Vitamque sub divo, et trepidis agat Prospiciens, et adulta virgo, Suspiret; Eheu! ne rudis agminum Per medias rapit ira caedes. DULCE et decorum est pro patria mori : Poplitibus timidove tergo. Virtus, repulsae nescia sordidae, Nec sumit aut ponit secures Arbitrio popularis aurae. 10 15 20 5 Dio Ven. Glar.-14 Conseq. conj. Bentl. Prosequitur codd. ap. Bentl.-18 Incontaminatis Giphanius e vet. cod. tone. B. Cum tanto consensu legatur amice; cum longam ultimam postulet carminis ratio; cum pulcherrima ab adverbio, et Graecis famiharis, exoriatur sententia: merito amici illud, quantumvis ipsum quoque non indignum Horatio, suis auctoribus relinquimus. G. 2 Robustus, h. e. cum aetate robustus est, ac per bec adolescens est. Vet. Schol. Reposui autem aetate robustus ex ingenio, cum editum esset, ita robustus. Robusta aetas juxta Ulpianum xxv. annoTem. Torrentius. B. Corpore robustus factus. Z. 4 Bene Vexet dicturus hasta. Vexatio enim irritatio quaedam molesta et inquieta est. 5 Meliores libri habent sub Divo, non sub Dis, quod supra etiam monuimus. 6 litum ex Moenibus; pulcherrima Enargia haec, opportune atque e re conficta fabella. Vetuste bosticis pro hostilibus, quod jam mo Duimus. Τεθνάμεναι γὰρ καλὸν ἐπὶ προμάχοισι πεσόντα *Ανδρ' ἀγαθὸν περὶ ᾗ πατρίδι μαρνάμενον. Et in sequenti Simonidem, ut adnotavit Cru- Ὁ δ' αὖ θάνατος ἔκιχε κ τὸν φυγόμαχον. 14 Bentleius ex conjectura posuit consequitur, quo responderet T xix. Alii judicent; ego sto contra. B. Quem persequitur, h. e. cupide et constanter sequitur mors, illum sine dubio consequitur etiam assequiturque. Igitur consensui omnium librorum non debet praeferri conjectura quantunivis elegans. G. 16 Vet. Schol. cum bonae notae MSS. habebant Timidove, non Timidoque, quod et ego probo. 17 Nescia sordidae; Cato virtutis suae conscius corruptum populi judicium contemsit. Vet. Schol. Imo, qua die repulsus fuit, pila lusit. Seneca, citante Torrentio. 17 et 18 In-Contaminatis, diviso inter duo versus vocabulo ideo fere magis placet Bentleio, quod intaminata in V. Gl. exponitur μavira: ut intaminatus sit velut infucatus; et, quod incontaminatus Varronem quoque et Livium auctores habet. Incontaminatis habet etiam liber L. Bos. G. Virtus, studium recti et honesti, quod, spretis honoribus vulgaribus et re Virtus, recludens immeritis mori Coelum, negata tentat iter via; Spernit humum fugiente penna. Est et fideli tuta silentio Merces. Vetabo, qui Cereris sacrum Sit trabibus, fragilemve mecum Deseruit pede Poena claudo. 25 27 Vulgavit Brod-29 Pro phaselum cum Bentl. et Jan.e codd. formationem Graecam recepi. Z. bus iis, quas vulgus magnifacit, virtutem et sapientiam sequitur veram. Z. 18 Intaminatis, h. e, pollutis vulgi manibus non tactis: nam contaminare (teste Donato) est rem aliquam inquinatis manibus tractare. 19 Nec sumit, aut ponit; in se babet bonorem. Vet. Schol. Quia non est Consul unius anni, ut alibi ad Lollium. 20 Auram nominat, quippe rem mutabilem et incertam. Sapiens vero juxta Stoicos perpetuo magistratu fungitur. 22 Negata via inconsuetum per iter. Vet. Schol. h. e. Ipsa viam vel facit, vel invenit. 