems, ignis, mare, ferrum,
Nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter.
Quid iuvat immensum te argenti pondus et auri

40

v. 39. Dimoveat S. (non Bbc.) v. 40.

gore caelum.
sapiens] «< ideo,
quod nec prodigit quaesita neque
necessario victu se defraudat.>>>
"Idois est formica Hesiodo O. et D.
778: ὅτε τ' ίδρις σωρὸν ἀμᾶται.
(Cfr. etiam Plaut. Trucul. 4, 4, 15 :
Cogitato, mus pusillus quam sit
sapiens bestia.) Sapiens firma-
tur a Cod. Franeq. Bosii. Altera
lectio utique minus apposita pa-
tiens explicanda esset non tam:
«parca, paucis vel vilibus cibis
contenta,» quam: «patienter ex-
spectans, donec denuo prorepere
possit.» — ignis, mare, ferrum] Est
tamquam proverbium, ut Sat. 1,
4, 29. Epp. 1, 1, 46. Od. 3, 24,
36. Ovid. Met. 8, 76 : ire per ignes,
Per gladios ausim. Eurip. Phoen.
521: Πρὸς ταῦτ' ἔτω μὲν πῦρ,
irw dè yáoyava. alter] ut
Graeci ὁ πλησίον, << quicunque
tibi proximus est et quocum te
comparas.>>

36-40. Quae] id est, «at ea.»> <«<Scin tamen, quod discrimen sit inter te et exemplum illud tuum ?» inversum -- annum] des Jahres Umschwung. Cfr. Theocriti 13, 26: vergaμμévov εlaços ἤδη et Homeri περιπλομένων, πεpitehhoμévwv ¿viavτæv. De bruma loquitur, ex qua velut novus circulus sive cursus anni semper vertentis (Macrob. Sat. 1, 14.) exordium capit. Pro hiemis autem signo Aquarium ponit, quamquam proprie, ut ait Porphyrio, «maxime sole in Aquario constituto tempestates horrendae et frigora ingentia solent esse. Sol autcm transit in Aquarium XVII. Kal. Februarias (15 die Ianuar.), in eo est diebus XXX. usque ad XVII. Kal. Mart.>>> Totus autem versiculus videtur παρῳδία v. alicuius 41. 42. Quid iuvat] << At ea heroici. contristat] ut Virg. Ge. sapiens, ut est, suo tempore uti3, 279: unde nigerrimus Auster tur ante quaesitis, cum tu non, Nascitur et pluvio contristat fri- | ut aeque sapienter partis fruaris,

Furtim defossa timidum deponere terra?

Quod si comminuas, vilem redigatur ad assem.
At, ni id fit, quid habet pulchri constructus acervus?
Milia frumenti tua triverit area centum,

Non tuus hoc capiet venter plus ac meus: ut si
Reticulum panis venales inter onusto
Forte vehas humero, nihilo plus accipias quam
Qui nil portarit. Vel dic, quid referat intra

I.

II.

IV.

v. 46. quam meus bc. (non BS.)

v. 46. quam meus LCT.

45

v. 43. Quodsi Iahn. v. 49. conferat Cid. Feae. prob. Doering in Ed. min.

si.

Etiam Sat. 2, 3, 270: plus ac. Cic. ad Att. 13, 2: diutius abfuturus ac nollem. Reticulum] Iuven. 12, 60. inter itineris instrumenta: cum reticulis et pane et ventre lagenae. Agmen venalium (servorum) tibi finge herum rus euntem sequens; inter hos alii variis utensilibus onusti sunt, unus etiam in reticulo, quibus Itali pro saccis etiamnunc utuntur, panem portat, ne male coctus vel arenosus alicubi emendus sit, cum interim symphoniaci, anagnostae, scribae, dispensatores, pincernae nihil humeris gestant, eadem tamen sub edendi tempora accipiunt diaria ac miser ille baiulus.

