quisitis, etiam de immobilibus per dictos rectores de bonis mobilibus per ecclesiam adquisitis legarunt, dederunt, aut alias distribuerunt extra suas ecclesias et sedem, vel diocesim Dertusae, ordinando cappellanias, anniversaria, vel alias ' pias causas contra dispositionem et mentem constitutionum synodalium ecclesiae Dertusensis, concedentium rectoribus dictae civitatis et diocesis testari de praedictis bonis, legando ecclesiae Dertusensi, vel propriae, vel ad cappellanias, vel anniversaria infra diocesim Dertusensem, vel pro aliis piis locis, vel amore Dei, aut quibuscunque locis et personis capacibus; idcircò dictas constitutiones in notitiam deducere cupientes, cum consilio et assensu venerabilium prioris, et capituli nostri, constituimus et ordinamus quòd si aliquis dictorum rectorum ordinaverit in testamento, aut ultimâ voluntate, sive aliàs cappella. niam, vel anniversaria extra ecclesiam, vel diocesim Dertusensem de bonis mobilibus, seu se moventibus ab eis per ecclesiam adquisitis, aut de bonis iminobilibus emptis per eos de bonis inobilibus ab eisdem per ecclesiam adquisitis, hujusmodi ordinatio sit eo ipso nulla. Quodque praedicta bona mobilia, seu se moventia, aut bona immobilia praedicta vel censualia jura, sive redditus quicumque empta, et empti de bonis supradictis assignata, sive assignati per ipsos rectores cappellaniis, vel anniversariis celebrandis, et fiendis extra praedictam Dertusensem diocesim, vel ecclesiam propriam possint venditari, exigi, et haberi per nos, vel successores nostros; convertendos, per nos, vel successores nostros in cappellanias, vel anniversaria in propriâ ecclesiâ, vel in civitate, vel diocesi Dertusensi. Descernentes eo casu quòd semper praedicta censualia, jura, redditus praesumantur, reputentur, et habeantur esse empta, et emptos, seu habita, et habitos de dictis bonis, ut prefertur, per illius ecclesiam adquisitis.

Quòd nullus audeat tangere in lectis abbatiae.

Item licet in constitutione synodali bonae memoriae domini Arnaldi, praedeccessoris nostri, caveatur quòd rectores, et vicarii perpetui habeant tenere in abbatiis, sive hospitiis, seu domibus eorum quatuor, vel quinque lectos pannis paratos, prout in dictâ constitutione continetur; tamen frequenter contingit, quòd cùm dicti rectores moriuntur, vel infirmi existunt, manumissores, vel haeredes eorum, aut consanguinei, sive alii surripiunt, et occupant res, et bona, quae sunt in dictis abbatiis, hospitiis, sive domibus, et inde abstrahunt, et secum asportant, unde dictae abbatiae, seu domus, et hospitia remaneant sine lectis sufficienter pannis paratis, et eorum successores gravantur, et onerantur; idcircò cupientes providere ne talia de caetero committantur, cum consilio, et assensu dictorum venerabilium prioris, et capituli nostri, statuimus et ordinamus, quòd si quis praedictas res, et bona, quae sunt, vel fuerint in dictis abbatiis, sive hospitiis, vel domibus praedictorum rectorum, et vicariorum, vel aliquid de dictis bonis, et rebus acceperit, seu occupaverit, et de praedictis abbatiis, hospitiis, seu domibus abstraxerit, et secum asportaverit, sive praedicta fieri mandaverit sine licentiâ nostrâ, vel successorum nostrorum, excommunicationis sententiam ipso facto incurrat.

Quòd celebretur synodus primâ dominicâ post festum Paschae.

Cùm ea quae de novo emergunt, videantur novo auxilio indigere, et in civitate Dertusensi à duobus annis citra fuerint ordinatae feriae, sive nundinae quae incipiunt TOMO V.

Υ

dominicâ in Albis, et durant per XV. dies, infra quos interveniat dominica, quâ cantatur Ego sum Pastor bo nus; ad quas quidem nundinas veniant plures gentes, maximè die dominicâ, in qua consuevit celebrari sancta synodus in ecclesiâ Dertusensi; et propter hoc rectores, et -alii qui ad dictam synodum venire tenentur, non possunt in dicta civitate commodè hospitari: idcircò nos cum consensu venerabilium prioris et capituli nostri, ac dictâ synodo approbante statuimus et ordinamus, quòd de coetero durantibus dictis nundinis dicta sancta synodus celebretur dominicâ in Albis in nostrâ ecclesiâ Dertusensi. Ad quam omnes qui tenentur de jure, vel consuetudine, venire teneantur sub poenis in aliis constitutionibus synodalibus expressatis. Quas constitutiones in aliis volumus in suo robore permanere.

