multo ad eorum imperium submiserunt, unde præ- A et episcoporum ordinata tractavit. Inter cætera etdictus apostolicus Innocentius turbatus, consilio accepto Romanorum, ad eos per cardinales direxit, ne aliena invaderent, et Romanis fines non usurparent, qui apostolico rescribentes responderunt, non aliena, petere, sed solummodo terras ad principatum pertinentes velle redintegrare (57). Dum hæc et alia geruntur, nominatus rex medio mense Julio navigiis paratis Salernum venit, ut filiorum ducis et principis facta, quos, ut supra dixi, cum exercitibus miserat, agnosceret; insuper cum domino apostolico Innocentio alloqui, et simul esse excogitabat. Continuo rex ille, consilio habito, Salernum exivit, et ducentis militibus aggregatis, prope civitatem venit Beneventanam, et cum Joanne subdiacono Romanæ sedis tunc Beneventano rectore et aliis Beneventanis de pace, et civitatis utilitati. bus, et domini apostolici fidelitate tenenda satis, abundeque locutus est, et inde procedens Capuam ingressus est, ibique diebus non multis commorans, de quibusdam suis negotiis tractavit, deinde apud Sanctum Germanum festinavit. Illico habito consilio legatos duci, et principi filiis suis mandavit, ut ad eum reverterentur; audierat enim rex ipse, apostolicum Innocentium de provinciæ illius invasione valde turbatum esse, et contristatum. Dux autem, et princeps nuntiis acceptis ad patrem eorum reversi sunt, universa vero oppida, quæ comprehenderant, necessariis omnibus muniverunt. Et his actis nun tios rex ipse præfato apostolico delegavit, suppliciter impetrando, ut si neri posset cum illo alloqui, et de multis, variisque negotiis terminare desidera. C ret. Apostolicus autem consilio habito, tum pro temporis tempestate, tum pro aliis negotiis instantibus eum alloqui non posse rescripsit. Rex igitur aggregato exercitu Capuam repedavit, et ibi aliquantisper castrametatus, exercitum omnem dimisit, licentiam ad propria remeandi unicuique præbens. Ipse vero rex quingentis acceptis militibus Piscariam tetendit, quam supra diximus filios suos comprehendisse. Inde procedens totam illam regionem a prædictis filiis ejus obtentam circuivit, et eis omnibus studiose perscrutatis, Arianum civitatem advenit ibique de innumeris suis actibus curia procerum (57) Ad Capuæ ne principatum provincia trans civitatem Piscariam pertinebat? De hoc alibi vide rimus. PEREGR. (58) Hunc etiam campum demonstrabat Ignotus Cassin. num. 28, et Joannes Diac. de episc. Neapol. in S. Athanasio. Sed cur ipse præcipue dictus fuerit, de Neapoli sive Neapolis, hoc operæ erat pretium, ut litterati Neapolitani viri, omnigenæque antiquitatis periti intactum non præterirent. PEREGR. (59) De Neapolitana civitatis immunitate rex cum ejus civibus tractavit, quam Falco consueto tunc vocabulo appellat libertatem. Sicut ad an. 1137. Precatur insuper, inquit, ut libertatem possessionum Beneventanorum quam imperator Lotharius concesse rat,populo Beneventano ipse rex Rogerius largiretur Quam sane immunitatem Siculi eripi sibi timebant. apud Falcandum. Non difficile, inquit, persuaserant cancellarium, sidiu verseveraverit in eo culmine poPATROL. CLXXIII. enim suarum dispositionum, edictum terribile induxit, totius Italiæ partibus abhorrendum et, morte proximum, et egestati, scilicet, ut nemo in toto ejus regno viventium Romesinas accipiat, vel in mercatibus distribuat, et mortali consilio accepto monetam suam introduxit, unam vero, cui ducatus nomen imposuit, octo Romesinas valentem, quæ magis magisque ærea, quam argentea probata