tum duces per varias Africæ provincias instituti A sedes habere debeant. «<7. Nec his contentus imperator, ut Africam pristino splendori restitueret, novas urbes ædificavit, veteres renovavit, alias vero muris cinxit, omnem denique regionem magnificentissimis ædificiis, necessariisque monumentis adversus barbaros, et ornavit, et protexit, ut fusius narrat Procopius libro sexto ne Edificiis a cap.3 usque ad finem. Ex his caput Vadam in Bizacena, et Tuccam in Proconsulari urbes de novo exstructas recenset, LeptimMagnam Tripolitanæ metropolim pene dejectam muris cinxit in ea vetus palatium, quod olim a Severo Augusto, qui ibi natus fuerat, ædificatum, sed penitus fere collapsum restauravit. Carthaginem Justinianeam appellari voluit, quod nomine etiam donavit Adrumetum, Bizacei metropolim, olim ut Plinius observat, Sissam nigram dictum, quæ civitas adeo a barbaris neglecta, ut vix antiqui splendoris umbram retineret. Bagum vero in Proconsulari urbem, antea vix notam vere urbem, inquit Procopius, fecit,quam ipsius cives, ne ingrati viderentur, in honorem Theodore Justiniani uxoris Theodoriadem appellarunt. Ex ejusdem Augustæ nomine Theodorianæ balne spectatu digne, inquit idem auctor, dictæ sunt. Alia in aliis Africæ locis publica ædificia ab eodem imperatore constructa videsis apud laudatum auctorem. » B C Num. 85, linea 1. - Venit regnum cum gemmis pretiosis a rege Francorum Clodoveo, etc. Aspirante divina gratia per S. Clotildem conjugem Christianam ad fidem conversus Clodoveus, ut ex Gregorio Turonensi, Aimonio, aliisque historicis Francorum colligitur, imitatus est Constantinum, coronas aureas inter cætera dona offerentem tum in basilica Salvatoris, tum in Vaticana, tum in Paulina via Ostiensi. In basilica Constantiniana sive Salvatoris, num. 36, lin. 12: « Obtulit coronas quatuor cum delphinis viginti ex auro purissimo pensantes singulas libras quindecim. » In Vaticana, num. 38. lin. 21: «< Coronam auream ante corpus (B. Petri) ubi est Pharmecantharus cum delphinis quinquaginta, qui pensant libras triginta quinque: » Et in basilica S. Pauli, num. 40, lin. 5: « Omnia vasa sacrata aurea et argentea, aut ærea ita posuit sicut in basilica S. Petri apostoli, ita et B. apostoli Pauli ordinavit. » Uterque princeps respexisse censendus est ad visionem seniorum Apocalypseos, qui divinitatem Redemptoris nostri profitebantur oblationem coronarum suarum ante illius thronum.Nam multo ante apud antiquos soli Deo coronas oblatas fuisse testatur etiam Plinius, lib. xvi, cap. 4, unde mos invaluit, ut sacerdotes, aræ, victimæ coronarentur quo ritu scilicet cultum divinum illi se præstare homines faterentur,quem Deum habebant. Christo igitur Deo nostro ante aras basilicarum præcipuas uti Constantinus Augustus coronas dedicavit, ita et Clodoveus: ita expians a decessorum suorum superstitione regni sui insignia, quæ falsis numini- D bus accepta cum ethnici parentes retulissent, ipse agnito vero Deo unice tuendam, et suprema potestate regendam subdebat. Reliquos ante Clodoveum stirpis suæ principes addictos fuisse ethnicarum superstitionum erroribus, testantur præter historicos omnes etiam cimelia illa aurea, gemmæque in ejusdem Patris sepulcro repertæ, quas erudito commentario Chiffletius illustravit in sua Anastasi Childerici regis ubi Apidis sive Solis ex Ægyptia superstitione ad Francos tunc ethnicos derivatum simulacrumex auro gemmisque fabrefactum ostendit cap. 10, et equi consepulti superstitio, quam cap. 15 prosequitur. Clodovei vero filii multo diversus auri et gemmarum usus a paterna superstitione facessit in exemplum sanctissimæ religionis nostræ apud augustam posteritatem suam. Ut enim ille ante quatuordecim sæcula primitias regum Christo dicabat in oblata apud aram primi Christi vicarii corona: ita cantinuata in Clodovei successoribus jura sanguinis et avitæ pietatis apud aram Lauretanam sanctissimæ Virginis Christi matris ostentant coronas duas aureas maximi pretii, quas anno 1639 Ludovicus XIII transmisit hac inscriptas dedicatione: Sceptra dedit Christus mihi: Christo reddo coronam. -- Videndus ea de re commentarius historicus de coronis plurima eruditione refertus et anno 1712 editus a Martino Schemeizel cap. 6, art. 30, pag. 69. Linea 9. De chlamyde, vel de stola imperiali suffitorium super confessionem beati Petri apostoli. Exemplum pervetustum Bibliothecarii in Laurentiana bibllotheca asservatum habet : « De chlamyde vel de stola imperiale subsistorium super confessionem beati Petri apostoli. Hæc omnia a Justiniano Augusto orthodoxo votorum causa oblata sunt.» Cangius in Lexico media Latinitatis