Obrazy na stronie
PDF
ePub
[blocks in formation]

cuerat censuræ.

Vers. 13, referenda. Edd. Lugd., Vinet. et Grav., Poelm., Schot., in margg., retegenda. SACCHIN.: Forte regerenda.

Vers. 18, aliis. SACCHIN.: Sic legendum docet sententia. Edd. quinque, alias, male.

Ib., silent. Edd. quatuor, secent.

Ib. Expunximus post versum 18, Vale, domine illustris, quod aberat a ms. codice Lugd. et editis Poelm. et Vinet., quod et ex illo Paulini versiculo, An tibi me, domine illustris, etc., sumtum suspicor ab iis qui scripta hæc confuderunt omnia, foedaruntque novis ac falsis titulis.

8 Vers. 38, nubilant. Edd. Poelm., Schot., Vinet., nubilent, male.

Vers. 41, Nihil adferentes. Ms. Reg. et edd. 4, Nihil ferentes.

10 Vers. 42, Quod veritatem detegat. Ms. Reg. et edd. Grav. et Schot. in margg., Aut veritatem non tegant. 11 Vers 43, queant. Ms. Reg., queunt.

12 Vers. 52, virtutum. Ita mss. codices Lugd., Reg. et edit. Vinet. At. Grav., Lugd., Poelm. et Schot. substituere, virtutis est.

13 Vers. 69, Abolet. Ed. Lugd., Horret.

Vers. 70, videmur. Ed. Schot. in marg., jubemur.

18 Vers. 73, Cœlis. Ms. Reg., Cœlo.

16 Vers. 75, præsens. Ed. Schot. in marg., præstans. 17 Vers. 106, mola pietate. Edd. tres in margg., nota pielate.

18 Vers. 113, reduces. Ms. Reg. et edit. Bad., TCducis.

19 Vers. 116, vota. Edd. Lugd., Poelm., Grav. et Schot. in marg., verba.

20 Vers. 135, Stulta Dei sapiens. Ms. Reg. et ed. Schol. in marg., Stulta Deo sapiens. Edd. Grav. et Poelm. in margg., Stultus desipiens, male; hoc enim sumtum ex epistola Pauli priore ad Corinthios c. III, v. 19.

B

с

1 Vers. 138, istis. Ms. Reg. et edd. Bad. et Schot. D in marg., istic.

"Vers. 142, cepit. Ed. Lugd., flexit.

23 Vers. 157, in antris. Ms. Reg. et edd. Bad. et Schot. in marg., in agris.

[ocr errors]

Vers. 161, agitare frequentant. Edd. Lugd. et Poelm. in marg., habitare frequentent.

15 Vers. 166, strepitusque. Ms. Reg. et ed. Bad., strepitumque.

26 Vers. 178, sedisse. Vinet., Sedere, hoc loco, placere, sicut et in epistolæ sequentis, v. 11.

27 Vers. 182, voti. Edd. Lugd. et Schot. in marg., veri.

28 Vers. 183, acta. Græcum est vocabulum azt, littus significans locumque maritimum. VINET.

29 Vers. 213, inter iniquos. Ms. Reg. cum ed. Poelm., integer æquo.

10 Vers. 231, notatur. Ms. codex Vossianus, notantur.

31 Vers. 234, terris et manibus. Id est, territorio. Heinsius legendum censebat turritis mœnibus.

32 Vers. 247, tuæ. Edd. Grav., Poelm. et Schot. in margg., alta. Ms. Reg., potens.

33 Vers. 254, in attrito longum. Edd. Vinet., Grav., Poelm. et Schot. in margg., nativo longe.

"Vers. 273, mutatur. Ms. Reg. et edit. Bad., mutatus.

35 Vers. 278, At si. Ms. Reg. et ed. Bad, Aut si. 36 Vers. 305, id jam. Ita repositum ex mss. codicibus Lugd., Voss. et ed. Vinet. Alii, hæc jam.

37 Vers. 308, possit. Ms. Reg. et edd. quatuor, posset.

3 Vers. 323, illato. Ms. Reg. et edd. quatuor, inlato.

39 Vers. 326, Gurarumve. Ms. Reg., Curarumque. 40 Vers. 328, Commissisque Deo. Ms. Reg. cum edd. Schol. et Vinet., Communique Deo.

IN POEMA XI.

1 Vers. 16, suspicio. Edd. quinque in margg., SIspectio.

Vers. 17, colitque. Edd. Lugd. et Vinet., coleique. Vers. 22, Irrupit. Ms. Reg. cum editis quinque, Inrupit.