tenebatur. Induxit etiam tres follares æreos Romesinam unam appretiatos, de quibus horribilibus monetis totus Italicus populus paupertati et miseriæ positus est, et oppressus, et de regis illius actibus mortiferis, mortcm ejus et depositionem regni optabat. Quibus ita mortalibus edictis et monetis inductis, rex ipse militibus suis congregatis Neapolim tetendit. Archiepiscopus itaque Neapolitanus, Marinus nomine, clerum omnem civitatis congregari præcepit; simul et cives,et adventum regis eis annuntians hortatur, ut honeste, et lætitia multa eum suscipiant. Cives igitur simul cum militibus civitatis foris Portam Capuanam exierunt in campum, quem Neapolim dicunt (58), et regem ipsum honore et diligentia multa, ultra quam credi potest, amplexati sunt, et sic usque ad prædictam portam Capuanam perductus est. Continuo presbyteri, et civitatis clerus ad eamdem portam obviam exivit, et eum hymnis, et laudibus ad astra levatis civitatem introduxerunt. Quatuor illico viri nobiles habenas equi, et pedes regis ipsius tenentes, alii quatuor usque ad episcopum civitatis. regem illum introduxerunt. Frequentiam vero populi per plateam incedentis, et mulieres viduas, conjugatas et virgines per fenestras existentes, lector, si aspiceres, miratus affirmares, imperatorem aut regem alium, sive principem tali sub honore et gaudio nunquam civitatem Neapolim ingressum fuisse. Quid multa? Rex ipse tali et tanto honore ditatus ad episcopium descendit, et in camera archiepiscopi hospitatur; die vero altera adveniente, totam intrinsecus civitatem, et foris rex ipse equitavit, et palatia, et ædificia circumspexit. Inde navigio parato ad castellum Sancti Salvatoris civitati proximum ascendit, et civibus Neapolitanis ibi vocatis, negotia quædam cum illis de libertate civitatis, et utilitate tractavit (59). Donavit insuper unicuique militi quinque D testatis, universis populis Siciliæ libertatem quam hactenus habuerant sublaturum. Et infra: Ui universi populi Siciliæ redditus annuos et exactiones solvere cogerentur, Juxta Galliæ consuetudinem quæ cives liberos non haberet. Nec diversæ rationis libertate et immunitate Neapolitani præditi, ea participes fecerunt negotiatores ducatus Amalfitani, dégentes Neapoli: de quo in privilegio apud Latinam Historiam Neapolitanam lib. 1, cap. 12 sic legitur: Ut sicut ista civitas Neapolis privilegio libertatis præfulget, ita et vos negotiatores, campsores sive apothecarii in perpetuum gaudeatis. Sed quanam? pergit privilegium. Ut nulla conditio [scribo condictio] de personis, vel rebus vestris, sive hæredum et successorum vestrorum negotiatorum in Neapoli habitantium requiratur; sicut non requiritur de civibus Neapolitanis. Haud igitur eo in privilegio, ut censuit ejusdem Historiæ auctor, libertas Neapolitana præponitur, quæ 40 modia terræ, et quinque vilanos (60), et promisit A monetas illas superius dictas introduceret, domino eis, vita comite, munera multa, et possessiones largiturum. Interea noctis silentio præfatus rex totam civitatem Neapolim extrinsecus metiri fecit, cognoscere volens, quantæ esset circumquaque latitudinis; invenit itaque studiose metiendo in gyrum passus duo millia ter centum et sexaginta tres. Et passibus illis ita inventis, dum populus civitatis aggregatus esset, in ejus conspectu quasi dilectionis affectu, eos interrogare cœpit utrum scirent, quot passus civitas illorum per circuitum habuisset, qui, ultra quam credi potest admirantes, se nescire profitentur. Rex autem sicut studiose in venerat, mensuram passuum quos