ex aliis codicibus observans variatam dictionem, recte colligit reddendam esse substratorium. Nam substratorium, inquit, est mappa altaris cui corporale insternitur, quod comprobat testimonio ordinis Romani. Piissimorum igitur principum hujus ætatis hoc studium fuit, ut regia insignia Christo Domino, regum scilicet Regi, suis in altaribus thronum excitanti subderent ac dedicarent. Ut igitur Clodoveus rex coronam ante aram pensilem, ita Justinianus imperator stolam Augustæ dignitatis obtulit in substratorium altaris: unde repetenda sunt pretiosa stragula, quæ fronti altarium deducto ad nostram ætatem ritu prætendimus, quæ dicimus etiam pallia, et pallias, Italice paliotti. Ex imperiali ac regia chlamyde ad usum regalis Christi sacerdotii antiquitus oblata, partim in indumenta ministrorum, partim in altaris ipsius ornamentum concesserunt, uti fusius ostendemus infra in diatriba de Indumentis sacerdotalibus. Ex ætate Clodovei ac Justiniani ita fideliter custoditus est mos, præsertim in Gallia, ut hodierna regia chlamys, quæ inaugurationi Christianissimorum regum adhibetur Rhemis, offeratur Isubinde apud ædem Sandionysianam in sacris thesauris reservanda et ex illa fiant sacerdotum pallia, seu cappæ (pluvialia vulgo dicimns) in festis solemnibus adhibendæ. Nec secus Græci atque Orientales præsules ex stola imperiali sua sticharia, et pallia pretiosa, in tesseram regalis Christi sacerdotii præferentes, eadem supra mensam altaris extendunt, tanquam substratoria descensuro in eamdem Domino, non dispari sensu pietatis ab eo, quem exercebant pueri Hierosolymitani, vestimenta substerneutes in via per triumphalem ingressum, quo ad redemptionem humani generis absolvendam unigenitus Dei Filius accessit. Num 82, linea 8. Direxit quoque Ennodium,etc. Pars catholicorum Orientalium impatiens tyrannicæ persecutionis qua opprimebantur ab Anastasio, concitaverunt Vitalianum magistrum equitum ad rebellionem: qui potitus compluribus locis, ad ipsas regiæ Urbis portas cum accessisset, compulit imperatorem ad pacis conditiones a se petendas. Has inter numerabantur: primo,ut concilium generale sub auctoritate Romani pontificis indiceretur, in quo catholicorum justis petitionibus satisfieret. Utraque pars, nempe tam Vitalianus quam imperator, litteras misit ad Hormisdam, qui successerat Symmacho. In litteris imperatoris hæc logebantur: « Opportunum esse perspeximus quæ apud nos sub religionis specie commoventur, auditui vestro committere. Ante hoc siquidem duritia eorum, quibus episcopatus, quem nunc geritis, erat sollicitudo com missa, temperare nos a transmittendis faciebat epi- A patriarchæ Hormisdæ continenti sedem principis stolis. « Nunc autem currens de vobis suavis opinio ad memoriam nostram bonitatem paternæ affectionis adduxit,ut illa requiramus, quæ Deus et Salvator noster sanctos apostolos divino sermone docuit, ac maxime B. Petrum, in quo fortitudinem Ecclesiæ suæ constituit. His itaque præfatis initiis hortamur, ut ad ea quæ de Scythia partibus mota sunt, unde et concilium fieri convenire perspeximus,mediatore se apostolatus vester faciat: ut contentionibus amputatis unitas sanctæ restituatur Ecclesiæ. » (Anast in epist 1 ad Hormisd pap. Vid ejus epist 5 ad eumdem.) Symmachus in hanc sententiam respondit : Gratias a se Deo persolvi, quod videat imperatorem in ea dispositione versari, ex qua sperari possit Ecclesiæ pax opus certe supernæ Dei clementiæ, a decesso. ribus suis semper expetitum fusis ad Dominum precibus. Quos etiam rerum actus paternæ traditionis ministros, et rectæ fides declarant fuisse custodes. Hujusmodi vero pax cum sit origo, mater et conservatrix bonorum omnium,nihilque sit illa efficacius ad veræ fidei normam retinendam, quisquis Christiana professione censetur nihil non agere, nihil non perpeti debet, ut integra custodiatur. Allegavit subinde ad eumdem principem duos. episcopos, presbyterum unum, ac diaconum unum Constantinopolim cum indiculo rerum ab iis agendarum, et methodo agendi publice ac privatim tam cum episcopis, quam cum imperatore, præsertim circa revocationem episcoporum ab exsilio religionis causa expulsorum, quorum judicium sedi apostolicæ reservaretur, quemadmodum et aliorum præsulum, qui accusarentur de persecutione catholicis intentata,ac de restitutione illorum orthodoxorum, qui ab ejusdem S. Sedis communione nunquam divisi, fuerant a propriie sedibus per vim expulsi. Continebatur etiam formula professionis tanquam Præliminare exhibenda, tum ab imperatore, tum ab episcopis Orientalibus super acceptatione sacri concilii Chalcedonensis, epistolæ dogmaticæ S. Leonis, et approbatione anathematis prolati contra Nestorium, Eutychetem, eorumque sectarios, et asseclas Acacium, Petrum Antiochenum, eisque associatos. Indicul Legat Hormisd ad Anast August. In epistola ad Anastasium per legatos perferenda S. Hormisda hæc enuntiat: ( Nulla vobis, sublimissime Domine, triumphorum materia potest esse jucundior, quam de subjugatione perfidiæ, si tamen majorum nostrorum diffinitio et sanctorum Patrum in suis radicibus inconcussa permaneat. (Epist. 