Vers. 28, vero. Edd. quinque in margg., merito. * Vers. 29, Vulnere tam tenera. Ms. Lugd. et ed. Poelm. in marg., Vulnere tam tetro.

Vers. 31, Hoc nec. Ita ms. Reg. et edd. Bad. et Lugd. Alii, Hoc ne.

7 Vers. 39, Sustineant. Ms. Reg., Sustineat, male. IN POEMATA XII, XIII.

1 Vers. 10, annue. Ms. Germ. et edd. Bad., Grav., adnue.

Vers. 13, reddere coram. Edd. tres, nostra.

3 Vers. 19, Consule jam vel sero. Hi duo versus desiderantur in editis quinque in quibus legitur, Consule et obtritis; exstant autem in ms. Germanensi codice.

* Vers. 2, Qui. Edd. Grin. et Poelm., Cui. Vers. 10, Ex illo qui me. Edd. quinque, Ex illo quo me.

• Vers. 12, nam te mihi.... vocavi. Edd. quinque, nam me tibi.... vocasti.

IN POEMA XIV.

'Vers. 4, nanctus. Sic ms. Germ.

Vers. 8, Equiparat. Edd. tres, Æquiperat. 3 Vers. 9, remittit. Ms. Germ., remittat. Vers 15, Nam post. Ms. Germ. et edd. quinque, Quam post, mendose.

Vers. 19, vicesima. Sic ms. Germ. cum editis quinque. Ed. Rosv., vigesima.

6 Vers. 37, munere. Ms. Germ., numine. "Vers. 58, Et qua bis ternas. Ms. Germ., Et bis ter denas.

Vers. 88, est prima. Edd. Bad. et Grav., es prima. Vers. 135, laudatisque. Ita ms. Germ. codex. Edd., laudatis.

1

IN POEMA XV.

1 Vers. 8, dignate Deo. Mss. duo Germ., dignante Deo.

Vers. 37, lactentes. Mss. duo Germ., lactantes. Vers. 38, et solidam. Sic duo mss. Germ. Edd., ac solidam. *Vers. 64, subeunte. Ms. codex Germ. unus, abeunte. Vers. 75, quamvis. Ms. 1 Germ., quamquam. Vers. 100, qui. Ms. 1 Germ., quia. Alter, qua. 7 Vers. 110, pellere. Ita mss. duo codices Germ. Edd. Grav., Schot. in margg., et Latin. At editi quinque, vellere.

8 Vers. 112, nanctus. Sic mss. duo Germ. Editi codices, nactus.

• Vers. 118, omni. Ms. 1 Germ., omuis.

10 Vers. 126, antistite. Ms. duo Germ., antes:ite, et sic infra, et Nat. 5.

11 Vers. 129, tantum quia. Ms. 1 Germ., quia tan

tum.

12 Vers. 140, infernis. Ms. 1 Germ., inferni. 13 Vers. 162, flagrare. Ms. 1 Germ.. flagrans. "Vers. 181, gradibus pœnarum. Edd. tres, pœnarum gressibus exit.

15 Vers. 190, spatiante. Mss. duo Germ., spaliente.

16 Vers. 207, dum stratus. Mss. duo codices Germ., prostratus.

17 Vers. 215, cordis. Ms. 1 Germ., mentis. 18 Vers. 224, Mosen. Ms. 1 Germ. Moysen. 19 Vers. 255, apponat. Mss. duo Germ. cum edd. Grav. et Schot., adponat. Et sic ubique.

lur.

Vers. 241, alloquitur. Mss. duo Germ., adloqui

21 Vers. 244, velut eludentis. Ms. 1 Germ., veluti ludentis.

** Vers. 249, assurgere. Mss. duo Germ. cum ed. Grav., adsurgere; et sic ubique.

23 Vers. 251, ferrato exuta. Ms. 1 Germ., ferroque

exuta.

* Vers. 26!, abire. Mss. duo Germ. cum editis quinque, adiri. At in margine unius ms. codicis Germ. recentiori manu scriptum, abire.

25 Vers. 268, Illustrata. Mss. duo Germ. et ed. Grav., Inlustrata.

26 Vers. 276, tentat. Mss. duo Germ., temptat. Et sic alibi.

27 Vers. 285, comminus. Sic semper iidem codices miss. At editi, cominus.

* Vers. 294, Decerptumque. Edd. Grav., Poelm. et Schot. in margg, cum mss. duobus Germ., Demes

[blocks in formation]

A

16 Vers. 275, sensu. Ed. Schot. in marg., cens s. 17 Vers. 287, sed et has. Ms. 1 Germ., sed eas. IN POEMA XVII.

Vers. 3, adnexa. Mss. codices Reg, Germ. et editi quinque, adnixa.

