4. in Alburg (184); 5. in Guimala; 6, in Pire; 7, A censum suis beneficiari majoris dampni dampnatione in Scafe (185); 8. in Guebechsm (186); 9. in Dunch (187); 10. in Stades ; 11. in Mere; 12. in Bevinges (188); 13. in Horel; 14, in Jemapia (189); domum etiam nostram quæ est Leodii a fundamento fecit renovari. Cumque 6 tot et tantis operibus, quæ ipsum quoque imperatoris ærarium possent attenuare, libens sollicitaretur, sollicitus occuparetur, tamen a dominis nostræ æcclesiæ et atyrannis principibus terræ non minus vexabatur frequentibus obsoniis (190) et gravissimis precariis. Et licet oblationum altaris fructus interdum per eptomadam centum pesset estimari libris, preter quod hac illacque distraxerat audax custodum fraus et dampnosa manuum iniquarum rapacitas, tamen inter has illasque sollicitudines et expensas frequen- B ter egere videbatur, et egebat intolerabilius, quia a nemine sibi inde credebatur. Jam enim sanctæ memoriæ Adelbero Mettensis" episcopus, frater, ut dixi, ducis Frederici, murus et arma paxque post Deum et sanctos etlæta abundantia nostri cœnobii, obierat. Cui succedens Herimannus (191) pro dis. sensione, quam contra Heynricum 66 imperatorem moverat, eum videlicet qui sub filii sui persecutione longe post,istis pene omnibus jam defunctis, Leodii profugus obiit, gravissimis exactionibus abbatem cotidie, ut ita dicam 67,exossabat, ecelesiasque et cogebat. Quem usque Mettis semel ex violentia precepti sui pertractum tanto memore gravatum remisit, utinibi beatum prothomartyrem suppliciter exoraret, quatenus prius somno mortis domi quiesceret, quam Mettis amplius reversus recideret iterum in violentas judicii ejus manus. Sed et Heynricus Leodiensis episcopus (192), hujus Herimanni contemporaneus, frequentissime ad audientiam sibi vocatum anxie nimis terrebat eum, et in pace esse sine gravissimo dampno minime tandem permittebat. Nam licet canus 68 toto albicaret capite, etin senium vergens omnem emulis videretur tollere suspitionem familiaris vitæ suæ, tamen apud eum non penitus habebatur acceptus; quod verisne an falsis hominum fieret suggestionibus, hac domino Deo nemo novit melius. Hic de abbatia multa suis beneficio dedit, et fiducia oblationis altaris nichil vel reliquit vel constituit quod luminaribus vel cæteris necessariis serviret monasterii. Jamque eum tedebat vivere, cum neque oblatio altaris neque multus fructus pinguissimæ tunc abbatiæ valerent gravi sollicitudini ejus satisfacere,cessissetque loco Sigeberge (193) intentus animo, si eum non retinuisset prepositi ejus Gerardi nomine cura et devotio. Quievit tandem in pace 69 anno 1082. inc. dom., prelatus æcclesiæ nostræ 27 annis. 70 EXPLICIT LIBER PRIMUS, INCIPIT SECUNDUS. dentes in luxum et desidiam; itaque cæcitate sua et contemptu miserationis Dei vim tandem fecerunt patientiæ ejus et longanimitati. Nam quod periculosissimum est, atque iræ Dei maximum incitamen tum, nolebant intelligere suis peccatis accidere Dei super se flagellum, sed eorum tantum hominum, per quos Deus puniebat in eos suis contemptum. Unde factum est ut agitati tandem intolerabili judiciorum Dei turbine, dispergerentur diversis partibus orbis terræ, longiusque multo ipsis corporibus exiliarentur quam [infami nomine prius ventila 1. Post obitum abbatis Adelardi secundi mala ga- C contumeliam, vitam suam magis magisque disten. vissima et dolores super dolorem mulieris parturientis apprehenderunt æcclesiam nostram, qualia non sunt audita in toto unquam mundo ab illo famoso sub Tito et Vespasiano Jherosolimorum excidio ; quæ in hoc secundo libro altiori repetenda dignum duxi principio, ut directa per ordinem veritatis semita viantem gravatum longo plano relevet vestigio. Siquidem pius multum et patientissimæ longanimitatis dominus Deus non precipiti ira, neque subito furoris sui turbine statum evertit æcclesiæ nostræ ; sed 7 multa diutissime sustinuit miseratione terruitque signorum et miraculorum incessanti per annos plurimos formidandaque formidine. Sed qui tunc erant temporis, patientia Dei abutebantur in 63 ita 1. D. dum recentior manus in 1. 