3 S. Hormisd.) «Sublesta imperatoris fides elusit omnem beati pontificis curam. Plebs auiem et senatus (Constantinopolitanus) universis Anastasium ceu perjurum (ait Theophanes in Chron) conviciis impetebat. Ad quem nefarius ille impudentissime dicebat haberi legem, quæ imperatorem in necessitate constitutum pejerare ac mentiri jubeat. » Ut abrumperet omne commercium cum fiormisda, brevem epistolam ad illum dedit, turbato sermone de misericordia Dei mussitantem, in qua declarabat se imposterum destiturum ab ulla re ex Hormisda expetenda, quem nosset in obstinatione denegandi obduratum.«Postulationem nostram a præsenti tempore taciturnitate comprimimus: irrationabile judicantes illis precum adhibere bonitatem,qui rogari se nolint contumaciter respuentes. Injuriari enim et annullari sustinere possumus, juberi non possumus. » (Anast imp epist post 22 Hormisda.) Quod autem Anastasius nullo penitus sensu religionis tangeretur expressius demonstravit epistola monachorium Syriæ secundæ ad Hormisdam, in qua indicantes illatas Ecclesiis et suis cædes, rapinas, incendia, conqueruntur ab ipso imperatore, per emissarios suos hæc sacrilegia et scelera fuisse perpetrata. Præstat epistolæ verba reddere. << Sanctissimo et beatissimo universi orbis terræ B C D apostolorum Petri deprecatio et supplicatio minimorum archimandritarum,et cæterorum monachorum vestræ secundæ Syriæ provinciæ. Quoniam vere Christus Deus noster principem pastornm et doctorum et medicum animarum constituit vos et vestrum sanctum angelum; dignum est passiones quæ nobis contigerunt, exponere, et immisericordes ostendere lupos, qui dissipant gregem Christi, ut auctoritatis baculo eos expellat de medio ovium: verbo autem doctrinæ animam sanet, et orationis medicamentis mitiget...Joanne et Sergio,quos miseramus Constantinopolim, putantes vindictam fieri de his quæ commissa sunt. Sed eos nec verbo, dignatus est; sed etiam cum grandi contumelia expulit, comminatus eis qui ista porrigerent. Unde hinc est nos, vel sero cognoscere, quoniam tota pravitas et audacia talium malorum adversus Ecclesias facta ipsius immissione composita est. (Relat archimandr.,etc. post 22 ep. Hormisd.) «Deprecamur ergo, beatissime, supplicantes et rogantes, ut exsurgatis cum fervore et zelo, et condoleatis juste pro corpore laniato, nam caput estis omnium; et vindicetis fidem contemptam, canones conculcatos, Patres blasphematos, et talem synodum anathemate impetitam. Vobis a Deo data est potestas et auctoritas ligare et solvere... vobis veris pastoribus et doctoribus, quibus cura pro salnte ovium commissa est, occurrit ipse grex cognoscere suum pastorem ab immitissimis bestiis liberatus,et vocem sequens pastoris; sicut Dominus ait: Oves meæ vocem meam audiunt, et ego cognosco eos, et sequuntur me (Joan x,27). Ad perfectam autem notitiam vestri sancti angeli anathematizamus in eadem nostra deprecatione virtutem habente libelli omnes projectos et excommunicatos a vestra apostolica sede. » (Ibid.) Ad hæc pontifex Hormisda respondit ad patientiam eos adhortatus. Tum subdit : « Qui mundani sunt Ecclesias tenere non possunt, quia eis magis convenit discere quam docere. Nefas est enim altaribus piis peregrina inferre libamina, quia certos religiosis disciplinis terminos Deus noster inter ipsa quoque cultus sui præscripsit initia: inter Levitas et populum suum divisit officia. Alia est potestas hominum,alia ministeria sacerdotum. Incitavit potius Dominum, quam placavit, qui externum ignem divinis aditis sacrorum temerator invexit. Quis enim sibi in alienis institutis jubendi auctoritatem possit assumere? cum non sit ambiguum offerentis honorem debitum pro sola officii præsumptione punitur. In regia Ozias cum reverentia et administratione permansisset, si monitus tantæ districtionis exemplo, ac religionis institutis sinendo potius, quam assunendo, meliora tentasset. Sed dum nec prohibentibus cultoribus templi pertinax temerator assistit, inter ipsa lepræ abominatione perculsus altaria, et officia regni perdidit, dum ministeria sacerdotis invadit. » (Hormisd pap. epist 33.) « Sciant ergo non esse accepta