43-48. Quod si] «At si id auri pondus, inquit avarus, expendendo minuam, paullatim usque ad assem consumetur adeoque egenus atque inops fiam.» Respondet poëta: «Verum nisi in necessarios usus quod opus est erogas, quid cet.» Male alii Quodsi, Cod. Hannover. ex interpolatione Nam Milia -- centum] modium. 49-53. referat viventi] Cum triverit] Virg. Ge. 1, 298: Et triplex sit solita huius verbi conmedio tostas aestu terit area fruges. structio, refert absolute, refert Tibull. 1, 5, 22: Area dum messes meâ, tuâ, aliqua res refert (meâ), sole calente teret. Proprie fruges singulari exemplo Salustius Iug. feruntur in area bobus vel equis 111: faciendum aliquid, quod ilload tribulam trahamve iunctis. rum magis quam sua rettulisse vihoc] « propter hoc, ideo,» ut Sat. deretur, singulari item Plautus 1, 2, 81. ac meus] quam alio- Truc. 2, 4, 43: quoi rei id te asrum Codd. volgaris est modus. | simulare rettulit? cum dativo rei,

-

Naturae fines viventi, iugera centum an
Mille aret? At suave est ex magno tollere acervo.
Dum ex parvo nobis tantumdem haurire relinquas,
Cur tua plus laudes cumeris granaria nostris?
Ut tibi si sit opus liquidi non amplius urna
Vel cyatho et dicas: Magno de flumine mallem
Quam ex hoc fonticulo tantumdem sumere. Eo fit,

50

55

I. (v. 50. Habent viventi BbSc.) v. 55. mallem] BbSc. malim M. II. v. 55. malim F.

III. v. 55. malim e Codd.

IV. v. 50. viventis Chabot. Cuningh.

singulari item Horatius h. 1. cum
dativo personae. Conferat est ex
gloss., et quidem falso, cum senten-
tia requirat interest», non «ex-
pedit, prodest.>> Intra naturae
fines vivere est ex sententia Epi-
curi μηδενὸς τῶν ἀναγκαίων ἐν-
δεεῖς καθίστασθαι (Diog. Laërt.
10, 20.) et illud: rò μèv qvoizòv
πᾶν εὐπόριστόν ἐστιν. (Ibid.
130.) relinquas] « concedas, ut
hauriam.>> cumeris] «Cumeram
dicimus vas ingens vimineum in
quo frumenta conduntur. Sic ipse
alibi (Epp. 1, 7, 30.) Sive cume-
rae dicuntur vasa fictilia similia
doliis, ubi frumentum suum re-
ponebant agricolae. Tertio cume-
rae dicuntur vasa minora,
capiunt quinque sive sex modios,
quae lingua Sabinorum trimodiae
dicuntur. ACRON. Hodie Siculi, |
qui talibus etiamnunc utuntur,
eas vocant cannicci, quia confi-
ciuntur ex harundinibus sectis et
undique viminibus cinguntur.

et Graeci νάμα atque υγρόν. Plutarch. de vit. aere al. 1. de fonte: ἡ κεραμῖτις γῆ στέγει παρα λαβοῦσα τὸ ὑγρὸν καὶ οὐ διίησι. urna dimidia pars amphorae, XL. pondo; cyathus duodecima pars sextarii. de flumine] Nota praepositt. ἀντίθεσιν· de summo flumine facile, quam ex imo fonticulo aegre. mallem] Sic mei Codd., et probavit Heinrichius apud Huschke ad Tibull. p. 599. item Hand ad Wopkens p. 269: <«<non falsum est quod damnat Heindorfius mallem. Nam dicas et mallem non cohaerent constructione, et mallem significat: «Si fieri potest seu posset» (quo certe non affirmatur, id fieri non posse :) optarem potius cet.» Sequente veluti apologo Aesopio in yvóμŋv tamen cum imagine contracto significat summa pericula iis instare, qui immoderatis cupiditatibus se dediderint. Aufidum violentem (Od. 3, 30, 10.), 54-59. liquidi] pro aqua, ut patrium flumen, ubique libenter Ovid. Met. 5, 454: loquentem Cum | commemorat. is neque limo] liquido mixta perfundit diva polenta | ut fit, si e flumine aquam haurias;

quae

Plenior ut si quos delectet copia iusto,

Cum ripa simul avolsos ferat Aufidus acer.

