Obrazy na stronie
PDF
ePub

NAKŁADEM KSIĘGARNI

GUBRYNOWICZA I SCHMIDTA

zdarzeń angielska. therell.

wyszły następujące dzieła:

[ocr errors]

Księżniczka z gminu, powieść z prawdziwych W. Harrison Ainsworth, Christon, powieść Szeroki świat, powieść angielska, F. WeZłoty Człowiek, powieść z węgierskiego, M. Jokaj, przełożył A. Callier. - Przyszłość Gertrudy, Z. M. Schwartz, ze szweckiego. - Dr. G. Ebers, Córka króla egipskiego, powieść z niemieckiego, przez P. Wilkoéską. E. Carlen, Róża z Tistelenu, powieść ze szweckiego. - H. Stanley, Jak odszukałem Livingstona, podróż, podług H. Loreau. M. Jokaj, Moje, Twoje, Jego, powieść, przełożył A. Callier. Pamiętnik Jana Chryzostoma z Gosławic Paska, z czasów Jana Kazimierza, Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana Sobieskiego (1656-2688) Jan z Tęczyna, powieść historyczna, J. U. Niemcewicza. Z. M. Schwartz, Pan z rodu i kobieta z gminu, powieść ze szweckiego, 3 tomy. Charaktery osób historycznych, podług J. Scherra. -- Amerykanin, powieść H.James, z angielskiego, A. C.-Korsykanka, Dwaj Bracia, powieść, M. Z. Schwartz, ze szweckiego. Kłopoty starego komendanta, przez A. Wilczyńskiego, 3 tomy. A. Bronikowski, Powieści historyczne: Kazimierz Wielki i Esterka Moina. Błękitna książeczka. Dr. Antoni J., Gawędy z przeszłości, 2 tomy. A. B. Edwards, Tysiąc mil na falach Nilu, z angielskiego, hr. A. D., 2 tomy. Przyborowski, Rubin wezyrski, powieść. - Księ żniczka z Minsterburga, powieść historyczna z XIV wieku. F. Brackel, Nora, powieść, przekład z niemieckiego. L. Kubala, Szkice historyczne, serya I i II. Z. M. Schwartz, Bratowe, powieść. M. Jokaj, Nowy dziedzic, powieść, przełożył A. Callier, 2 tomy. Sawicki, Podróże po Hiszpanii. — J. I. Kraszewski, Pan z panów, powieść. - Wybicki, Pamiętniki.

W.

[blocks in formation]

PG 7158

562 M355

1881

v13

Z drukarni Gaz. narod." J. Dobrzańskiego i K. Gromana.

ROZDZIAŁ PIĘTNASTY.

-

Rozbiór Lilli Wenedy. Dany w niej obraz zawiązku w Słowiaństwie państwa lechickiego jak się ma względem prawdy dziejowej? Jaka rola w dramacie przydzielona Wenedom? Jakie znaczenie przekleństwa", skazującego ich na zagładę? Przymioty Lecha i zwycięskiej jego drużyny. Wybitne indywidualności w tragedyi: Derwid Lelum Polelum Róża Weneda Lilla. Kto właściwym bohaterem sztuki? Tragiczność idei, na któréj dramat osnuty. Czy jéj wcielenie jest dostateczne? Przegląd ról poszczególnych zadanie Róży i zadanie Lilli. Artystyczne niewłaściwości w przeprowadzeniu pojedynczych szczegółów.

Obejrzenie katastrofy dramatu - ogólne uwagi.

Lilla Wened a wyszła z druku wprawdzie po Balladynie. Co większa, Balladyna i napisana nawet została kilka lat pierwéj, niżeli Lilla. Pomimo tego, jeżeli chodzi o miejsce w szeregu sześciu owych zamierzonych dramatów, z których się miał złożyć cały cykl legend fantastycznych o najdawniejszej Polsce: to pierwsze miejsce w tym cyklu zajmuje właśnie dramat niniejszy. Daje w nim poeta właśnie sam zawiązek, sam zaród społeczeń

A. Małecki. Tom III.

1

stwa naszego. Drugiém ogniwem tego łańcucha miał być Krakus, którego Słowacki stawia jako syna Lecha. Dla Balladyny, jako wsuniętej tuż przed czasy Piastowe więc już po dynastyi Popielów, przypada jedno z miejsc ostatnich, może piąte, lub szóste. Piąte, jeśli miał należeć do téj całości i „Wallenrod"; ostatnie jeśli ta kreacya miała stanowić dzieło osobne.

W tym stanie rzeczy, jaki obecnie jest, posiadamy tedy tylko sam początek i koniec téj projektowanéj kolei legend. Lilla to nawiązanie, a Balladyna to dośpiew téj udramatyzowanéj Epopei przedbytu.

[ocr errors]
[ocr errors]

Główny pomysł Juliusza co do zawiązku narodu naszego i zgadza i nie zgadza się z tradycyą przekazaną o tém przez kronikarzy. Zgadza się z nią w głównej rzeczy rozmija w szczegółach. Poeta nasz idąc w szczegółowém rozprowadzeniu odnośnych okoliczności wbrew ich podaniom i po większej części wbrew też rezultatom ostatnich historyków, stworzył jednakże świat, który w sobie ogólną historyczną prawdę zamyka i nie tylko z poetyckiego, lecz i z historycznego punktu widzenia ostatecznie odpowiada powziętym powszechnie o genezie naszej pojęciom. Bo że porządek rzeczy lechicki, jakkolwiek co do rodu nieobcy, cywilizacyjnie był czémś odrębném w słowiaństwie: temu i historya nie przeczy. Że ten porządek zajął tu miejsce dawniejszych, nieco odmiennych, czysto słowiańskich stosunków: tego nauczają i dzieje. W tento jedynie też sposób mógł się tu począć ten żywioł polski, który pod wszelkim względem zawiera w sobie więcej, aniżeli w sobie

« PoprzedniaDalej »