a Deo, quæ de mandatis ejus a præsumptoribus assumuntur; quando unum ad ostensionem divinæ sententiæ punitur vivacis dedecoris pœna servavit, et alios velox flamma consumpsit... Equidem nobis cura non defuit. Nam geminæ legationis officio quidquid in precibus humile, quidquid in allegatione rationabile, quidquid in mandatis salubre detulimus. Sed nunquid ideo negligenda est justitiæ via, qua errores suos diligit cum obstinatione perfidiæ (Anastasius imperator) non simus jungendi cum cadentium lapsu, sine nostra contagione pereant, qui nec ab impietatibus suis errore castigato declinant. » (Ibid.) S. Avitus episcopus Viennensis circa id tempus scripserat ad Hormisdam, circumferri rumores de reconciliatis cum apostolica sede Orientalibus. Quare tum suo, tum collegarum episcoporum nomine Constantinopolitanum episcopum, cæterosque ad catholicam unitatem sub ea professione accedentes, quos encyclicis epistolis ipsimet ad concordiam exhortarentur. B. Hormisdas gaudio quod speraverat Deo largiente potitus est; cum juxta vota sua videret omnium ferme Ecclesiarum pacem restitutam. Legatorum in itinere primi qui occurrebant episcopi Aulonis, Scampidis, et Lychnidis formularium subsignarunt ita propositum, uti Constantinopolitanus acceptaverat et subscripserat: flagitabat, ut dignaretur rescribere quid sibi præ- A Libelli formulam legatis tradidit, sub qua reciperent standum foret.Neque enim diversam a sede Romana sententiam tum se,tum Galliarum episcopos habituros. « Utrum fervor schismatum præfatorum vobis, Christo favente dicentibus, digna fuerit correctione restinctus... diversorum relatione comperimus de reconciliatione vel concordia Ecclesiæ Romanæ jactare se Græciam: quod sicut amplectendum si veraciter dicitur, ita metuendum est, ne callide simuletur. Quæsumus ergo servitio meo cuncti, ut quid filiis vestris fratribus meis, id est Gallicanis, si consular, respondere debeam instruatis: quia cum securus, non dicam de Viennensi, sed de Galliæ devotione pollicear, omnes super statu fidei vestræ captare sententiam. Orate, ut sicut nos perditorum professio fucata non fallat, sicut ab unitate, quam regitis, veritas comperta non separet. » (Aviti Viennensis epistola post 9 Hormisdæ.) Ad hæc rescribit Hormisdas. «Quantum ad Græcos, ore potius præferunt pacis vota, quam B pectore; et loquuntur magis justa, quam faciunt. Verbis velle se jactant, quod operibus nolle declarant. » (Hormisd pap. epist 10 ad Avit Vienn.) Num. 84, linea 1. Tunc Hormisda episcopus, etc. et lin. 16. Reintegravit ad unitatem sedis apostolicæ damnantes Petrum et Acacium, vel omnes hæreses. Ex lib. vi, cap. 19, D. archiepiscopi Somnier. Post obitum Anastasii Justinus in imperio successor electionis suæ litteras ad pontificem Hormisdam dedit illo usus exordio : « Dei beneficia licet multis, maxime tamen summis pontificibus convenit indicari. » Quibus Hormisdas ita rescripsit : « Venerabilis regni vestri primitias, fili gloriosissime, loco muneris, gratulationem suam catholica transmittit Ecclesia, per quas se post tantam discordiæ fatigationem requiem pacis invenire confidit. Debitas B. Petro apostolo imperii vestri primitias reddidisti : quas hac ratione devote suscepimus, quia Ecclesiarum per vos proxime futuram credimus sine dubitatione concordiam. » (Hormisd. epist. 28.) Ad hæc Justinus ablegato ad Hormisdam comite Grato ab ipso requisivit, ut Constantinopolim mitteret idoneos ministros ad Ecclesiarum unitatem restituendam, una cum litteris tum a se datis, tum ab episcopo Constantinopolitano eadem postulante, quibus iste inseruit fidei professionem,conciliorum quatuor œcumenicorum receptionem, Justiniano etiam comite imperatoris nepote eadem perscribente atque significante omnia ad pacem conspirare, neque ullam superesse jam disputationem, quam de Acacii memoria: circa quam Hormisdæ peculiare mandatum exspectaretur. Romanus pontifex, præmisso lætitiæ suæ testimonio super indicatis dispositionibus ad pacem,ita respondit: «< Recipere Chalcedonense concilium, et sequi S. Leonis epistolas, et adhuc nomen Acacii defendere, hoc est inter se discrepantia vindicare. » Hormisdæ epistola 29 et in epistola 24 ait: D Hortamur, frater, ut ab omni te hæreticorum contagione Acacium cum sequacibus suis damnando disjungens, una nobiscum Dominici corporis communicatione pascaris. Si nobiscum universa prædicas, cur nobiscum non universa condemnas?» Similes sensus præfert in epistolis 21 et 22, ubi etiam addit: « Quid opus est de judicatis rebus verba facere, cum nos hortari tantummodo deceat, ut expressa superius simulatione submota, sub omni