in

A quo est additus Apparatus ad Catechismum,
quo Ratio, Auctoritas, Approbatores et usus declarantur.

EX BIBLIOTHECA ECCLESIASTICA RUSAND,
Via Pot-de-Fer, prope ecclesiam S. Sulpitii, n.° 8.

1829.

3

Ex Conc. Trident. sess. 24. de reform. cap. 7.

U

r fidelis populus ad suscipienda Sacramenta majori cum reverentiâ atque animi devotione accedat, præcipit sancta Synodus Episcopis omnibus, ut non solùm cùm hæc per seipsos erunt populo administranda, priùs illorum vim et usum pro suscipientium captu explicent; sed etiam idem à singulis Parochis piè, prudenterque etiam linguâ vernaculâ, si opus sit, et commodè fieri poterit, servari studeant. JUXTA FORMAM A SANCTA SYNODO IN CATECHESI SINGULIS SACRAMENTIS PRÆSCRIBENDAM, quam Episcopi in vulgarem linguam fideliter verti, atque à Parochis omnibus populo exponi curabunt.

OMNIBUS ECCLESIÆ CATHOLICÆ PASTORIBUS,

Magnificare gregem pro quo Christus mortuus est.

CAT

ATECHISMUM vestrum, Pastores vigilantissimi, quem omnibus vobis motu proprio sacroque jure communem fecerat S. Memoriæ Pius V. Summus Pontifex, vestrum uni dumtaxat, aut ad summum vestrùm aliquibus, factum esse privatum, equidem ægrè sustinens ab illaudabili, in quo erat, etiam ementito nomine possessum, studui vindicare: tandemque factum fuit. Vobis illum ut suis restituo reddoque quo potiamini : (1) decet enim concessum à principe beneficium esse mansurum, nec licet quod publicum est, à privatis ut suum, quid usurpari, quia est sacrum. At verò ne divinum illud opus, dum præ manibus mihi fuit, arbitremini quidquam accepisse intertrimenti; quin potiùs ut longè aliter evenisse comperiatis: amabo vos, primò statim intuitu textum ipsum

:

diligentiùs adnotate; mendis quingentis et ampliùs suprà mille, vel sanè haud multo secùs, extersum esse à me, planum erit: quod ut præstarem, non arbitrio sum usus meo, quod nefas erat; sed primis editionibus Parisiensi, Lugdunensi, et Antuerpiauâ, quæ singulæ juxta Manutianum exemplar editum Romæ, et jussu summi Pontificis correctum, formis excusæ fuerant et emendatæ ex quibus, saltem Parisiensis, ab illustrissimo D. Michaele Episcopo et Comite Cenetensi Apostolicæ sedis apud Christianissimum Regem tunc temporis Nuntio, agnita est Romano conformis exemplari authentico. Deindè textum idem sexcentis fartum titulis partim falsis, partim inutilibus, atque ferè omnibus tumultuariè injectis, priùs quidem in Plantiniana, interrogando, tum in Parisiensi, affirmando, præter summi Pontificis propositum, ex consilio Doctorum expurgavi: nec tamen librum sine ulla interfectione reliqui sic licèt primùra sit editus in Vaticano, Parisiis et Lugduni; verùm ut commodiùs legi possit, sectìm illum, per interpuncta quædam distinxi, quibus singulis ad marginem tantùm, non verò in ipso contextu, ne fieret insincerus, neque nimiùm opus excresceret, numeros addidi Romanos, tum paucis omninò verbis, et quantùm potui notis et simplicibus, ibid. quid in quâlibet interpunctione contineatur, indicavi : undè fit ut defæcatus prorsùm, nativus, genuinusque Catechismi contextus, non verò discrepans et totus à se quasi diversus, habeatur, nec inutilibus veluti summulis augeatur. Postremò qui tùm in ipsâ orationis structurâ, tum in marginibus, Patres sive auctores citabantur, quia non id patiebatur paginarum angustia, ut inibi relinquerentur, ad extremum cujusque interpuncti dissimili charactere remissi sunt, quotquot citatos fideliter comperi : et insuper adduxi non paucos, ubi præsertim ordinis Sacramentum explicatur. Superest modò (pastores

et

vigilantissimi) ut, quod non à me, nec ab alio quopiam ullo quàm à summo Pontifice, in illoque ab ipse Christo Salvatore ex divinâ munificentiâ vobis omnibus offertur ultrò: tum pro dignitate muneris, cùm pro singulari merito tribuentis, illud æstimantes, grato exceptum animo, revereamini, et secundùm sacro-sanctæ Synodi Tridentinæ propositum, ex vestro sit usu sæpiùs, ne parvuli petant panem et non sit qui frangat eis: utque sacra eloquia et monita salutis, quibus inter Missarum solemnia, aut divinorum celebrationem greges Domini pascantur, ad manum sint, et quasi mansa, quæ veluti nutrices infantibus in os inseratis, hic liber vobis esto promptuarium: quod quidem quanto fuerit instructum apparatu : quibusnam, et quanti nominis Doctoribus hoc opus demandaverit Ecclesia, à quo et quàm sollicitè sit acceleratum, et tandem absolutum, à quibus comprobatum fuerit antequàm vobis exhibitum, ejus utilitates et usus, qui sequitur apparatus declarabit : prælegite et valete. APPARATUS AD CATECHISMUM.

ARTICULUS PRIMUS.

Cur et quandò Tridentina Synodus edendum decreverit Catechismum.

UM omnia essent odiis et dissensionibus plena dissentientibus præsertim Principibus iis inter se, quibus summa rerum penè omnis à Deo permissa est) cùm schismatis et hæresibus jaceret Christiani nominis divulsa jam propè et lacerata unitas, S. Memoriæ (1) Paulus III. tantis obstiturus malis anno Incarnationis Domini 1537 œcumenicum Mantuæ indixit Concilium ; sed præter exspectationem, et suggerente tenebrarum rectore, Mantuana civitas Ecclesiæ ad hoc con

(1) Vide diplom. in Bullario, pag. 667.