B dans ac fratribus, cum jam ad grandævam, centenariam scilicet dierum suorum pervenisset ætatem, et finem dierum suorum non ignoraret, una cum Guibaldo ad civitatem sancti Germani descendit, supradictumque abbatem papæ commendans, juxta civitatem veterem Aquinensem tentoria fixit. Guibaldus vero assumpto Ottone 4707 Casinensi decaño, et Raynaldo qui post eum abbas extitit, Petro quoque diacono, Bertulfo mansionario, Amphredo vestarario, aliisque congregatione quampluribus ad imperatorem pervenit, Tunc quoque ex jussu imperatoris Raginulfus dux Apuliæ (1649), qui ab eodem imperatore ordinatus fuerat, et Robbertus princeps Capuanus, et omnes comites de principatu Capuano, et comites Aquinenses, et Normanni circummanentes, prædicto abbati Guibaldo fidelitatem fecerunt, jurejurando firmantes super evangelia et lignum Domini et sanctorum reliquias Casinensi cœnobio cum omnibus omnino possessionibus suis. Eo vero die quo Guibaldus abbas ordinatus est, per eundem abbatem suggestum est imperatori, qualiter Pandultus filius Landonis Aquinensis comitis nequiter ac violenter in silva monasterii Casinensis Tirilla vocabulo castrum ædificaverat, et residua monasterii prædia circum adjacentia deprædaverat. Imperator autem ad hæc verba commotus, Brunonem campidoctorem cum cohorte destinans, militum jam dictum castrum direptioni et incendio tradidit. Raynaldus itaque cernens Guibaldum contra sua spem ordinatum, callide illum circumvenire et præpedire satagens, et verens ne in exilium in Alamaniam mitteretur, humilitatem corpore non corde præferens, obedientiam et fidelitatem illi pro misit; sicque ab eo præpositura sancti Magni juxta Fundanam urbem positi accepta, de monasterio est egressus, atque in arcem quæ Castrum Cœli dicitur, quamque Manso Casinensis abbas olim construxerat (1650), et ejus propinqui a potestate monasterii subtraxerant, se contulit, omni nisu et omni instantia satagens, qualiter recedente imperatore Casinensem abbatem recuperare et de suis æmulis ultionem sumere posset. erat tamen cæcorum haculus, esurientibus cibus, spes A advenerat (Sept. 21), beato Benedicto se commenmiserorum, solamen lugentium, et ita singulis eminebat virtutibus, ac si cæteras non haberet. Sacerdotes namque honorabat ut patres, clericos ut dominos, pauperes ut filios, viduas ut matres; creber in orationibus, pervigil in vigiliis, lacrimas Deo, non hominibus offerebat. Hæc de tanto imperatore breviter dicta sufficiant, nunc, ad Guibaldi electionem complendam veniamus. Igitur dum ad papæ notitiam voluntas fratrum de eligendo abbate pervenisset, Aymericum cancellarium suum Casini direxit, fratribus mandans ut de sua congregatione abbatem eligerent; sin alias, eligendi licentiam non haberent. Hæc dum imperatori relata fuissent, graviter hoc et nimis moleste accipiens, papam per suos nuntios rogat, ut monachorum voluntati condescendat; sin autem, imperium ab illo die et deinceps scissum a pontificio esse omnimodis sciret. Innocentius autem dum Lotharium imperatorem fratribus concordare in electione vidisset dat monachis potestatem eligendi quem vellent. Guibaldus itaque, ut ante jam diximus, cum et sapientia multa et morum honestate ac probitate polleret, præscius futurorum loco cesserat. Mittit post hæc imperator ad Guibaldum nuntios, ut ad se ad monasterium veniret; nam tunc forte in eadem expeditione remanserat. Quo dum venisset, ubi fratrum voluntatem advertit, omnino renuere et contradicere cœpit, Conveniunt post hæc in camera in qua imperator morabatur, fratres cum Richiza augusta et cum Peregrino patriarcha Aquilegensi, episcopis, archiepiscopis, abbatibus, et universis imperii optimatibus, cœperuntque eum opportune importune monere de tali totoque negotio: set ille constanter renuens, numquam se tam gravem tamque immensam sarcinam suscepturum