puritate pacem debeant a quibus hæc dicuntur optare. » ་ Has epistolas pontifex adornata legatione transmisit ad Justinum, cujus de imperio gratulari significavit, « quod eum Deus omnipotens ad hoc evexit, juxta ejus sacras litteras, ut secundum ea quæ sunt ab apostolicæ sedis constituta præsulibus, Deo auctore, et regno ejus adnitente, Ecclesiarum et pax et unitas his temporibus desiderata proveniat. « Sanctissimas Dei Ecclesias, id est superioris vestræ et novellæ istius Romæ unam esse accipio: illam sedem apostoli Petri,et istius augustæ civitatis unam esse definio. Omnibus actis a sanctis quatuor istis synodis, id est Nicæna, Constantinopolitana, Ephesina, et Chalcedonensi, de confirmatione fidei et statu Ecclesiæ assentior, et nihil titubare de bene judicatis patior. Sed et conantes et enixos usque ad unum apicem placitarum perturbare, lapsos esse a sancta Dei generali et apostolica Ecclesia scio: et tuis verbis recte dictis evidenter utens per præsentia scripta hæc dico, quia prima salus est fidei regulam custodire,et a Patrum traditione nullatenus deviare: quia non potest Domini nostri Jesu Christi prætermitti sententia dicentis: Tu es Petrus, et super hanc petram ædificabo Ecclesiam meam. Hæc quæ dicta sunt rerum probantur effectibus; quia in sede apostolica inviolabilis semper conservatur religio.» (Libell. Joan. episcopi Constantinop. post epist. 40 Hormisd.) commu «De hac igitur fide non cadere cupientes, et Patrum sequentes in omnibus constituta, anathematizamus omnes hæreses, præcipue Nestorium hæreticum, Eutychen, Dioscorum. etc. Anathematizamus similiter Acacium complicem eorum, et sequacem factum, necnon et perseverantes eorum nioni... Probamus et amplectimur epistolas omnes B. Leonis papæ urbis Romæ, quas conscripsit de recta fide. Quapropter, sicut prædiximus, sequentes in omnibus sedem apostolicam et prædicamus omnia, quæ ab ipsa decreia sunt: et propterea spero in una communione vobiscum quam apostolica sedes prædicat me futurum, in qua est integra Christianæ religionis, et perfecta soliditas. Promittentes in sequenti tempore sequestratos a communione Ecclesia catholicæ, id est in omnibus non consentientes sedi apostolicæ, eorum nomina inter sacra non recitanda esse mysteria. Quod si in aliquo a professione mea dubitare tentavero, his quos condemnavi, ct per condemnationem meam propriam consortem me esse profiteor. Huic professioni vero subscripsi mea manu, et direxi per scripta tibi Hormisdæ sancto et beatissimo, » etc. (Ibid.) Adjunctas hute professioni accepit Romanus pontifex gratulatorias epistolas tum episcopi Constantinopolitani, tum Justini Augusti, ejusque conjugis, necnon Justiniani comitis, et anlæ procerum super unitate Ecclesiarum et exstinctione schismatis per annos triginta quinque apud Orientales radicati.His officiis laudem rependit Hormisdas, eosque ad perseverantiam hortatur, qui accesserant, aut insudaverant huic unioni conciliandæ ad quam ut Alexandrinos quoque,aliosque collatis studiis revocare non desinat, hortatur imperatorem. Neque id incassum recidit; cum ad eam unitatem complures tandem accesserint, quos enumerat pontifex in epistola 51 ita scribens « Libellum misimus, sub quo si quis communioncm vestram de Orientalibus clericis poposcerit, ad eam possit admitti, secundum quam et de Thraciæ, et Scythiæ, Illyricique partibus, vel Epiri veteris, sed et secundum quod de Syria multos jam constat esse susceptos, gaudentes ad recta confluere, et devia declinasse.» (Hormisd ep. 51 ad omnes episcipos Hisp.) Nonnulli ex Scythia monachi hanc pacem ferme 307 ANASTASII BIBLIOTHECARII. turbarunt, alterum schisma inducturi per novitatis A tricius, et exarchus Italiæ veniens Romam, detulit ideam a se obstinate promotam de uno ex Trinitate in carne crucifixo: cujus thematis inspectionem cum legatis apostolicæ sedis primum obtulissent Constantinopoli, fuissentque fraudati spe approbationis; ablegarunt Romam quæsitum ab ipsomet pontifice autoramentum suæ productionis. Hormisdas a legatis admonitos, providenter dilata ad ipsorum adventum causa, non esse ulterius procedendum in illa duxit, cum accepisset monachorum missos, tædio exspectationis affectos hinc excessisse, et cæteroqui compertum haberet, scandalum potius divisionum, quam ædificationem Ecclesiæ fore exspectandam, si de inutili hujusmodi enuntiato esset interloquendum. (Vide epist Justini Aug et aliorum post Horm epist 65, 67 et 71. Item ejusdem Horm epist 70.) Postrema ista nobis manifestat tanti pontificis laudabilem circumspectionem ad declinandas hujusmodi tricas et ex animis fidelium amovendas, ut