2 Vers. 4, futuros. Ms. codex Germ., futurus. 3 Vers. 15, terra. Sic mis. Germ. Ed., terræ. * Vers. 29, antiqui. Ms. codex Regius et editi quin que, antiquis, mendose.

Vers. 71, oderimus. Ita mss. Reg. et Germ. cum 3 edd. At edd. Grin. et Poelin., execremur, eo quod essent offensi in syllabam tertiam productam. Sed vide not. 342.

6 Vers. 111, in æquor. Ms. Germ., per æquor. Vers. 134, devorabit... saturabit. Ed. Schot., devoravit... saturavit.

8 Vers. 155, ille vidit. Ms. Germ., vidit ille.
Vers. 175, secli. Edd. quatuor, mundi.

10 Vers. 187, reddat... tutum. Ms. Gem, reddi... B tutus.

Vers. 352, o mi nate. Ms. 1 Germ. codex cum C editis quinque, o mihi nate.

1

IN POEMA XVI.

Vers. 10, rata debeo. Ms. 1 Germ., debeo sacra. Vers. 21, errare vias. Ms. 1 Germ., servare vias. Vers. 48, aut gladiis. Ita mss. duo Germ. cum editis Grin. et Poelm. Alii, et gladiis.

Vers. 49, verbis. In ms. uno codice Germanensi post hunc versum habetur illud glossema : Tuo nonne hoc subvexisti proprio corpore?

* Vers. 70, persensit. Edd. 5, præsensit.

• Vers. 74, Illudente. Mss. duo, Inludente. Et infra, Inridebat.

Vers. 79, loquelis. Mss. duo Germ., loquellis, semper; et sic infra, querellis.

8 Vers. 93, Nam. Ms. 1 Germ., Jam.

Ib, rostra. Ed. Schot. in marg., strata. 10 Vers. 99, sordidus. Mss. duo Gerin., sordibus. 11 Vers. 103, obstupuerunt. Ms. 1 Germ. cum editis quatuor, obstipuerunt.

12 Vers. 117, Scrutatum. Ms. 1 Germ., Scrutari. 13 Vers. 143, gigas. Mss. duo Germ., gigans.

1 Vers. 152, Illa. Ms. 1 Germ., Ille.

15 Vers. 166, illo. Sic alibi Paulinus epist. 24, n.

9, et ep. 31, n. 6. Ms. 1 Germ., illuc.

16 Vers. 171, hoc. Ms. 1 Germ., hæc.

17 Vers. 173, strictæ. Ms. 1 Germ. cum edd. Grin.

et Poelm., structæ.

19 Vers. 192, totos perhibent. Ita mss. duo Germ. At edd., perhibent totos.

19 Vers. 206, afflicti. Mss. duo. Germ., adflicti, 20 Vers. 238, prior. Ms. 1 Germ., prius.

21 Vers. 241, qui. Ms. 1 Germ., quia.

"Vers. 257, patriis. Ms. 1 Germ., patris. 23 Vers. 264, prisco. Ms. 1 Germ., claro.

Vers. 265, stemmate. Ms. 1 Germanensis codex, nomine.

25 Vers. 273, posset. Ms. 1 Germ., possit. PATROL. LXI.

D

11 Vers. 199, colla. Ms. Germ., corda.

11 Vers. 214, exsultat. Ms. Germ., exsultet 13 Vers. 264, vivere. Ms. codex Germ., quærere. Vers. 296, vi et. Ms. Germ., vivit

18 Vers. 302, imponet. Idem ms. codex, imponit. IN POEMA XVIII.

Vers. 6, qua fert, ms. 1 Germ., quo fert.

Vers. 11, Nam cui. Non gaudere Qua quis. Cœlicolas. In mss. codicibus 2 Germ. et in editis Grin. et Poelm. quatuor isti versus hoc ordine diriguntur. In aliis, Qua quis. Nam cui. Non gaudere. Cœlicolas.

3

4

Ib., Christus Ms. 1 Germ., Sanctus.

Vers. 12, vacuum. Ms. 1 Germ., vacuus.

Vers. 15. Ipsa. Ms. 1 Germ, Ipso.

Vers. 53, poliant. Ms. 4 Germ., ædificant.

Vers. 34, præfixis. Ms. codex 1 Germ., perfixis. 8 Vers. 39, Et medicata. Ms. 1 Germ. et edd. 4 in margg., Ut medicata.

