I. In codice Sacramentorum (1) Ecclesiae Romanae a Venerabili Cardinali Thomasio edito, Festum hoc de quo agimus, non Festum Circumcisionis appellatur, sed Festum Octavae Domini. Simile inditum est nomen (1) Durandus, Rationale Divinorum Officiorum, Caput LXI et seqq.; Gretserus, de Festis, Caput VIII et seqq.; Thomassinus de dierum festorum celebratione commentarius historicus et dogmaticus, Liber II Caput IV et seqq.; Benedictus XIV, de Festis Domini nostri Iesu Christi et Beatae Mariae Virginis Liber I Caput 1 et seqq.; Pouget, Institutiones Catholicae, Tomus secundus, sectio quarta Caput II; Sandini, Historia Familiae sacrae, Caput I et seqq., Tillemontius, Notae ad Vitam Iesu Christi; Martene, de antiqua Ecclesiae Disciplina in divinis celebrandis Officiis, Caput X et seqq.; Florentinius, in Martyrologium; Bellotte, Observationes ad Ritus Ecclesiae Laudunensis, pag. 800 et seqq.; Gerbert, Principia Theologiae Liturgicae, Caput IX et seqq.; Gavanto, Thesaurus sacrorum Rituum, Tomus I Pars IV Tit. I et seqq.; et Tomus 11, Pars prima Sectio sexta Caput I et seqq.; Gotti, Veritas Religionis Christianae, Tomus IV pars prima Caput IX et 241 huic Festo in Kalendario Romano quod vulgavit Ioannes Fronto. Ex quibus Bailletus in Historia hujus diei arguit, haud ita vetus hoc Festum esse. Ad argumenta quae affert, accedit quod in Libris Iuris Canonici Festum hoc itidem non Circumcisionis, sed Octavae Domini appellatur, ut videre est in Canone Pronun ciandum de Consecr. dist. 1. Attamen in eodem corpore Iuris, Festum hoc etiam Circumcisionis Domini nominatur, ut videre est in Cap. Conquestus de Feriis. Libri antiquiores Liturgici et Martyrologia, vel Octavas Domini, vel Circumcisionem Domini vel utrumque, ut pluraque Martyrologia commemorant. II. De hujus solemnitatis artiquitate apud Graecos pauca quidem testimonia, sed vetustiora feruntur; quae utinam certae auctoritatis essent, plura nemo jure requireret. Chrysostomi orationem recenset Fabricius Bibliotheca Graeca T. VIII p. 86 in Circumcisionem et Simeonem, cujus tamen titulus est εισ Υπαπαντην, quam Montfauconius plane a Chrysostomo abjudicat; credit vero opus Amphilochii, cui et tribuit Combefisius, quam Surius tamen a Metaphraste esse duxerat. Atque ut hujus Festi antiquitatem luculentius demonstrent, qui hoc argamentum susceperunt, afferunt ex Concilio Turonensi ann. 567 Canonem 17, tom. V, Collectionis Labbeanae pag. 857 ubi haec leguntur: Ad calcandam Gentilium consuetudinem Patres nostri statuerunt, privatas in Kalendis Ianuarii fieri Litanias, ut in Ecclesiis psallatur, et hora octava in ipsis Kalendis Circumcisionis Missa Deo propitio celebretar. Concilium illud foedas superstitiones innuit, quas Kalendis Ianuarii in honorem Iani et Streniae Deae ethnici celebrabant. Kalendae Ianuarii solemnes olim fuere; in iis enim novi Consules magistratus inibant, et novus annus inchoabatur. At Christianis, quia primitiis sanguinis a Domino nostro Iesu seqq.; Billuart, De Mysteriis Christi et Beatae Virginis, Dissertatio secunda Articulus primus et seqq.; Graveson, de Mysteriis et annis Christi Servatoris Nostri Dissertatio I Paragraphus primus et seqq.; Trombelli, Mariae Sanctissimae Vita ac gesta cultusque illi adhibitus, Tomus III Dissertatio XXIII; Butler, delle Feste, Cap. II et seqq.; Incontri, Spiegazione delle Feste, Caput IV et seqq. ас Christo in Circumcisione effusi consecratae ac nobiliori purpura illustratae, sacrosanctae sunt redditae. At vero sicut eas celebrandi diversa fuit ratio Gentilibus, Christianis ; ita diversus, imo et contrarius fuit ritus et colendi modus utrisque. Sicut enim illi multiplicatis Diis suis profanis sacrificiis, auctis superstitionibus, indecoris corporis motibus choreas ducentes, dapium publicarum ingluvie, nefandis cruentisque spectaculis foedabunt potius eas, quam colebant: ita isti contra summa eas sanctitate ac animi puritate transigere studebant, atque ut illorum vincerent impietates, ac in Deum injurias in se ipsis quodammodo vindicarent, carnem indictis jejuniis castigabant, et Litaniis quibusdam et oblationibus offensum Deum placare satagebant. Hinc S. Ambrosius Sermone 18 de Kalendis Ianuarii: Ergo, inquit, Fratres, omni studio Gentilium festivitates et ferias declinemus, ut quando illi epulantur et laeti sunt, tunc nos simus sobrii atque jejuni; quo intelligant laetitiam suam nostra abstinentia condemnari. Et S. Augustinus in Psalmum 98: Per istos dies ad hoc jejunamus, ut quando ipsi laetantur, nos pro illis gemamus. De jejunio celebrari solito eo die ab Ecclesia agit Ordo Romanus Cap. 20, et Albinus Flaccus de Divinis Officiis Cap. 4. Perduravit ejusmodi religiosus ritus in Ecclesia quousque Gentilium superstio permansit, qua demum abolita, Ecclesia spiritali gaudio exultans laetitiam sumpsit pro luctu. In vetustis quibusdam Missalibus binae Missas hujus diei reperiuntur, altera de Beatissima Virgine, de Circumcisione altera. Et Durandus Scriptor XIII saeculi in Rationali Lib. III Cap. 15 testatur aetate sua duas hac die Missas celebrari solitas de Circumcisione, et Beata Virgine, quod quidem nunc abolitum est. Verum inde factum est, ut in Festi hujus, tum Officio, tum Missa plura contineantur, quae ad Beatissimam Virginem spectant. III. Quamquam Salvatoris nostri Circumcisio ad ea mysteria spectat, quae Salvatoris vitam reddidere admirabilem, nobisque eximiae praebuere exempla virtutis; quis enim non admiretur Christum impollutum atque innocentem, ipsumque Unigenitum Dei ac verum Deum, se illi subdere legi, quam Deus Abra |