affirmabat. Cernens itaque imperator Guibaldum modis omnibus reluctare, fratribus illum tradidit; quem suscipientes in Casinensi monasterio abbatem ordinaverunt, et ab imperatore per Romani imperii sceptrum, quod manu gestabat, de Casinensi abbatia cum omnibus possessionibus suis, sicut a temporibus Justiniani usque ad illum diem monasterio concessa fuerant, estinvestitus; dicens ad eum : « Fidelitatem a vobis de Casinensi abbatia ideo non accipimus, quia dudum nobis de Stabulensi cœnobio fidelitatem dedisti. Nolo ut successores tui te trahant in exemplum, et D dicant se successoribus meis de Casinensi cœnobio ideo non facturos fidelitatem, quia a te nostri imperii majestas non exegit; set consuetudinariam fidelitatem, quam a temporibus Caroli et deinceps abbates de abbatia Casinensi fecerunt, facere studeant. » Imperator itaque ordinata una cum monachis Casinensi ecclesia, octavo die postquam ibidem C 125. Imperatoritaque et apostolicus festum sancti Christi martyris Mauricii in ecclesia beati Petri apostoli celebrans, Guibaldum abbatem ad prandium cum fratribus Casinensis cœnobii invitavit. dicens: « Puto ni fallor, quia comedendi et bibendi vobiscum hæc erit michi ultima dies, » quod postea rei probavit eventus. Post comestionem vero expletam, Lotharius imperator Petrum diaconum ad suum consistorium evocans, præcepit ut una secum cum præceptis a sua magestate sibi traditis Galliam peteret, imperialia semper servitia peracturus. Hæc dum Guibaldus audisset, graviter hoc et moVARIÆ LECTIONES. 4707 Octone c. NOTE. 1649) F. Roberti comitis Cajatiæ. (1650) Cf. cap. 14 libri n. leste accipiens, rogare cœpit ne Petri diaconi fru- A cepturus pro tuæ fidelitatis servitio, dignæ retribustraretur servitio, ne ejus privaretur solacio. Imperator autem Lotharius Guibaldi postulationibus annuens, præsente Peregino patriarcha Aquilegensi cum archiepiscopis, episcopis, abbatibus et aliis magnatibus Romani imperii, manum (1651) Petri diaconi apprehendens et Guibaldo contradens,dixit « Nostri a Deo coservandi imperii magestas hunc quem videtis discipulum Henrici Ratisponensis episcopi et cancellarii effecit,logothetæ, exceptoris, et auditoris officio remuneravit, sessionem ad dextrum pedem indulsit. His solus in gente Romana inventus est, qui contra Constantinopolitanos pro imperio se et pontificio Romano opponeret. Quam. obrem, quia dicis te sine illo non velle manere,hunc tuæ fidelitati summo studio, summo mentis amore commendo, eo tenore, ut si qua meæ dilectionis, si qua amoris in tuo corde vestigia sunt, in isto ostendas, eumque pro nostro amore loco carissimi et unici filii habe. Eo etiam die idem piissimus et clementissimus imperator per interventum Richiza augustæ prædicto abbati Guibaldo præceptum fecit confirmans Casinensi cœnobio omnes possessiones ejus (1652). Prephatus autem imperator Guibaldo abbati valedicens, et fratribus ac patri Benedicto se commendans, comitante se jam dicto papa Innocentio, juxta auream urbem pervenit, acceptoque a Tolomeo duce et consule Romano et dictatore Tusculanensium fidelitatis sacramento, et Reginulfo filio ejus obside (1653), per annulum quod manu gestabat confirmavit ei et hæredibus ejus in perpetuum totam terram, quam a parte parentum suorum jure hæreditario pertinebat. Idem vero im. perator tempore illo direxit Casini (Sept. 30) ad Guibaldum abbatem epistolam continentem ita : « Lotharius (1654) Dei gratia Romanorum imperator augustus dilectissimo 4708 fideli suo Guibaldo Casinensi gerarchæ, et Romani imperii cancellario 4769 et magistro capellano ac principi pacis, gratiam suam et bonam voluntatem. Tuæ fidelitati per imperiala scripta mandamus, ut nostræ a Deo conservandæ majestati Petrum Casinensum diaconum qui a nostra 4716 16 imperiali serenitate logotheta Italicus 4711, exceptor, cartularius, et capellanus