23 Coetus vulgares, indocti vulgi consortia hominat. Udam bumum posuit pro pollutam et sordidam. Gloriae enim securus est qui secum habitat. B. Haec ultima Baxteri non assequor: ne quis, cui idem accidat, se solum infelicem putet. G. Fort's et excelsus animus despicit res humanas et appetit ardua et honesta. Z. 25 Graecis acute dicitur, Tas ayns dopaλns près, h. e. Silentii tuta merces. Taciturnitas enim mercedem suam secum habet. 26 Evu dicitur vetabo, significat enim se istos pro pestibus habere. Mysteria Cereris olim pro maximis et sanctissimis habebantur. Ceres Terra mater luge. 30 | bat Proserpinam filiam a Plutone raptam. h. e. Lunam absentem et apud inferos morantem. B. Docet nos Harduinus, haec pertinere ad sacrificium missae: in quo disciplinam arcani adhuc viguisse Seculo XIII. nesciebamus. G. 27 Sub iisdem tr. sub eodem tecto. Z. 29 Phaselus, Aegyptiis fluviale navigium phaseli leguminis forma, et fictilis, auctore Juvenale. Phaselus velox et oblonga navis. Vet Schol. Bentleio placet declinatione Graeca dici Phaselon, auctoritate quorundam Codicum. Parùm tamen refert, cum Horatius non sem per affectet declinare Graece. Ego igitur Phaselum servo. 30 Neglectus, contemtus. Vet. Schol. Sic Od. 2. Lib. I. Neglectum genus et nepotes. Incestus est qui sacra polluit, vel non caste adit: adeoque impurus atque impius. S1 Raro antecedentem; boc proximum est illi quod dicitur; deos iratos pedes lancos habere. Vet. Schol. Lento gradu ad vindictam sui divina prece dit ira, tarditatemque supplicii gravitate compensat. Val. Maximus, citante Mancinello. Deserimus, 32 Bene deseruit dicturus claude. vel relinquimus quod persequendo assequi non valemus. Est autem Poena pro Nemesi, vel Furia, quae Graecis own est. ODE III. Pulcherrima Dilogia declarat Divum Augustum ob justitiam invictamque animi magnitudinem in deorum numerum receptum, et contra M. Antonium perfidia et muliebri mollitie infamem Djis iuvisum periisse: Quin et Deos universas, consopito jam civili bello, consensisse ad stabiliendum Romanorum imperium. (Tan. Faber Epist. 2. 43. conjicit, Horatium dehortari voluisse Augustum, ne exemplo Julii Cæsaris, de quo Sueto. c. 79. forte cogitaret de sede imperii Ilium transferenda. Massonus ait, laudari constantiam Augusti, qua is teste Dione 54. 6. p. 524. C. A. V. 733. ex Sicilia, unde in Asiam iter parabat, revocari se Romam ad turbas, occasione consularium comitiorum ortas, non passus est. At nescio, an hic Justum et tenacem propositi virum se valde præstiterit Augustus: et quidni dicat Faber, talium turbarum pertæsum principem vel eo ipso tempore cogitare potuisse de sede imperii Ilion transferenda? Certe Fabri conjectura ingenio Horatii et judicio infinitum quantum honorificentior est, quam Dilogia Baxteri, et Massoni historia. Sed plane sui similis est Harduinus, qui somniat, a Pseudo Horatio Sæculo xiii. hic fictam esse Prophetiam de Hierosolymis (cujus cives Quirites a np) post Babelicum excidium recidivis, et a Vespasiano denuo vastandis. G.) Laudatur constantia in re bona exemplo Pollucis, Herculis, Augusti, Bacchi Quirini, et inprimis Junonis de Troja nunquam reparanda, sed imperio Romano amplificando. Nec negaverim, poëtam videri voluisse cavere, ne, ut Julius Cæsar, de sede imperii Ilium transferenda cogitaret Augustus. Z. METRUM UT IN PRIMA, JUSTUM Mente quatit solida, neque Auster Dux inquieti turbidus Adriae, 1 Ac tenacem Cun. San. et Jan.