9 Vers. 42, laxant. Ms. 1 Germ., laxent.

10 Vers. 45, cervis aulæa ferisque. Mss. cod. Germ., ceras aulææ lucernes. Ed Schot. in marg., ceris aulæa lucernis.

11 Vers. 57, nil. Ms. Germ., nihil.

19 Vers. 81, metet. Ms. codex Germ. 1, metat. 13 Vers. 83, O si dicere Ita ed. Schot. in marg. Edd. quinque cum ms. uno Germ. codice, hoc quod dicere; ms. alter Germ., hoc qui dicere.

14 Vers. 86, operum. Ms. 1 Germ., operis.

15 Vers. 141, æthereas. Mss. duo Germ., ætherias. 16 Vers. 149, Nam. Ms. 1 Germ., Jam.

17 Vers. 150, leto. Ms. 1 Germ. cum edd. 5, lætus.

18 Vers. 155, justæ. Ms. 1 Germ., justa.

19 Vers. 169, hic etiam. Edd. 4, hæc etiam.

20 Vers. 196, Sufficient. Ms. 1 Germ., Sufficiunt.

21 Vers. 198, accommoda. Ms. 1 Germ., adcommoda.

22 Vers. 208, nomine. Ms. 1 Germ., numine. 23 Vers. 234, exsaturabat. Ita mss. duo Germ. Alias, exaturabat.

24 Vers. 258, medelam. Mss. duo Germ., medellam; et sic alibi.

25 Vers. 260, pauperies... inclinata. Ms. 1 Germ., paupertas... adelinala.

2 Vers. 272, claustra. Ms. 1 Germ., clausa. 27 Vers. 282, quando vel usquam. Mss. duo Germ., aut ubi quando.

› Vers. 306, vendicet. Mss. duo Germ., vindicet. 29 Vers. 310. nusquam. Mss. 2 Germ., numquam. 20 Vers. 315, reductos. Edd. quatuor, juven cos. 31 Vers. 322, affixi. Mss. duo Germ. et ed. Grin. et Poelm., adfixi.

32 Vers. 329, revellit. Ms. 1 Germ., repellit. 33 Vers. 340, escus. Ms. 1 Germ., herbas.

a Vers. 350, Aspicit. Ms. 4 Germ., Respicit. Hic 28 versus desiderantur in altero ms. Germanensi codice.

23

* Vers. 351, et refricat. Ms. 1 Germ. et edd. qua- A tuor, et spiral. Sed legendum refricat, ut monet Barthius. Hanc lectionem tuentur ms. Gandav. a Barthio collatus, et edd. 4 in margg. cum ed. Rosv.

36 Vers. 358, solum. Ms. 1 Germ., sʊla.

37 Vers. 359, pro postibus. Ms. 1 Germ., de posti

bus.

38 Vers. 366, sed. Ms. 1 Germ., et.

39 Vers. 387, culmea tecti Culmina. Ms. 1 Germ. codex, culmine tecto Culmina.

40 Vers. 404, speraverit. Ms. 1 Germ., speraverat. * Vers. 409, reserare. Edd. 2, servare.

41

42 Vers. 437, ostentat. Ms. 1 Germ., ostendit. 43 Vers. 446, honorem. Ms. 1 Germ., amorem.

Vers. 454, prope. Ms. 1 Germ. et edd. tres, pro. 45 Vers. 459, itidem. Ms. 1 Germ., iterum. 46 Vers. 460, pecudes. Ms. 1 Germ., illos. 47 Vers. 467, Inde. Ms. 4 Germ., Unde.

48 Vers. 468, Collaudante. Mss. duo Germ., Conlaudante.

[blocks in formation]

* Vers. 59, et jam mihi pacta. Ms. Germ., et pacia quotannis.

* Vers. 40, Camanis. Ms. Germ., loquellis.

Vers. 53, ut meritum. Ms. Germ., ob meritum. Vers. 56, quo. Sic emendatum ex ms. codice Germ. et ed. Schot. in marg. Ante erat quod.

7 Vers. 95, tegmina. Ita mss. codices Belg. Germ. et edd. 3 in marg. At editi quinque, tegmine.

Vers. 148, Hoc. Ms. Germ., Hæc, forte Hac. Vers. 161, submissior. Sic ms. Germ. Alias, summissior.

10 Vers. 214, patronus. Edd. Bad. et Schot. in marg., patrone, non male.

11 Vers. 232, moriendo. Ms. Germ., veniendo. 12 Vers. 287, opertu. Ms. Germ. cum edd. quinque, operti.

13 Vers. 289, hoc potuit. Ita ms. Germ. cum edit. Schot. Ceteri codd., hæc potuit.

Vers. 303, reddat. Ms. Germ., et edd. quinque, reddit.