Romani imperii constitutus est, transmittere studeas; re tionis præmium. Indubitanter 4712 enim noveritis nostram magestatem et collaterales imperii propter antiquitates et rerum gestarum relationes ejus minime frui absentia velle. Mitte etiam per eum omnia præcepta antecessorum nostrorum, quæ ei ad Aquas Pensiles 4718 olim nos cnstodienda dedisse meminimus. Data apud 471 suburbium Tyburtinum, pridie Kal. Octubris. » Hii autem qui imperiales apices ferebant, dum Casinum venissent, invenerunt Guibaldum ad belli procintum, quod imminebat per totum. Raynaldus enim qui ab imperatore et pon. tifice de abbatia ejectus fuerat, ubi imperatorem recessisse pro certo addidicit, de his qui Rogerio favebant regi cohortem congregans militum, aggregatis etiam terræ circummanentis magnatibus, qui B ei consanguinitatis linea jungebantur, recipientibus se colonis qui castrum sancti Angeli incolebant, totam circumpositam terram flamma ferroque tradebat. Verum ubi Guibaldus augusti scripta relegit, animatus et corroboratus de his quæ imperator per apocrisarios direxerat, post quartum diem per milites suos direxit ad imperatorem epistolam (1655) suas ac monasterii et totius provinciæ turbationes et angustias quas a Rogerio et a gente ejus perferebant, continentem, præsidium ab eo efflagitans et tutamen. ་ C 126. Roggerius itaque rex ubi Lotharium imperatorem de Campania recessisse cognovit, aggregato exercitu, præter Barum, Trojam atque Neapolim, omnem terram quam facile amiserat, facilius cœpit recuperare. Econtra Reginulfus dux imperatoris cum Teutonicis et Apulis ei fortiter obsistebat, Guibaldus autem præscius eorum quæ futura erant, iterum ad eundem imperatorem jam in Tuscia commorantem litteras, destinavit, inter alia continentes (1656): « In variis tribulationibus constitutus, vestrum sperabam de die in diem venturum præsidium; set, ut video, me fefellit spes mea. Quantum enim relationibus vestræ piissimæ tranquillitatis ad nos in Casino venientium didicimus, vos jam fere Aquilegæ propinquasse, etiam ipso auditu noster nimis contristatus est animus, et tanto jaculo mœroris infixit 715, ut linguæ humanæ nequeant enarrare. De venerandis vero sermonibus vestris, quos VARIE LECTIONES. 4708 d. f. s. desunt in cod. 257. 4709 archicancellario ib. 4710 ab imp. ib. 4711 logotheta. a secretis. exceptor. auditor et cartularius ac c. ib. 4712 Indubitanter — velle desunt ib. 4713 pensyles ib. 471 aput 1715 cor nostrum infixit. Mart. ib. (1633) Cf. Petri ep. ad Richizam n Mart. Coll. I, 757. (1654) Eadem scripta est in cod. Casin. 257, f. 38, manu coæva. Cf. Ps. Anastasium, Murat. SS.II 365. (1655) A Petro conscriptam, editam in Martenii Coll. ampl. II, 183. (1656) Integras e cod. Casin. per Jo. Mabillon exscriptas ediderunt Mart. et Dur. Coll. II 186. 3. nobis per nuntios vestros misistis, de sacramento A ibi exagerantur ira furoris, ubi honorem conNormannorum et Langobardorum, utinam non eis imputetur; melius enim fuerat illis non jurare,quam jurare et perjurium committere. Omnes namque qui in istis partibus habitant, apostatantes ad Satan conversi sunt, et nichil dicunt vel faciunt,nisi quod diabolus in corde eorum scribit. Quantas autem calamitates, quantas tribulationes, vel quantas persecutiones ab ipsis sustineam, per dilectissimum filium meum Petrum vobis notificare decreveram; set quia id itineris longitudo et conclusio prohibuit, paucis aperiam. Post vestrum namque discessum Saraceni, Normanni, ac Langobardi ivenienntes quietam terram quaquaversum tendunt, devastando depopulantur 4716, incendio atque homicidiis totum exterminantes, set nec arbustis fructiferis omnino parcunt: ne forte, quos antra montium, vel prærupta terrarum, vel seclusa quæque occultant, illis pabulis nutriantur. Et sic eadem crudelitate furentes, ab eorum contagione nullus lætus