solidioribus studiis scita Patrum, et ratas sententias B sibi consectandas proponerent: cum in Fausti libris sibi delatis ita rescribit : « Hi vero, quos vos de Fausti cujusdam Galli antistitis dictis consuluisse litteris indicastis, id sibi responsum habeant: neque illud recipi, neque quemquam, quos in auctoritate Patrum non recipit examen catholicæ fidei, aut Ecclesiæ disciplinæ ambiguitatem posse gignere, aut religionis præjudicium comparare. Fixa sunt a Patribus, quæ fideles sectari debeant instituta... Quld ergo calumniantibus opus erat extra constitutos Ecclesiæ terminos porrigere quæstiones, et de his quæ habentur dicta, quasi dicta non sint, movere certamina? cum Christiana fides canonicis libris, et synodalibus præceptis,et Patrum regularibus constitutis stabili et inconcusso termino limitetur. » (Hormisdæ epist 70, ad Possessorem.) Num. 85, linea 1. A rege Francorum Clodoveo Christiano. Eamdem firmitatem veteris disciplinæ, quam in scriptis Patrum quærendam proponit, consectatus esse cognoscitur B. Hormisdas etiam in regimine Ecclesiarum, dum sancto Remigio Rhemorum episcopo, per quem Clodoveus rex ad fidem christianam accesserat, vices apostolicas mandat per universum illius regnum, salvis juribus metropolitanorum, quæ antiquitus obtinuerant: cui etiam paternas regulas et decreta a sanctis definita conciliis omnibus servanda mandavit. (Hormisd. epist. 1 ad Remig.) Pari commendatione Joannem Tarraconensem per Hispaniam citeriorem, per Boeticam vero et Lusitaniam Sallustium Hispalensem vicarium apostolicum instituit. (Epist. 24 ud Joan. Tarraconensem) C Détulit etiam in Oriente Epiphanio Constantinopolitano vicariam potestatem Romanæ sedis ad recipiendos, et unitati Ecclesiæ consociandos eos qui non simulata, sed vera conversione ab hæreticorum erroribus et schismaticorum consortio ad catholicum cœtum se conferrent: cum scilicet perspectam D haberet multiplici documento Epiphanii diligentiam ac providentiam. (Hormisd. epist. 80 ad Epiphan. Constantinopolit.) ALTASERRA. Num 83, linea 10. Furore repletus Anastasius Augustus contra papam Hormisdam inter alia sacra sua hoc scripsit, dicens: Sacra sunt epistolæ principum. Anastas ipse in Constantino: «lisdem temporibus misit supra fatus imperator ad Constantinum pontificem sacram, per quam jussit eum ad regiam ascendere urbem. » Et inf eod: « Dominus autem Justinianus imperator audiens ejus adventum, magno repletus gaudio, a Nicæa Bithyniæ misit sacram, gratiarum actione plenam. » Et infra : << Cujus et sacram cum pravi dogmatis exaratione Constantinus suscepit.» Et rursus eod: « Post aliquod vero temporis Scholasticus cubicularius, pa secum sacram Anastasii principis. » Idem in Joanne IV: « Dirigens per eos et sacram, per quam denominatum pontificem conjuravit. » Augustin lib contra Donatistas post collat., cap. 31 : « Illi portant multorum imperatorum sacra, nos sola portamus Evangelia. » Pelag epist ad Laurentium ep. Centumcellens : « Sacram insinuant se clementissimi principis impetrasse.» Can. Principali 83 dist. Num 84.linea 4.- Textum libelli pænitentiæ. Id est, formulam professionis fidei et ejurationis hæresis, quæ facienda erat a Petro Alexandrino et Acació Constantinopolitano episcopis. Supra dixit simpliciter, Textum libelli. Textus pro libro, vel codice. Gregor lib vii, ep. 49. In textu Heptatici. Idem lib XII, epist 30 in fine dixit, codicem Heptatici, Textum vitæ Guisini monachi Cassinensis dixit Leo Ostiens lib II, Chronic Cass 47. : Num. 84, lin. 6. - In quibus et Justinus imperator et Vitalianus consul simul occurrerunt cum gloria et laudibus. Justinus imperator et Vitalianus consul obvii occurrerunt legatis sedis Apostolicæ cum gloria et laudibus, id est, eum crucibus et cereis, et canticis laudis. Eadem cum pompa Joanni papæ occurrere cives Constantinopolit. Anastas. in Joanne : « Qui dum ambulassent cum Joanne papa, occurrerunt beato Joanni milliario xII omnis civitas cum cereis et crucibus in honorem beatorum apostolorum Petri et Pauli.» Constantinopoli cum gloria susceptus est Agapitus. Anastas in ejus Vit. Et susceptus est Agapitus cum gloria. Vigilio occurrit cum Justiniano plebs CP. cum canticis. Anastas in Vigilio: Et plebs illa psallebat ante eum usque ad Ecclesiam sanctæ Sophia, Ecce advenit Dominator Dominus, etc.. Henrico III,regi Anglorum Parisios venienti solemni cum pompa obvii processere scholares Parisienses cum cereiset vestibus festivis, quas comitissas appellant.Matthi Paris ad ann 1254. Cereos vestesque festivas, quas commitissas appellant, et omnia quæ gaudium poterant attestari, emerunt. Linea 