15 Vers. 308, formaverat. Ms. Germ. formaverit.
IN POEMA XXIV.

1 Vers. 18, Intrarat. Ms. codex Regius, Intraret. Ed. Bad., Intrabat,

Vers. 29, piger. Ita ms. Reg. et edd. 4 in margg. Edd. quinque, pio.

Vers. 31, Jamque. Edd. quinque, Namque. Ib., littorum. Edd. Grin. et Poelm., litiore. Vers. 37, temporis longo. (Vera lectio. Sic carm. 52, exiguo temporis.) Edd. tres, tempore ab longo. Vers. 103, robora. Ms. Reg., robura. Et sic alibi. Vers. 123, permixtim. Ms. Reg., permixte.

B

C

D

Vers. 165, excitat. Eld. tres, eripit.

• Vers. 249, cymba. Ms. codex Regius, cumba, ubique. Sic Prudentius non semel cumbam dixit, Peristeph. hymn. 5 de S. Vincentio martyre, v. 450, et in Diptycho, n. 35, etc.

10 Vers. 254, Dormisse. Ms. Reg., Dormire. 11 Vers. 315, largos. SACCHIN.: An largo... affeetu?

12 Vers. 321, excalceus. Ms. Reg. et edd. quinque, excalcius; et infra, calciari, semper.

13 Vers. 353, paginatam, BARTHIUS, pгo compagi

nalam.

[blocks in formation]

IN POEMA XXVI.

1 Vers. 59, deponere. Ita ms. Germ. et ed. Rosv. Edd. 5, cognoscere.

Vers. 170, circum. Edd. quatuor, circa.

Vers. 176, circa. Eld. 4, coram.

* Vers. 195, Isaias. Ed. Bad., Esæas. Ed. Schot., Isaas. Variis modis illud nomen exscribitur, Esaias in versione I.XX interpretum, et apud Tertullianum lib. et v contra Marcionem, apud Prudentium Peristeph. hymn. 5, Isidorum lib. i Sententiarum, c. 16, et alibi; et Ezias apud Prudentium Apotheos. v. 591, et Alcimum Avitum, carm. de Laude virginitatis.

* Vers. 197, ipsum. Edd. tres in margg., istum. Vers. 335, Laxatumque. Ed. Bad., Lassatumque. " Vers. 286, aram. Eid. Grin. et Poelm., aulam. IN POEMA XXVII.

Vers. 8, posses. Ms. Germ., possis. Vers. 32, in alta. Ms. Germ., ad alta. Vers. 35, sacrosque. Ms. Germ., sacrasque. Vers. 48, trepidans. Ms. Germ., trepidus. Vers. 79, Æolio. Ms. Germ., aerio. Vers. 84, Fons opere, et finis, faciens. Ms. Germ., Fons ope, fonsque opere; et faciens. 'Vers. 9, seditque. Ms. Germ., sedetque.

Vers. 92, profudit. Ms. Germ., profundit.
Vers. 96, Pubis apostolicæ concors. Ms. codes
Germ., Plebis apostolicæ consors.

19 Vers. 100, pectine. Ms. Germ., plectine.
11 Vers. 108, ipse. Ms. Germ., ipsa.

1 Vers. 110, saltem. Ms. Germ., saltim, semper.

13 Vers. 134, nec. Ita ms. Germ. Ante erat ne. Vers. 151, Nicetam. Edd. quinque, Nicetan, el sic infra. 15 Vers. 175, possem. Ms. Gerin., possim.

18 Vers. 176, enarrare. Ms. Germ., narrare. 17 Vers. 190, Nicetam. Edd. tres, Nicetan; duo, Nicelen.

18 lb., rursus. Ms. Germ., rursum.

19 Vers. 194, assideo. Ms. Germ., adsedeo. Vers. 204, digneris, Ms. Germ., dignaris.

21 Vers. 215, casis. Ms. Germ., scissis.

22 Vers. 218, lenis Edd. quinque, levis.

23 Vers. 283, cortex. Ms. Germ., cortix.

* Vers. 292, te mea. Ms. codex Germ et edd.

Grav. et Schot. in margg., me tua.

25 Vers. 295, nec. Ms. Germ., neque.
26 Vers. 546, Nodemus. Edd. 4, Nos demus.
27 Vers. 387, quantus. Ms. Germ., quantum.
28 Vers. 389, superne. Ms. Germ., superno.
29 Vers. 399, Duxerit. Ms. Germ., Duxerat.

30 Vers. 414, Parte sui. Sic ms. Germ., ed. Rosv. et Latinius. Edd. Parta sua, et Parte sua, male. a: Vers. 421, Et. Ms. Germ., Ut.

a Vers. 442, debita. Ms. Germ., reddita.