1*. 70 desunt D. rentur. 2. Igitur, ut superius dixi, miracula ad sepulchrum beati Trudonis, quantum licuit quantumque VARLE LECTIONES. 64 deesi*. 63 secundus addit D. et recentiori manu 1*. 66 i. m. H. 1*. IIII. addit 67 ut i. d. desunt 1*. addunt 1. D. 68 canis 1. 1*. 69 8. Id. Dec. superscripsit inter. 71 sed formidine desunt D. 3. Ad hoc ruinosum perituræ ecclesiæ precipitium accedebat grande, ut ita dicam,lubricamentum, videlicet quod de hac vita subtrahebantur cotidie sancti et religiosi viri, qui nutriti fuerant sub disciplina abbatis Guntramni; quantoque eorum imminuebatur numerus, tanto presumptio et indisciplinatio invalescebat amplius. Qui vero de illis supererant, admodum pauci sibi soli cum dolore vivere et de juvenum insolentia nec audere mutire, Quid pudore et reverentia nostri ordinis teneor? Quanto longius ferebatur relatione peregrinorum gloriosa celebritas miraculorum sancti Trudonis, tanto et nostrorum reprehendebatur secularitas ex levitate morum et abusione indisciplinationis. Erat enim summa oportunitas quibusque nostri ordinis perire volentibus ex peregrina, ut dixi, veniente et abeunte multitudine, tum ex confracti monasterii vasta reparandaque amplitudine. humana industria facere potuit, occulta fuerunt A si forte decepti digne plecterentur regularis disciusque ante paucos annos obitus domni Guntramni plinæ sententia. abbatis. Intelligebat enim tanquam vir prudens non evenire ea suis neque suorum meritis, sed ammonitionem ea esse de vitæ et morum sui suorumque' 72 correctione, quoniam signa data esse infidelibus non fidelibus legerat. Satagebat ergo quam plurimum fratrum numerum augere et meritum,quapropter a liberalissima manu omnipotentis largitoris hanɔ obtinuit benedictionem, ut omnibus diebus vitæ ejus pax et abundantia comitarentur ejus studiosam religionem. Defuncto autem eo (an. 1055) et succe· dente abbate Adelardo secundo, cœperunt haberi miracula et virtutes sepulchri beati Trudonis non tam timori et reverentiæ, quam ostentui et populari gloriæ. Frequentabat enim sepulchrum ejus infinitus B peregrinorum numerus ; neque diebus tantum singulis, sed singulorum dierum horis et scripulis superveniebat multitudini, atque noctis medio grandisona fiebat venientium et abeuntium inquietatio. Vellent nollent fratres, per omnes claustri irrumpebant partes, maxime quia aqua nostri qui adhuc superest putei dicebatur potata in nomine sancti Trudonis fieri medela, atque fiebat accedentibus ad eam languidis; sed et leprosi ibidem de ea loti referuntur nonnunquam fuisse curati. Quid multa? Oratorium, chorus, templum, claustrum, pratum nocte dieque non inveniebatur a multitudine vacuum,quarum perstrepentium continua inquietatio magnæ fiebat molestiæ et ordinis impedimento senioribus, solitis et volentibus Deo servire in quiete et silentio. Juniores vero, quibus tedio erat religio et disciplina odio, gratulabantur prius occulte hac quasi necessitate se magistræ regulæ mandata præterire. Accessu vero temporis et frequentissimo usu peregrinæ multitudinis, tandem inverecunda fronte cœperunt ad libitum cuncta agere ; locorum indifferenter abutebantur qualitatibus et horarum tam incompetentium quam competentium vicissitudinibus