remansit, et nullus locus eb eorum infestatione est relictus immunis, præsertim in possessionibus monasterii Casinensis, nec non et in aliis ecclesiis basilicisque sanctorum monasteriisque sceleratius desæviunt,ut majoribus incendiis domus orationis, quam urbes cunctaque oppida comburantur. Impletum est nunc in ecclesiis quod vir sanctus declamat ad Dominum dicens : « Ubi laudaverunt te patres nostri, « facta est exustio ignis (Isa. LXIV, 11). › Nunc jam venit hora, ut omnes qui nostram terram deprædantur 717, incendunt, devastant, et ruricolas et monachos in nervo vinciunt, compedibus ac mani cis gravant, occidunt, vendunt, cruciant et persequuntur, arbitrentur se obsequium præstare Deo. Ubi autem venerabilis aulæ clausas inveniunt portas certatim ictibus dextralium aditus reserant, ut recte dicatur: «< Quasi in silva lignorum securibus exci⚫derunt januas ejus, in id ipsum in securi et ascia « dejecerunt eas, incenderunt igni sanctuarium tuum << in terra polluerunt tabernaculum nominis tui (Psal << LXXV, 6.). Quanti nunc ab eis pontifices, presbiteri diaconi, monachi, nobiles, ignobiles diversi sexus. et ætatis interficiuntur, quanti cruciantur, ut tradant si quid auri vel argenti proprium vel ecclesia sticum habeant, et dum quæ habent urgentibus penis facilius dant, iterum crudelibus tormentis oblatores urgent, autumantes quantam 1718 partem non totum datum, et quanto plus dant, tanto amplius quempiam habere credunt. Non infirmior sexus, non consideratio nobilitatis, non reverentia sacerdotalis, non monastici habitus stemma crudelissimas mentes eorum mitigant. Quin immo spiciunt dignitatis, senilis maturitas atque veneranda canities, quæ cæsariem capitis et lanam candidam dealbarat 719, nullam sibi ab hostibus misericordiam vendicant. Parvulos etiam ab uberibus maternis rapiens barbarus furor, insontem infantiam elidit ad terram. Impletum est nunc, quod olim Judæi canebant: Dixit inimicus incen<< dere fines meos et parvulos meos elisurum ad << terras (Judith xvI, 6). »In ædificiis autem magnarum ecclesiarum,domorum, civitatum, ubi incendium destructionis per ignem facere non possunt, parietes solo æquantur, ut nunc antiqua illa speciositas ædificiorum, nec quia fuerit prorsus appareat. Quod si quis nostris dictis derogaverit fidem, testis est civitas Puteolana, Aliphana ac Telesina,quæ nichil B aliud nisi quia olim fuere demonstrant. Set et aliæ urbes quamplurimæ aut raris aut nullis habitatori bus incoluntur, nam et hodie si qua supersunt subinde desolantur, sicut et de civitate Capuana, quæ olim post urbem Romanam totius Campaniæ ét caput et gloria extitit, fecerunt. Nam postquam eam hominibus deleverunt, auro et argento spoliaverunt, ne vel ad horam locus impietati cederet illam incendio cremaverunt, et antiquam illam ingenuam et nobilem libertatem in servitutem redegerunt, et præcipuos quosque in captivitatem duxerunt,aurum argentum, gemmas ac vestes, et quicquid pretiosum, quicquid carum invenerunt, asportaverunt. Quanta autem et qualia ipsi et dux illorum Casinensi ntulere cœnobio, et post vestrum et ante vestrum adventum, referre quis valeat? Ob quam rem rogamus, imperator invicte, ut vestræ cameræ afflictæ, destitutæ acdesolatæ subveniatis, nequando dicant Saraceni, Normanni, ac Langobardi : « Ubi est « imperator illius? » Is autem qui apices ferebat, Liguriam dum devenisset, cartam quidem clementissimo imperatori Lothario detulit, set nullum emolumenti auxilium accipere potuit : nam idem imperator morbo simul et senio fessus, videns sibi jam jam finem vitæ imminere, apud Clusam Liguriæ(1657 se contulerat, ibique Henricum ducem Bajoariæ generum suum de ducatu Saxoniæ sibi hæredem instituens (1658), gemmea cæli palatia cum Christo sine fine regnaturus intravit (an. 1127, Dec. 4), corpusque ejus Maguntiæ relatum et honorifice reconditum est. 4710 ita Mart. depopulant c. C D 127. Post hæc duces, principes marchiones et omnes proceres imperii convenientes in unum (an. 1138, Mart. 7), Conradum ducem Sueviæ nepotem Henrici Vimperatoris in seniori Roma monocratorem constituunt. Eo etiam tempore Henricus Bajoariæ VARIE LECTIONES. 