33 Vers. 445, quacumque. Ed l. quinque, quocumque. SACCHIN.: vel intelligitur, loco; vel potius legendum, quacumque, id est hora.

3 Vers. 450, aget. Ms. Germ., agit.

35 Vers. 452, volet. Ms. Germ. et edd. quinque, velit.

36 Vers. 460, Sint. Ms. Germ., Sunt.

37 Vers. 489, sacra tecta. Ms. Germ., sacramenta. as Vers. 546, agat. Ms. Germ., agit.

39 Vers. 553, decepti. Ms. Germ., direpti.

0 Vers. 560, hæc. Sic ms. Germ. cum edd. 4. Ante erat hic in edit. Rosv.

* Vers. 569, Mensa Petri. Edd. 5, Mensque Petri.

* Vers. 581, illudere. Ms. Germ. et edd 5, ludere.

* Vers. 585, explicuit. Ms. codex Germ., explevit.

** Vers. 587, Sunt. Ita ms. Germ. Edd., Sint. 45 Vers. 591, potatur. Edd. 5, suadetur. 46 Vers. 595, superant. Ms. Germ. codex, subeunt. Edd. quatuor, suberunt.

7 Vers. 596, Quod superest ex his quæ facta et picta videmus. Ms. codex Germ. et editi quinque, Quæ superest his quæ facta et quæ picta videmus.

* Vers. 601, mei. Ms. Germ. et edd. 5, Dei.

9 Vers. 609, exposito. Ms. Germ. codex, exposita.

IN POEMA XXVIII.

1 Vers. 2, ritu. Ms. Germ. et edd. Grav. et Schot. in margg., voto.

2 Vers. 10, adjunctæ. Ms. Germ., adjunctis.
3 Vers. 11, sinu. Ms. Germ. et edd. 5, situ.
Vers. 16, qua. Ms. Germ.,
quo.

* Vers. 17, protenditur. Ms. Germ., pertenditur.

A

B

C

* Vers. 25, Tobit. Ms. Germ., Tobi.

"Vers. 29, super. Una Rosv. editio, supra.

8

* Vers. 45, mira spatiantibus arte. Ms. Germ. cum ed. Schot., mirum spectantibus apta.

Vers. 47, jocos. Ms. Germ. et edd. Grin. et Poelm., lacus.

10 Vers. 65, fœdo. Ms. Germ. et edd. Schot. in marg., fœdaque.

Vers. 67, interjectu. Ms. Germ., interjactu. 12 Vers. 89, vico. Edd. 5, vicis.

13 Vers. 115, saluti. Ms. Germ., salutis.

1 Vers. 146, flagrasse. Ms. Germ., flugrare.

15 Vers. 150, Utilibus. Edd. Bad. et Grav., Utilius.

16 Vers. 157, mulctatus. Ms. codex Germ., mul

tatur.

17 Vers. 167, dimoto. Ms. Germ., demoto. 19 Vers. 176, Ut. Ms. Germ, Et.

19 Vers. 245, dicens. Ms. Germ., dicitque.

20 Vers. 251, Ethiopas. Ms. codex Germ., Ethiopes.

21 Vers. 264, operis. Ms. Germ., operum. 22 Vers. 275, priores. Ms. Germ., prioris.

23 Vers. 283, nascuntur. Ita ms. Germ. et edd. quinque. Ed. Rosv., nascuntur.

24 Vers. 294, servata. Ms. Germ. codex, reserata. 25 Vers. 300, Icta. Ms. Germ., Jacta.

IN POEMA XXXV.

Vers. 76, in peccato dæmon. Ita mss. codices Poelm., Reg. et edd. tres in marg. cum Rosv. At edd. quinque, in peccatis, hostis.

Vers. 78, præcipitare. Activæ vis verbum pro patiendi positum; præcipitari enim dicendum erat. Hujus generis et de eodem hoc verbo multa exempla ad Venaticos et Appuleium denotavit Barthius.

3 Vers 144, ante obitum. Sic ms. Reg. et edd. tres in margg. cum Rosv. Edd. quinque, ante fuit. Vers. 246, labe. Barthius legit tabe. Vers. 256, frugibus. Ms. Reg, fructibus.

6 Vers. 409, juvat. Ed. Schot. in marg., lubet.

7 Vers. 419, suggeret ad lacrymarum, etc. Edd. 3, suggereret lacrymarum ad, ete. Utraque lectio bona. Ib, flumina. Bad et Grav. edd., lumina.

[ocr errors]

Vers. 452, teget. Ed. Schot., tegit.

