Phylli, nectendis apium coronis ;
Est hederae vis

Multa, qua crinis religata fulges;
Ridet argento domus; ara castis
Vincta verbenis avet immolato
Spargier agno;

Cuncta festinat manus, huc et illuc
Cursitant mixtae pueris puellae ;
Sordidum flammae trepidant rotantes
Vertice fumum.

Ut tamen noris quibus advoceris
Gaudiis: Idus tibi sunt agendae,
Qui dies mensem Veneris marinae
Findit Aprilem,

Jure sollemnis mihi sanctiorque
Paene natali proprio, quod ex hac
Luce Maecenas meus affluentis

Ordinat annos.

Telephum, quem tu petis, occupavit
Non tuae sortis juvenem puella
Dives et lasciva tenetque grata

Compede vinctum.

Terret ambustus Phaethon avaras

Spes, et exemplum grave praebet ales

Jam veris comites, quae mare temperant,
Impellunt animae lintea Thraciae;

11 crepitant*

24 victum

35 minuuntur

5

10

15

20

25

30

35

"

Jam nec prata rigent, nec fluvii strepunt

Hiberna nive turgidi.

Nidum ponit, Ityn flebiliter gemens,

Infelix avis et Cecropiae domus

Aeternum opprobrium, quod male barbaras
Regum est ulta libidines.

Dicunt in tenero gramine pinguium
Custodes ovium carmina fistula
Delectantque deum cui pecus et nigri
Colles Arcadiae placent.

Adduxere sitim tempora, Vergili;
Sed pressum Calibus ducere Liberum
Si gestis, juvenum nobilium cliens,
Nardo vina merebere.

Nardi parvus onyx eliciet cadum,
Qui nunc Sulpiciis accubat horreis,
Spes donare novas largus amaraque

Curarum eluere efficax.

Ad quae si properas gaudia, cum tua
Velox merce veni: non ego te meis
Immunem meditor tinguere poculis,

Plena dives ut in domo.

Verum pone moras et studium lucri,
Nigrorumque memor, dum licet, ignium
Misce stultitiam consiliis brevem :

Dulce est desipere in loco.

XIII.

Audivere, Lyce, di mea vota, di

Audivere, Lyce: fis anus, et tamen
Vis formosa videri,

Ludisque et bibis impudens,

Et cantu tremulo pota Cupidinem
Lentum sollicitas. Ille virentis et
Doctae psallere Chiae

Pulchris excubat in genis.

Importunus enim transvolat aridas

Quercus et refugit te, quia luridi

5 Itys 11 delectante 13 Virgili 16 mereberis 23 tingere

5

10

15

20

25

5

10

Dentes te, quia rugae

Turpant et capitis nives.

Nec Coae referunt jam tibi purpurae
Nec cari lapides tempora, quae semel
Notis condita fastis

Inclusit volucris dies.

Quo fugit venus, heu, quove color? decens

Quo motus? quid habes illius, illius,

Quae spirabat amores,

Quae me surpuerat mihi,

Felix post Cinaram, notaque et artium

Gratarum facies? Sed Cinarae brevis
Annos fata dederunt,

Servatura diu parem

15

20

Cornicis vetulae temporibus Lycen,

25

Possent ut juvenes visere fervidi

Multo non sine risu

Dilapsam in cineres facem.

XIV.

Quae cura patrum quaeve Quiritium
Plenis honorum muneribus tuas,
Auguste, virtutes in aevum

Per titulos memoresque fastus

Aeternet, o, qua sol habitabilis
Illustrat oras, maxime principum ?
Quem legis expertes Latinae
Vindelici didicere nuper

Quid Marte posses. Milite nam tuo
Drusus Genaunos, inplacidum genus,
Breunosque velocis et arces

Alpibus impositas tremendis

Dejecit acer plus vice simplici;
Major Neronum mox grave proelium
Commisit, immanisque Raetos
Auspiciis pepulit secundis,

5

10

15

Spectandus in certamine Martio
Devota morti pectora liberae
Quantis fatigaret ruinis,

Indomitas prope qualis undas
Exercet Auster, Pleïadum choro
Scindente nubes, impiger hostium
Vexare turmas et frementem

Mittere equum medios per ignes.
Sic tauriformis volvitur Aufidus,
Qui regna Dauni praefluit Apuli,
Cum saevit horrendamque cultis
Diluviem meditatur agris,
Ut barbarorum Claudius agmina
Ferrata vasto diruit impetu,

Primosque et extremos metendo

Stravit humum, sine clade victor,

Te copias, te consilium et tuos
Praebente divos. Nam tibi, quo die
Portus Alexandrea supplex

Et vacuam patefecit aulam,
Fortuna lustro prospera tertio
Belli secundos reddidit exitus,
Laudemque et optatum peractis
Imperiis decus arrogavit.

Te Cantaber non ante domabilis

Medusque et Indus, te profugus Scythes

Italiae dominaeque Romae.

Miratur, o tutela praesens

Te fontium qui celat origines

Nilusque et Hister, te rapidus Tigris,

Te beluosus qui remotis

Obstrepit Oceanus Britannis,

Te non paventis funera Galliae
Duraeque tellus audit Hiberiae,
Te caede gaudentes Sygambri
Compositis venerantur armis.

19 fatigarat
26 perfluit edd.
35 Alexandria

20 indomitus
28 minitatur
46 Ister edd

24 enses,* ictus* 32 humi

49 paventes

20

25

30

35

40

45

50

XV.

Phoebus volentem proelia me loqui
Victas et urbes increpuit lyra,

Ne parva Tyrrhenum per aequor
Vela darem. Tua, Caesar, aetas
Fruges et agris rettulit uberes,
Et signa nostro restituit Jovi
Derepta Parthorum superbis
Postibus, et vacuum duellis

Janum Quirini clausit, et ordinem
Rectum evaganti frena licentiae
Injecit, emovitque culpas,
Et veteres revocavit artes,
quas Latinum nomen et Italae
Crevere vires famaque et imperi
Porrecta majestas ad ortus
Solis ab Hesperio cubili.

Per

Custode rerum Caesare, non furor
Civilis aut vis exiget otium,
Non ira, quae procudit enses

Et miseras inimicat urbes.

Non qui profundum Danuvium bibunt
Edicta rumpent Julia, non Getae,
Non Seres infidive Persae,

Non Tanaïn prope flumen orti.
Nosque et profestis lucibus et sacris,
Inter jocosi munera Liberi,
Cum prole matronisque nostris
Rite deos prius adprecati,
Virtute functos more patrum duces
Lydis remixto carmine tibiis
Trojamque et Anchisen et almae
Progeniem Veneris canemus.