Obrazy na stronie
PDF
ePub

quam adsumpsit, purgavit, et a maculis, et sordibus peccatorum, ac vitiorum expiavit: sicut Esaias ait; ipse infirmitates nostras accepit, et ægrotationes portavit. Ad hoc secundum humanitatem natus est, ut infirmitates nostras acciperet, et ægrotationes portaret: non quod ipse infirmitates, vel ægrotationes in se haberet, quia salus mundi est; sed ut eas a nobis tolleret, dum suæ sacræ passionis gratia, et sacramento, chirographo adempto, redemptionem pariter et salutem animarum nobis condonaret.

Qui passus est pro salute nostra. Id est, secundum id quod pati potuit: quod est, secundum humanam naturam; nam secundum divinitatem, Dei Filius impassibilis est.

Descendit ad inferos. Ut protoplastum Adam', et patriarchas, et prophetas, et omnes justos, qui pro originali peccato ibidem detinebantur, liberaret; et de s vinculis ipsius peccati absolutos, de eadem captivitate, eti infernalik loco, suo sanguine redemptos, ad supernam patriam, et ad perpetuæ vitæ gaudia revocaret. Reliqui1, qui supra originale peccatum m principalia crimina commiserunt, ut adserit Scriptura, in pœnali

n

• Muratorius legit; Dum suæ sacræ passionis gratiam, et sacramenta: nullo sensu. Oxoniensis, Dum suæ sacræ passionis gratiæ (pro gratia) ac sacramento.

d Ad inferna. Cod. Oxon. Q. annon vetustissima hæc fuerit lectio in Symbolo Athanasiano, sicut in Apostolico?

e

‘Qui,’ loco roi ‘ut.’ Cod. Oxon. At Sermo de Symbolo, in Append. ad August. (vol. vi. p. 281), legit, cum Muratorio, 'ut.' **Adam Protoplastum. Append.

g Et ut de. Append.

i Deest 'et,' Cod. Oxon.

'Ipsius' deest. Append. k Inferni. Append.

1 Muratorius habet vero,' post 'reliqui.' Oxon. non agnoscit, nec Append.

Ita legitur in Appendice. Oxoniensis, supra originale peccato: Muratorius, supra originali peccato.

n

Principalem culpam. Append.

Tartaro remanserunt: sicut in persona Christi dictum est per prophetam ; Ero mors tua, O Mors; id est, morte sua Christus humani generis inimicam mortem interfecit, et vitam dedit. Ero morsus tuus, inferne. Partim momordit infernum, pro parte eorum quos liberavit: partem reliquit, pro parte eorum qui pro principalibus criminibus in tormentis remanserunt.

Surrexit a mortuis primogenitus mortuorum. Et alibi Apostolus dicit; ipse primogenitus ex multis fratribus. Id est, primus a mortuis resurrexit. Et multa corpora sanctorum dormientium cum eo surrexerunt, sicut evangelica auctoritas dicit: sed ipse, qui caput est, prius, deinde qui membra sunt continuo.

S

Postea ascendit ad cælos. Sicut Psalmista ait; ascendit in altum, captivam duxit captivitatem, id est, humanam naturam, quæ prius sub peccato venundata fuit, et captivata; eamque redemptam captivam duxit in cælestem altitudinem : et ad cælestis Patriæ " Regnum sempiternum, ubi antea non fuerat, eam v collocavit, in gloriam sempiternam.

V

Sedet ad dexteram Patris. Id est, prosperitatem paternam, et in eo honore, quod Deus est.

[ocr errors]

• Muratorius, et Oxoniensis, in utroque loco, 'Partem :' Appendix, in utroque, Partim.' Media mihi lectio maxime arridet. P Deest corpora' in Cod. Oxon.

4 In evangelica autoritate.

r Quæ membra. Cod. Oxon.

s Ascendens. Murator.

Cod. Oxon.

Conf. Tractatum Anonymi de Essentia Divinitatis, apud Hieronym., vol. v. p. 120; et apud Augustin., vol. viii. App., p. 69; et Isid. Hisp. de Resurr. Dom., c. 56, p. 577 (p. 560), ed. Paris. u Cælestem Patriam. Cod. Oxon.

Et' pro eam.' Murator.

'In' deest. Cod. Oxon.

y Mallem 'quo,' si per Codices liceret; sed et 'quod,' adverbialiter hic positum pro 'quia,' sensum non incommodum præ se ferre videtur.

[ocr errors]

Inde venturus judicare vivos et mortuos. Vivos dicit eos quos tunc adventus Dominicus in corpore viventes invenerit [et mortuos, jam ante sepultos. Et aliter dicit]; vivos justos, et mortuos peccatores.

Ad cujus adventum omnes homines resurgere habent cum corporibus suis; et reddituri sunt de factis propriis rationem: et qui bona egerunt, ibunt in vitam æternam; qui vero mala, in ignem æternum. Hæc est Fides Catholica, quam nisi quisque fideliter, firmiterque crediderit, salvus esse non poterit.

z Venturus est. Murator.