4717 ita Mart. depredant c. 4718 quandam Mart. 4719 dealbat M. (1657) Minus accurate hæc narrari apparet ex testibus a V. D. Jaffé allatis 1. 1., p. 223, (1658) Hoc quidem verum esse asseritur ib., p. 230. gener Lotharii jam dicti imperatoris vita decessit A lebat consentiret, se civitates et castra omniaque mo (an. 1139, Oct. 20) Sed ut ad id redeam unde digressus sum, et abbas Raynaldus cum regem Roggerium Farum transisse pro certo didicisset, consanguineorum et amicorum exercitum congregans (an. 1137), suscipientibus se civibus civitatem sancti Germani ingressus est, disponens alio die ad monasterium capiendum et ad abbatiam recuperandam montem ascendere. Contra quem Landulfus de Sancto Johanne, a Guibaldo abbate a monasterio missus adveniens, civitatem optinuit, Raynaldumque cum suis vertens in fugam, ignem in civitatem immisit; plurimis captis ac pluribus debellatis, ad Guibaldum sursum ad monasterium rediit. Roggerius itaque rex sui exercitns falanga stipatus, supra civitatem Capuanam devenit; quam incendio tradens,suo juri parere coegit. Guibaldus autem,cum fratribus communicato consilio, legatos ad Roggerium destinat, tunc Capuæ remorantem, pacem ab eo exquirens, et amicitiam spondens, cujus verba Roggerius pro nichilo ducens, inefficaces nuntios ejus remsit, mandans se nulla ratione, nullo pacto ferre posse, ut abbas ab imperatore constitutus in Casinensi cœnobio remaneret ; quin immo si aliquo modo idem Guibaldus in ipsius manibus veniret, absque dubio laqueo suspensum necaret. Tantis itaque ac talibus minis Guibaldus perterritus, Casinense cœnobium Landulfo de sancto Johanne ad custodiendum relinquens, quarto Nonas Novembris, insciis fratribus, eodem Landulfo sibi ducatum præbente, nocturno tempore recessit, dans potestatem fratribus eligendi quem vellent (1659). 128. Jam duodecim dies a Guibaldi recessu transierant; cum fratres convenientes in unum, et Spiritus sancti gratia invocata, elegerunt Raynaldum (1660), ejusdem cœnobii monachum, virum utique habitu, incessu et moribus honestissimum, et divina humanaque scientia clarum. Hic itaque nobilissimo Marsorum comitum genere, in Valeria scilicet provincia sanguinis sui lineam ducens, tertio. ætatis suæ lustro sub Oderisio II beato Benedicto oblatus, tanta morum scientia, tanta honestate ac constantia super omnes coævos sui temporis splenduit ut jure illud dominicum ei possit ascribi: «Ego ostendam ei quanta illum oporteat pati pro nomine meo (Act. ix, 16). » Contra hunc namque conjuraverunt gentes et regna, et ut ita dicam orbis terrarum contra eum surrexit ; set galea salutis et lorica fidei indutus, et patris Benedicti protectione munitus, adversantium et æmulantiuin insidias pro nichilo duxit. Eo etiam tempore, cum rex Roggerius civitates et castra usque ad confinia Casinensis coenobii recepisset, fortissimoque atque durissimo. imperio suo juri subditas retineret, eique nullo modo, nullo pacto idem abbas prout Roggeriusvo C nasterio pertinentia demoliturum minari cœpit, missisque nuntiis hoc abbati, fratribus cunctoque populo nuntiari mandavit. Verum ut in talibus assolet, primum sævire vulgus ignobile, deinde sævitia in timorem mutata, suis cum omnibus, uxoribus quoque et filiis, Casinense ad monasterium confugerunt. Non post multum præfatus rex paciscens cum Casinensibus treuguam interim, ut omnes qui ob timorem illius aufugerant, ut cum suis ad propria reverterentur, concessit. 