seniorum increpationes indignanti supercilio respuere in ipsum quoque abbatem interdum indecenter protervire,quoque primum in anima monachi totius perditionis radicabile et seminarium, et supremum exterminandi ordinis vixque unquam evadendum excidium interea illicitis proprietatibus ardenter studere, et a secularium personarum accessibus vel mediocriter non abstinere, audere quod non expediebat. Hinc quosdam superbi sanguinis effrenabat tumida recordatio,hinc quibusdam lenocinantibus modo submurmurata modo palam objecta accendebat ejusdem fastus suggestio. Quorum impunitas alios animo et sanguine degeneres audaciores reddebat ad similia aut majora committenda.etimpatientiores efficiebat, que deest 1. concupenscientie 1* (194) Leodiensis qui obierat anno 1021. C D 4. Et quoniam quicquid a discipulis delinquitur ad abbatem respicere beatus Benedictus testificatur, extendit pius et cautus salutis nostræ monitor manum suam ad percutiendum abbatem Adelardum quia remissius multo agens quam necesse est animabus, non opponebat se ad tantum animarum periculum et ad advertendum imminentis furoris Dei exterminium, Percussit igitur eum Dominus sensuque alienavit, ut etiam inter signa et miracula, quibus per beatum Trudonem vitam nostrorum emandandam cotidie ammonebat, ex hoc ammonitos fratres terreret, territos animadvertere faceret, quod eorum peccatis facientibus ille sensu esset alienatus, cujus ducatu regi deberent nutantes eorum gressus. Ductus itaque est Leodium ad monasterium beati Laurentii, ibique freneticorum more factis multis diebus in cripta beatæ Mariæ semper Virginis, curari tandem meruit ejus intercessione ad sepulchrum beati Wulbodonis episcopi (194). Sed neque sic sentire voluit nostrorum mala cæcitas, quam pie, quam caute manum misericordiæ porrigeret eis divina misericordia, in flagello sui capitis periculum ammonens totius corporis. Quin magis impetu irrevocabili ferebantur ad omne quod erat eis desiderio et voluptati, capta, ut superius dixi oportunitate ex circumstrepenti peregrinorum multitudine atque ex vasta fracti monasterii amplitudine. Tum quia si quid forte concupiscentiæ 73 cujusquam deerat, supplebat singulis ad placitum suæ pruriginis effusissima oblatio sepulchri beati Trudonis; non enim noxias manus a tanto sacrilegio continere curabant. Latere ista omnino non potuerunt dominos nostros, scilicet Mettensem et Leo VARIE LECTIONES NOTÆ diensem episcopos, quin immo invidorum delatione A dimus monachis, ut regulæ prevaricatio ipsius auctomajora satis veritate coeperunt inde credere, abbatemque gravissimis exactionibus et frequentibus audientiis supra posse gravare. Nam clerici, quos in exiciale malum suum parvulos educarat inter scolares pueros nostros stulta abbatis seniorumque indulgentia, rem sibi ex prima familiaritate nimis notam cum augmento deteriore per multorum ora spargebant, ipsosque episcopos modo litterarum transmissione, modo presenti suggestione in no strorum omnium ejectionem et aliorum monachorum introductionem vehementissime accendebant. Quorum impudentes linguæ atque impudentiores litteræ plus cæteris omnibus delatoribus, plusque ipsa fama rem semper augmentante, nostris qui eos educaverant exiciales, ut dixi, fuere. Unde factum B est ut duo supradicti episcopi, Mettensis scilicet Herimannus et Leodiensis Heynricus, pari in unum conspirarent consilio, quatenus, si superstes adhuc defungeretur abbas Adelardus secundus, nunquam nostris ex nostris abbas daretur, sed ad evacuandam irreligiositatem eorum, alius aliquis religiosus eis introduceretur. Bonum siquidem et utile consilium, si magistra discretione et non ira vindice esset consummatum. Quid plura ? 