Vere Filius Dei es." ficiente nimirum fide, de qua alibi Christus cum rogassent eum apostoli: Adauge nobis fidem a), fimilitudinem accipiens a grano finapis, quod est minimum ex feminibus, si, inquit, habueritis fidem ficut granum finapis, dicetis huic arbori moro: eradicare, et transplantare in mare, et obediet vobis. Parallelus est locus Matth. XXI. 20. etc. cum mirarentur apostoli arborem, cui maledixerat Dominus, tam fubito exaruisse:,, Respondens autem Jesus, ait eis: Amen dico vobis, si habueritis fidem, et non hæsitaveritis, non folum de ficulnea facietis, fed et si monti huic dixeritis: Tolle, et iacta te in mare, fiet." Cum Christus in patria fua doceret fabbato b),,,multi audientes admirabantur in doctrina eius, dicentes: Unde huic hæc omnia? Et quæ est fapientia, quæ data est illi; et virtutes tales, quæ per manus eius efficiuntur? Nonne hic est faber, filius Mariæ, frater Jacobi, et Joseph, et Judæ, et Simonis? Nonne et forores eius hic nobiscum funt? Et fcandalizabantur in illo. Et dicebat illis Jesus Quia non est propheta fine honore, nisi in patria fua, et in domo fua, et in cognatione fua. Et non poterat ibi virtutem ullam facere, nisi paucos infirmos impositis manibus curavit. Et mirabatur propter incredulitatem eorum. eorum." Ut vero hic Christus fatetur, non potuisse in Nazareth se virtutem ullam facere; ita homini illi, qui filium fuum habentem fpiritum mutum attulit, cum adhuc in fide vacillaret, dicens c): Sed si quid potes, ad

Quare dubitasti? ait, de

a) Luc. XVII. 6. b) Marc. VI. 2. c) lb. IX. 21.

iuva nos, misertus nostri, dicit: si potes credere, omnia possibilia funt credenti. Et continuo exclamans pater pueri, cum lacrymis aiebat: Credo Domine: Adiuva incredulitatem meam. Sic etiam duos cæcos interrogat. Creditis, quia hoc possum facere vobis ? Dicunt ei: Utique Domine. Tunc tetigit oculos eorum dicens: Secundum fidem vestram fiat vobis a): ftatim vero erga leprosum illum, qui plenam contestatus fidem veniens adorabat eum dicens: Domine si vis, potes me mundare, extendens Jesus manum tetigit eum dicens: Volo: Mundare. Et confestim mundata est lepra eius b).

Nihil adeo mirum est, quam fidem miraculorum Christi vacillare potuisse, quæ tantà, et tam frequentia erant, ac innumera, ubique locorum; paucis quidem illis missionis fuæ annis patrata, discurrente illo per regionem, urbes, oppida et vicos cum apostolis ac concurrentibus undique populis? S. Marcus c) postquam narrasset miraculum quinque millium virorum fatiatorum quinque panibus et duobus piscibus in deserto, Jesus autem transfretantibus discipulis in Genesaret in mari ambu. lans ad eos laborantes per noctem in remigando ob ventum validum venisset, mox cessante vento, fubdit d): percurrentes universam regionem illam cœperunt in grabatis eos, qui se male habe bant, circumferre, ubi audiebant eum esse. quocunque introibat in vicos, aut civitates, in pla teis ponebant infirmos, et deprecabantur eum;

دو

Et

a) Matth. IX. 28.

VI. 35.

Et

d) Ib. 55.

ut vel fimbriam vestimenti eius tangerent: et quot. quot tangebant eum, falvi fiebant." Plena itaque apparet ubique fides, quam vero perfricta fronte detrectant increduli nostri inaudita pervicacia, ut miracula in rerum natura fieri posse negent. Apud Matthæum a), Marcum item et Lucam princeps accessisse memoratur adorans eum, et dicens b):

رو

Domine, filia mea modo defuncta est; fed veni, impone manum tuam fuper eam, et vivet." Cumque furgens Jesus fequeretur eum et discipuli eius; eadem perfecta fide ,, ecce mulier, quæ fanguinis fluxum patiebatur duodecim annis, accessit retro, et tetigit fimbriam vestimenti eius. Dicebat enim intra se si tetigero tantum vestimentum eius. falva ero. At Jesus conversus, et videns eam dixit: Confide filia, fides tua te falvam fecit. Et falva facta est mulier ex illa hora." Addit Marcus:

دو

Et confestim ficcatus est fons fanguinis eius: et fensit corpore, quia fanata esset a plaga. Et ftatim Jesus in femetipso cognoscens virtutem, quæ exierat de illo, conversus ad turbam aiebat: quis me tetigit? etc." De filia autem illa principis defuncta narrat Matthæus 1. c. cum eiecta esset turba c), et tibicines (qui in eo etiam miraculi veritatem firmabant, quod deriderent Christum dicentem: Non est mortua puella, fed dormit) Jesum intrasse, et tenuisse manum eius, et furrexisse puellam. Et exiit fama hec in universam terram illam. Addit Marcus V. 41. Christum tenentem manum puellæ dixisse: Talitha cumi: quod est intera) Vid. Matth. XIV. 35. b) Ib. IX, 18. c) lb. 25.

་

pretatum: Puella furge. Et confestim furrexit puella, et ambulabat. De filio viduæ in civitate Naim, qui iam a) defunctus efferebatur filius unicus matris fuæ, narrat Evangelista, cum vidisset Dominus, misericordia motum fuper eam dixisse illi: » Noli flere. Et accessit et tetigit loculum (hi autem, qui portabant, fteterunt) et ait: Adolescens tibi dico: furge. Et resedit, Et resedit, qui erat mortuus, et cœpit loqui. Et dedit illum matri fuæ. Accepit autem omnes timor, et magnificabant Deum, dicentes: Quia propheta magnus furrexit in nobis: et quia Deus visitavit plebem fuam. Et exiit hic fermo in universam Judæam de eo, et in omnem circa regionem. Lazarum quatriduo iam fepultum resuscitaturus voce magna Jesus clamavit b): Lazare veni foras. Et ftatim prodiit, qui fuerat mortuus. Quid vero ad hoc omnium maximum miraculum haud procul a civitate Jerosolyma factum in Bethania! Unde etiam eius fama multos e civitate attraxerat; Pontifices autem et Pharisæos movit ad novum de Christo, imo etiam Lazaro occidendo consilium. Non diffessi eius etiam alia miracula collato concilio dicebant: Quid facimus, quia hic homo multa figna facit ? Alias porro, etiam dum nihil non egerunt, ut criminandi locum arriperent, per ipsa quoque fuerunt confusi miracula. Sic cum Christo in civitate fua paralyticum offerrent iacentem in lecto, et ipse videns fidem illo. rum diceret paralytico c): Confide fili, remittuntur a) Luc. VII. 12. b) Jo. XI. c) Matth. 1X, 2. TOM. I.

F

tibi peccata tua: quidam de Scribis dixerunt intra se: Hic blasphemat. Quia nimirum fciebant folius Dei esse, dimittere peccata. Unde apud Marcum et Lucam habetur: Quis est hic, qui loquitur blasphemias? Quis potest dimittere peccata, nisi folus Deus? Accessit hic novum divinitatis argumentum, quod apud omnes tres Evangelistas habetur, hæc eos cogitasse intra se: Et cum vidisset Jesus cogitationes eorum, dixit: Ut quid cogitatis mala in cordibus vestris? Quid est facilius dicere: Dimittuntur tibi peccata tua, an dicere: Surge et ambula? Ut autem fciatis, quia filius hominis habet potestatem, dimittendi peccata, tunc ait paralytico: Surge tolle lectum tuum, et vade in domum tuam. Et furrexit abiit in domum fuam. Videntes autem turbæ timuerunt, et glorificaverunt Deum, qui dedit potestatem talem hominibus.

Quid turbæ hic alibique ad tanta miraculá dixerint aut egerint, narrant Evangelistæ, qui rem, ac si proletariæ essent, mira fimplicitate et candore referunt, non extollendo aut ornando; dum invidi vero quidvis excogitant, ut carpendi ansam arriperent religionis etiam prætextu, hoc ipso miraculorum veritatem adstruunt, atque agnoscunt. Tale est illud, quod fabbato curaret. Quo ipso

vero se veteri lege, Moyseque fuperiorem ac Dominum fabbati demonstrabat, ut Pharisæis, discipulos carpentibus, quod fabbato fpicas vellerent, respondit a): Dominus enim est Filius homi*) Matth. XII. 8.