129. His porro diebus erat quidam frater in Casinensi cœnobio Albertus nomine, natione Pelignus, ætate senex, religiosam agens vitam, adeo ut cæteris fratribus admirationis et compunctionis sæpe causa existeret. Is cum senio fessus in domo infirB morum maneret, et populi sua reportare cupientis tumultum auribus ausisset,quosdam ex circumstantibus quid sibi vellet tam confusus populorum tumultus interrogavit. Ad quem unus : « Num tibi, inquit, incognitum esse potest, quis vel cur sit populorum iste tumultus, cum constet omnibus has plagas incolentibus esse notissimum ?» Cui cum ille nil horum se nosse respondisset, ait : « Rex Roggerius nuper nobis minatus est, se et Casinense monasterium et omnem terram adjacentem destructurum set omnipotentis Dei misericordia placatus treuguam nobis concessit, et inde est tumultus iste quem audis, cum ea quæ ob timorem illius in Casinensi monasterio flendo delata fuerant a popu lo, gaudendo reportantnr. » His sæpe dictus frater auditis, ingemuit, atque ex intimo longa trahens suspiria, hunc psalmum decantare cœpit cum lacrimis: «Judica me, Deus, et discerne causam meamde gente non sancta (Psal. XLII, 1); » cumque versum illum qui dicitur: Einitte lucem tuam (Ibid., 3), » canere cœpisset, subito, mirabile dictu! immensa coruscatio super eum descendit, adeo ut ipse qui jam per aliquod tempus lumine privatus fuerat lumen reciperet oculorum, atque illius immensæ lucis munere minime fraudaretur. Nec mora, conspicit januas ecclesiæ ipsius qua residebat patefactas, venerabiles vultu habituque viros duos ad se intrantes; quos cum vidisset deifico lumine circumdatos, expavit nec ultra oculos levare ausus resedit. Tum illi propius accedentes, dixerunt : « Surge, age, frater Alberte abbatique et fratribus ut penitentiam commissorum delictorum agere satagant edicito, discalciatisque pedibus antiphonam beatæ Mariæ decantantes egressi, letanias ante sacrosanctum beati patris Benedicti corpus peragant, si forte Deus vestrorum delictorum lamentis penitentiaque immemor factus, ab his locis tantas calamitates repellat. » Tum frater quis esset et quibus vocitarentur nominibus inquisivit. Ad hæc ille: Ego inquit, D NOTE. (1659) Per epistolam, quam e Petri Regesto post Chron. edidit Ang. de Nuce, repetitam in Murat. SS. IV. 622. (1660) Colementanum, teste Anonymo Casinensi. sum Maurus, sanctissimi patris Benedicti discipu- A gentea magna, quæ ex Casinensi monasterio quidam lus hic vero ejusdem patris et ipse discipulus Placidus est,» adjecitque : <«< Hæc quæ nunc a te vel audita vel visa sunt, cave ne pigritia dicere quibus tibi jussum est prætermittas; sin alias, contemptus pigritiæque penam incurres. Scias quoque, te ideo divino justoque judicio corporali lumine fuisse privatum,quia quæ aliquando in capitulo ob penitentiam agendam divina est tibi dignata ostendere majestas, tui cordis celasti abscondito nulli quæ videras revelans. «Namque idem frater, dum adhuc sub districtione cœnobitalis institutionis in claustro cum reliquis fratribus commoraretur seque vigiliis, jejuniis, orationibus et scoparum verberibus in conspectu Divinitatis mactaret, quadam nocte dum capitulum ingressus fuisset, raptus in spiritu, judiciarias Domino una cum matre considente sedes in absida ipsius capituli, ut attenus 4720 in pictura cernitur, ordinatas esse conspexit, tantoque liberius divinis cœpit intendere, quanto se ab humanis rebus fecerat alienum. Cum itaque hac visione stupefactus astaret, vidit subito sanctissimum patrem Benedictum, a dextris quidem Maurum, a sinistris vero habens [habentem] Placidum, in medio concilii advenisse ingentibusque clamoribus Cunctipotentis majestatem talibus questibus interpellasse: « Rex regum, creator, redemptor mortalium, sine cujus nutu humana fragilitas subsistere nullatenus potest, has mei questus voces exaudias, meumque quem te donante fabricandum perpetuoque regendum monasterium suscepi