17. - Hic invenit Manichæos,quos etiam discussos cum examinatione plagarum exsilio deportavit. Manichæi flagellis cæsi, Urbe pulsi. Bæticum hæresis damnatum flagellatum refert Augustin in psalmcxxII: Nam quis dubitet nuperrime, sicut audivimus a fratribus, qui interfuerunt coepiscopis nostris, illum Bæticum inimicum contra Dominum latrantem, digne flagellatum fuisse. Num 85, linea 1. Eodem tempore venit regnum cum gemmis pretiosis a rege Francorum Clodoveo Christiano. Clodoveus ab Anastasio imperatore accepit codicillos consulatus, una et coronam auream, quam ipse obtulit beato Petro,quæ dicta est regnum, forte quod a rege oblata esset. Sigebert ad ann 510: «Clodoveus rex ab Anastasio imperatore codicillos de consulatu, et coronam auream cum gemmis, et tunicam blateam accepit: et ex eo die consul et Augustus est appellatus; ipse vero rex misit Romam sancto Petro coronam auream cum gemmis, quæ regnum appellari solet.» Inde quælibet corona aurea regnum dictitari cœpit Romæ.Anast in Constantino : << In die autem qua sese invicem viderunt,Augustus Christianissimus cum regno in capite sese prostravit, pedes osculans pontificis.» Idem in Leone III: «Fecit autem isdem beatissimus pontifex in basilica beati Andreæ regnum ex auro purissimo, necnon et supra altare beatæ Petronillæ, fecit regnum aureum cum gemmis pretiosissimis. » Et infra : « Et in titulo sanctæ Dei Genitricis, quæ appellatur Calixti, fecit regnum ex auro purissimo. » Et infra : « Regnum spanoclystum ex auro purissimo. » Idem in Gregorio IV: «Regnum aureum unum, quod usque hodie super altare dependet. » Idem in Sergio II: cum gemmis «Regnum aureum valde pretiosissimum prasinis, hyacinthinis et albis. » Et infra eod Regnum de argento cum tintinnabulis.>> Idem in Leone IV: « Obtulit regnum de argento purissimo, pretiosissimisque gemmis, habens in medio crucem.» A Et infr. eod: «<< Regnum quod pendet super altare majus ex auro purissimo sculptile sine gemmis. » Linea 3. Et Evangelia cum tabulis aureis, cum gemmis pretiosis. - Codicem Evangeliorum reponi in cista aurea et gemmis ornata, mos fuit. Gregor Tur de Glor confess cap 63: «Tunc capsam ad sancta Evangelia recludenda, patenamque et calicem ex auro puro, pretiosisque lapidibus præcepit fabricari. » Anastas in Leone IV: « Sed et Evangelium cum tabulis argenteis. » Leo Ostiens lib 1,chronic Cass 30: « Evangelium cum tabula fusili argentea opere anaglypho. >> Linea 8. Pallia olobera blattea,cum tabulis auro tectis de chlamyde vel de stola imperiali. Pallia olovera blattea sunt vestes sericæ, infectæ mero seu vero conchylio seu murice,id est purpura. Anast in Felice II« Pallia olovera auro texta quatuor. » Quibus privatis interdictum, L. ult C. Th. de vestib olover. Blattea dicta a Latino blatta, quod est genus vermiculi, qui prehensus rubore inficit manus. Sic pallium blatteum, blatteam tunicam dixit Vopiscus in Aurelian : « Cum ab eo uxor sua peteret, ut unico pallio blatteo serico uteretur. » Ut et paulo post : « Idem concessit,ut blatteas matronæ tunicas haberent. » Et Gregor Tur Hist lib 11, cap 38: « Igitur ab Anastasio imperatore codicillos de consulatu accepit, et in basilica beati Martini tunica blattea indutus est. >> Num. 86, linea 8. Syphos argenteos stationales sex cum crucibus pensantes singulos libras sex. Scyphi stationales erant qui per acolythos præferebantur ante stationes, ut et calices. Anastas. in Leone III: « Fecit vero isdem antistes beato Petro apostolo calicem aureum diversis ornatum pretiosis lapidibus,qui præcedit per stationes, pensantem libras tredecim. » Et infr. eod.: « Fecit vero communicales ex argento purissimo per singulas regiones,qui præcederent per stationes per manus acolythorum numero viginti quatuor.»> PAGII. Num.83, linea 12. Eodem tempre nutu divinitatis percussus est fulmine divino Anrstasius imperator, et obiit. Sumpsitque imperium Justinus orthodoxus, etc. Anastasio imperatore, die nona mensis Aprilis anni quingentesimi decimi octavi mortuo,in ejus locum subrogatus est Justinus maximus Chalcedonensis concilii defensor, qui Kalendis Augusti se in imperatorem electum esse Hormisdæ significavit, aliisque litteris vii Idus Septembris Constantinopoli datis,ab Hormisda petiit per Gratum comitem,ut ad pacem Orientali Ecclesiæ reconciliandam, et ad lapsos recipiendos, Constantinopolim legatos mittere dignetur.Joannes Constantinopolitanus episcopus,per eumdem Gratum missa fidei professione ad Hormisdam, qua synodum Chalcedonensem recipere se testabatur; et sancti Leonis, Hormisdæque ipsius nominibus in sacra diptycha restitutis,viam ad unitatem