-6 Magna manus Jovis Bentl. et Jan. 1 Non animadverterunt interpretes, a verbo Justum totius Odes intellectum pendere. Injurius est Ludovicus Desprez, cum dicat Vatem in bac Ode caeco impetu ferri. B. Ego puto non justitiam modo, sed fortitudinem propositi tenacem, vel Augusti, si ita placet, vel cujuscunque Herois, laudari. G. 2 Proprie Jubere de plebe Romana dicebatur cum more majorum postulabat quid fieri. 3 Vultus, Severitas. Vet. Schol. h. e. truculentus vultus. Unde vultuosi qui vultu terrent ; 5 qualis Antonius, qui Audacis nomen amabat: verecunde tamen et tecte hunc ubique percutit. 4 Bene quatit subjecturus solida. Mens est animi propositum vel consilium. Vet. Schol. Site propositi nondum pudet, atque eadem est mens. Juvenal. B. Solida, firma. 5 In Adria Actiaca pugna committebatur. 6 Bentleius magni fecit de magna Jovis manus reponere magna manus Jovis, auctoritate tantum Venetae Editionis: Atque haec appo Hac arte Pollux et vagus Hercules Quos inter Augustus recumbens Purpureo bibit ore nectar. Hac te merentem, Bacche pater, tuae Collo trahentes: hac Quirinus Gratum elocuta consiliantibus Et mulier peregrina vertit In pulverem, ex quo destituit Deos Cum populo et duce fraudulento. 10 Enisus Bred. Enisus ex MSS. etiam Bentl. Innisus, innixus al. Invisus Zar. Innixus Ven, Glar. Lamb.-12 Bibet etiam Brod.-23 Damnatam malit, B. hit, "Paucis a natura datum est habere au"rem." Certe auri meae prior lectio magis placet; verum ea minus fortasse docta est. 7 Orbem jam coelum vocat, quod veteres Graeci ex solido aere vel etiam ex lapidibus (uti Anaxagoras) constitisse stolide credebant: Contra Orientales ex panno factum putabant: nam pro tentorio vel conopeo habebant, quod apud eos, praesertim antiquissimis temporibus, summum erat. Allusit etiam ad Graecorum Proverbium, Ti si ¿garòs iuxírni, h. e. Quid si coclum ruat. Erasm. et Mancinell. Vet. Schol. bene notat 'Avatar, vel gradationem a popu lo ad Jovem et coelum. 9 Docte Donatus artem a Graeco Agırǹ deducit, quod virtus est: Est enim ¿garà ab appy, masculus, ut virtus a viro. Notum est Pollucem cum fatre Castore et Her cule tyrannos, atque alia monstra contudisse. 10 Cum alii Codd. habeant Innixus, plures Innisus, nonnulli etiam Enisus, nos cum eleganti viro Jac, Cruquio Enisus maluimus. Vix mane recentes Enituntur equi. Ovid. Met. 2. 64. de Solis equis. Bene igitur subjecit Attigit. 12 Apage miniatula deorum ora, cum constet nectar fuisse rubro colore. 'Ρόδον ὡς γίνοιτο Νέκταρ Επιτίγξας. Anacreon. B. Purpureum os pulchrum, floridi et vegeti coloris. Omnem coloris pulchritudinem notat: ipsi 10 15 20 olores purpurei nostro Car. 4. 1. 10. Pulchre laudavit cum Simonide Catullum 46. de Acme, Bentleius. Ceterum quod bibet malint quidam pro bibit, auferunt poetae suam gratiam, qui praesentem Deum veneratur Augustum (v. Epist. 2. 1. pr.) et forte respicit ad coenam similem illi dosadi, ubi Augustus inter duodecim Deos pro Apolline accubuit Sueto. 70. Sic responsum etiam Harduino, qui putat, de vivo Augusto ista dici non potuisse. G. 13 Bacchus et Quirinus Legumlatores et civilis vitae auctores fuere. 