civitas eorum tenebat patefecit. Unde populus omnis regem ipsum sapientiorem aliis antecessoribus et studiosiorem prædicabat, et quod nunquam factum fuerat, super civitatis mensura mirabantur, quomodo rex ille fieri contractasset. Et his omnibus ita peractis ipse Salernum properavit, et ibi diebus non multis moratus, quarto die intrante mensis Octobris navigio parato mare ingressus est, deinde Panormum festinavit. Dux vero filius ejus in Apuliæ partibus remansit, et princeps alter ejus filius apud civitatem Capuam mansitavit. Cumque, ut prædiximus, prædictus rex Rogerius Joanni subdiacono sanctæ Romanæ sedis Beneventano rectori et civibus Beneventanis delegavit, ut monetas illas infra civitatem suscipiat, quod prædictus rector audiens mirabiliter contristatur. Aiebat quidem rector ipse quoniam sine domini papæ licentia monetas illas recipere non posset, præcipue cum ad totius Italiæ mortem monetarum illarum introductio spectaret. Tandem communicato consilio rector præfatus prædicto pontifici regis edicta man. davit, ut quid super his negotiis esset agendum mittere dignaretur. Pontifex itaque Innocentius his auditis, ultra quam credi potest condoluit, et super regis Rogerii exsecrandis actibus mirabatur. Confestim Beneventanis mandavit litteras suas ita contiв nentes: « Facta regiset monetarum suarum inventiones, et a vobis accipimus, et aliis nobis in veritate referentibus ; unde mandamus, ut non terreamini; neque jam mentes vestras moveatis, quoniam transitura sunt, et cito possunt emendari. Nos autem circa utilitates vestras quotidie invigilamus. » Litteris talibus acceptis et lectis, gratiarum egimus actiones, et aliquantulum roborati respiravimus; et his actis præfatus pontifex Innocentius ad regem transmisit Rogerium significando, qualiter totus C ab ædificationis primordiis secum vixit, quippe illam etiam coloniam fuisse Neapolim, valde suspicor,quæ patrios Græcanicos ritus nunquam dimisit. Hæc autem civitas quæ mirabile dictu, post Romanum imperium, ut cum Alexandro Teles. dictam lib. 11, cap. 12 et 66 cujus sententiam rigide nunc non examino, vix unquam a quoquam subdita fuit, nunc vero Rogerio, solo verbopræmisso, submittitur. Græcis namque impp. non armis, domita, sed ex antiquissima subjectione; ut reliqua multo etiam tempore Italia : longo annorum curriculo obediverat; de quo dicam lib. Hist. Langob. PEREGR. (60) Unicuique militi, inquit, non comili, non magnati, in feudum dedit exiguum terræ modium cum glebæ ascriptis colonis; ut præstito sibi perinde ab fis fidelitatis juramento, urbem in officio strictiori, velut nexu devinctam detineret. Alexandrum Teles. lib. 11, cap. 37 huc advoco, ubi de eodem rege. Eo quod, inquit, supradictorum adversum se principum (lego procerum,ut monui supra)compererat cum perjurio factam conspirationem, tanta quidem contra eos rapitur indignatione, tantoque mentis erupit furore, ut non comiti, non magnati, non etiam cuilibet militi, qui ita perjurantes, in eum colla erexerant, penitus parceret. Sed attende temporum vices. Rullus olim, ut Cicero perhibet de leg. agrar. in quinque millia colonorum Capuam scribi, quos e rusticis tribubus sortiri decreverat, et in singulos tum dena, tum duodena jugera dispertiri jusserat, hoc est nostros terræ modios plus minus octo. Porro Fazellus Poster. Decad. lib. vii non contentus res plures, tempora et personas perperam immiscuisse, hoc etiam addit; quod postquam inter Innocentium et Rogerium convenit, ipse rex Neapolim ingreditur, magno tum suorum, tum civium applausu; quo die