Institutio festivitatis beati Bernardi.

Item dictus reverendus dominus episcopus mandavit in dictâ sanctâ synodo publicari constitutionem provintialem super celebratione officii IX. lectionum in festo sancti Bernardi, et illam mandavit inter alias constitutiones synodales diocesis Dertusensis inseri, et apponi; cujus siquidem constitutionis tenor sequitur per haec verba.

Constitutio.

Guillermus, Dei, et apostolicae sedis gratiâ episcopus Dertusensis, ac comisarius ad celebrandum hac vice sacrum provintiale concilium Terraconae, quod in praesenti celebratur in civitate Barchinonensi, à sede apostolicâ spetialiter deputatus, reverendis in Xpto. patribus dominis episcopis, et venerabilibus religiosis viris abbatibus. prio

ribus, et prepositis, ac nobis in Xpto. dilectis universis, et singulis rectoribus et vicariis perpetuis infra Terraconensem provintiam constitutis, vel eorum loca tenentibus praesentibus et qui pro tempore fuerint, ad quos praesentes pervenerint, salutem in Domino nostro Jesu Xpto.; et mandatis nostris, immò verius apostolicis, firmiter obedire. Cùm in dicto sacro provintiali concilio per venerabilem, et religiosum virum fratrem Petrum Dei gratiâ abbatem monasterii Sanctae Mariae de Benifesano, ordinis cisterciensis, Dertusae diocesis, fuerit ipsi sacro concilio humiliter supplicatum, quòd cum beatus Bernardus ordinis ejusdem, doctor egregius, Deo devotissimus, sit in divinis officiis, et obsequiis quasi incognitus in aliquibus ecclesiis hujus provintiae Terraconae; cujus nomen et vita et floribus floret ubique ecclesia sancta Dei, et universus mundus illuminatur ejus religione, meritis et doctrinâ; dignaretur sacrum concilium ad laudem, et gloriam Dei, et beatae virginis Mariae, et in commemorationem ejusdem beati Bernardi statuere, seu ordinare festum, seu officium IX. lectionum annis singulis die ipsius festivita tis de coetero in ecclesiâ Dei per totam Terraconensem provintiam celebrandum. Nos verò in dicto concilio praesidentes, volentes et affectibus cupientes inter alios egregios ecclesiae doctores beatum Bernardum eximium doctorem, et confessorem attollere, vocibus et laudibus personare, et spiritualibus honoribus venerari, cujus quippè doctoris perlucida et salubria documenta ecclesiam illustrarunt: pro tanto ad gloriam et honorem Dei et beatae virginis Mariae, cujus devotissimus ipse doctor extitit, ejusque laudem et honorem, de consilio, et assensu dicti sacri concilii constituimus et ordinamus, quòd annis singulis et perpetuis temporibus in omnibus ecclesiis cathedralibus, collegiatis, et conventualibus, ac monasteriis et

aliis ecclesiis provintiae Terraconae, tam exemptis, quàm non exemptis, in die festivitatis ipsius sancti Bernardi doctoris IX. lectionum officium solempnizetur, et celebretur. Vos in Domino exortantes, ac vobis mandantes, et cuique vestrum auctoritate praedictâ, quatenus dictum officium IX. lectionum quilibet in ecclesiis vestris de coetero celebretis, et celebrari annis singulis et perpetuis ipsâ die faciatis, retributionem ab illo sperantes, qui est omnium retributor. Et in praemissorum testimonium praesentes fieri, et nostri appensione sygilli jussimus communiri. Datis Barchinonae XVIII. die Decembris, anno à nativitate Domini MCCCLXXVII. Vidit episcopus Dertusensis Guillermus.

Rubrica de officio beatae Mariae.

Item dominus episcopus ordinavit, et statuit, quòd illis temporibus in quibus in diebus sabbatinis fit officium beatae Mariae, quòd etiam in diebus sabbatinis in quibus fuerit festum IX. lectionum simplex fiat officium in die lunae sequenti, nisi similiter in dicta die lunae fuerit festum IX. lectionum; quia tunc fiat officium in die martis sequenti, nisi similiter in die martis interfuerit aliud festum IX. lectionum; quo casu fiat aliâ die proximè venienti, quo non fuerit festum IX. lectionum.