10 Vers. 455, mactabis. Ed. Schol., mactabit. 11 Vers. 456, csuriam. Sic ms. Reg. et edd. 4. Ed. Rosv., esuriem, méndose.

19 Vers. 581, Aut illum gremio exceptum foret Abramio. Ita cum ed. Rosv., ms. Reg. codex. Ed ti quinque, Aut illum gremio fidei pater excipit almo.

13 Vers. 603, viretis. Ms. Reg. codex cum edd. Bad,

et Schot. in marg., virectis.

14 Vers. 624, Dic et. Edd. Grin., Poclin. et Schot., Dices.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

positos penetraverit, et auditu (a) gratiæ Dei tamquam Arum cœlestium, contestatur non esse condignas pasoleo lætitiæ impinguaverit ossa nostra. Notum enim factum est nobis bonum tuum; quoniam illuminavit Dominus vultum suum super te. Segregavit te ab utero cognationis et terræ tuæ, non regione, sed spiritu bonæ voluntatis, ut de terrenis opibus fidelem sibi constituat in cœlestibus earum participem, de quibus scriptum est: Mulieres sapientes ædificaverunt sibi domos. Hæc autem 722 audientes de tua felicitate cœlesti, effudimus coram Deo corda nostra, et in voce exsultationis epulantes b diximus: Dominus mortificat, Dominus vivificat, deducit ad inferos et reducit. Dominus divites pauperes facit, humiles exaltat, quia calix in manu Domini (b) hunc humiliat et hunc exaltat. Quod etsi ad omne mysterium regni pertinere videtur, attamen et ad tuam specialiter gratiam referri potest, quæ magno Domini miserantis consilio exaltata es ut (c) humiliareris, et humiliata ut exaltareris.

2. Non enim ignoramus, venerabilis soror et benedicta filia, tuam præteritam in hoc seculo gloriam. Nam etiam vidimus te in tempore illo, quo domum tuam regalis affinitas ambiebat, eminentem in his honoribus qui destruuntur, quia et etsi ipsi quoque a Domino altissimo tribuuntur, quia omnis potestas a Deo est, attamen caduci et fragiles sunt qui sub hoc mundo aguntur, cujus figura ut umbra præterit. Unde impensius admiramur gratiam quæ tibi data est, et magnificamus in te Dominum, qui te in laboribus hominum posuit et salutifero paternæ pietatis verbere visitavit, ut in paucis vexatam in multis bene disponeret, teste 723 Apostolo: In hoc mundo corripimur, ne cum hoc mundo damnemur. Unde et David ait: Corripiet me justus in misericordia, et increpabil me: oleum autem peccatoris non impinguet caput meum 8. Ita et in Salomone scriptum esse sine dubio in studiis spiritualibus posita didicisti quoniam Dominus quem diligit corripit et flagellat ↳ Castigat autem omnem filium quem recipere i dignatur disponendum ad vitam æternam. De eo et Apostolus non confunditur, nec atteritur; sed magis gloriatur, et potens fit in infirmitatibus suis: qui ut nos suo confortet exemplo, fatetur et prædicat sibi ipsi, cui etiam usque in tertium cœlum patuerat ascensus, et quem neque ignea illa rhomphæa ab aditu paradisi potuerat excludere, ubi etiam ineffabile omni linguæ (d) audierat arcanum; sed tamen ne extolleretur propter excellentiam revelationum, ita se ipsius, a quo in tantum glorificabatur, Domini moderamine gubernatum refert, ut apposito angelo Satana in stimulum carnis suæ, id est, in (e) tribulationem corporis, deprimeretur salubriter, ne inflaretur inaniter. Propter quod, inquit, ter Dominum rogavi, ut recederet a me, et dixit mihi : Sufficit tibi gratia mea; nam virtus in infirmitate perficitur 1.

3. Quamobrem cun tali magistro et autore instrucla ; ad virtutem patientiæ et spem gloriæ æternæ, confidens esto, filia, sicut esse cœpisti, et gloriare in præteritis passionibus tuis, recolens et illa ejusdem doctoris eloquia. Fideliter enim, ut conscius arcano