5. 8 Idus Decembris abbas Adelardus secundus defungitur, fratrum electio Mettis respuitur, 3. 74 Idus Augusti in capitulo nostro ab utrisque episcopis cum religiosis tam clericis quam monachis convenitur.Affuit et abbas Sancti Laurentii Berengarius (195), et magnæ vitæ et nominis Franco, magister C scolarum Sancti Lamberti religiosus (196). Recitantur sub omnium audientia delatrices litteræ ab iniquis illis clericis maleque nobis familiaribus datæ asscribuntur illis et illis de nostris aliæ atque aliæ criminationum infamissimæ notæ, deinde omnibus pro hac infamia fratribus in commune precipitur, ut exilio longe lateque per diversa cœnobia ferantur. Totum pondus capituli die illa in nostros convertitur; non enim erat qui misereretur quibus jam dudum cæcitate sua obduratis longanimus Dominus tandem invehebatur iratus. Tamen petita vixque impetrata audientia, unus ita respondet pro omnibus : D ritateet sententia emendetur, ita tamen secundum eandem regulam, ut rubigo vasis sic abradatur, ne testa hmanæ fragilitatis penitus comminuatur. Peccatis quidem nostris exigentibus,licet sero tamen recognoscimus factos nos esse obprobrium omnibus per circuitum nostrum,non tamen cuncta vera esse quæ loquuntur adversum nos malignæ linguæ odio nos habentium. Quapropter si canonicum hoc est si regulæ nostræ consentaneum, si vestræ religioni debitum,siusibus æcclesiasticis usitatissimum,date, oramus pronisque tam mentibus quam corporibus imploramus,date, supplicamus,date, piissimi domini nobis abbatem, quoniam noster defunctus est. Cum datus ille nobis fuerit, de omnibus quibus infamati sumus, quibusque hodie accusamurtam falsis quam veris vocibus, magistra regula ipso (197) ordinante, vobis etiam si placet presentibus, satisfacere et emendare, parati sumus. Qui si prius cuiquam inderespondere debemus,sanctus iste vester decernat conventus. Electus noster, cum non tantum careat crimine sed omni quoque mala suspitione, isque nulla possit auctoritate respui,si nostris tantum,licet falsis,reprobatur criminibus,detur nobis cuicumque vobis placueruit alius. Non contradicimus,quin libenter annuimus dummodo habentes caput purgari et emendari sub oculis ejus ex his possimus,quibus vel presentes vel absentes arguimur. 7. Et quidem erat electus ille vir peroptimus,prudens et religiosus monachus, humana divinaque pagina adprime eruditus, diuque loci nostri prepositus,nomine Gerardus, ex discipulis Guntrani abbatis superstitum adhuc unus. Sed tanta fuerat proh pudor 7! infamia eligentium, ut prejudicans prevaleret adversus electi meritum ; quoniamque Dei benignitate et patientia abutentes, aurem cordis a clamore ejus diu averterant, effectum petitionis suæ, licet justæ, licet regularis, justo tamen Dei judicio assequi non poterant. Quid plura ? Solvitur tandem die illa capitulum cum ira magna et indignatione episcoporum. 8. Ratione et regalari auctoritate se premi dissimulantes, tamen occulte ingemiscebant, sed tamquam ministri iræ et virga furoris Domini in nostros etiam volentes assentiri non poterant. Satagebant ergo tota die illa simul, ut qui fori in exilium reluctarentur, viribus et ignominiose sequenti die de monasterio et oppido ejicerentur, utque ejecti miseratio ne humana, a nullo reciperentur vel in hospitio. Progressus in publicum episcopus Leodiensis Heynricus stolatus auctoritate episcopali per bannum omnibus in episcopio suo precæpit, ut et hospitio eis non inVARIE LECTIONES. 