16 Martis equis, h. e. quadrigis Martis ce lum conscendit: Quirinum in bonorem Auguti laudat, Vet. Schol. Pulcherrimo Episodio reliqua exsequitur. B. Ne episodium quidem est, sed argumentum princeps, si valeat sententia Fabri, in lemmate proposita: quae potest vera esse, si vel joco inciderit mentio vel in tali coena dadazadiy, de sede imperii transferenda in veterem patriam Juliorum. Non novit poetas, si quis opus esse putet ad magnum et pulchrum carmen magna et seria occasione vel argumento. Quid si in illa coena, ubi Apollo fuit, Augustus, Juna fuerit Livia: quid si similem mi. mum egerint? conf. Virg. Aen. 12. 791-842. Ceterum pro Martis equis Barth. Adv. $9.9. e MS. profert Patris. Pulchre sane. Quid si Martis glossa est? G. 17 Consiliantibus; Consilium babentibus diis de recipiendo Romulo in numerum deorum. Vet. Sch. 25 Jam nec Lacaenae splendet adulterae Troica quem peperit sacerdos, Succos, et ascribi quietis Ordinibus patiar deorum. Dum longus inter saeviat Ilion Dum Priami Paridisque busto Insultet armentum, et catulos ferae Celent inultac; stet Capitolium 30 35 40 30 Protenus Jan.-32 Troïa Bentl. e conj. Heins.-34 Discere pro ducere MSS. ap. Bentl. recepit Jan. 18 Ilion; Ilion; Amara recordatio. 19 Fatalis ob Cassandrae vaticinium et quod obscoenus. Antonium obscure significat. B. Auctor exitii ob fatum. Z. 20 Mulier peregrina, Helena et Cleopatra. Vid. quae supra diximus Ode 15. Lib. I. Notum est peregrinas fuisse veteribus infames. B. Cleopatrae hic nihil videri esse negotii, jam indicatum est. Hospitam vocavit, ginn, Helenam etiam 1. 15. 2. G. 21 Destituit dros; Lacmedon pro murorum Trojae perfectione non solverat votum numinibus promium. Vet. Schol. Tangit infidam Antonii Triumviri amicitiam; quam Suetonius dicit, Semper fuisse dubiam et reconciliationibus variis male fecillatam. 23 Damnatum, Destinatum ad perdendum. Vet. Schol. Bene castae, quia incestus judex dixerat. Idem. 25 Splendet, pretiosa veste. Hinc Cornelio Celso Splendida persona, pro fortunato dicitur. 32 Magni non est quod Bentleius malit Troia sacerdos, quam Troica. Graeca Adjectiva in xès raro placent illi, puto quod auri suae praecipue fidem habeat. 33 Redonabo, quia in coelum patris quadrigis rediit, ut superius diximus. Serus in coelum redeas. B. Redonabo, ut recipere illum velut postliminio in coelum possit: nepotem vocat Romulum, quatenus Mars est ipsius Junonis filius: invisum vero, quatenus est e stirpe Veneris per Aeneam. G. S4 Discere illud Bentleianum dulce est, novum coelitem significat, cui insuetum nectar, &c. G. 35 Bene Adscribi et Ordines, tanquam de Senatu alicujus Reipublicae. Graecae enim Respublicae Jovem credidere regnasse in Republi ca; atque haec prima Polytheismi origo fuisse videtur. Quietis; Philosophi Epicurei banc beatitudinem diis dederunt, qua eos otiosos esse et nihil curare, nec Feralicujus rei solicitudine teneri dicant, semel mundo lege disposito. Vet. Schol. Cruq. Non prorsus valedicit Epicuro. B. Quin neque Stoicam disciplinam dedecet quietas sedes assignare Diis: quod pulchre ostendit meus Carpzovius in diss. 28 Opibus pro auxiliis ponuntur, ut in pem. Vet. Schol. Hectorem dicit Brutum. 29 Ductum seditionibus; hoc etiam Dialogas de bello inter Triumviros. 30 Residet quod subsidit. Protinus, debine. Vet. Schol. h. e. in poste- de quiete Dei. G. Tam, quasi porre tenus. 37 Dum conditionem ponit, sub qua pati ve |