respicias; tu enim Domine, qui cogitationes de longe consideras, et vocas ea quæ non sunt, tanquam ea quæ sunt, hunc locum adhuc michi mortali incarne posito destruendum esse mon. straveras, gentibusque barbaris res quæ fratribus præparaveram, te traditurum esse, occulto judicio dixeras: in melius restaurandum fore post modicum, promisisti. Quod et factum hodie cernitur; insurrexerunt namque contra hunc locum iniquissimi quidam et Deo odibiles, conantes, prædictum destruere locum. Rectores quoque istius loci nequaquam boni pastoris set voracis lupi vestigia sequentes, oves sibi commissas mordacibus dentibus ut tiranni laniant, res et opes ad tui servitium et honorem congregatas 71 in turpissimos usus convertunt, populum sibi commissum ut lascivientes vaccas vagari sinunt, pupillorum quoque viduarum que causas contempnentes, ad sola munera convertuntur. Quem das finem, rex magne polorum ? His dictis sanctus conticuit, factoque ibi fine quievit. Cum ecce innumerabilis multitudo demonum, furcis igneisque uncinis armata, ante se Crescentium Marsorum comitem habentes advenit, turibulaque ar 4720 i. e. hactenus. 4721 congregatæ c. (1661) Cf. Virg. Æn. iv, 278; IX, 658. in pignore acceperat, et quæ contra voluntatem Seniorecti abbatis recollegerat in naribus veluti de fornace exirent habentem. Quem idem frater cum interrogasset, cur tantis tormentis afficeretur; ob majorum turibulorum detentionem se cruciari respondit, cœpitque monachum rogare, ut hæc quæ de se vidisset, filio suo Berardo diceret, et ut suprascripta turibula Casinensi cœnobio redderentur ex sui parte rogare, addens, hoc illis signum sit, quod eadem turibula, insuper et aureum calicem, ab aliis rebus dum adviveret segregasse, hocque nullum exceptis Fuscone et Transmundo suis consiliariis scire Quod ubi ad se rediit dicere dubitavit. Exhinc justo Dei judicio actum est, ut frater ille lumine privaretur, et qui lumen æternum quod videB rat, talentumque quod erogandum acceperat, cæteris erogare conservis noluit, set in terram ut piger servus abscondit, juste proprium lumen talentumque amisit. Et ut ad ea quæ reliquimus revertamur, sancti viri Mauri auditis monitis, illisque recedentibus, lux quoque quæ ejus illustraverat oculos cum eisdem recessit, adeo ut cæcus velus antea fuerat remaneret. Verum ne pro deliratore et mendoso haberetur, hæc quæ viderat vel audierat dicere noluit. Tricesimo itaque die postquam hæc viderat illucescente, eodem fratre in loco ubi prædictam visionem viderat residente, in ecclesia scilicet sancti Andreæ apostoli, isdem qui supra sanctissimus Maurus apparuit, et cur quæ viderat vel audierat dicere renuisset increpans, talia verba profudit: << Ego quidem, frater, præcepi, ut secreta Dei quæ per me tibi revelata sunt, hominibus revelares: set tu despectui prigritiæque tradidisti. Unde velut majestatis reus tradendus esses penis inextinguibilibus; set quia cunctipotentis Dei misericordia, quæ melior est super vitas, hoc tibi commissum indulget, præcipio ut quæ a me tibi revelata sunt, dicere ne pigriteris. Quod si, quod absit, non feceris, æternis traderis incendiis. » Hæc fatus in (1661) tenues subito sanctus evanuit auras, frater autem continuo surgens, abbatem ad se evocat, et cuncta quæ viderat vel audierat seriatim enuntiat. Abbas autem fratres convocans, seriatim quæ supradictus frater D viderat retexens, discalciatis pedibus capitulum quo resederant egressi, letanias cum lacrimis et fletu ante patris Benedicti corpus peregerunt. Cæterum cum quidam fratres hæc deliramenta putarent, nullumque vellent assensum præbere, quadam die prædictus monachus Albertus me ad se vocari fecit, reque ut viderat intimata, me præsente sacramento firmavit. Nullum ergo de hoc aliquo modo dubitare admoneo, ne forte suæ incredulitatis penam reci C VARIE LECTIONES NOTE. |