aperuit. Hormisda in epistola 29 ad Joannem responsoria, ipsum ad communionem Ecclesiæ admittendum pollicitus est; si nomen Acacii e sacris diptychis expungeret: « Ista, inquit, laudanda sunt, si perfectionis subsequatur effectus : quia recipere Chalcedonense concilium, et sequi sancti Leonis epistolas, et adhuc nomen Acacii defendere, hoc est inter se discrepantia vindicare. » Anno itaque quingentesimo decimo nono, Hormisdas non dubitans quin Justinus imperator,et Joannes Cappadox episcopous Constantinopolitanus, qui anno præcedenti synodum Constantinopoli celebrarat, in qua excommunicatis Eutychianis, eorumque defensoribus, receptum est Chalcedonense Concilium cum sancti Leonis epistola,cujus nomen in sacris diptychis restitutum,sincere de pace agerent, Germanum et Joannem episcopos, Blandum presbyterum, Felicem et Dioseorum diaconos, le gatos Constantinopolim misit,eisque indiculum rerum agendarum dedit, et epistolas ad Justinum imp., ad Euphemiam Augustam ejus conjugem, ad Joannem episcopum Constantinopolitanum, ad archidiaconum et clerum Constantinopolitanum, ad Justinianum domesticorum comatem, postea Justini in imperio collegam et successorem, ad quosdam patricios, ad præfectum prætorio Thessalonicensem,et ad quasdam celeberrimas feminas senatorias, perferendas,quæ omnes exstant tom IV Concil.a pag 1476 ad 1484.Libellum fidei præterea edidit, tradiditque legatis,cui subscribere Constantinopolitanus episcopus, aliique antistites deberent, antequam in communionem sedis apostolicæ reciperentur. Eo libello, Acacio dicebatur anathema: non item Euphemio et Macedonio, ejusdem sedis episcopis Joannis decessoribus; eorum enim damnationem ab episcopis non esse exigendam existimavit Hormisdas; satis esse, si eorum nomina ex sacris diptychis expungerentur, quod constat ex indiculo legatis dato, ibidem pag 1476 relato. Übi legati Constantinopolim pervenerunt, Joannes Constantinopolitanus episcopus libello fidei,ab iisdem sibi oblato subscripsit; anathema dixit in Acacium episcoporum,qui in ejus communionem perstiterant, Euphemii scilicet et Macedonii; nec non Anastasii et Zenonis imperatorum nomina ex Ecclesiæ tabulis expunxit. His conditionibus pax constituta,et redintegrata communio est Ecclesiam Constantinopolitanam inter et Romanam eodem anno quingentesimo decimo nono.Hæc constant ex libello Joannis Constantinopolitani ad Hormisdam, qui exstat eodem tomo Concil pag 1486. Quare Hormisdas epistola 45 ad Joannem scripta ipsum laudat,quod ad unitatem Ecclesiæ redierit,et hortatur ut Alexandrinæ et Antiochenæ Ecclesiarum unionem procuret,et epist 44 ad Justinum gratulatur ejus opera Constantinopoli pacem' vigere, et, ut hoc ipsum Antiochiæ et Alexandriæ faciendum curet,etiam hortaC tur. Hormisdæ papæ legati, inquit Theophanes in Chronico,hanc pacem sancivere,freti Vitaliani adhuc viventis potentia, et Joannis Cappadocis Constantinop episcopi etiam supertitis diligentia. D Porro licet Euphemii et Macedonii nomina e sacris diptychis expuncta fuerint, a communione tamen catholica episcopi illi non sunt segregati. Id constat ex indiculo laudato, quem dedit Hormisdas prædictis legatis,in quo numero v,dicit Hormisdas: Quod si de anathemate Acacii consentiens (nempe Joannes Constantinopolitanus episcopus) successores ejus direxit recitandos, ob hoc quod propter definitionem Chalcedonensis synodi aliqui eorum exsilio fuerint deportati, insinuabitis nihil vos de libelli forma posse decerpere, in qua sequaces damnatorum pariter continentur. Sed si eos ab hac non poteritis intentione deflectere, saltem hoc acquiescite, ut anathematizato specialiter per libellum, quem vobis dedimus, Acacio, de prædecessorum ejus nominibus taceatur, abrasis eorum de diptychorum inscriptione vocabulis. Quo facto episcopum Constantinopolitanum in vestram communionem accipite. » Hormisdas itaque Euphemium et Macedonium anathematizandos non censuit, immo cum, anno 520, Justinus imp epistola,quæ exstat tom IV Concil pag 1527,petiisset, ut damnato Acacii nomine, et erroris auctoribus anathematizatis cæterorum nomina in diptychis retinerentur, et Hormisdas epistola 78 ad eum rescribens in priori sententia perstans, petita minime concesserit; ne tamen Ecclesiis Constantinopolitanæ, Ponti, Asia, Palæstinæ, ac totius præsertim dioceseos Orientalis seu Antiocheni patriarchatus vis inferri videretur, negotium omne anno 521 Epiphanii tunc episcopi Constantinopolitani prudentiæ permisit, cui ideo vicariam sedis apostolicæ præfecturam delegavit epistola 80 septimo Kalendas Aprilis Valerio V. C. cos data.Orientales itaque episcopi in sedis aposto |