Quantum hic uncis includitur, omittit Codex Oxoniensis. Delusus est forsitan librarius per binas literulas 'it' bis positas: vel, simili errore deceptus, integram lineam præterierit, dum in proxime sequentem oculos conjecerat.

b Operæ pretium est pauca hic subjicere, quæ noster habet in expositione sua in Symb. Apostolicum, "judicaturus vivos, et mortuos. Aliqui dicunt vivos, justos; mortuos vero injustos: aut certe, vivos, quos in corpore invenerit adventus Dominicus, et mortuos, jam sepultos. Nos tamen intelligamus vivos et mortuos, hoc est animas et corpora pariter judicanda."-Conf. Ruffin. Symb., c. 33, p. 135 (p. 140); Method. apud Phot. Codic. 234, p. 932; Isid. Pelus., Epist. 222, lib. i. p. 64; Pseud. Ambros. de Trin., c. 15, vol. ii. App., p. 331.

INDEX OF AUTHORS AND EDITIONS.

N.B. The titles of works that are referred to by Waterland, but have not had the references verified for this edition, are printed in italics. In all cases where the edition referred to is different from that used by Waterland himself, the original reference has been retained within brackets in the notes.

ABELARDUS, Petrus (4th century). Opera, 4to. Paris, 1616. Abbo Floriacensis (10th century). Liber Apologeticus; in Gallandi's Bibliotheca Patrum, vol. xiv., p. 137, &c.

Adalbertus (9th century). Profession of Faith; in Harduin, vol. v., p. 1445.

Eneas Parisiensis (9th century). Liber adversus Græcos; in d'Achery's Spicilegium, vol. i., p. 113, &c.

Agobardus Lugdunensis (9th century). Opera. 2 vols., 8vo. Paris, 1666.

Alcuinus, Albinus Flaccus (8th century). De Fide S. Trinitatis in De la Bigne's Bibliotheca Patrum, vol. iii., p. 1255, &c. Alexander de Ales (13th century). Tabulæ quæstionum. 4 vols., 4to. Paris, 1516.

;

Alexander Natalis (17th century). Historia Ecclesiastica. 8 vols., fol. Paris, 1699.

Allatius Leo (17th century). De Ecclesiæ Occidentalis atque
Orientalis perpetua consensione. 4to. Colon, 1648.

Græcia Orthodoxa. 2 vols., 4to. Romæ, 1652.
Syntagma de Symbolo S. Athanasii.

Alstedius, Joannes Henricus (17th century). Thesaurus Chronologiæ. 8vo. Herbip. Nass., 1624.

Ambrosius Mediolanensis (4th century). 2 vols., fol. Paris, 1686-1690.

Antelmius, Josephus (17th century). Nova de Symbolo Athanasiano Disquisitio. 8vo. Paris, 1693.

De veris operibus Leonis Magni. Paris, 1669.

Antonius, Nicolaus (17th century). Bibliotheca Hispana Vetus. 2 vols., fol. Matriti, 1788.

Aquinas, Thomas (13th century). Opera, 17 vols., fol. Venetiis, 1593, 1594.

Arnoldus Lubecensis (12 century). Chronicon Slavorum; in
continuation of Helmoldi's Chronicon. 4to. Lubeck, 1659.
Ashwell, George (17th century). Fides Apostolica. 8vo. Oxford,
1653.

Athanasius (4th century). Opera, Gr. et Lat. P. Nannii. 2 vols.,
fol. Heidelb., 1601.

Opera Omnia: opera et studio Monachorum Ordinis

S. Benedicti. 2 vols., fol. Paris, 1679-1700.

Athenagoras (2nd century). Legatio pro Christianis: in the
same volume with Justin Martyr.

Augustinus Hipponensis (5th century). Opera. 11 vols., fol.
Paris, 1679-1700.

Avitus Viennensis (5th and 6th centuries). Opera; in Sirmondi
Opera, vol. ii., p. 1, &c.

Bachiarius (5th century). Fides; in Muratori's Anecdota,
vol. ii., p. 9, &c.

Balbus Januensis, Joannes (13th century). Catholicon Magnum.
Fol. Rothomagi, 1506.

Bale, Joannes (15th century). Scriptorum Illustrium Majoris
Brytanniæ Catalogus. 2 vols. in 1, fol. Basil, 1557-1559.
Baronius, Cæsar (16th century). Annales Ecclesiastici. 12 vols.,
fol. Romæ, Antverpiæ, Coloniæ, 1596-1624.

Baxter, Richard (17th century). Methodus Theologiæ Chris-
tianæ. Fol. Lond., 1681.

Practical Works. 4 vols., fol. Lond., 1707.
Life of: see Calamy.

Beleth, John (12th century). Divinorum Officiorum Rationale;
in the same volume with Durandus on the same subject.
Berno Augiensis (11th century). Epistola inedita; in Mabillon
de Cursu Gallicano, p. 396.

Beveridge, William (17th century). Works. 9 vols., 8vo. Lond.,
1824.

Bibliotheca Patrum, per Margarinum de la Bigne. 9 vols.,
fol. Paris, 1589.

Bibliotheca Maxima Veterum Patrum. 27 vols., fol. Lugd.,
1677.

Bibliotheca Veterum Patrum, cura et studio Andreæ Gallandi.
14 vols., fol. Venet., 1765-1781.

Bingham, Joseph (18th century). Origines Ecclesiasticæ. 8 vols.,
8vo. London, 1834.

Bona, Joannes (17th century). Opera. 4to. Antverpiæ, 1677.
Bruno Herbipolensis (11th century). Commentarii in totum
Psalterium, et in Cantica Vet. et N. Testamenti. 4to. No-
rimberg, 1494.

Also in Bibliotheca Maxima Patrum, vol. xviii., p. 65, &c.

« PoprzedniaDalej »