At qui tantuli eget, quanto est opus, is neque limo Turbatam haurit aquam neque vitam amittit in undis. 60 At bona pars hominum decepta cupidine falso,

Nil satis est, inquit; quia tanti, quantum habeas, sis. Quid facias illi? iubeas miserum esse, libenter

I. v. 57. delectat S. (non Bbc.) v. 58. Cum simul avolsos ripa S. v. 59. tantulo bc. Ibid. quantost opus B. v. 60. nec vitam b.

II. v. 59. tantulo LC. v. 63. esse libenter, Quatenus LCT. (Quatinus LC.)

III. v. 59. quantum e Codd. v. 60. nec vitam v. 63. miseram coni. firmata ab uno Cod. Valartii (?). Ibid. esse libenter, Quatenus

sine imagine: «molestiis illis ac | facias? Male olim iungebant misesollicitudinibus caret, quae nimias opes comitari solent, neque periculis cum subita fortunae mutatione coniunctis expositus est.»>

esse.»

rum esse libenter: rectius: «<quandoquidem eum delectat miserum miserum ] Ακολούθως fuisset: miseram; sed poëta ventit filum orationis, ut si hominem dixisset, non partem hominum. MARCIL. Miseram h. 1. Romano sensui repugnare recte dixit Wolfius. De usu v. quatenus cfr. Od. 3, 24, 30. Sat. 1, 3, 76. Lucret. 3, 425. Ovid. Met. 8. 786. Non est «quamdiu, donec», ut volt

61-64. bona pars] « satis magna,» ut Lucret. 5, 1024. Cic. de Or. 2, 3, 14. falso] V. cupido apud Horatium semper masc. Od. 2, 16, 15. cet. quantum habeas] Ex antiqua illa yvun apud Plut. περὶ φιλοπλουτίας p. 526. C.: Képdaïve xaì peídov zaì roooú- | h. 1. του νόμιζε σεαυτὸν ἄξιον, ὅσον | Acron, sed proprie «usque ad

av ezys, quam ex Comico aliquo petitam esse scite docet Iacobs Lectt. Ven. p. 383. Seneca Ep. 116. ex Tragico Graeco: Ubique tanti quisque, quantum habuit, fuit. Lucilius apud Schol. Iuv. 3, 143: Aurum atque ambitio specimen virtutis utrique (leg. ubique) | est: Tantum (sic) habeas, tantum ipse sies tantique habearis. illi] non bonae parti, sed «homini eiusmodi, qui loquens inducitur.» Tí zono tovrą; Cic. pro Caec. 11: Quid huic tu homini facias? Contra pro Sestio 13: Quid hoc homine

|

quem finem et loci et temporis (Cic. Phil. 14, 5: quatenus haberem (fasces)?) ex hac prima significatione accipit notionem nostri sofern, da ja. facit ] Haec v. facere significatio generalis male habuit Criticos apud Munatium Plancum (Cic. ad Fam. 10, 18:) Cautius illud erat consilium exspectare me ad Isaram, dum Brutus traiiceret exercitum, et cum collega consentiente (sicut milites faciunt) hostibus obviam ire; ubi nonnulli ut absurda deleverunt verba sicut milites faciunt, cum tamen signi

Naturae fines viventi, iugera centum an
Mille aret? At suave est ex magno tollere acervo.
Dum ex parvo nobis tantumdem haurire relinquas,
Cur tua plus laudes cumeris granaria nostris?
Ut tibi si sit opus liquidi non amplius urna
Vel cyatho et dicas: Magno de flumine mallem
Quam ex hoc fonticulo tantumdem sumere. Eo fit,

I. (v. 50. Habent viventi BbSc.) v. 55. mallem] BbSc. malim M. v. 55. malim F.

III. v. 55. malim e Codd.

IV. v. 50. viventis Chabot. Cuningh.

liquido mixta perfundit diva polenta | ut fit, si e flumine aquam haurias;