B

C

siones hujus temporis ad futuram gloriam quæ revela-
bitur in nobis 1. Tribulatio, inquit, patientiam opera-
tur, patientia autem probationem, probatio vero špem,
spes autem non confundit; quia caritas Dei diffusa est
in cordibus nostris in •
in qua caritate (f) radicati om-
nia sustinemus. Propterea et David ait: Diligam te,
Domine, virtus mea ". Dilectio enim Domini virtus
salutis est quia Deus dilectio est, et qui manet 8 in
(g) caritate in Deo manet . Sciens autem et propheta
quia momentaneum tribulationis in hoc seculo im-
mensum perennis gloria, ut Apostolus ait r, pondus
operatur, sanctus ille rex in psalmo, ut dignus ha-
beatur igniri tentationum examine, dicit: Proba me,
Domine, et tenta me 4. Unde et iterum idem (h) psal-
mographus noster, quasi pœnitens mundi hujus glo-
riæ, confitetur cum dicit: Priusquam humiliarer ego
deliqui. Et quia humiliatione curatus sit, statim di-
cit: Propterea eloquium tuum custodwi. Ob hoc rur-
sus propheta: Da nobis, ait, auxilium de tribulatione;
et : Vana salus 724 hominis est . Est enim vana
salus hominum, quæ putatur in hac tantum vita mor-
tali esse, de qua homini dicitur: Homo sicul fænum
dies ejus. Et quidem, tu sancta filia, etiam documen-
tis edocta es probare sententiam, quia omnis caro
fænum, et omnis gloria ejus quasi flos fœni. Aruit sœ-
num, et flos ejus decidit : verbum autem Domini *, el
qui fecit illud, manet in æternum ", (i) sicut ipse Do-
minus manet in æternum qui est ante secula. Ob hoc
vere dictum est: Vana salus hominis ▼, quia vana
omnia sub cœlo. Unde et in psalmis habes : Universa
vanitas omnis homo vivens *.

et

4. Sed de quo genere hominum ista dicat, in consequentibus docet, de eis scilicet qui vane conturbantur amore divitiarum suarum, in quas 10 sicut belluæ cæcæ 11 inhiant sine fine cupiendi et congerendi, thesaurizantes in terra, et ignorantes cui congregent cas, Relinquet, inquit, alienis divitias suas postquam in vanitate defecerint dies eorum, rapti in infernum omnes non domini, sed servi divitiarum suarum, nihil illic invenient in manibus suis aa, quia nihil præmiserunt, nisi æternarum merita pœnarum. Illa autem non est (j) vana salus hominis, de qua dicitur: Domini est salus, et super populum tuum benedictio tua bb. Et iterum: Salus autem justorum a Domino est ce. Ideo et spes in Deo posita non confundet dd, quia salus vana non est quae speratur in Christo, et confertur a Christo.

[ocr errors]

5. Ergo quia accepisti auxilium de tribulatione •*, ne concupisceres humanam diem, et 1o vana salute hominis gauderes gloriare in Domino, et bene lic eum, qui tibi tribuit intellectum !t, ne in via peccatorum stare persisteres, neque in filiis generationis istius permaneres, quibus non est salus 38: quia prævalescunt in vanitate sua 13 veritatis immemores. Quia dum confidunt in multitudine divitiarum suarum, non ponunt Deum adjutorem suum. Tibi autem facta est sors in hereditate Jacob, et illuminati sunt oculi tui in agnitionem veritatis, ut intelligeres quia melius est modicum justo super divitias peccatorum mul

a Prov. xiv, 1, sec. LXX. Psal. XLI, 5. I Reg. 11, 6. Psal. LXXIV, 9. e Rom. xii, 1. f I Cor. x1, 32. * Psal. CXL, 5. h Prov. I, 12, sec. LXX. II Cor.x1, 30. j II Cor. xi, 8. * Vide Paulini ep. 30, Rom. VIII, 18. m Rom. v, 3. n Psal. xvII, 2, sec. Psalt. Rom. • I Johan. iv, 16.

n. 5.

17.

13.

a

q Psal. xxv, 2. r Psal. cxvII, 67. Psal. LIX, 13. 1 Psal. cn, 15. " Isai. XL, 6, 7 et 8. Psal. xxxvin, 6. Ibid., 7. z Psal. XLVIII, 11. ad Rom. v, 5. ee Psal. LIX, 13. ff Psal. xv, 7.

Paulinus Nole maxime vixerit, cui vicina Roma ubi Marcella degebat, non potuit Paulinus illi fuisse longinquus, nisi ad eam scripserit, cum primumn in Hispania vitam severiorem amplexus est. RosvEYDUS.

(a) Ita mss. tres codices, 1 Jol. et 2 Victor., cum editis Mogunt., Rom. et Ponc. At edit. Rosv., gratia.

(b) Hæc addidimus ex mss. codicibus tribus et edit. Mogunt. Vide seqq.

(c) Mss. Jol et i Vict., humilieris... exalteris,

Psal. LXXV, 6. bb Psal. 1, 9. ee Psal. 66 Psal. CXLV, 5, sec LXX.

r II Cor. iv,

▾ Psal. LIX, xxxvi, 39.

[blocks in formation]
« PoprzedniaDalej »