Historya prawa wieczysto-czynszowego w guberniach północno i południowo-zachodnich cesarstwa Rossyjskiego

Przednia okładka
Drukiem "Wieku", 1886 - 159
 

Wybrane strony

Kluczowe wyrazy i wyrażenia

Popularne fragmenty

Strona 112 - ... Sprawa szlachty poddańczej „W XVII i XVIII w. — pisze A. Rembowski 16 ) — występują na jaw w daleko obszerniejszym zastosowaniu lenna, bardzo pod względem ekonomicznym zbliżone do stosunków wieczysto-czynszowych, a które nazywalibyśmy raczej prywatnymi, nie zaś feuda ignobilia — terminem spotykanym na zachodzie Europy. Lenna bowiem prywatne przeznaczone były także dla zubożałej szlachty i jedynie pod wpływem nieodzownej potrzeby przypuszczano do nich niższe stany. Tylko...
Strona 103 - Leszczyński domaga się, ażeby sąd pański był pierwszą instancją, a wyższą sądy grodzkie i trybunał. Jak sobie wyobraża prawidłowy stosunek pana do kmiecia, objaśnia to przykładem. „Jestem panem mienia, na którym osadzam chłopa z obowiązkiem do różnych powinności, czy w czynszach, czy w robociźnie, według umowy wzajemnej. Skoro chłop na nią się zgodzi, nie może potem uważać sobie za krzywdę, gdy ją będzie spełniać, byle tylko był pewien, że co przy tym zarobi,...
Strona 121 - Toute rente établie à perpétuité pour le prix de la vente d'un immeuble, ou comme condition de la cession à titre onéreux ou gratuit d'un fonds immobilier, est essentiellement rachetable.
Strona 103 - Głosie wolnym wolność ubezpieczającym pisał: „[...]dawszy chłopu grunt, a przy nim wolność wszelaką, i nie obciążając go żadnymi robociznami, z tego gruntu więcej będzie miał posesor pożytku niż ten, który mu zwyczajnie przynosi. Na przykład mam folwark: niechże tego folwarku grunta rozdam między chłopów; upewniam, że mi tyle w czynszach zboża do gumna oddadzą, ile mi się ordinarie rodziło...
Strona 120 - ... à une charge irrachetable. Mais , quand il serait vrai qu'un fonds soumis à une rente foncière serait hors du commerce et invendable , il vaudrait toujours mieux , pour l'Etat et pour le particulier , qu'un fonds en friche qui est bien aussi hors du commerce , et qui ne rapporte rien , tandis que l'autre paie un impôt et produit des denrées.
Strona 103 - ... roztrwania; a przy tym kiedy głód, wojna albo powietrze kraj spustoszy, trzeba wieków czekać, żeby się pustki osadzały; lud z cudzych krajów nie przychodzi dobrowolnie poddać się w niewolę.
Strona 121 - Il est néanmoins permis au créancier de régler les clauses et conditions du rachat. — II lui est aussi permis de stipuler que la rente ne pourra lui être remboursée qu'après un certain terme, lequel ne peut jamais excéder trente ans : toute stipulation contraire est nulle.
Strona 93 - ... jest ich wiele, co się w szlacheckich domach porodziwszy szlachecką swą zacność dla chleba opuszczają, inszy miejskie, inszy chłopskie i insze tym podobne niewolnicze kondycyje przyjmując, inszy w ciężkim ubóstwie na swych spłachciach żywąc, inszy z łotrostw pożywienia szukając.
Strona 103 - Jeżeli to zda się być possessori praejudiciosum 48, proszę reflektować się, że przy alternatywie nic się nie traci; bo jeżeli memu chłopu byłoby wolno przenieść się do sąsiada, mógłby się zapewne spodziewać, że cudzy chłop, przy takiej powszechnej wolności, przyjdzie do mnie na jego miejsce.
Strona 100 - ... zgodzić; rozkoszny zaprawdę wykład. Lecz a jakoż ty tedy sam, o dobry mężu, jesteś pożyteczny Rzeczypospolitej, który trochę ziemie wydzierając twemu sąsiadowi wydzierasz mu z gęby chleb, w ubóstwo go przywodzisz, a prawie krew z niego wyciskasz? A z tego ubogich ludzi dławienia i uciskania, jeśli tak rozumiesz, aby nic złego do Rzeczypospolitej nie przychodziło, barzo błądzisz itd.

Informacje bibliograficzne