centum quinquaginta milites instituit, duosque menses ibidem festos egit. Noster sane nil habet tale quem pro hoc dicto a viris parum cordatis (tales enim nuperrimo expe rimento contra spem se prodiderunt meam) citari video. Et præterea ipse Falco diserte declarat, hoc anno Rogerium medio mense Julio Salernum e Sicilia venisse, et quarto die intrante mensis Octobris mare ingressum, Panormum festinasse; variis interim negotiis itineribusque distentum, PEREGR. Hactenus codex Benevent. papyraceus. populus Italiæ, et extra de intruductione monetarum A devenisset. istarum doluisset, et quomodo ad famis afflictionem ANNO DOMINI MCXXXIX MATTHEUS CARDINALIS EPISCOPUS ALBANENSIS NOTITIA HISTORICA (UGHELLI, Italia sacra, t. I, p. 254, in episc. Alban.) Matthæus, Gallus, nobilibus opulentisque parentibus editus, in Remensi provincia monachus, ac prior Cluniacensis, ab Honorio Il electus est episcopus card. Albanus 1125. Hic a primis annis cum pietate disciplinarum peritiam felici successu conjunxit, cumque antea canonicus Remensis esset, monasticam vitam professus est in celebri cœnobio S. Martini de Campis Parisiensi, cujus postea abbas electus est. Cum postea ad episcopatum assumptus fuisset, adeo inter beatioris vitæ obsequia instituti prioris non fuit oblitus, ut cæteræ vitæ austeritati etiam duriora addiderit, ita ut sanctimoniæ vitæ rarissimis exemplis illustrarit Ecclesiam. Familiaris D. Bernardo fuit, atque ad obsequium veri pontificis traducendis deviis individuus ejusdem collega. Sub Honorio II in Galliis legatione functus est, ubi in Trecensi concilio militare Templariorum institutum favorabilibus diplomatibus indultis, confirmavit. Ab eodem legatus ad Montem Casinum, Oderisium Nicolaumque exuit dignitate, ac Signorettum in ejusdem loci abbatem eligendum curavit. Interea cum inter Innocentium II atque antipapam Anacletum obortum schisma fuisset, Matthæus miro animi candore Innocentii partes consecutus est, atque antipapæ scelerosos ausus insectatus: cumque a Petro Leone expulsus Roma fuisset, in ea plena ærumnis sive fuga, sive peregrinatione, officii sui egregie memor, Gallos atque Germanos, ad quos pervenerat, ad veri pontificis obsequium obedientiamque demum adduxit. Sub vitæ finem, D. Bernardo collega, Ligustica legatione etiam functus est, in qua Mediolanensibus auctor fuit ut Innocentium verum pontificem venerarentur. Demum Pisas reversus, ubi per id tempus pontifex morabatur, ex laboribus contracto morbo, vitam finivit, die Natali Domini sacro, dum adhuc crepera luce sacrum perageretur anno 1139, sepultusque apud S. Frigidianum, gloria miraculorum clarus, Præfuit etiam conciliis Moguntino et Parisiensi. Ejus Vitam perscripsit ven. Petrus Cluniacensis abbas, tametsi in Cluniacensi Chronico ejusdem gesta, vitaque rursus narrentur; cujus Baronius meminit tom. XII Annal. eccles. Ejus ibidem laudes S. Bernardus in quibusdam epistolis sincere deprompsit, in quibus vel cum gravi consultoque viro gravissima transigebat negotia, vel sanctæ familiaritatis ergo mutuam pertinet, sine simonia provideant, nec ipse calum- A tertiam partem obtineat. Archidiacono autem, in niam aliquam, nec debitum ex officio, sacerdoti illi imponet, et si persona ejus legitima et recipienda fuerit. archiepiscopus animarum illi curiam concedet. Concessit etiam qnod data sibi animarum cura, sacerdos ille prædictis canonicis censam tribuat,et eis plenam securitatem inde faciat, et archiepiscopus nullo modo, aut per se,aut per submissam personam censam illam canonicis illis