6. Licet peccata nostra, o domini nostri et episcopi vosque sanctus tam clericorum quam religiosus abba tum et monachorum conventus, alienen/ pia corda vestra a nostri miseratione, tamen debita justiciæ piique judicii regula nunquam debet vacare ab universalimatre virtutum,sancta discretione.Si a regula sancti Benedicti quam professi sumus hactenus utcunque deviavimus, iccirco regulam datam esse cre 74 13. D. 75 dolor D. NOTE. (195) Qui præerat suo monasterio inde ab anno 1076 cf. Ruperti Chron. Sancti Laurentii Leodiens. C, 44. (196) de quo vide Mon. Germ. SS. IX, 2, 80 æcclesiis preferantur. Habeat unusquisque fructum suæ militiæ in ccclesia sua, in qua suam super omnia officia transegit ætatem; in aliena stipendia minime alter obrepat, nec alii debitam alter sibi audeat vendicare mercedem. Hæ sunt auctoritates sedis apostolicæ. 81 dulgerent, et cuicquid habere invenirentur primo A enim illi requirendi sunt, quam aliqui de alienis illis obviantes impune distraherent. Res miserabiliter miseranda, et nisi judicio Dei accidisset, nullo Dei et hominum judicio suscipienda. Sed ne forte in judicio duorum istorum episcoporun occultum Dei judicium videamur reprehendere, sinamus cum reverentia justum judicem Deum peccata nostrorum per istos punire: hoc tantum ad miseriam eorum veraciter referamus, quod etiam non intelligentes ministros iræ Dei et virgam furoris Domini se esse, esse tamen meruerunt et pro peccatis suis peccata aliorum punire, atque ita, ut non modo hoc fieret sine reverentia monachici ordinis, sed etiam sine compassione in homines peccatores saltem extremæ humanitatis". Quæ enim regula, quis canon, quis ordo, quæ leges hoc auctorizant, ut defuncto suo abbate monachi abbatem regulariter petentes, et quicquid de eis vel fama mentitur vel veritas perhibet, secundum regulam suam vel purgare vel emendare volentes, ire ante datum abbatem ab episcopo in exilium compellantur, et nisi assentiaut, stola et banno omnes in episcopio christiani ab eorum hospitalitate interdicantur? Sed cum reverentia, ut diximus, justum Dei judicium in istorum injusto judicio suscipiamus, proximioremque Dei clementiam indubitanter credamus esse erga illos, quos dignatur corripiendo flagellare, quam quos voluit ministros iræ suæ et virgam furoris sui esse, si tamen in humilitate conscientiæ suæ sciunt correptionem Dei suscipere. 9. Episcopi igitur nec justæ petitioni nostrorum acquiescentes nec Deum in se nostros persequi pro peccatis tam suis quam nostris intelligentes, spreta nostrorum digna electione et quæ reprobari non poterat aliqua regulari objectione, sicut jam dudum deliberaverant, sequenti die, stupentibus oculis monachorum, introduxerunt in monasterium nostrum Lanzonem quendam de cœnobio sancti Vincentii Mettis abbatem, virum quidem religiosum et inter religiosos nominatissimum, at nichil religioni ejus detraxissent, si tamdiu a regimine cœnobii nostri abstinuissent, donec canonica auctoritas etiam repugnantem eum ad id pertraxisset. 11. Quod si quis dominum istum et religiosum quidem virum, Lanzonem abbatem, ex eo conatur defendere, quia faciente ipsius famosa religione consenserintin eum duo episcopi isti de violenta ejus in nostros prelatione, audiat se inde redargui hacejusdem Nicholai papæ ad eundem Egilonem auctoritate: Quid autem, inquit, suffragatur consensus episcoporum,ubi non pro regulis paternis, sed contra regulas adunatur ? Et paulo post : Cujuscunque itaque sit sanctitatis dono quilibet preditus, alienos non debet labores preripere, quippe cum jubetur nihil eorum quæ proximi sunt aliquo modo concupiscere. Eo ipso enim quo quisque alteri pertinentia jura surripit, sanctitas gratiam perdit ; nam quæ sanctitas vendicat mercedem alteri debitam? Quæ sanctitas alterius sibimet fructus usurpat? Contra hac ecclesiasticas auctoritates et sedis apostolicæ interdictiones, licet sanctus, licet justus, licet religiosus, licet suffragante illi duorum episcoporum consensu, peccatis nostrorum ita merentibus, domnus Lanzo abbas est super nostros introductus. Donum tamen rerum temporalium et cura committendarum ei animarum dilatum est ab episcopis usque 9. Kal. Sept. Die vero capituli convenerunt in chorum ad vesperos omnes C confratres nostri, vestientes chorum formosis viris magnarum personarum et eruditis, apprime in omnibus officiis ecclesiasticarum institutionum. Felix quidem æcclesia tot et talibus et tantis viris, si non iratum habuissent sibi Deum patrem pro peccatis suis, vel iram ejus scissent portare in humilitate cordis et contritione carnis. Sed quid moror? D 12. Eadem nocte intelligentes ab amicis quod sequentidie violenter et contumeliose truderenturin exilium, si in claustro essent inventi. pavore dissoluti - ut esthumana natura et maxime formidolosa simplicitas monachorum-fuga sibi consuluerunt. Unus tantum eorum Luipo nomine, exilio sibi magis quam fuga electo, transmissus est Leodium sub Berengario abbate apud Sanctum Laurentium ; paucissimi vero cum abbate Lanzone remanserunt, Gerradas scilicet prepositus ille nostrorum electus, necnonet Bligerus, Herimannus quoque senior cum anlio Herimanno nepote suo,atque Engo qui paulo post missus est Mettis in exilium, ceterorum verò plurimis per Flandriam et Angliam, Datiam et Saxoniàm, regnum quoque Theutonicorum dispersis. VARIE LECTIONES 10. Nam nisi me fallunt auctoritates sedis apostolicæ, scilicet Coelestino papa precipiente necnon et illud idem Nicholao papa ad Karolum Francorum regem (198) et Egilonem episcopum Sennensem multipliciter iterante (199): Illicitum est in aliena stipendia quenquam obrepere,et ex transverso venientem in castra inter quæ non militavit ducatum arripere. Tunc tandem alter de altera eligendus est ccclesia, side civitatis ipsius clericis vel monachis nullus dignus inveniripotuerit,qui ordinandus sit. Primum 7 indulgentes D. " necessitatis D. prohibet 179 reprobandi Mansi. & ut Mansi 81 deest 1*. * ad 1*. (198) Nicolai 1 ep. 20 Mansi XV, 391. NOTE (199) Nicolai 1 ep. 21 Appendice apud Mansi XV, 393. Tunc mercedem sunt verba Cælestini I. Pars minima, habitu sibi retento, per diversa cœ- A tumque fuit, non dicam infortunium, sed ut dixi “ nobia hospitabatur, pars maxima, nichil sibi de monacho retento, presbiterorum more per diversas parrochias vagando ferebatur. Sed et Leodii et Coloniæ, post iræ Dei super locum nostrum pœnitentiam et redditam nostris miserationis suæ gratiam, vidimus nonnullos eorum inter clericos sub clericorum habitu consenuisse in ordine canonicorum; Leodii in monasterio sanctæ Crucis necnon et sancti Johannis, Coloniæ in monasterio sancti Georgii. 83 13. Interea Lanzo abbas duorum fultus auctoritate episcoporum, cœpit strenue de temporalibus et spiritualibus apud nos agere, advocata sibi de Mettensium 3 partibus religiosorum monachorum multitudine; sed nescimus quo occulto Dei judicio, B gravissima contritus est divinitus adversitate, dum humana nimium forsitan elevaretur prosperitate. Nam tercio prelationis ejus anno (200) super nostros 7 Idus Martii (an. 1085) combustum corruit mirificum illud et pulcherrimum operis monasterium nostrum, quod incomparabilibus in hac terra nostra columnis, et tectura irrecuperabili pene consummaverat pia sollicitudo abbatis Adelardi secundi ; tan 86 occultum Dei judicium, ut de una domuncula, longe quidem posita, in toto oppido nostro solum nostrum combureretur monasterium. Globus namque ardentis straminis altissime se attollens ab incendio flammivomantis domunculæ, dicitur