impediet. Etipse, sicut sacerdos et episcopus, concessit, et promisit quod hujusmodi concordiam integram et inconcussam servabit et tenebit. II. Authenticum cardinalium super compositione facta inter Stephanum episcopum Parisiensem et Theobaldum archidiaconum. (Anno 1127.) [Cartulaire de Notre-Dame de Paris, tom. I, p. 28.] Hæc est concordia quam nos Matthæus episcopus Albanensis et Joannes, de titulo Sancti Grisogoni, et Petrus de titulo Calixti, cardinales, inter dominum Stephanum, Parisiensem episcopum et Theobaldum, notarium archidiaconum ejusdem Ecclesie, ex mandato domini papæ [Honorii] composuimus. Non liceat archidiacono in ecclesiis presbyterum ponere. Episcopi autem erit ecclesias ordinare per archidiaconum tantum, sicut per ministrum suum ; ita ut episcopus sacerdoti curam committat animarum; per archidiaconum vero ecclesiam et res assignet ecclesiæ. Archidiacono sacerdotem ab officio suspendere nullatenus liceat, si episcopus in parochia fuerit; deponere autem omnino non liceat neque pœnitentias dare, sed neque reconciliare nisi ex licentia debebit episcopi. Excommunicare autem aliquem clericum aut absolvere archidiacono [non] licet nisi per mandatum episcopi. Episcopus vero, quotiens expedierit, parochianos suos conveniet per archidiaconum et ad justitiam invitabit quod si contempserint et justitias dictaverit, excommunicare licebit episcopo: factam vero excommunicationem archidiaconus observabit. Clericos vero ad ordines promoveri non faciet archidiaconus,nisi per mandatum et sigillum episcopi, si tamen in provincia fuerit. Si vero episcopus tres menses abfuerit, et archidiaconus mandatum habebit episcopi, necessitate urgente,et clericos promo veri faciet, et ecclesias canonice poterit ordinare. Collectas vero episcopus, absque archidiacono, per parochiam ipsius non faciet, nisi aut Romam veniat, aut concilium in provincia celebretur, aut forte dominum papam in Ecclesia sua suscipiat ; quod tamen consulto archidiacono faciet: in quibus quidem cellectis,quia expensæ omnes erunt episcopi, archidiaconus nullam habeat portionem. In cæteris vero communibus collectis, archidiaconus ut moris est (1) Quæ sequuntur deprompta sunt ex parvo chartulario, fo 36, vo. In alio ejusdem concordiæ apographo, ibid., fo 47, legitur: « Interfuerunt etiam hi testes, domnus T. prior Sancti Victoris, R. ar tota parochia, collectas sine episcopi [facere] non licebit. Quod si quis archidiacono de suo, precibus aut ultro,donare voluerit, nequaquam debebit episcopus contradicere. Debitum vero quod Franci catate vocant, quod archidiaconus debebat episcopo usque ad [hunc] diem, precibus nostris et pacis amore, totum archidiacono dimisit episcopus. De cætero, archidiaconus omne debitum persolvetepiscopo, ita tantum siin pace et concordia hac archidiaconus perseverat. De scholis vero, unde inter episcopum et canonicos Parisienses emersit discordia, dominus Theobaldus contra voluntatem episcopi nullatenus veniet. Si vero pacem hanc non observaverit archidiaconus, et si semel, secundo aut B tertio admonitus erratum suum non emendaverit,aut justitiam facere comtempserit, tunc licebit episcopo, sicut prius, debitum omne suum requirere. Si quis in parochia clericus, sive laicus, archidiacono aut alii injustitiam fecerit, et per eumdem archidiaconum emendare noluerit, si episcopus in loco fuerit et negotium ante se tractare voluerit, archidiaconus usque ad sententiam non procedat, sed causam suam ad episcopum deferat, qui ei canonicam in omnibus observet justitiam. Si vero episcopus absens fuerit, aut audire noluerit, archidiaconus justitiam faciat, ex mandato tamen episcopi,et hoc in laicos. Banc concordiam fecimus, salva in omnibus apostolicæ sedis et domini papæ auctoritate et debita reverentia. Huic paci interfuerunt, et eorum consilio facta est, venerabiles fratres nostro Gaufridus Carnotensis et Burchardus Meldensis episcopi. D Actum est Romæ (1) apud Palladium, anno Dominicæ Incarnationis 1127, pontificatus domini Honorii papæ secundi anno tertio. Ill. Matthæus Albanensis electionem Udonis, S. Petri Carnotensis abbatis confirmat. (Anno 1128.) [MABILLON, Annal. Bened. VI, 164.] Servorum Dei quieti sicut in præsenti consulere pium est, sic et in posterum providere opportunum. Proinde ego MATTHÆUS, Albanæ Ecclesiæ Dei gratia humilis episcopus, et sanctæ Romanæ atque apostolicæ sedis cardinalis et in Galliis legatus, omnibus quibus oportuerit notum esse volo fidelibus,quia monasterio S. Petri Carnoti eam quam hactenus habuisse cognoscitur abbatem eligendi libertatem, præsente venerabili Gaufrido Carnotensi episcopo ipsius suggestu atque rogatu,ex Romanæ Ecclesiæ auctoritate præsens in ejus monasterii capitulo præsidente ei Udone recens electo abbate, viva voce confirmaverim, et hoc idem scripto atque sigillo nostro me facturum promiserim. Hic ergo eamdem confirmationem repetentes,ex domini papæ Honorii, chidiaconus Cameracensis, A. cancellarius, T. archidiaconus Meldensis, T. monachus, Hugo monachus Resbaci, Albertus Stampensis.>> monachos suos, qui Deo religiose deserviant, substitueret. Et ut hæc nostre restitutionis concessio tam sibi quam posteris firmissima in posterum habeatur, ei apostolica auctoritate, nostrique sigilli corroboratione, in sempiternum confirmavimus: hoc idem, Parisiensi episcopo Stephano, in cujus parochia est, primum faciente et confirmante. cujus in Galliarum partibus vicem gerimus, auctori- A tiam, ut illis in religiosis locatis monasteriis,ibidem tate, et ex Romanæ, cui ipse præsidet, sedis potestate scripto et sigillo isto decernimus atque statuimus, ut præfati monasterii S. Petri Carnoti capitulo ab omni tam ecclesiastica quam sæculari potestate omnino libera sit, et firma abbatis sui electio; et sicut hactenus licuit, perpetuo liceat monachis quancunque voluerint personam regulariter duntaxat sibi in abbatem eligere ; itaque electum,sine cujusquam contradictione, sine præjudicio vel surreptione, locum firmiter obtinere. Quod decretum nostrum si quis unquam quolibet ingenio ausus fuerit aliqua- Epistola Matthæi Albanensis episcopi ad fratres con tenus scienter temerare, ex ipsius domni papæ au ctoritate, et ex sanctæ atque apostolicæ sedis majestate eum, quicunque ille fuerit, anathematizamus, ར. scriptos, etc.., abbates, etc. [D. BOUQUET, Recueil, tom. XIX, p. 419.1 Fratribus conscriptis cœlestis curiæ senatoribus, atque a regno Chisti et Dei, nisi hoc digna cum B abbatibus illis qui condixere singulis annis Remis satisfactione emendaverit sequestramus. IV. Litteræ Matthæi Albanensis episcopi, qubus Argentoliense monasterium abbatiæ S. Dionysii, de sententia concilii Parisiensis apud S. Germanum a Pratis habiti, restituitur. (Anno 1129.) [LABBE, Concil. t. X, col. 936.] In nomine summi Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi, MATTHEUS, divinæ gratiæ dispositione Albanensis episcopus et apostolicæ sedis legatus. convenire pro monastici ordinis correctione, Matthæus Dei gratia Albanensis episcopus, eorum frater et devotus amicus, gratia et pax a Deo patre et Domino Jesu Christo, et qui ab