visibiliter tandem corruisse super nidum cyconiæ, in una duarum turrium, quæ est juxta orientales absides in australi latere*; et oppidanis ad clausum ostium monasterii concurrentibus, sed fratribus causam nescientibus, tamdiu protelatum illis esse introitum, donec vis ignea inexpugnabile sibi preoccupasset totius domus imperium. Cecidit igitur tandem, cecidit illud monasterium, cujus simile amplius nostrum non habebit cœnobium, illæque mirabiles columnæ, super quibus labor, expense, studium, opus, pulchritudo, magnitudo referri digne vix potest, ita funditus igne resolutæ corruerunt ut de duodecim reformari non posset illo similis preteritarum. Sed a tam luctuosa descriptione paululum hic jam respirare oportet, et secundi libri fine terminato, ad tertium inchoandum molestum animum recreare clementiori otio. Sita ad dexteram capelle Sancti Trudonis in superiore margine addidit interpolator 1*. EXPLICIT LIBER SECUNDUS, INCIPIT TERTIUS. 93 95 92 Martii anno videlicet dom. inc. 1085 **. Hildebrandus papa,qui et Gregorius est appellatus, et Heinricus Romanorum imperator, qui Leodii obiit filii persecutionem fugiens, gravissimis discidiis regnum et sacerdotium hac illacque miserabiliter distrahebant. Quare imperator faventium sibi episcoporum Mogontiæ concilio habito, suique papæ Clementis appellati, Ravennatium" scilicet archiepiscopi, auctoritate, ut sibi videbatur, roborato, Herimannum Mettensem episcopum hostem imperii puplicum adjudicatum, quoniam " sequi contra imperatorem videbatur Gregorium, abjudicari fecit in eodem concillo totoquo alienari Mettensium dominio (202), abbate quodam Sancti arnulfi Mettis Gualone dicto episcopo 100 pro eo supposito 101. 1. Dum gravi sollicitudinum mearum pressura C bustum est monasterium nostrum, scicilet 7. Idus urgeor, tenue nimis viliterque scissum ipse reprehendo, quicquid in hac ordita tela texuisse videor. Sed quid? Si talis non fuerit res peracta, ut digna sit ita permanere, tantum saltem conferet ex sua vilitate, quod quandoque coget erubescentem se in melius stilum commutare. Interim, lector, animadverte quod scribitur, non quam bene scribitur. Anno igitur dominicæ incarnationis 1082 obiit abbas Adelardus secundus 8. Idus Decembris ; 3. vero Idus Augusti capitulum actum est super confratres nostros a duobus episcopis, Herimanno scilicet Mettense et Heinrico Leodiense; qua nocte dispersi sunt omnes confratres nostri preter paucos, quos superius nominavis7. 9. autem Kal. Septemb. 89 (201) Lanzo, abbas Sancti Vincentii Mettis, ordine quo D secundo libro disserui, abbatiam nostram regendamr suscepit; tertio vero anno introitus ejus com 88 89 *Ante hos vero annos cum interpolator una linea erasa 1*. YARIÆ LECTIONES 83 Mettensibus 1. 8 Anno Domini 1085 abbas Lanzo gravi attritus est scripsit interpolator 1. duabus lineis erasis, ut d. desunt 1.86 quam 1. 8 nominavimus D. 88 Anno sequenti addit interpolator in rasura 1*. 87 memorato addit D. 90 quo disserui desunt D. ita D. 92 VII addunt D. et interpolator 1.3 IIII. rec. man. in 1. distraxis sent interpolat. in rasura 1*. * rasura 1*. 9 Ravennensium D. quoniam 96 Gregorium desunt D. 98 interpolator 1*. fecisset. 9 abbatem quendam interp. 1*. 100 Gualonem dictum episcopum interp. 1*. 101 supposuit interp. 1*. NOTÆ (200) I. e. anno 1086. Si revera ut ex sequentibus patet combustum est monasterium anno (1085), erravit auctor in computando abbatis; erat annus secundus, Cf. etiam infra IX, 29; X, 15. (201) Ita legendum esse non Decembris, quod exhibent codices Dachery, ex antecedentibus II, 11 patet. (202) Vide Sigebertum ad hunc annum et Marsi XX, 613. De Walone vide Hugonis Flav. Chron. |