utroque procedit, Spiritu paracleto. Vestræ strenuæ probitatis et ardentissimæ religionis fragrantia ad nos usque pervenit, et qui de sanctis studiis vestris procedit odor suavissimus vi scera nostra replevit. Benedictus sit Deus,qui licet nstante Antichristi tempore, cujus faciem, quemadmodum scriptum est, præcedet egestas, ad hæc misera tempora tales reservavit personas : et ad tenebras effugandas, quæ quasi palpabiles sua tetra caligine monasticum ordinem in partibus illis Quoniam ad nostræ dignitatis potestatem pertinere constat circa ecclesiasticæ cultum religionis summa sollicitudine fideliter elaborare, immunda cuncta eliminare, utilia quoque studiose supplan-offuscaverant, vos tanquam clara lumina sideraque tare,ideo summopere nobis injuncto officio oportet invigilare. Ea propter cum nuper in præsentia domini serenissimi regis Francorum Ludovici, cum fratribus nostris coepiscopis, Remensi scilicet archiepiscopo R. [Rainaldo] Parisiensi episcopo Stephano, Carnotensi episcopo G. [Gaufrido] Suessionensi episcopo G. [Gosleno] aliisque quamplurimis, de sacri ordinis reformatione per diversa Galliarum, in quibus tepuerat, monasteria, Parisius ageremus, subito in communi audientia conclamatum est super enormitate et infamia cujusdam monasterii san ctimonialium, quod dicitur Argentolium, in quo pauca moniales multiplici infamia, ad ignominiam sui ordinis degentes, multo tempore spurca et infami conversatione omnem ejusdem loci affinitatem fœdaverant. Cumque omnes qui aderant illarum expulsioni insisterent, venerabilis abbas S. Dionysii Suggerius, emunitatibus suis apostolicorum confir. matione certissimis in medium ostensis, præfatum monasterium ad jus ecclesiæ suæ pertinere satis evidenter ostendit. Unde nos, cum fratribus prænominatis participato consilio, et quia illud venerabile cœnobium, potissimum in suis temporibus inter alia Galliæ totius monasteria, Dei misericordia, et sanctorum martyrum intercessione, omni religione irradiatum vidimus, non solum ejus justitiæ, verum etiam illarum miseriæ consulentes, hanc ei injunximus obedien D rutilantia constituit et non solum vestra propria loca, verum etiam alia quædam sanctitatis vestræ radiis irradiavit, et in ruinosa monastici ordinis fabrica in frigidis illis regionibus, tanquam firmas et immobiles columnas super bonum firmaentum, quod est Christus, fundavit et stabilivit ! Et quem admodum illa evangelica devotaque mulier pretiosum super pedes Domini effudit unguentum, et tota domus odore repleta est; ita et vos,postquam vestras odoriferas aperuistis thecas, odor gratissimus atque suavissimus circumquaque diffusus est, et merito cantare potestis ; « Nardus mea dedit odorem suavitatis. » Bona siquidem aromata quanto magis, tractantur atque teruntur, tanto suavius aspirant, tantoque delectabilius redolent. Quoniam quidem in claustris vestris, quæ prius tanquam delubra voluptatum exstiterant, in quibus habitabat ericius, ululæ morabantur, sirenæ cantabant, saltabant pilosi; nunc expulsis illis viriliterque dam natis, gloriosa Christi ovilia delectabiliaque præsepia reparastis, iis quibus nunc pascit Christus et pascitur, reficit et reficitur, nutrit et nutritur, fovet et fovetur, gaudet et delectatur. Nam religio quæ ibi floruit, et humilitas quæ ibi viget, et obedientia quæ ibi regnat, et charitas quæ ibi omnes attrahit, et amplectitur et saginatur, bona mater sanctaque Rebecca docuit dilectum filium suum Jacob cibos præparare, quibus pater Isaac, qui risus interpretatur, libenter vescitur; vos quoque |